s'laafsch namaaksel der Fransche is; van de politiemats van den gemcencn sol
daat af, tot de gala-uniforra van den Generaal is alles volgens Franscli model
■en heeft slechts in de kleur eenige afwijking. Eene zoodanige armoede van uit
vinding, zulk eene onzelfstandigheid in de geringste zaken, is niet berekend
om vertrouwen te verwekken in hen, die het staatsroer houden; te minder
daar de Spaansche regering tot die slaafsehc navolging niet gedreven wordt,
door eene overeenstemming met Frankrijkmaar slechts door onhandigheid en
zedelijke onmagt. En die naaperij is niet alleen in de snede der soldaten
rokken op te merken, maar ook in de taal der staatsbeambten, die voor geen
rad in de staatsmachine ecncn inlandschen naam hebben, en die gewis zich
daarop toeleggen, om het volksbegrip ten aanzien van opcntlijkc belangen ge-
li cel en al te verwarren.
Ecncn dergelijken bcdrocvenden toestand maar die misschien voor Spanje
nog van meer belang is, merkt men op met het Fransche geld. Bij mijn
tegenwoordig verblijf in Spanje heb ik nog geen enkelen piaster kunnen te zien
krijgen, maar in plaats daarvan Fransehe vijf-frankstukken die voor 19 rea
len in omloop zijn, ofschoon zij even 18 realen gelden. De piasters daaren
tegen zijn in den laatsten lijd bij millioencn in Frankrijk ingevoerd, waar
men bij het versmelten 3 pCt. wint. Nog korten tijd, cn de Spaansche daal
der zal uit den omloop geheel verdwenen zijn.
Op liet belangrijk gebied echter van het Spaansche nationale leven, beeft
Frankrijk tot biertoe nog geen vasten voet kunnen bekomen. Er gaat geen
dag om, dat ik geene nieuwe gelegenheid vind, getuige te zijn van den on-
ovcrwinnclijken tegenzin, welken de Spanjaard heeft tegen het Fransch karak
ter en leven. Geschiedkundige beweeggronden, en vooral de wrokkende herin
nering aan den krijg tegen Napoleon, zijn zonder twijfel de hoofdoorzaken van
die vijandige stemming. Deze vindt iederen dag nieuw voedsel in het
aanmatigend oordeel der Franschen en in de geringachting, waarmede zij
hetzelve over Spanje uitspreken. Daarom zijn ook meestal die Spanjaarden
welke in Frankrijk geleefd hebben de heftigste tegenstanders der Franschen.
Hun nationaal gevoel heeft ook altijd van den Franschen hoogmoed te dikwijls
en te veel geleden, dan dat zij bij de gastvrije opname, die bun als vreemden
te beurt vielde miskenning vergeten zouden die zij als Spanjaarden onder
gingen.
De uitoefening van het gemeenschappelijk regt moet belaas! in Spanje
door inachtneming van eene menigte der bezwarendstc formaliteiten gekocht
worden. Ik wil niet van de pas- en tolplagerij spreken, ofschoon deze bier
zeker lastiger cn kostbaarder is, dan in ieder ander land, Italië misschien
uitgezonderd maar slechts van de overtollige gebruiken aan welke de reizi
ger ter zee hier in iedere havenzoo als men voorgeefttot belang van de
gezondheid van het land, onderworpen is. Om zich te Valencia naar Cartha-
gena in te schepen, heeft men niet minder een gezondheidspas noodig, dan
om van Barcelona naar Valencia te varen, en zoo gaat het langs de geheele
kust. Het verstaat zich van zelf, dat de gezondheidspas slechts tegen wigtige
pesita's wordt afgeleverd. In iedere haven waar de stoomboot voor anker
gaat liggen, moeten eer men aan landing kan denken de beambten afge
wacht worden, welke die passen moeten onderzoeken. Deze zijn meestal 5 of
G in getal, welke zich niet alleen vergenoegen de scheepspapieren na te zien,
om zich te verzekeren, dat het schip uit geen van de pest verdacht land
komt, maar die met het ernstigste gelaat ter wereld de reis-papicren van alle
passagiers bestuderen, om zich te overtuigen, of ieder hunner het gevorderde
aantal realen voor het stuk papier betaald heeftdat men eene gezondheids
pas noemt. Ja, bier in Malaga is het ons wel overkomen, dat men ons in
rei cn gelid op het dek marcheren liet, en men ons met de schecpslijst in de
hand optelde, even als een troep remont-paarden.
