PRUISSEN.
BERLIJN, 30 Mei.
De commissie tier verccniging tot tien opbouw van den Kenlscbcn Dom,
Leeft bekend gemaakt, dat sedert 1842, de som van 447,726 thl. ontvangen
was; hieronder waren 200,000 tbl. die de Koning van Pruissen uit de Staats
middelen had bijgedragen. Het grootste deel dier som was reeds voor den
aanboaw besteed, alleen aan de voltooijing van het noorderportaal, 90.000 tbl.
In den Elsas zijn in de laatste dagen de levensmiddelen aanmerkelijk
in prijs gedaaldomdat men de hoop voedt op eencn overvloedigen oogst.
BEIJEKEX.
AUGSBURG, 26 Mei.
lieden is het tusschcn het hoofdstation alhier en Obernhausen gelegen deel
van onzen spoorwegdie de residentie-stad Munchen met deze plaats en Do-
naawerth verbinden moet, geopend geworden. Deze spoorweg moet de noor
delijke streken van Duitschland met Lindau en met het meer van Constantz
in verband brengen.
IIAHOTEffi.
De Hoogescliool te Göttingen telt thans 649 studenten, onder welke 199
vreemdelingen; van deze studeren 142 in de Godgeleerdheid, 194 in de
Regtsgeleerdheid en 210 in de Geneeskunde.
K JE FR-HE Si SEN.
25 Mei.
De Minister van Binnenlandsche Zaken beeft den leeraar Schell uit Fulda,
die van het Roomsche tot het Duitsche Katholicismus is overgegaan, van
zijnen post ontzetonder voorgevendat hij door zijnen overgang door de
Regering niet meer als in bare dienst staande kan erkend worden. Daar
evenwel volgens de Keur-Ilessische wet geen dienaar van den Staat zijne be
trekking zonder vonnis kan verliezen, zal de Heer Schell zijne zaak in regten
vervolgen. Hij heeft dezer dagen een geschrift uitgegeven, ten titel dragende:
Beginselen van het Duitscli Katholicismuswaarin hij op w einige bladzij
den met bijzondere duidelijkheid kracht en warmte de grondbeginselen van
dat geloof bloot legt.
EIGELAKffl.
LONDEN, 1 Junij.
Alhier is aangekomen Miralai llamctbuitengewoon Gezant van den Bey
van Tunishij zal 6 weken hier vertoeven en heeft aanzienlijke geschenken
voor de Koningin overgebragtonder welke twee fraaije Arabische paarden
uitmunten.
Nadat Prins Bodewijk Napoleon zijne vlugt uil Ham naar Brussel vol-
bragt had heeft hij zich te Ostende ingescheept en is Woensdag hier aange
komen.
De arraen-belasting hier te lande heeft in 1845 opgebragt ruim
80,000,000.
Alhier heeft men volgens de plannen van den Ingenieur Bruneidrie
monster-locomotieven vervaardigd, welker kracht alles van dien aard in Frank
rijk en Engeland overtreft. Zij dragen de namen van Great-Westernthe
Queen en the Premier. De Great-Westerndie men den reus der locomitiven
noemt, heeft tot middellijn der bewegende raderen 2.42 clde ketel heeft
er een van 4.80 el. Zij weegt 36,000 pondde tender zonder water of
colics10,000 pond. Deze machine heeft een convooi getrokken, ter zwaarte
van 156,000 pond. The Premier overtreft haar echter in kracht, dewijl zij
een convooi beeft gesleeptdat op 406,000 ponden zwaarte werd geschat.
Ook te Wcenen worden geweldige locomotiven vervaardigd in de werkplaats
voor de Gloggnitzer-ijzerbaan is er thans eene vervaardigd, die met den tender
en het water te zamen 410 centenaren weegt, en wier lengte ruim 24 voet
bedraagt. De middellijn van den cylinder is 17 duim cn de hoogte der wie
len vier en een half voet, (deze maat komt nagenoeg overeen met onze Rhijn-
landsche voeten.)
