LEYDSCHE
COURANT.
N°. 100.
VRIJDAG, 20 AUGUSTUS.
BINNENLANDSCHE BERIGTEN.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag avond.
De Prys der Courant is ƒ12 in het jaar;
de afzonderlijke nommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
LEYDEN, 19 Augustus.
Bij besluit van den IS"16" dezer, beeft Z. M. aan D. L. van Marle en aan
C. J. van den Aardwegh op bun verzoek, eervol ontslag verleend als Kapi
teins bij de Dienstdoende Schutterij alhier. Bij hetzelfde besluit heeft Z. M.
benoemd tot Kapiteins G. W. van der Spruyt en W. Pottum, thans lste Lui
tenants; tot lslcn Luitenant A. Arnz, thans 2'le Luitenant; tot 2de Luitenants
ML J. G. Kist en ML C. A. Boonacker.
Uit het Verslag van Gedeputeerde Staten van Zeeland, ontlcenen wij het
volgende
Inwendig beheer en policie. Het is ons aangenaam U Edel-Groot-Achtb.
te kunnen mededeelen, dat het inwendig beheer van dit gewest zich door
orde en regelmatigheid blijft kenmerken. Tusschen de stedelijke en plaatse
lijke besturen en andere collegiën, ambtenaren en autoriteiten, bestaat daar,
waar zij met elkander in ambtelijke aanraking komen, goede verstandhouding
en overeenstemming. De policie-dienst wordt met ijver waargenomende
maréchaussées en veldwachters leggen steeds blijken aan den dag, de aan hen
toevertrouwde belangen te behartigen. De in sommige gemeenten, krachtens
de daarvoor bestaande reglementengedurende den winter in werking geweest
zijnde nachtwachten hebben aan bet doel beantwoord. Intusschen heeft de
werking der policie het begaan van overtredingen of het plegen van wan
bedrijven niet geheel kunnen beletten. Men was ook niet bij magte om de
bedelarij voor te komen of te keer te kunnen gaan. De overgroote armoede in
Belgie deed de zuidelijke grensgemeenten van dit gewest veel last van bede
laars uit dat rijk ondervinden, waarin op gecne voldoende wijze is kunnen
worden voorzien, omdat deze bedelaars, telkens wanneer zij door de maré
chaussees en verdere policie-beambten over de grenzen waren teruggeleid, ge
legenheid vondenom ons grondgebied langs een ander punt in te sluipen
en de ingezetenen op nieuw te verontrusten. Eene bijzondere voorziening tot
handhaving der algemeene veiligheid is alleen voor het eiland Walcheren
noodig geweest. De bevolking van eene aldaar aanwezige gemeente, door ge
woonten, geaardheid, denkwijze, kostwinning en behoefte van elke andere
onderscheiden, beeft, tot verhindering van mogelijke ongeregeldheden, op het
nemen van maatregelen van voorzorg doen bedacht zijn.
Staat van Bevolking. De bevolking der provincie is in 1846 met 472
zielen afgenomen. Op 1 Januarij 1847 was het cijfer der bevolking 156,590
zielente w.: 46,326 in de negen steden en 110,264 in de steden en ge
meenten ten platte lande. De verdecling der bevolking van 1846 naar de
verschillende godsdienstige gezindheden geeft als uitkomst: 111,418 Hervorm
den 40,397 Roomsch-Katholijken5 Oud-Roomschen of die van de Oudbis-
schoppelijke klerezy, 1110 Evangelisch-Lutherschen 4 Remonstranten, 251
Doopsgezinden, 691 Israëliten, 2652 Christelijke afgescheidenen, 62 tot geene
der genoemde gezindheden behoorende. Onder de naar bniten de provincie
vertrokken personen bevonden zich wederom landverhuizers. Een opzettelijk
onderzoek beeft doen ziendat gedurende het jaar 1846 en de vier eerste
maanden van het loopende jaar uit dit gewest naar Amerika zijn afgereisd
229 huisgezinnen of 1108 personenwaaronder 34 landbouwers88 hand
werkslieden en die van andere bedrijven168 veld-arbeiders58 zonder be
roep. Van de hoofden dier huisgezinnen waren 4 gegoed, 95 eenigzins ge
goed; de overigen behoorden tot de min gegoeden, en bezaten naauwelijks
genoeg om den overtogt te bekostigen. Onder de vertrokkenen bevond zich
een groot getal afgescheidenen.
De verveeningen of derrinksteking binnendijks worden steeds met inacht
neming der daaromtrent bestaande verordeningen voortgezet. Tot het weren
van misbruik of het herstel van verkeerdheid werd onze tusschenkomst niet
vereischt. In het loopende verveenings-saizoen zijn voor eene uitgestrektheid
van 4 bunders 22 roeden en 13 ellen gronds door ons concessien verleend.
