vindt de boer menigmaal aanleiding om van zijn dorp naar eene nabn-
rige streek te gaan; de inwoners cener Spaansche landstad, die ieder op
zich zelve eene kleine wereld uitmaken en redelijk ver van elkander liggen,
worden daarentegen hoogst zelden van huis en hof afgeroepenzoodat de
Spaansche spoorwegen hoofdzakelijk voor de eindpunten zullen moeten dienen,
terwijl nogtans het kleine tusschenverkeer van station tot station voor de
de meeste spoorwegen in andere landen een rijke bron hunner inkomsten is.
Daarbij komt dat de aanleg in Spanje veel kostbaarder moet zijndan in an
dere landen zoo uit hoofde van den bergachtigen grondals de hooge prijzen
van het houten ijzer, dat van verre afstanden zal moeten worden aangevoerd,
en de hooge arbcidslooncn. Nog komt er bijdat het hout en ijzer zelfs in
den grond niet veilig voor roofzucht zou wezen; doch vermoedelijk zal die
spoorwegkoorls wel even zoo zonder gevolg voorbij gaanals de woede om
edele metalen te gravendie vóór een paar jaren Spanje had beinagtigd.
Toen wilde men in iederen aardappelen-akker zilvergroeven ontdekken, ieder
meende al de schitterende uitkomsten voor zich te zien, tot dat die opge
wondenheid als een rook verdween.
De tegenwoordige middelen van gemeenschap zijn even kostbaar als gebrek
kig. Behalve de erbarmelijke groote wegen, is het reizen nog door de hooge
postwagen- en stoombooten-vrachten bezwaard. De overvaart van Marseille
naar Cadix is veel duurder dan die naar Konstantinopclen kost 480 franken.
De postwagen is nog duurder. Een plaats in de coupé van hier naar Madrid
kostte 20 piasters (ƒ50.schoon de afstand slechts 65 Spaansche mijlen
(ongeveer 7 Ned. mijlen van 1,000 ellen) bedraagt. Daarentegen zijn de prij
zen der wagens tusschen naburige plaatsen somwijlen wonder goedkoop,
zoodat ik dikwijls een reaal voor de Spaansche mijl heb betaald, die op de
groote wegen zoo als men gezien heefttot zes realen toe kost.
Met eenige verwondering vond ik in Spanje en bijzonder in Valencia eene
meniflte goede en dikwijls waarlijk schoone paarden en muilezels. Ik ver
beeldde mij dat de burgeroorlog met zijne verwoestingen en vorderingen, de
paardenfokkerij in Spanje ten onder zou hebben gebragt, en ik zie dat dezelve,
naar hare voortbrengselen te oordcelen, in vrij wat beter toestand is dan in
Frankrijk. Geen huurkoetsier in Valencia had een paard voor zijn koetsdat
niet met alle eer in het schoonste Dragonder-regiment zou kunnen dienen
en al die paarden zijn zeer goedkoop, de beste worden met ongeveer 1,000
realen betaald. De muilezels zijn hier zoo als overal duurder dan de paarden
wijl ze minder voeder noodig hebben, harder werken en het langer uithouden.
In de postwagendienst in Valencia wordt ook doorgaans met muilezels voorzien,
in Calalonie ziet men er alleen paarden voor. Vele zijn buitengewoon hoog op
gewassen en zeer sterk. De paarden zijn van middelbare groottede ezels
naauwelijks iets hooger en schooner dan de onze, en evenwel zie ik muilezels,
wier bouw mij aan het Holstcinsche paardenras herinnert. Niemand weet er
reden van tc gevenzelfs de inwoners zijn er over verwonderd.
MALTA.
31 Julij.
De Malta-Times deelt het volgende afschuwelijk en barbaarsch voorval
mede, hetwelk te Saint-Jean-d'Acrc heeft plaats gehad. Een Turksch soldaat
weril in de nabijheid der stad vermoord gevonden. Oogenblikkelijk doet de
Gouverneur vier Christenen grijpenenzonder eenigen vorm van proces de
bastonnade geven. Een dezer zoo mishandelde Christenen is de Vice-Consul
der Vercenigde Staten een ander was een Oostenrijksch onderdaan. Al de
Consuls hebben zich vereenigd om eene schitterende genoegdoening tc eischen,
doch hunne pogingen hebben tot heden niet het geringste gevolg gehad. De
Fransche Consul heeft onmiddelijk de brik l'Aigle van Bayruth naar St.-Jean-
d'Acre ontboden.