De handel-maalschappij en kamer van koophandel van Manchester, heeft
aan den eersten minister eene memorie ingediendom hem te verzoeken het
aanbod aan te nemen van den sultan van Borneo, om aan Engeland het eiland
Laboan zonder eenige schadevergoeding af te staan. Dit eilandwordt in
deze memorie gezegd, zoude voor ons van zeer veel gewigt zijn, als toevlugts-
havendewijl er zeer vele steenkolen werden gevonden. Het kon tot station
dienen of depot van de linie van stoombooten, welke tusschen Singapore,
Ceylon, Hongkong en de verschillende havens van China is daargesteld. Oak
is dit eiland gunstig gelegen tegenover de monding der rivier Borneo en
tegenover eene streek landswelke de sultan op het vaste land aan den heer
Brooke heeft afgestaanom er verscheidene etablissementen op te rigten.
De Standard deelt ecnen brief van Gibraltar mede, de bijzonderheden
bevattende van een gevecht, hetwelk heeft plaats gehad tusschen de Engelsche
brik Fantöme en Barharyscbe zeeroovers. Deze laatstcn hadden de koopvaardij-
brik Rutli buit gemaakt en naar de kust in de nabijheid van Tetuan gevoerd;
de manschap bad zich in de sloepen gered en was te Gibraltar aangekomen.
Bij bet vernemen van deze zeerooverij vertrok de brik Fantöme van daar naar
Trcforcas, waar de zeerovers de brik op strand hadden gezet, ten einde de
rijke lading te plunderen. Een gedeelte der manschap landde met liet doel
om zich weder in het bezit van het vaartuig en van de lading te stellen en
had cenen heuigen strijd togen de Mooren die op bet strand waren zamen-
gevloeid. Een groot aantal der laatstcn werd gedoodvooral ook door het
schrootvuur van de Fantöme; een groot gedeelte der rijke lading werd hero
verd doch een der officieren van de brik is gedood en zeven anderen
gewond.
In Ierland is het gebruik van maïs thans algemeen, welke het volk
zelfs boven de aardappelen verkiest; de koopliedendie deze zeer duur hadden
gehouden, op hoop van goeden afzet in het voorjaar, worden zeer te leur
gesteld en zijn thans genoodzaakt die tegen matigen prijs te verkoopen.
FRANKRIJK.
PARIJS, 2 Junij.
De Regering zal maatregelen nemendat de Indische Overland-post zijnen
gewonen weg weder over Marseille en niet over Triest neme. Daartoe zullen
de tarieven verminderd en de quarantaine te Marseille op 6 dagen bepaald
worden; men zal ook niet meer te Malta aanleggen; zoodat de reis van Alexan
dria naar Marseille in 7 of 8 dagen zou kunnen geschieden.
De groote papierfabriek van den Heer Lanteigne te Gouyis Zondag
door een' geweldigen brand vernieldde schade wordt op 400,000 fr. begroot.
Te Duinkerken hebben den 27sten vrij ernstig onlusten onder het werk
volk plaats gehadwelke door militaire magt is moeten gedempt worden
den 29sten waren de werkzaamheden hervat.
BELGIË.
BRUSSEL, 2 Junij.
De Regering dezer stad heeft 10,000 fr. toegestaan voor de te vieren feesten
bij gelegenheid van de opening van den spoorweg van Parijs naar hier, welke
op den 14dcn of 15dcn is vastgesteld. Te Rijssel zal aan het nieuwe station
een maaltijd van 8.000 personen plaats hebben.
In het Belgisch gedeelte van Luxemburg hebben twee zware branden
gewoed; de een heeft te Habrival, den 28sten Mei, 13 huizen, de ander te
Fouches den 29stcn, 17 huizen in de asch gelegd.
