LEYDSCHE
COURANT
N'. 1
BINNENBAN DSC SIK BERIGTEN.
De Courant wordt Maandag, Woensdag cn
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt WOENSDAG, 30 DECEMBER.
vit Zaturdag avond.
De Prijs der Courant is f 13 in het jaai
de afzonderlijke nommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
LEYDKN, 26 December.
Tol Tweeden Praeccptor aan bet Stedelijk Gymnasium alhier, is door den
Ed. Achlb. Raad benoemd Dr. M. de Vries.
Door deze benoeming is na liet getal der Onderwijzers aan het Stedelijk
Gymnas u:n voltallig; bestaande uit de HH. W. H. D. Suringar, Dr. in de
Letteren, Rector; W. Plnygers, Dr. in de LetterenConrector; A. 11 eek er
Dr. in de Letteren, Eerste Praeccptor; SI. de Vries, Dr. in de Leiteren, Tweede
Praeceplor; J. de Vlaam, Dr. in de Wis- en Natuurkunde, Eerste Onderwijzer
in de Wiskunde; J. A. C. Oudemans, Cand. in de Wijsbegeerte, Tweede
Onderwijzer in de Wiskunde; J. Groen, Dr. in de Letteren, Onderwijzer in
de Fransche Taal; AV. Fleming, Lector aan de Hoogescliool alhier, in de En-
gelsche, en C. A. X. G. Sicherer, Dr. in de Letteren, in de lloogduitsche Taal.
Op den morgen van den 27sttu dezer om half negen ure, zagen wij op
de Oude A'cst nabij de Scheistraat, hel zonderlinge afschuwelijke schouwspel van
een hond die een menschenhoofd in den bek droeg, welke prooi hij, door ons
opgejaagd, liet vallen, en nu bleek het een ontleed hoofd te zijn, van het
welk de hersenpan was afgenomen en de onderlip was doorgesneden. Nu be
gaven wij ons naar de poort van het Elizabetbs-Gaslhuis, keken door een ven
ster en zagen daar liet ligchaam aan hetwelk waarschijnlijk het hoold zal be
hoord hebben, liggen. Hoewel wij de ontleedkunde op hoogen prijs schatten,
heeft zoo iels ons toch zeer verontwaardigd. Al heeft de ziel het ligchaam
verlaten, en geneeskundigen hunne leeringen uit hetzelve getrokkenblijft het
toch lietamclijk den rnensch aan de aarde weder te geven, in plaats van zijn
lijk een prooi van honden te doen worden, en het tot afschuw van ieder wel
denkende door de straten te zien roridslepen.
De inzenders dezes stellen zich voor de waarheid van het voorgevallene ver
antwoordelijk, zij vertrouwen dat nalatigheid de oorzaak van dit ongewoon
voorval mag wezen, niet kunnende veronderstellen dat zulks zou geschied zijn
met medeweten van de personen die tot dit Collegie in betrekking staan.
Ingezonden
Wij ontvingen dezer dagen een uitgebreide memorie van 15 landbou
wers of grondeigenaars in de prov. Groningen tot hehoud van den graanwet
gedagterkend 8 Fcbr. 1845, en nog eene, inhoudende bezwaren tegen de voor-
gedragene wijzigingen in de thans bestaande graanwet, zonder dagteekening,
maar waarvan uit een stuk in de Groninger Cour. van 25 dezer blijkt, dal
dit nog ouder is en van het jaar 1844 dagteckent.
De stellers beklagen zich over de wijze waarop in vele dagbladen van adres
sen tegen <lc graanwet melding is gemaakt, en noodigen de voorstanders
van vrijen graanhandel uit om die genoemde stukken te weerleggen. Wij
betreuren het dat die landbouwers zoo zeer door kwalijk begrepen eigenbelang
verblind zijn, dat ze na zoo langen tijd nog voor hun verkeerd stelsel willen
te velde trekken. AA'at zou de mensch trachten zich af te sluiten, daar liet
zoo overtuigend blijkt dat de Schepper juist door de verschillende voortbreng
selcn over de aarde te verdeelcn, de verspreiding en verbroedering van het
inenschdom over de geheele aarde ten doel heeft.
Alle beginsel dat tot belemmering en afsluiting leidt, is noodwendig ver
keerdwant de zedekundige grondslag deugt niet, en een staatkunde die te
gen de Christelijke zedekunde strijdt, is op een zandgrond gebouwd; vroeg of
laat zal ze bezwijken. Bekrompen eigenbelang dat het verstand benevelt en
schijn voor wezen doet aannemen, zal verdwijnen voor liooger licht; en scha
men zich voorname staatslieden niet van die dwaling terug te komen, dat
elan de weinigen die nog ontroostbaren troost in beschermende wetten zoeken,
die hersenschimmen laten vaien en liever leeren erkennen, dat de handel dan
■de meeste vruchten voor algemeene welvaart draagt, als dezelve wordt vrij
gelaten en geene andere belastingen kent dan zeer matige bijdragen tot de
■onvermijdbare stijving van 's lands kas, cn dat nog wel onder de minst mo
gelijke Ibrinaliteilen geen gering noodzakelijk kwaad bij heffing van region.
Volgens de uitvoerige Stalen door den Baron Melvill van Carnbée opge
maakt en in den Moniteur des hides geplaatstbeslaan onze overzeesclie
bezittingen in Asia, Afrika en Amerika, eene oppervlakte van 26,509 gro-
graphische mijlen, met eene bevolking 15,105,100 zielen. Daarvan komen
alleen op de O. I. bezittingen 25,872 geogr. mijlen met 15,007,000 inwoners.