Ik ben bijna verbaasd in Malaga eene Spaansche stad te vindendie niet
tevens eene vesting is. Tot hiertoe heb ik naauwelijks bet onbeduidendst vlek
aangetroffendat niet of van ouds of sedert den laatsten burgeroorlog muren
had, die des noods konden verdedigd worden, cn die.in vele gevallen met
het beste gevolg verdedigd werden. De roemvolle rolwelke Valencia in den
Franschen oorlog gespeeld heeft, heb ik reeds vermeld. Alicante, dat nog
sterker is dan Valencia, hebben de Franschen niet kunnen bedwingen. Car-
thagena, eene der hoofdvestingen des lands, hebben zij niet eens durven be
legeren. De sterkte van die stad bestaat vooral in 5 of 6 citadellen, welke
den toegang aan den zeekant geheel en al onmogelijk makencn tegen welke
Carthagenazoo het van de landzijde genomen wierd, niet eens bestand zou
zijn. AVant ofschoon Carthagena bij het laatste oproer, door de Koninklijke
troepen met geweld van wapenen genomen iszoo laat zich dit daaruit ver
klaren, dat de opstandelingen, aan het belegeringsleger van 14,000 man,
naauwelijks 400 man geoefende troepen kooden tegcnstellendie ook met het
geschut niet goed wisten om te gaan.
Terwijl de vestingwerken van Carthagena nog altijd in tamelijk goeden
staat zijn, zoo is daarentegen bet voorheen zoo onmetelijk rijke tuighuis dier
stad in zoo groot een vervaldat het naauwelijks te beschrijven is. Onafzienbare
gebouwen, in welke de stilte des doods hcerscht, dokken vol slib en puin,
werkplaatsen in de open lucht, op welke men koeijen kan weiden. In plaats
van de 4,000 arbeidersmet een gelijk aantal ketting-gevangenenvóór 40
jaren in het tuighuis bezig, zijn er thans bijna 50 hier cn daar werkzaam.
Men geleidde mij in eene zaal, welke bet opschrift als de bewaarplaats van
schcepswapencn cn zee-instrumenten aanduidt. Welk eene ellende. In glazen
kastendie vroeger waarschijnlijk voor het bewaren van opgezette vogels ge
diend hebbeneen half duizend geweereneen duizend pistoleneen duizend
enterbijlen cn messen. Zelfs niet eene eenige kanonneerboot zou met den ge
beden voorraad wapenen van het tuighuis kunnen worden uitgerust. De
verzameling van zeo-inslmmcnten bestaat, behalve eenige kleinigheden, m
een groot aantal zandloopers, die in eene sprakelooze taal schijnen te zeggen:
dat het uur der Spaansche krijgsmagt vcrloopen is. Buiten het tuighuis lig
gen binnen eene morsige omheining ongeregeld door elkander eenige honderd
verroeste ijzeren kanonnen, waarover het gras dreigt heen te groeijen. Vóór
een jaar, zeide mij mijn geleider, waren er nog veel meer kanonnen, maar
de Regering liet er een aantal van in stukken slaan, om er geld voor te be
komen zij verkocht 00,000 centenaars aan stuk geslagen geschut, aan de
ijzergieterijen te Barcelona voor 2 pesita's den centenaar. Naast het geschut
ziet men een aantal ankers voor lieniesehepen en fregattendie wel bezwaar
lijk hunne bestemming zullen vervullen, maar vermoedelijk vroeg of laat
dcnzelfden weg naar den smeltoven zullen nemen als het geschut. Van
scheepstimmerhout, touwwerk enz. is in het tuighuis geen 6poor. De on
metelijke magazijnen zijn geheel ledigcn men ziet aan hunne verroeste sla-
ten, dat zij in geen menschcn leeftijd geopend zijn. Van tijd tot tijd, zegt
men, komt er wel een Commissaris van het Ministerie van Marine; met bui
tengewone volmagt, grooten ijver en weinig geld, wordt aan de opbeuring
van de Spaansche zeemagt de hand gelegd men onderneemt met inspanning
van buitengewone krachten de herstelling van dit of dat deel van het tuig
huis, maar ter naauwernood is het aangevangen werk half gereed, of de ijver
en het geld is verdwenende Commissaris reist naar Madrid terugen de
gedane arbeid en de besteedc sommen zijn even zoo goed verloren of men ze
in zee had geworpen.
