LEYDSCHE
COURANT.
1847.
MAANDAG, 16 AUGÜSTUS.
BJNNENLANDSCHE BERIGTEN.
Be Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegeven,
uit Zaturdag avond.
Ba Prijs der Courant is f 13 in het jaar
de afzonderlijke nommers worden tegen 10
Centen
i 4?/ f-
LEYDEN, 14 Augustus.
De Agave Americana (honderdjarige Aloë) van onzen Akademie-tuin
waarvan wij in onze nommers van den llden Junij en den 28sten Julij ge
waagdenheeft thans eene bloemstengel van 750 Ned. duimen lengte, en
draagt ongeveer 35 bloemtakken, van welke de meesten welgevormde, echter
nog niet geopende bloemen hebben. Indien bet weder gunstig iskan men
verwachten dat deze plant binnen eenige dagen in bloei zal zijn, waarvan
wij ons voorstellen onzen lezers langs dezen weg nader berigt te geven.
Uit het derde Verslag van den toestand en de verrigtingen der Nederl.
Vereeniging tot Afschaffing van Sterken Drank, blijkt dat de zesde alge-
meerie jaarlijksche Vergadering, den 13den Mei 11. te Amsterdam door 39 Af
gevaardigden en Correspondenten werd bijgewoond.
In April 1846 bedroeg het getal leden 2745, sedert was het met 1141
vermeerderd, en alzoo in April 1847, in 131 afdeelingen tot 3886 geklom
men. Het bleek dat de VolksvriendMaandblad van de ISederlandsclie
Vereeniging tot Afschaffing van Sterken Drankdat a ƒ1.20 in 'tjaar
wordt uitgegevenreeds een aftrek had van 1575 exemplaren. Onder de
berigtcn der afdeelingen vinden wij het volgende vermeld uit Zutphen, het
geen wij vooral vermeldenopdat wanneer de Leydsche Afdceling iets derge
lijks mogt beproeven, zij bij de welgezinden en meer vermogenden de onontbeer
lijke ondersteuning moge vinden, zonder welke dergelijke zaak niet tot stand
kan komen, en die zij nogtans zoo zeer tot welzijn der werkklasse verdient.
Met den lsten Februarij 11. werd door ons opgerigt een Kof ij- en Bier
huis uitsluitend bestemd voor den gemeenen man en ter vervanging van de
jenever-kroeg. De eerste kosten der oprigting drukten bij de beperktheid
onzer geldmiddelen, ons zwaar; doch werden verligt, daar van verschillende
zijden giften hiertoe ons werden ter hand gesteld, en ook, behalve die in geld,
bestonden in het om niet verrigten van het verwerswerk en bet ten geschenke
geven van ton bier. Dit Koffij- en Bierhuis staat geheel onder opzigt van
het Bestuur onzer afdeeling, dat in eene door hetzelve gehuurde woning eenen
kastelein heeft geplaatst, die naar het door ons vastgestelde tarief, de verver-
schingen verkoopt en wekelijks ons rekening doet. Alle spelen, dam-, domino-
en schaakspel uitgezonderd, doch ook deze niet om geld, zijn verboden; en
op Zondag en algemcene feestdagen is het onder iederen kerktijd gesloten. De
ververschingen zijn op den laagst mogelijken prijs gesteld. De aanvankelijke
uitslag heeft onze verwachting overtroffen daar velen in plaats van de jene
verkroeg deze plaats van ontspanning bezoeken. Ook vele militairen worden
bij aanhoudendheid onder de bezoekers geteld."
'sGRAVENIIAGE, 14 Augustus.
Z. M. de Koning wordt heden middag ten een ure in de residentie te-
ruggewachten zal zich waarschijnlijk morgen naar Soestdijk begeven.
Prins Frederik is eergisteren van zijne reis naar Rusland enz. alhier te
ruggekeerd.
In deze residentie zijn aangekomen de Prins Jeröme Bonaparte, zoon
van den gewezen Koning vau Westphalende Prinses Demidoff en de voor
eenigen tijd reeds benoemde Fransche Gezant, Baron de Bussières.
ROTTERDAM, 13 Augustus.
Men vindt in het Handelsblad gedurig berigten over de instructie van de
zaak van Verploegh. Het is wonder dat in een regtsgeding van zulk gewigt,
de Regters-Commissarissen dergelijke mededeelingen niet trachten onmogelijk te
maken. Onder anderen meldt dat blad hedendat. tot hiertoe noch eenig
openbaar ambtenaar, noch eenig geëmployeerde, van welken rang ook, in
deze zaak in het minst zou betrokken zijn, en dat aan dezen zelfs geen
schijn van eenig vermoeden zou kleven. Wij voor ons moeten verklaren
dat uit de stukken die wij gezien hebbenhet ons bijna onmogelijk schijnt
dat Verploegh doen kon hetgeen hij deed, zonder met mannen van invloed in
betrekking te hebben gestaan. Het is voorzeker te wenschen dat deze ellen
dige zaak zich liever geheel en al door onze werkelijk onpartijdige regtcrlijke
magt ontwikkele, dan dat naderhand de publieke opinie door andere middelen
de juiste kennis van het gebeurde erlange. Wij vernemen daarenboven, dat
de vrouw die Verploegh vergezelde, zich sedert 8 dagen te Kleef ophoudt, en
in het logement waar Verploegh gearresteerd werd, haar intrek genomen heeft
en hetzelve bijna niet verlaat. Zij moet verklaard hebben daar in den laatsten
tijd 2,600 aan dezen en genen te hebben uitbetaald. [N. R. C.)