Maandag 11. was er op de wekelijksche veemarkt te Antwerpen meer
vee en tot lager prijzen aangevoerddan in de laatste weken. Sedert vele
maanden was er in Belgie gebrek aan vet vee. Het gold per pond 5 stuivers.
Uit Thielt in Vlaanderen wordt gemeld, dat de aardappelen goed
groeijen en een' voordeeligen oogst beloven tarwe en koolzaad staan over
heerlijk; de rogge, die minder schoon stond, verbetert dagelijks.
UITTREKSEL van dei VERSLAG omtrent den staat der Leyd-
sche Spaarbankuitgebragt door de Commissie benoemd tot
opneming der Rekening over het Boekjaar 1845, in de Ver
gadering van het Leydsche Departement der Maatschappij tot
Kul van 't Algemeenden 14den Mei 1846.
De Commissie door uwe Vergadering met den vereerenden taak belast om
den staat der door dit Departement opgerigte Spaarbank over het jaar 1845
op te nemen, heeft zich op uitnoodiging van hare BestuUrderen op Woensdag
den 13den Mei jl.van dezen zoo aangenaraen pligt gekweten.
Bij vernieuwing bleek het ook haar, hoezeer het gewigt dier zoo nuttige
inrigting, en de onvermoeide ijver van Commissarissenen Penningmeester,
nooit genoeg naar waarde kunnen geschat wordenen hoezeer het Departe
ment trolsch mag zijn op dit gedeelte van haren werkkring, hetwelk met
zooveel naanwkeurigheid en zorg bestuurddoor haren toenemenden bloei en
sehoone uilkomsten het tot eere verstrekt.
In weerwil dan ook van bet uitgebreide en veelomvattende der administra
tie hetwelk uit den aard der zaak zelve voortvloeit, was het haar bij eenige
inlichting gemakkelijk zich een duidelijk denkbeeld te vormen, van al hetgeen
de werkzaamheden betrof.
Zij aarzelt dan ook niet u de overtuiging te gevendat alles zich in eene
volmaakte orde bevondgelijk zij zich evenzeer verzekerd heeft van het aan
wezen der bij de inrigting behoorende fondsen.
Het is haar uit den opgemaakten staat gebleken dat in het jaar 1845 de
inleg met de gekapitaliseerde renten heeft bedragen 137.157.92 dat de
terugbetaalde gelden hebben beloopcn 122,597,42en de geheele schuld
der bank op het einde des jaars 1845 bedroeg de hoogst aanzienlijke som van
531,628.55jzijnde ƒ14,560.50 meer dan in het jaar 1844. Het getal
der boekjes was tot 4,387 geklommen en overtrof dus dat van het vorige
jaar met 240uit welke vermeerdering in vergelijking met het toegenomen
kapitaal blijkt, dat de bank meer cn meer aan zijne eigenlijke bestemming
beantwoordt, door tot eene bewaarplaats te strekken voor den spaarpenning
der minvermogenden. Het getal deelhebbers is echter nog veel aanzienlijker
dan dat der boekjes, aangezien er vele daarvan op naam van inrigtingen be
staan, waarop dus onderscheidene personen aanspraak maken.
Verder bleek het uwe Commissie dat de waarde der effecten en voorhan
den zijnde gelden ruimschoots de bovengenoemde schuld dekken en de gun
stigste uitzigtcn opent voor het voortdurend bestaan en den bloei der bank.
Zij heeft dan ook volstrekt niet geaarzeld ingevolge de bepalingen uwer
wet, de haar voorgelegde cn door haar opgenomen Rekening goed te keuren,
en Bcstuurdercn namens het Departement van de door hen gehoudene admi
nistratie over het afgeloopen jaar te ontlasten. Zij vermeende tevens in
uwen geest te handelen, door hun den welmeencndsten dank toe te brengen
voor hunne veelvuldige moeite en zorg, cn uwe Spaarbank ook voor het ver
volg daaraan aan te bevelen.
Voor deugdelijk uiltreksel
II. R. be BREUK,
Secretaris tam hel Departement.
