i* ïfi uisseiv.
UTRECHT, 21 Jtinij.
In de zalen der tweede verdieping van liet gebouw waar de Tentoonstelling
is, vindt men vooreerst tapijtwerken. Vooral munten uit de tapijten van de
HH. J. W. Birnie, firma P. van Calcar Comp., te Deventer, met name
een Smyrna's tapijt, met medaillon op rood geparsemeerden grond, zonder
naad, lang 8,40, breed 6,40 ellen, dat zich onderscheidt door grootte,
keurigheid van bewerking en prachtige heldere kleuren. Dezelfde firma le
verde ook nog andere l'raaije Smyrnasche tapijten.
De Heer J. J. Spiekerman van Wezelenburg alhier leverde eenige Utrecht-
sche kleeden. Door P. Yrondy en Cornp.fabriekanten in Parapluies
en Parasols alhier, is eene Parapluie ingezonden, welke door bijzondere ge
makkelijkheid en beknoptheid uitmunt, bestaande uit een stok, waarop men
het scherm met eene klem-schroef vast hecht. Wanneer men dezelve echter
niet noorlig heeft, kan men het scherm opvouwen en in een klein foedraal in
de zak steken, terwijl men den stok als een badine ot wandelstok kan ge
bruiken.Door den Heer J. HaakJr. alhier, is vervaardigd en ingezonden een
gouden zak-horologie; hetzelve is zoo fraai, dun en plat gemaakt, de tanden
van raden en rondsels zijn zoo zuiver opgeronden het staal polijsten en ver
gulden is zoo uitmuntend bewerkt, dat de grootste kenner zoude gelooven
dat hetzelve te Chaux de Fonds in Zwitserland gemaakt ware.
Den lleer P. H. Galléte Kampen leverde voorname zoogenaamde Scholsche
tapijten, zeer fraai van kleuren. Er zijn ook 5 tapijtstukken uit de stads
armen inrigting te Delft ingekomenonder het bestuur van den Heer van
lleukensfeldt.
Evenzoo ziet men eene staal-mat van 16 onderscheidene patronen, ingezon
den door de directe der Overijsselsche vereeniging tot ontwikkeling van pro
vinciale welvaart, onder den naam van Jan Jans van Dalfsente Gene-
ïnuiden.
Onder de rubriek van lakens, dekens, katoenen en wollen stollenge
breide voorwerpen, dames-handwerken, enz., komen vooral in aanmerking
de katoenen stoffen, uit de fabriek van de HII. Previnaire Comp., te
Haarlem. De karmozijn-, ponceau-, violet- en purperkleurige trijpen van
de Erven Warner Willink, te Amsterdam, zijn mede zeer fraai, zoowel van
kleuren als van bewerking. De stukken calicot uit de fabriek van den Heer
S. ten Cate, te Enschedé, onderscheiden zich gunstig, even als de wollen
dekens van de HH. J. J. Hoogeboom en Zoon, te Leyden. Uit deze weleer zoo
bloeijende fabriek plaats zijn door de HH. F. van Lelyveld Wz. Comp. ver
scheidene stukken laken van verschillende kleuren ingezonden, die in deugd
zaamheid en sterkte van maaksel aan vroegere tijden doen denken.
Onder de linnens en damasten munten vooral de Overijsselsche fabriekaten
uit, met name die van den Heer Janninck Comp. te Enschedé, H. D.
Smits en D. Jordaan te Haaksbergen, B. Bavirik en Zoon te Almelo en an
deren, vooral echter ook van den Heer P. H. Gal Ié te Kampen. Onder de
stellen damast tafelgoed, door hem geleverd, is er ééngeheel in Dunferlin-
schen geest en naar echte Schotsche wijze gefabriceerd, dat uiterst keurig
bewerkt en fraai is.
Bij de proeven van galon, lint, passement en borduurwerk, komen vooral
in aanmerking de fabriekaten van de fill. J. A Travaglino en Zonen te
Haarlem. Hun zilvermoor, goudlaken, goud- en zilverstof is niet alleen
fraai van dessin maar ook keurig van bewerking. De rijtuig-passeinenten
van den Heer J. Kentzing te Amsterdam zijn mede der aandacht waardig.
