LEYDSCHE
N°. 110
tóf
COURANT.
YFJJDAG, 12 SEPTEMBER.
VS»
BINNENLANDSCHE BERIGTEN.
De Courant wordt Maandag, Woensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
De Prijs der Courant is f 13 in het jaar;
de afzonderlijke nommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
s_,
LEYDEN, 11 September.
Gisteren namiddag heeft II. K. II. de Prinses van Oranje, van twee hof
dames verzeld, een bezoek afgelegd op het buitenverblijf van Jhr. Dr. P. F.
von Siebold. II. D. is door de Echtgenoot van den Heer von Sieliold ontvangen
daar bij zelf zich thans buiten 'slands bevindt, heeft de inrigting van de
Koninklijke Maatschappij voor Tuinbouw bezigtigd, en daarna met Mevrouw
von Siebold het Japansch Kabinet van haren echtgenoot bezocht, waarna
H. K. H. naar 'sGravenhage is teruggekeerd.
Bij de Redactie is ingekomen, onder de spreuk: Tracht aan allen wel
te doenvoor Zevenbergen c. a. ƒ2.47?-, voor de afgebrande kerk te Smyr
na 1.231 en voor schipper Vermeer 0.50. Voor Zevenbergen c. a. van
X 4 van A 7.67 J.
De Commissie van Beheer en Toezigt over de droogmaking van het
Haarlemmer-meer heeft bekend gemaakt, dat de tot dus verre bestaan heb
bende opening van het Spieringgat bij Halfweg op den 12<Icn September eerst
komende zal worden gedigt en dat van dien tijd af, de Ringvaart om het
Haarlemmer-meer alleen bij het Spaarne, bij de Kaag en bij de Oude Wete
ring met het Meer in gemeenschap zal zijn.
In de Prov. Gron. Cour. wordt in een ingezonden stuk de hoeveelheid
van den aardappelenteelt aldus opgegeven
Volgens de berekening van deskundigen, zijn in Nederland gedurende de
tien laatst verloopene jaren, gemiddeld jaarlijks op plus m. 75,000 bunders
land 15,000,000 zak aardappelen verbouwd. Indien van deze hoeveelheid
i voor beestenvoeder, voor de fabrijken enz. afgaat, zoo rest er voor mensche-
lijke behoefte 10,000,000 zak. Wanneer er dit jaar, gelijk waarschijnlijk is,
slechts i van den oogst brnikbaar blijftzoo vindt men een te kort van
7,500,000 zakeen te kortdat niet ligtelijk aan te vullen is.
Voorts worden nog in dat blad de volgende hulpmiddelen vermeld
I. De aardappelen, zoo mogelijk, zoo lang in den grond te laten, tot zij bij
volkomen droog weer kunnen worden uitgedolven. Waarschijnlijk zal dit ook
voor eene langduriger bewaring derzelve nuttig wezen. 2. Geldt dit vooral
ook die welke men tot pootaardappelen een volgend jaar wil gebruiken. Men
beware daartoe alleen volkomen gezonde aardappelen. Zoo men die zelf niet
heeftlate men ze van de elders vrijgeblevene plaatsenvooral van zand
gronden komenof onthiede ze uit het buitenlandwaartoe onze groothande
laren voorzeker wel de behulpzame hand zullen willen bieden. 3. Men ver
brande het loof dadelijk op het veld en verniele aldaar zoo veel mogelijk alle
bedorvene aardappelen opdat de kiem der ziekte niet in het veld overhlijve.
4. De grond, die dit jaar met aardappelen beteeld is, worde een volgend
jaar liefst niet daartoe gebruikt maar alle aardappelvelden met kalk bemest,
omgeploegd of omgespiten blijven als zij niet voor wintergewassen zullen
dienen, den winter over ongeëgd liggen, in het voorjaar zoo mogelijk weder
bemest met kalk of begoten met verdund zwavelzuur (1 deel op 100 deelen
water). 5. Men kweeke een volgend jaar den aardappel alleen op genoegzaam
droogcopenliggende gronden liefst op rijenom het gewas met den aan-
aardploeg behoorlijk te kunnen ophoogen. 6. Hoewel de ziekte dit jaar ook
aardappelendie voor 1 2 of 3 jaren uit zaad waren aangeteeldschijnt te
hebben aangedaan zoo is toch eene hernieuwde voortplanting door zaad de
proef waardig, omdat waarschijnlijk de kiem der ziekte hierdoor niet zoo ligt
als door den knol zeiven zal worden overgebragt.
'sGRAVENHAGE, 10 September.
Z. M. heeft gedurende zijn verblijf in Luxemburg het Grootkruis der Orde
van de Eikenkroon geschonken aan den Generaal-Majoor van Wullfen, Bevel
hebber van de vesting, en Ridderkruisen aan de Heeren Lamort, Fabrijkant
in gekleurd en ongekleurd papier, Deny, Archivarius van het Grool-tlertog-
dom, de la Basse-Mouteriebekend Schrijver, en MetzBurgemeester van
Eicli. Ook heeft Z. M. ƒ700 voor de armen van de stad Luxemburg gegeven.
Door de Nedcrlandsche vischsloep de Vriendschap, is den 21stcn Au
gustus II. 60 mijlen ten oosten van Hartlepool in zinkenden staat ontmoet de
Engelsche brik Elizabeth Kapt. Usher, van welke hij een man door een tros
gered hadde brik was kort daarop gezonken zonder dat het is mogen ge
lukken meer schipbreukelingen te redden.