AMSTERDAM, 13 Augustus.
Wij hebben dezer dagen het plan medegedeeld van Sir John de la Haye
te Londenom door eene bezonken buis Engeland met Frankrijk onder
water, van Dover naar Calais te vereenigen. Men verzoekt ons thans te
melden, dat de Heer II. Bruyns alhier, reeds op den 21sten December
1839, voor eene dergelijke uitvinding octrooi heeft verkregen, welk octrooi
op den 17dcn November 1843 vernieuwd is, en dat gemelde Heer reeds in
1841 aan een handelshuis te Havre de Grace aangeboden bad een weg te ma
ken onder het Engelsche Kanaal door. Handelsblad
HAARLEM12 Augustus.
Gisteren heeft alhier plaats gehad de aanbesteding van het maken van drie
zeer groote en zes andere bouwhoevenalsmede van eenige bruggenten be
hoeve van den Anna-Paulowna-Polder, welke werken zijn aangenomen door
den Heer W. van Doornalhier, voor eene som van ƒ36,900. Nopens den
tegenwoordigen toestand van den polder wordt ons gemelddat de vroeger
aanbesteede verzwaringen der zeedijken met spoed ten uitvoer gebragt worden,
en men bezig is met het in orde brengen van wegenhet maken der noodige
werken voor eene geregelde bemaling der lager liggende gedeelten, het be-
greppelen der landenenz. Ook is een aanvang gemaakt met het bouwen
van een watermolen ten dienste van het oostelijk gedeelte des polders, welk
gedeelte men hooptdat in het aanstaande voorjaar met eene boezemkade
voorzien, en dus ook spoedig daarna in cultuur gebragt zal kunnen worden.
Van de drooggemaakte gronden in het westelijke gedeelte zijnbehalve de
800 bunders, die verkocht zijn, thans bijna 700 bunders door de Maatschappij
aan onderscheidene landbouwers verpacht. Deze gronden worden reeds voor
bet grootste gedeelte bewerkt en beloven in het aanstaande jaar vruchten te
zullen geven. De ondervinding heeft nu reeds geleerddat men daaromtrent de
beste verwachting koesteren mag, daar een aantal van 150 bunders, aan par
ticulieren behoorende, en dit jaar door de eigenaren bebouwd een niet onvoor-
deeligen oogst hebben opgeleverd, hetgeen, wanneer men de nieuwheid der gron
den in aanmerking neemt, voorzeker een gelukkig begin mag genoemd worden.
De Geldersche arbeiders in den aanvang dezes jaars in den polder gevestigd
beginnen zich meer en meer aan hunnen nieuwen werkkring te gewennen,
en hoezeer de voorzigtigheid het raadzaam maakt, om in het overplaatsen van
arbeidersgezinnen niet overijld te werk te gaanen het aantal nooit meer dan
in evenredigheid der toenemende behoefte aan handenarbeid te vermeerderen
bestaat er toch uitzigt, dat in het volgende jaarbij meerdere ontwikkeling
van den landbouw, veel meer nijvere handen in den nieuwen polder werk en
brood zullen kunnen vinden.
Het blijkt uit alles, dat de voltooijing der werken en het in bebouwing
brengen der aangewonnen gronden met kracht wordt doorgezet, en het is alzoo
allezins te hoopen, dat de Anna-Paulowna-Maatschappij de noodige medewer
king en bijval zal ondervindenom bij voortduring hare loffelijke taak naar
eisch te kunnen volbrengen.
ZALT-BOMMEL, 10 Augustus.
Men herinnert zich den schrikbarenden hongersnood, die in de afgeloopene
lente in eenige dorpen van Gelderland heeft geheerscht| en hoe de Neder-
landsche weldadigheid in weinige weken aan den Heer C. HooijerPredikant
alhier, door wiens geschrift men met de ellende in deze streken bekend was ge
worden, ruim ƒ32,500 ter uitdeeling zond. De Burgemeesters van vele der
beweldadigde dorpen, hebben heden ter gedachtenis aan het gebeurde, den Wel
Eerw. Heer Hooijer, eenen prachtigen zilveren inktkoker, d la renaissance
bewerkt, ten geschenke aangeboden, met de navolgende keurig gesnedene
inscriptie: Aan Ds. C. Hooijertot eene herinnering aan den grooten
nood des hangersna de mislukking van den aardappelenoogst in 1845
en 1846door de Burgemeesters van eenige gemeenten in en bij den
Boemelerwaarduit erkentelijkeid voor de werkdadige verzorging hunner
noodlijdende ingezetenen aangebodenMogten nu slechts allen, die in
vloed en vaderlandsliefde bezitten, zich beijveren om de overbevolking dezer
dorpen te verminderen door gepaste middelen. Anders is het te vreezen dat
men, zelfs bij overvloediger oogst, herhaling der tooneelen van ellende, die
wij aanschouwd hebben zal beleven.