De lieer A. J. van Eyndhoven te Empe (Gelderland) leverde hier twee kasten,
die voorzeker in hoogc male de belangstelling verdienen. De eerste bevat den
zijdeworm, het spinsel of cocon, de cocons gereed ter afhaspeling, ruwe zijde,
witte en gele weef- of werkzijde (organansin); de tweede kast: eenige knoljes
naaizijde van verschillende kleuren, verscheidene andere zijden voorwerpen,
waaronder twee dames knoopdoekjesvervaardigd op de fabriek van de fill.
Tegel en Comp. te Oldenzaal en derhalve van inlandsche gewonnen zijde.
De tentoonstelling is wederom met eenige nieuwe voorwerpen verrijkt,
onder anderen met een kunststuk van gedreven zilver, zijnde een prachtige
pokaal van liooge waarde, ingezonden door den Heer J. M. van Kempen
alhier. Dit merkwaardig kunstwerk, een sieraad der tentoonstelling, is geheel
in den middeleeuwschen stijl vervaardigd en van eene overschoone bewerking.
Maar wal deze pokaal als geheel nieuw en oorspronkelijk kenmerkt, is de
gedachte, zoo gelukkig gevonden als uitgevoerd, om eene historische herinne
ring, eene hulde te zijn aan de stamhuizen van Oranje en Nassau, uit wel
ken ons doorluchtig Huis is gesproten. Kan deze pokaal anders dan voor
onzen geëerbiedigden Koning zijn bestemd kan zij elders prijken dan in een
vorstelijk paleis?
De beschrijving van dit prachtwerk, een bewijs van onze industrie, zal
kosteloos aan de bezoekers van de tentoonstelling worden afgegeven.
Onder de goud- en zilverwerken muntten uit van de tleeren Beulen (firma
Bennewitz en Zonen) te Amsterdam, een zilveren fruitschaal met gedreven,
matte bladeren, en twee zilveren candelabres, alles van overheerlijke bewer
king: van den Heeren A. Bonebacker en Zoon, aldaar, een zilver middenstuk
in den vorm eener vaas, omgeven met wingerdranken en druiventrossen van
gedreven zilverwerk. Dit stuk is ten uiterste rijk en prachtig. Ook een paar
stukken zilverwerk en filigraine van den Heer F. G. Winte, aldaar, zijn
uiterst keurig bewerkt. Van de 1111. W. 11. Weenink en Zoon, te Zwolle,
Yolkcrt Brouwer, te Kampen, en Hermanus van Assen, te Leeuwarden, zijn
er geene onaanzienlijke bijdragen.
Opmerkelijk zijn ook vele natuurkundige werktuigen, als een draagbaar
passage instrument en een prismen-cirkel van den Heer E. Wenckebach te
Amsterdam, en de keurige werktuigen van den Heer C. Becker, te Arnhem.
Ook trekt bijzonder de opmerkzaamheid, eene cleclro-magnetische telegraaph,
werkende op een' afstand van 28,000 ellen in het klein zeer net bewerkt
van den Heer A. van Einden, te Amsterdam, en eene pendule-toestel van
den Heer B. Bunte, te Utrecht, door hem opgegeven als een perpetuum mo-
bile zoo ook een velocimètre ter bepaling van de snelheid van spoortrei
nen gang van stoomwerktuigen, enz., van den Heer John Dixon, te Amster
dam. Van het kristal-, glas-, aarde-, porselein- en spiegelwerk, verdienende
kristallen van den lieer P. Regout, te Maastricht, met lof vermeld te worden,
ook zijn tafelservies in blaauw gekleurd aardenwerk voldoet goed; minder zijn
wit aardewerk dat in kleur en maaksel achter staat bij het Engelsche Wed
gwood. De verzameling glaswerk is gering en minder belangrijk. Onder
de spiegels vindt men enkele fraaije vooral van den Heer Clemens, te Utrecht.
Onder de behangselpapieren munten uit verscheidene monsters, uit de fa-
brijk van Lhoest au Rutten, te Maastricht, terwijl de lleeren J. Hooi" en
Zoon, te Zaandijk en van Gelder en Zoon, te Wormerveer, proeven van
allerlei soorten van teeken-, schrijf- en pakpapier leverden. Hiermede ver-
eenigd gaan de proeven van boekbinderswerk en steendruk. Onder den letter
druk is eene fraaije chronologische kaart voor de Israëlitische geschiedenis,
op zijde stof gedrukt bij K. J. Gieben, te Utrecht,
Onder de scheikundige voortbrengselen en ook onder bet lederwerk is voor
kenners veel belangrijks.