BOIIEME.
PRAAG 1 Augustus.
Onze hoofdstad verloor dezer dagen een harer geachtstc inwoners, den Heer
Maurits Zcdekauer, Joodsch handelaar, die in den ouderdom van 77 jaren
overleed. Voor vijftig jaren zette hij zich zonder middelen alhier nederen
heeft door arbeidzaamheid een vermogen van zeven millioen Poolsche guldens,
of ruim acht millioen Nederlandsch verworvenwaarvan hij een edel gebruik
maakte. Hij besteedde bet grootste deel zijner ruime inkomsten ter aanmoe
diging van wetenschappen, kunsten en nijverheid, en vooral ter ondersteuning
van behoeftigenzonder aanzien van geloof of afkomsten heeft bij zijn tes
tament ruim 3 millioen guldens aan de instellingen van liefdadigheid der
voornaamste steden van Boheme geschonken.
«ij is op de begraafplaats der Israëliten begraven achter zijn lijk merkte
men de burgerlijke en militaire autoriteiten, de voornaamste ingezetenen
zelfs vele geestelijken van verschillende Christelijke geloofsbelijdenissen, hetgeen
in Boheme nog nooit bij de begrafenis van een' Jood was gezien, en meer
dan drie duizend armen van allen leeftijd en sekse.
PR1TISSEN.
BERLIJN18 Augustus.
De Censoren alhier hebben eene aanschrijving ontvangen, om gestreng toe
tc zien, dat geen artikelen, welke slechts in bet minst het gebied van gods
dienstige belangen betrcfïen, in dagbladen opgenomen worden, die gecne
bepaalde toestemming hebben om daarover te handelen.
De Predikant Uhlich in Maagdenburg (Protestant en aanvoerder der
Evangelische Echtvrienden), Ronge in Breslau en Czerski in Schncidemuhl (de
beide stichters der Duitsch Katholijke kerk) zouden, zegt men, op hevel der
Regering, in hunne respectieve woonplaatsen stads-arrest bekomen hebben;
het zou hun namelijk niet meer vergund zijn elders dan in hunne woonplaat
sen te prediken. Wat llhlich betreft, is dit berigt gegrond, met opzigt tot
de beide andere geestelijken vcreiseht het nog bevestiging.
KOBLENTZ, 16 Augustus.
H. M. de Koningin van Engeland is met haren Gemaal en verder gevolg in
den morgen van den 16d™ van hier vertrokken om zich over Mannheim naar
AFurtzburg en verder naar Koburg te begeven in Wurzburg zal de Koning
van Beijeren haar een bezoek komen brengen.
SAKSEN.
LEIPZIG, 16 Augustus.
De Regering der stad heeft den een adres aan den Koning vastgesteld
en openbaar gemaakt, waarbij .zij hare diepe smart over het gebeurde uit
drukt, tevens met haar leedwezen, dat tot herstel der rust niet de hulp der
burgerwacht is ingeroepenen eerbiedig verzoektdat er een gestreng onder
zoek moge plaats hebben tegen allen, die, van welken kant ook, in het
gebeurde betrokken zijn. Denzelfden dag is eene bezending der Regering
naar Dresden vertrokken, om dit adres aan den Koning te overhandigen.
Deze is den 15de" terug gekeerd en heeft toen dit verslag harer zending bekend
gemaakt
»Z. M. de Koning heeft de bezending ten 12 ure ten gehoorc toegelaten.