AMSTERDAM, 10 September.
Het enkel aanzien van al de pleinen, grachten en straten, die slechts
eenig uitzigt op het Beursgebouw gaven leverde dezen morgen het bewijs,
hoezeer de wederopbouw van eene Benrseener Handelstad van den rang
van Amsterdam waardigals een feest der Stad werd beschouwd.
Niet alleen waren op genoemde grachten en straten alle ramentot op de
bovenste vlieringen der gebouwen, met menschen overkropt, maar ook de
nokken en daken der huizen waren als met menschen bezaaid uit sommigen
daken zag men zelfs hier en daar hoofden uitsteken.
Bij de verwacht wordende komst van Z. M. den Koning, staken zoo als ge
bruikelijk is, langs de geheele Kalverstraat en Nieuwcndijk de vlaggen uit,
en ook verder door de gansche stad van de openbare en vele aanzienlijke
gebouwen. De Omnibus-Onderneming van de Heeren Koens en Comp., op
den Dam prijkte met een Chassinetmet gepast opschriften hoven het
huis bevond zich een oichest van Hoornblazers, alle Conducteurs bij de On
derneming die van daar van tijd tot tijd fraaije stukken deden hooien. De
Heer Koens was dezen morgen in een rijtuig met vier paardenmet deze
conducteurs-muzijkanten al spelende van de Willemspoort af tot aan het bu
reau der onderneming komen aanrijden. In het Damrak voor den achterge
vel van het Beursgebouwlag een ligter van den Heer J. Goedkoopals
vlaggeschip opgetooid.
De estrade voor Z. M. en de Prinsen gereed gemaakt, was omgeven door
eene met vlagdoek bekleede balustradewelke ruimtebehalve voor Z. M.
en de Prinsen, bestemd was voor de bevoegde autoriteiten; binnen dezen kring
was een spreekgestoelte geplaatst voor den Heer Burgemeester. Tegen elf ure
zag men Z. E. A. met den Sledelijken Raad, den Stads Secretaris, de Heeren
Militaire en Burgerlijke Gouverneurs van het gewestden Heer Plaatselijken
Commandant, den Heer Directeur van Politie, den Heer Zocher, ontwerper
van het bouwplan, en den Heer Commissaris der Stads Publieke werken, die
allen in het Gouverncments-Locaal aan den Vijgendam waren bijeengekomen
zich in optogt hegeven naar de trappen van het in te wijden gebouwten
einde Z. M. en de Prinsen aldaar op te wachten.
Niet lang daarna vernam men dat deze op het Paleis waren aangekomen
een Adjudant kwam den Heer Burgemeester officieel hiervan berigten en op
bet Paleis noodigen.
Na eene korte poos verscheen Z. M. met den Heer Burgemeester. H tl. KK.
IIII. de Prinsen volgden met de Adjudanten.
Het oud Vaderlandsche Wilhelmus werd in het Beursgebouw door het mu-
zijk-corps der Schutterij aangeheven en te midden van het luid gejuich der
verzamelde duizenden traden Z. M. de Koning, met den Heer Burgemeester
naast zichen de beide Prinsen met een der Heeren Wethouderen in bun
middengevolgd door de verdere autoriteiten de afgezonderde ruimte binnen.
Zoodra de Koning met de Prinsen de estrade beklommen haddenwaar zij
voor de daarop geplaatste Vorstelijke Zetels bleven staan betrad ook de Heer
Burgemeester het voor hem ingerigte spreekgestoelte, en hield eene aanspraak
waarbij hij na in verschillende bijzonderheden te zijn getreden omtrent den
bouw van de thans betrokkene Beursaan de hooge waarde van den handel
voor deze stad en geheel het Vaderland herinnerde, en de hoop te kennen
gaf, dat het nieuwe Beurs-gebouw getuige mogt wezen van deszelfs toenemen-
den bloei. In 't bijzonder tot den Koning het woord rigtende, betuigde de
spreker Iloogstdenzelven zijnen dank voor de ook nu geblekene belangstelling
in de welvaart dezer staden droeg hij het belang van haren koophandel
aan Zr. M8. veel vermogende bescherming eerbiedig en vertrouwend op.
Zoodra de aanspraak geëindigd was, verliet de Heer Burgemeester zijn
spreekgestoelte, en onmiddellijk trad Z. M. de Koning, door de beide Prinsen
gevolgd, van de estrade af naar den Heer Burgemeester toe, het genoegen
betuigende, waarmede Z. M. de aanspraak had aangehoord; voorts zag men
Z. M. zich ook nog minzaam met verscheiden der hem omgevende overheden
onderhouden, en duidelijk onder anderen mogten wij verstaan, hoe Z. M. den
Heeren Architect Zocher en Commissaris van Publieke werken Klijnzijne
tevredenheid betuigde over het zoo welgeslaagd zijn van hunnen arbeid.
Inmiddels hoorde men de saluutschoten van het handels-fregat Flevo, die op
het IJ het afloopen der plegtigheid verkondigdeen later ten 3 urebij het
aangaan der Beurs, zijn salut nogmaals herhaalde.
Daarna, twaalf ure, keerde het Vorstelijk gezelschap terug naar het Paleis,