Onder deze opgaven is niet gerekend het gedeelte der kust van Nicuw-Guinca
dat als Nederlandsch erkend is cn waarvan de bevolking op 200,000 zielen
wordt berekend.
AA'ij vonden in de tweede uitgave van het Alg. Handelsblad van Maan
dag 11. hel onderstaande stuk van hetwelk het laatste gedeelte van hel op
schrift ons aanspoorde ter overneming, daar wij er zoo veel in vonden dat
van algemeene toepassing is en algemeene behartiging verdient:
Wat te doen voor Armen te Amsterdam en elders? Bedelbrieven. A'cle
zijn van bedelaars van professie, van dronkSards; enkele ook van waardige
armen. In beide gevallen verdient het onderzoekom zoowel een braaf gezin
te helpen, als een verwilderd huishouden tot welstand en deugd terug te brengen.
Afschaffing-Genootschap. Ziet gij een beschonken vader door zijn vierjarig
kind naar huis geleiden, zoo als ik zag, kent gij bij ondervinding die bron
van armoede en ellende in de gezinnen, zoo wordt zelf lid, geef hel voorbeeld
cri wek overtuiging (den éénigen waarborg tot voortdurende onthouding); als
de verslaafde de vergadering bijwoont, de traktaatjes leest, die hij gratis
ontvangt, zal hij zich niet onttrekken; de voorbeelden spreken luid.
Hulp en Toespraak. AA'ij bedoelen hiermede de vereeniging van stoffelijke
met zedelijke hulp, zoo als daartoe spijs, turf, khèren, dekking eensdeels en
anderdeels de Beu-aarscliolen voor Armen dienen. Mogt men er eens eene
bijv. te Amsterdam in de Nes, hel Fransche Pad, de Duivelshoek, fnz. oprig-
tenVoorts diene daartoe naai-, leer-, avond-, Zondags- en herhalingscliolen
ook leesbibliothekenof verzamelingen van geschriften dienstig ter ontwikke
ling van godsdienst en zedelijkheid onder de armen. Ieder armen-patroon of
patrones legge er zicli op toe. Men nadere ook zelf den arme in zijne woning,
men zie cn oordeele hij dit bezoekenof het geen doel treft, als men de
armoede ziet, om haar te kennen.
AVcldadige Inrigtingen. Door deze te ondersteunen, doet men zeker goed,
helpt tevens velen te gelijk cn doet men zijn voordeel, niet de ondervinding
die deze instellingen zich hebben verschaft.
Landverhuizers. Doet zich een landverhuizer hij u op, zoo verschaf hem
werk bij de inrigting voor den Vlijtigen en Spaarzamen Ambachtsman, voor
ƒ6.50 behoudt gij hem en zijn gezin; adresseer u hij den Heer de Boever,
over het Stadhuis. liet is mij zóó gebeurd de reis naar Amerika is nu uit
gesteld.
Spaarbank. Zij bestaat alhier tot heden voor burgerlieden alleen hij de
Doopsgezinde Diaconie. Moglen alle armbesturen ze bezitten voor hendie
zomers nog iets te sparen hebben Zoo doende vóórkomt men veel gebrek en
bezit metéén een goeden toetsof de wil goed zij.
Lombard en Pandjeshuizen. Schenk iets, om na onderzoek, voor den door
ziekte of ramp uitgeputten stadgenoot een nóódig kleedingstuk Ie lossen, of
vraag op de verstane lomhardhriefjes het overschot van hetgeen het pand
soms meer heeft opgebragtdan er op beleend was. Doe ze nazien hij de in
brenging of aan de Groote Bank.
Zieke Kinderen der Armen. Daarbij krimpt mij het hart. Stel het Gast
huis door gift of legaat in staat, zoo als de voorvaderen deden, om nog rncér
te doen ook in dit opzigt.
A'erkoop geen oude Kleércnmaar schenk zeden armen Straal bedelaars.
Zijn het kinderen, doe ze op een bewaarschool; denk nooit dal kan niet,
niets is onmogelijk met opzien naar boven
Eindelijk, uit geene meening, dat alle armen schuld hebben aan hunne
ellende, en evenmin meen niet, dat men ooit de armoede geheel weg kan
nemen. Beide hebben wij dikwerf hooien beweren, heide leidt tot een ou-
gunstig resultaat: maar dat is zeker, dat, wat wij aan geld of goed bezitten,
geleend goed is en dat er een deel van behoort aan den arme, hem loegebragt
op eene doeltreffende wijze, met onbekrompenheid, liefde en zonder ver-
ilaauwing.
De Evangelische Kerkbode deelt, in haar laatste nommer eenige bij
zonderheden mede wegens de handelingen van de Reünie der AA'aalsclio Ker
ken in Augustus te Leeuwarden gehouden.
Het Voorzitterschap werd bekleed dour den AVel Eerw. Heer Merkns, Predi
kant te Amsterdam, en de Openingsrede gehouden door den AV'el Errw. Hoe
van Goens, Predikant te Rotterdam, naar Ilebr. XIII vs. 8 Jezus Christus
is gisteren en heden dezelfde tol in eeuivigheid.
Rij de telling der AVaalsche gemeenten is gebleken dal aan het einde des
vorigen jaars 17 gemeenten uit 5,632 leden bestonden.