De zeekust, welke van Valencia tot Carthagena en nog verder op er naakt
en troosteloos uitziet, neemt aan dezen kant der grenzen van Andalusië een
vriendelijker gelaat aan. De rotsen krijgen een groen aanziendat zich al
sterker kleurt, tot zij eindelijk in de nabijheid van Malaga in cenen hoewel
niet zeer rijken, echter ook niet schralen plantengroei overgaan. De wijn
bergen maken het grootste deel uit van het groene kleed dat zich over het ge
heele landschap uitstrekt. Cactus en Aloë bekransen de toppen der bergen
op wier rug hier en daar ook enkele korenvelden en kleine aan plan tingen
van amandel- en vijgcnbooincn te voorschijn komen. Zoo ver liet oog reikt,
is de geheele kust met ontelbare witte boerenwoningen bezaaid, welke het
slechts aan geboomte ontbreekt, om even zoo veel beelden van landelijk wel
varen cn genoegen aan te duiden. De grootc overvloedwelken de grond
oplevert, maakt het leven in dit deel van Andalusië buitengewoon gemak
kelijk en voordeelig. De daglooner verdient hier naauwelijks het vierde deel
van hetgeen een daglooner in Catalonië verdienten evenwel heeft hij het
beter dan deze.
Malaga biedt behalve zijne omstreken, zijn oud Moorsch slot op de rotsen,
zijne schoonc Alamedazijne groote maar geenszins schoone kathedrale kerk
niet veel noemenswaardig aan. Onder alle merkwaardigheden der plaats
wil ik slechts het gedenkleeken vermeldendat de stad en hare Begering
vóór 3 jaren aan de schimmen van Torryos en zijne ongelukkige deelgcnootcn
op de Diëgo-plaats hebben opgerigt. Dit gedenkteeken bestaat in eene witte
naaldzuil van marmer, welke op zwarte platen de namen draagt van die 50
slagtoffere der staatkundige vrijheidsdenkbceldcn en verscheidene andere op
schriftenwaarvan het laatste dus luidt:
Leert burgers op 'tgezigt van deze zuil te sneren,
Eer dan aan dwingelandij uw vrijheid prijs te geven.
©tóSTENEIJK.
AVEENEN, 18 Augustus.
Onder de Roomsch-Kalholijkcn in ons land begint zich ook de begeerte te
openbaren om zich af te scheiden. In de gemeente Liebling, in het Tcinescher
Gespanschal't, zijn 13 huisgezinnen tot de Luthcrsche kerk overgegaan.
BEWEREN.
MUNCIIEN, 22 Augustus.
De Koning cn Koningin van Pruissen zijn gisteren over Donauwcrth cn
Augsburg alhier aangekomen, en niet in het koninklijk residentieslot, maar
in een der groote hötcls afgestapt, alwaar onze Koning cn Kroonprins ter
stond een bezoek bij hen zijn gaan afleggen.
De Regering heeft voor Beijersche studenten het verlof ingetrokken,
om de Iloogeschool te Leipzig te bezoeken.
SAKSE1V.
LEIPZIG, 21 Augustus.
Het Ftaiihforter Journal meldt uit die plaats, dat al de lessen aan de
Iloogcscbool gestaakt waren, cn de Studenten bevel zouden krijgen de stad te
verlaten. Er hadden gevangennemingen plaats gehad, wegens bclecdigiugen
ccnigcn soldaten aangedaan.
HEVR-1IESSEK.
Men kent thans den tekst van het besluit, dat de Regering den 6dM1 Augustus
omtrent de Duitsch-Katholijken genomen beeft. Er wordt daarbij uitgegaan
van de stellingdat volgens de staatsregeling ieder onderdaan vrijheid van
Godsdienst geniet, cn dat het dus aan de Roomsch-Katholijken vrijstaat, om
hunne kerk te verlaten cn zich bij de dissenters te voegen. Te gelijk wordt
echter vastgesteld, dat vermits eene Duilsch Katholijke kerk in Keurbossen
niet erkend isde Duitsch-Katholijke dissenters zich van alles hebben te
onthouden wat zou aanduiden dat zij een wettig kerkgenootschap uitmaken.
Dientengevolge zullen zij tot het houden van godsdienstoefening alleen in bij
zondere woningenniet in kerken of op openbare plaatsen mogen bijeenko
men, cn dit alleen nog zoo lang, als ook die bijzondere godsdienstoefening