Het getal der inzenders, die op den Catalogus 319 bedragen, is thans
reeds tot ongeveer 500 geklommen, van welke velen 20, 30 tot 40 voor
werpen hebben ingezonden.
In den afgeloopcn nacht ontsliep alhier Mr. Ph. J. J. Ramoudste
Raadsheer in het Prov. Geregtshof, in den ouderdom van 59 jaren.
BUI TEN L AJNDSCHE BEU IGTEJN
POKTUGAL.
LISSABON, 12 Junij.
De Koningin heeft eergisteren eene proclamatie uitgevaardigd, waarbij volle
en algeheele amnestie aan de opstandelingen verleend wordt. Deze daad van
verzoening zal slechts de eerste zijn eener reeks van liberale maatiegelen, en
de Koningin zal het haren pligt achten, het woord gestand te doen, dat zij
aan hare bondgenooten gegeven heeft.
De Junta van Oporto heelt hare klagten bij den Gouverneur van Vianna
ingediendomdat de Spaansche troepennadat de wapenstilstand reeds ge
sloten was, hare troepen bij Ponte de Lima aangevallen, op de vlugl gedre
ven en verscheiden dorpen in brand hadden gestoken.
BERLIJN, 13 Junij.
Bij eene kabinets-ordcr is aan den Landdag te kennen gegeven, dal de zit
ting verlengd wordt, tot alle voorgedragen wetten en aanhangige zaken zullen
afgehandeld zijn.
De Curie der Stenden heeft met 220 tegen 215 stemmen besloten, dat
de Joden tot alle openbare betrekkingen zouden toegelaten worden, behalve
tot diewelke met Cristelijke godsdienst in verband staan.
Dit besluit is tegen den zin der Regering, welke wel eenige voorregten aan
de Joden had toegekend, maar hen uitgesloten van alle burgerlijke, adminis
tratieve en staatkundige betrekkingen. Sommige leden hebben den Minister
von Thile, welke het regeringsontwerp verdedigde, verweten, dal hij niet in
den geest der eeuw sprak daar hij nog van eenen Christelijken staat durfde
spreken dat de voorschriften der Joodsche godsdienst in geen geval voor die
der Christelijke behoefden onder te doen; en dat zijne meening tot uitsluiting
der Joden van onderscheiden betrekkingen geenszins overeen kwam met den
geest van algemeene menschenliefde, welke het Christendom predikte.
Bij den Vorsten-curie vindt de eman ipatie der Joden zoo vele voorstanders
niet; bij dezelve wordt thans over dat ontwerp beraadslaagd.
De inwoners van Odcrberg zijn sedert den 13de" dezer door eene groolc
overslrooming geteisterd daar de rivieren buiten hare oevers getreden en nog
steeds wassende waren. Het water stond tot aan de vensters, de velden zijn
eene zee gelijk en de veldvruchten verzwolgen.
POSEN, 12 Junij.
Onze wolmarkt onderging sedert de eerste dagen, waarop zij gehouden werd,
eene vermindering van 5 a 6 thl. per quintaalzoodat vele opkoopers met
verlies hebben moeten afzetten. Echter zijn de 21,000 quintalendie ter
markt waren gebragtthans bijna geheel opgeruimd.
Dezer dagen is hier een valsche munter gevangen genomen, zijnde een'
koperslager, welke de thalers zoo goed namaakte, dat het bedrog slechts door
een toeval ontdekt is. Hij moet reeds verscheiden duizenden dier stukken
hebben vervaardigd en in omloop gebragt.
Het getal der Candidaten in de Godgeleerdheid in ons Rijk is thans ruim
1800. In dit half jaar zijn 250 Theologische Studenten aan de onderscheiden
Akadeiniën minder ingeschreven, dan in het vorige.
DANTZIG, 13 Junij.
In de landstreek tusschen Schöneck en Bercnt, nabij het dorp Rowno, is
onlangs eene met aardappelen en graan beplante hoogte geheel verdwenen en
water daarvoor in de plaats getreden. Deze hoogte was aan twee zijden be
grensd door meren. Ter plaatse waar zij heeft gelegen, staat thans diep
modderig water. Men gelooft dat diep onder den grond eene aard- of rots
holte, welligt van kalksteen, is ingestort en alzoo de wegzinking van da
aardkorst heeft veroorzaakt.