Wij merkten op, dat hij hevig aangedaan en tot tranen toe bewogen was. Hij
verklaarde: dat deze treurige gebeurtenissen tot de bitterste ondervindingen
van zijn leven behoorden, en dat het hem te dieper griefde, dat zoo iets in
Saksen en vooral in Leipzig had kunnen gebeuren, daar hij en zijne lamilie de
bewustheid hadden, steeds het welzijn des volks beoogd en nooit hunnen
pligt verzaakt te hebben; en daarom was zijne smart nog te grooter, omdat
in de onlvangene adressen ook uitdrukkingen voorkwamendie van wantrou
wen schenen te getuigen. Nadere beschikkingen des Konings moeten wij af
wachten."
Op den dag van den 15dcn had ook de plegtige begrafenis van 6 der, den
13den gevallen slagtoffers plaats, namelijk twee beambten van het postkantoor,
een boekdrukkers gezel, een kantoorbediende, een agent van policie. en een
behoeftig huisvader. De burgerwacht te paard opende de treinen werd
gevolgd door die te voet, daarop zag men eene afdeeling studenten, bet
muzijkkorps van het vierde bataillon het vaandel der universiteitbegeleid
door studentende commissie die de begrafenis geregeld hadde dragers
het groote vaandel der schutterij, het tweede muzijkkorps, de familie der
gevallenenbenevens eenige deputatiënde hoofden van de vereenigingen
der boekdrukkers en kleinhandelaars, met hunne vaandels, eene onafzienbare
menigte burgers en studentendie in vier afdeelingenbegeleid door de
verschillende stadsvaandels, optrokken, en eindelijk weder eene afdeeling der
burgerwacht.
Toen de stoet het kerkhof bereikt hadwerden de zes kisten nevens elkan
der gezet, en verscheiden redevoeringen, door treurinuzijk afgewisseld uit
gesproken, waarna de ter aardebestellingonder de plegtigste stilte, volgde.
De orde isniettegenstaande den grooten aandrang van mcnschennergens
verstoord geworden.
De militaire bezetting was, op bevel der stedelijke Regeringden vorigen
dag reeds uit de stad verwijderd. Dat de oorzaak van het voorgevallene
op den 13den uitsluitend moet gezocht worden in de heerschende spanning ter
zake van godsdienstige aangelegenhedenblijkt maar al te zeeromdat men
begrijpt, dat de maatregelen tegen de Duitsch-Katholijken en tegen de Dicht
vrienden van het Katholijke hof en inzonderheid van Prins Johanbroeder
des Konings uitgaan.
De Evangelische Ministers hadden den ll<lcn n0jr eene bekendmaking uitge
vaardigd waarbij zij naar aanleiding van de bij hen ontvangen protesten
tegen het verbod van het houden van vergaderingen oin over kerkelijke aan
gelegenheden te handelen, verklaren, dat zij zich voor dien maatregel alleen
aan de Stenden-Vergadcring te verantwoorden zullen hebbenmaar zich niet
bewogen kunnen vinden om aan dergelijke protesten eenig gewigt te hechten
of zich wegens den genomen maatregel voor bijzondere personen te regtvaar-
digen.
De Stedelijke Raad van Dresden heeft met eenparige stemmen beslo
ten aan de Regering te verzoekenhet verbod in te trekkenom kerken
aan Duitsch-Katholijken in te ruimen, ter uitoefening hunner godsdienst.
Het gebeurde te Leipzig heeft daar veel indruk gemaakt en men heeft er
maatregelen van voorzorg genomen.
KEITR-HESSEN.
KASSEL, 14 Augustus.
De Regering zou dezer dagen een besluit genomen hebben waarbij het op-
rigten van Duitsch-Kalholijke gemeenten verboden is, en de provinciale be
sturen gelast worden aan dat verbod de hand te houden. Dientengevolge
verwachtte mendat de reeds opgerigte gemeenten voor opgeheven zouden
worden verklaard.
WITRTEMBERG.
STUTTGARDT, 11 Augustus.
I)e Duitsch-Katholijken uit onze stadhebben aan het bestuur van het
kerspel een' brief gezonden, waarin zij hun besluit te kennen geven, om zich
van de Roomsche eeredienst af te scheiden. Deze brief is in de volgende be
woordingen bevatDe ondergeteekenden verklarendal zij uit de Roomsch-
Katholijke kerk zijn uitgegaan, omdat zij een gedeelte barer leerstellingen
