LEYDSGHE
VRIJDAG, 16 JANUARIJ.
1846.
BINNENLANDSCHE BERIGTEN.
De Prijs der Courant is f 13 in het jaar;
de afzonderlijke nommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
De Courant wordt Maandag, Woensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
Zaturdag avond uit.
LEYDEN15 Jannarij.
Onze lang gekoesterde wensch naar het werk over de Valkenjagtis
gedeeltelijk bevredigdonze gespannen verwachting verre overtroffen. De
Eerste Aflevering, met den titel van Traité de Fauconneriepar Mr.
H. Schlegel etc. et Mr. J. A. Verster van Wul verhorst etc., ligt voor ons;
zij streelt ons oog en doet ons hart goed wantwaarlijk het is niet te veel
gezegdwanneer wij verklaren dat de uitvoering niets te wenschen overlaat
en met de voortreffelijkste voortbrengselen van dien aard gerustelijk mag
vergeleken worden. Het buitengewoon groote formaat, het fraaijc papier,
de keurige letter en allerkeurigste drukde uitmuntende en met de meeste
zorg behandelde platen, met hare eenvoudige, maar geestige accessoires,
fraai van teekening en delicaat gekleurddit een en ander maakt deze uit
gave tot een waar prachtwerk, den Koninklijken Prins, aan wien het is
toegewijdten volle waardig. De beoordeeling van den tekst ligt buiten
onze bevoegdheid. De Fransche stijl komt ons intusschen voor, bondig en
zuiver te zijn, de behandeling van het onderwerp wetenschappelijk, doch
niet droog. Zij draagt de sporen van een naauwgezet onderzoek, grondige
kennis en uitgestrekte belezenheid. De namen der Schrijvers blijven voor
het overige borg voor de waarde van hunnen arbeid. Bedriegen wij ons niet,
dan zal dit werk opzien baren, en in den vreemde waar het vertier ver
moedelijk grooter zal zijndan hier de getuigenis overbrengendat men
in Nederland niet achterblijft. Indien wij dan ook door deze weinige regelen
de aandacht onzer landgenooten voor een oogenblik op deze prachtuitgave
vestigen is het niet zoozeer, om daardoor het debiet bevorderlijk te zijn
want het is waarlijk geen boek voor onze Pees-cirkels maar hoofdzakelijk
om der technische uitvoering opentlijk de hulde te brengen, die het ons
voorkomt in de hoogste mate te verdienen. De Heeren Arnz C°. toonen
moed en talent te bezitten om iets groots te wagen en iets goeds ten voor
schijn te brengen. Zij hebben eer van deze ondernemingmogen zij ook
door de gewenschte voordeden loon en aanmoediging vinden om verder aldus
voort te gaan. Wij zien het vervolg van de Traité de Fauconnerie met
reikhalzend verlangen te gemoet. Ingezonden
Volgens de van regeringswege opgemaakte staten, heeft de bevolking
der acht strafgevangenissen in Nederland in 1844 bedragen 2998 personen;
bij afwisseling waren aanwezig 3798 personen, te weten 3464 inlanders en
334 vreemden: 923 waren gehuwd, 2875 ongehuwd: naar de geloofsbelij
denis 2301 Hervormden van verschillende kerkgenootschappen, 1378 Roomsch
Katholijken, en 119 Israëliten.
Naar het standpunt der beschaving waren zij als volgt:
2366, die bij hunne aankomst konden lezen en schrijven;
1432, die dit toen niet konden;
604, die dit na het jaar of bij hun ontslag genoegzaam geleerd hadden;
828, die dit na het jaar of bij hun ontslag niet geleerd hadden
Er werden 988 binnen het gesticht disciplinair gestraft; en 2810 niet
gestraft
Het grootste getal zieken, te gelijk aanwezig geweest, was 284; het
kleinste 144;
Overleden zijn 142 personen, te weten 119 mannen en 23 vrouwen;
De gemiddelde bevolking van de huizen van verzekering heeft bedragen
1261 personen en dat der huizen van arrest 388.
Volgens de van regeringswege opgemaakte statenbeliep de bevolking
van het Rijk der Nederlanden op 1° Januarij 1845 als volgt: Nóord-Brahand
398,528 zielen; Gelderland 367,458; Zuid-Holland 558,267; Noord-Holland
462,912; Zeeland 158,002; Utrecht 153,088; Vriesland 243,122; Overijssel
210,100Groningen 187,146 Drenthe 79,390 Limburg 201,735 totaal
3,019,748 zielen.
Er hebben in 1844 bier te lande plaats gehad 108,598 geboorten, 52,400
van het mannelijk en 56,198 van het vrouwelijk geslacht.
Er hebben in betzelfde jaar plaats gehad 77,523 sterfgevallen, waarvan
39,580 van het manneiijk en 37,943 van het vrouwelijk geslaoht.
Het getal der huwelijken was 22,381 dat der echtscheidingen 38.