Wat de geldmiddelen betreft, zijn onderscheidene gemeenten verpligt geweest,
den vergaarden penning op te terengeldopnemingen te doenof tot hoogere
belastingen te komen. Zeven gemeenten hebben aanvrage gedaan tot heffing
van buitengewone omslagente zamen beloopendc 5447terwijl voorts
tot hetzelfde doel nog door de besturen van twee gemeenten ieder eene geld-
leening van 600 is bewerkstelligd. In den winter van 1845 op 1846 is
ter voorziening in de buitengewone behoeften der mindere volksklasse door de
stedelijke, gemeente- en arm-besturen uitgegeven eene som van ƒ215,176,
welke bestreden is ten deele uit de fondsen van het loopende jaar en uit
saldo's van vorige dienstjaren ad 23,664, en ten deele uit geldleeningen
ten bedrage van ƒ89,212, alsmede uit den verkoop van werkelijke schuld,
aan de steden en gemeenten behoorendeter som van 37,008en uit col
lecten en giften ten beloope van 64,791 en eindelijk uit den verkoop van
aangekochte levensmiddelen tot verminderde prijzen. Groot is hel nut, het
welk door de vereenigde pogingen van alle besturen, door middel dier fond
sen, is voortgebragtwaartoe het genoegzaam zij te wijzen op den rustigen
staat van de schamele bevolking, onder den invloed van druk en leed en
mag hetofschoon de gemeentelijke en armen-finanticndoor de gedane op
offeringen, zeer veel hebben geleden, echter als eene gezegende uitkomst
worden beschouwd, dat bij de meeste gemeenten de geldleeningen binnen
weinige jaren zullen zijn afgelost, en de vervreemde bezitting van werkelijke
schuld in een betrekkelijk kort tijdsverloop zal zijn herkregenzonder dat
tot die aflossing of weder aankoopen tot voorziening in de betaling of het
gemis van rentenbelangrijke verhoogingen op de belastingen der gemeenten
zullen worden vereischt. Vervolg hierna.)
'sGRAVENHAGE, 19 Augustus.
Z. M. de Koning, vergezeld van zijnen Adjudant, den Kapitein van Heems
kerk, heeft zich heden morgen ten 10 uur met een extra trein naar Soestdijk
begevenvan waar Z. M. heden avond zal tcrugkceren.
Eergisteren morgen is er aan 'sKonings paleis en in tegenwoordigheid van
Z. M., eene buitengewone vergadering van den Raad van Ministers gehouden.
Uit Ter Heyde aan Zee meldt men van den 15den dezer, dat men aldaar
besloten heeft tot het oprigten eener tweede reederij. Men heeft daar den gun-
stigen uitslag gezien met de vischpink Ter Heyden's Hoopen de op nieuw
vereenigde commissie heeft daarom hare edelmoedige landgenooten uitgenoo-
digd, tot het bijeenbrengen eener som van ƒ1,300, verdeeld in dertien aan
deden, elk van ƒ100, tegen 3 pCt. renten, om voor die som een ander
voorhanden zijnde pinkje aan te koopen. De commissie hoopt daartoe op de
krachtige ondersteuning harer landgenooten voor de behoefte dezer broode-
looze gemeenteom deze door de visscherijtot vroegeren welstand teruggc-
bragt te zien.
AMSTERDAM 18 Augustus.
In de volgende maand zal alhier, in het Huis met de Hoofden, opent-
lijk verkocht worden het tweede gedeelte van het Kabinet prentennagelaten
door den Baron Verstolk van Soelen, en bestaande uitsluitend uit het door
geheel Europa beroemde werk van Rembrandt van Rhyu.
NIJMEGEN17 Augustus.
De korenmarkt was van alle soorten van granen ruim voorzienen werden
onder anderen 1038 mudden rogge verkocht voor 7,659.90, en 1334 mud
den tarwe voor ƒ16,267.75. Het is te voorzien, dat deze aanvoer nog mc-
nigvuldiger zal wordennaar mate er meer koren gedorscht wordtdaar de
meeste handen nog met den oogst bezig zijn.
LEEUWARDEN, 16 Augustus.
Het orgel in de Westerkerk alhier, door de Heeren L. van Dam en Zonen
geheel vernieuwd, is laatstleden Zondag plegtig ingewijd, door den Wel-Eerw.
Zeer Gel. Heer L. Proes, Predikant aldaar, met eene leerrede over Hebr. XIII
vs. 15. Het orgel, dat bij afwisseling, door de Heeren Suringbroek, orga
nist dier kerken R. B. E. Franckbespeeld werdbeantwoordde volkomen
aan de verwachting. Het is een volledig zestienvoets werk heeft twee hand
klavieren, een vrij pedaal of voetklavier, en vier blaasbalgen. De Heeren
van Dam hebben een bewijs van dankbare hulde gegeven, door, boven de
verpligte werkzaamhedennog twee registers in het geleverd orgel daar te
stellen.
ZWOLLE, 16 Augustus.
Den 13den Augustus zijn alhier bij het staats-examen geëxamineerd 12 jon
gelieden, toegelaten 9, en heden, den 16deD, geëxamineerd 10 en toegelaten 6.
MIDDELBUR.G, 15 Augustus.
Men zal zich herinneren, dat bij vonnis van het Provinciaal Hof in Zee
land, van 5 December 11., J. Lauret en zeventien andere personenwaar
onder drie vrouwen, zijn veroordeeld tot de straf des doods, ter zake van