De bevolking is alzoo toegenomen met een aantal van 31,075 zielen,
zijnde ongeveer der bevolking.
De invoer van aardappelen binnen deze stad is geweestin 1844
179,660 mudden, en in 1845, 119,530 mudden; en het getal van het hier
geslagt veeals volgt
Runderen, in 1844, 1183, in 1845, 1210 stuks.
Kalveren, 1107, 1063
Schapen, 390, 324
Varkens, 1583, 1748
Ofschoon de getallen van de runderen en varkens in 1845 iets hooger zijn,
is het gewigt veel ligter geweest.
De collecte eergisteren te Amsterdam voor de algemeene armen gehou
denheeft opgebragt ƒ51,124.41.
De Ned. Stoompost bevestigt het berigt in onze Courant geplaatst
nopens het steeds aanhangig zijn van het ontwerp tot daarstelling van eene
haven te Scheveningen. Het genoemde blad voegt er echter het volgende bij
«Wij mogen den uitslag van de in deze, voor den handel belangrijke, onder
neming gevoerd wordende onderhandelingen niet vooruitloopenen nog min
der door ontijdige publiciteit welligt belemmeren. Ten einde evenwel met
een enkel woord aan te toonen, van hoe veel gewigt de aanleg van eene
geschikte haven te Scheveningen zoude zijnzal het genoegzaam wezen te
zeggen, dat men per stoomboot in 8 uren van Scheveningen naar Harwich
kan stoomen. Van daar tot Londen kan langs eenen ijzeren weg de togt
in 4 uren worden afgelegd, dus in 12 uren van Scheveningen. Wordt er
nuzoo als men vroeger reeds gezegd heefteen atmospherische spoorweg
van het station te 'sGravenhage tot Scheveningen aangelegd, dan zoude men
des winters zoowel als des zomersde reis van Amsterdam naar Londen in
14 uren kunnen afleggen."
Te Leeuwarden zijn in 1845 geboren 418 zoons en 407 dochters, te
zamen 825 kinderen; overleden 601 personen, als: 269 van het mannelijk
en 332 van het vrouwelijk geslachtgehuwd 223 paren.
- Te Assen zijn geboren 81 zoons en 62 dochters te zamen 143over
leden 55 personen van het mannelijk en 43 van het vrouwelijk geslacht, te
zamen 98; gehuwd 26 paren.
'sGRAVENHAGE, 14 Januarij.
Z. M. heeft benoemd tot Regters in de Arrondissemcnts-Regtbank te Rot
terdamJhr. Mr. F. W. A. Beelaarts van Blokland, thans Substituut-Ofli-
cier, en Mr. C. D. Beels, thans Regter-Plaatsvervanger.
Uit eene vergelijkende tafel van de regten door België en thans door
Nederland, volgens Koninklijk besluit van 5 Januarij geheven op verschillende
fabrikaten, toont het Journal de la Haye aan, dat, met weinige uitzonde
ringen, de laatste niet hooger zijn, dan die welke België heft, en dat ten
aanzien van vele andere artikelen onze regten oneindig lager zijn.
Er zijn op dit oogenblik bij de Arrond.-Regtb. alhier aanhangig vijf
regtsgedingen tegen onderscheidene eigenaren van vaste goederen, gelegen op
het terreindat aangewezen is voor den Hollandschen IJzeren Spoorweg van
'sGravenhage naar Rotterdam, allen nabij Delft. In sómmige dezer zaken
zijn reeds pleidooijen gehouden, in andere worden die eerstdaags te gemoet
gezien. Als wdj wel onderrigt zijn, dan is in geen dezer gedingen nog twist
over de hoegrootheid der aangeboden schadevergoeding, maar dan loopt in allen
het geschil nog slechts over incidentele quaestiën. Indien het derhalve der
Maatschappij niet gelukken mag deze zaken door minnelijke schikkingen ten
einde te brengen, dan is het te vreezen, dat de werkzaamheden van den
spoorweg daardoor nog eenigen tijd kunnen worden opgehouden.
Weekh. v. h. Regt.)
DELFT, 13 Januarij.
Gedurende het jaar 1845 zijn in de Stads Boterwaag gewogen, 1,599
vierden, 19,535 achtsten en 3,851 zestienden boter, te zamen uitmakende
504,815 Ned. ponden.
Ook zijn in dat jaar ter markt gebragt: van den 3dea April tot den 10<)eu
Julij 3,931 mudden aardappelen, gewas 1844, middenprijs 2.50 het mud;
en van 19 Junij tot 24 Dec., 14,154 mudden aardappelengewas 1845
hoogste prijs ƒ10, laagste prijsƒ2.60 het mud; van 28 Aug. tot liet einde
des jaars was de laagste prijs ƒ4.25, hoogste prijs ƒ6 het mud.
ROTTERDAM, 13 Januarij.
Eergisteren avond werd alhier door de rederijkerskamer het zinnespel Leg
den Ontzeien vervaardigd door den Heer J. G. LitzauAlderman dier ka-