LEYDSCHE
COURANT.
1845.
N°. 59.
YRIJDAG, 16 MEI.
BINNENLANDSCHE BERIGTEN.
BUITEN LANDSCHE BERIGTEN.
De Courant wordt Maandag, Woensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
Zaturdag avond uit.
De Prijs der Courant is f 12 in het jaar;
de afzonderlijke nommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
LEYDEN, 15 Mei.
Z. M. heeft op verzoek eervol ontslag verleend bij onze dienstdoende Schut
terij aan den Kapitein A. C. Leembruggen en den lste Luitenant Mr. .H. Obreen,
en benoemd tot Kapiteins C. J. van den Aardwegh en N. H. de Graaf, thans
lste Luitenants, en tot lste Luitenants Mr. P. du Rieu, W. Pottum en
A. A. van der Spruit, thans 2tlc Luitenants.
Door de Nederlandsche Handel-Maatschappij zijn bevracht geworden de
navolgende schepen, als: Voor Amsterdam: de Nehalennia, kapt. D. J. Bart;
Veronica, kapt. D. Grim; Plancius, kapt. S. J. Rotgans; Geertruida, kapt.
G. Blom; Jan Pietersz. Koen, kapt. B. van der Plas; de Vrienden, kapt.
D. Ilerdersche; Javaan, kapt. P. Dekker; Heppens, kapt. H. de Boer; Javaan,
kapt. G. Eijlers; Johanna, kapt. J. II. Schippers; Oost-Indiën, kapt. J. En
gelenburg; Sirius, kapt. 11. Mulder; Osiris, kapt. J. II. Hazewinkel, van
Dordrecht. Voor Rotterdam: de Hendrika, kapt. J. Admiraal; Ternate,
kapt. S. van de KoppelKolonel Koopmankapt. H. G. PottJonge Jan
kapt. R. A. TangeVriendschap, kapt. F. W. E. Schuchard; Madura, kapt.
P. Nap; Sourabaijakapt. F. PoodtsTheresia kapt. M. A. Smits; Welte
vreden, kapt. J. A. Bangma. Voor Dordrecht: Delta, kapt. G. Crans.
Men kondigt twee openbare verkoopingen van Tulpbollen te Doornik in
België aanwaarvan de laatste alleen 12,000 bollen zal bevatten. "Wij twij
felen, niettegenstaande dit getal, of deze verkoop wel zooveel zal opbrengen
als die, welke in 1637 te Alkmaar plaats had, waar ƒ90,000 voor slechts
100 bollen werd besteed. Onder anderen bragt de bol Admiraal van Enk-
liuizen f 5,200 en de Onder-Koning 4,200 op.
'sGRAVENIIAGE14 Mei.
De Minister van Finantien heeft bekend gemaakt dat de schatkistbiljet
ten, daargesteld krachtens de wetten van 27 December 1840 en 19 Junij
1843, welke op den eersten dezer nog in omloop waren, gezamentlijk be
droegen eene som van ƒ952,900. Den eersten April beliep dat bedrag nog
ƒ2,356,900 zoodat de staat van de Schatkist heeft veroorloofd de uitgegevene
schatkistbiljetten terug te voerentot een bedrag als sedert jaren het geval
niet is geweest.
AMSTERDAM, 14 Mei.
Z. M. heeft wegens verkoudheid de opening van den Rhijnspoorweg heden
niet kunnen bijwonendoch is door de Prinsen II. D. Zonenvertegenwoor
digd die den togt hebben medegemaakt en ten half 5 ure op het palcis zijn
wedergekeerd. Alle gebouwen van den spoorweg waren met vlaggen versierd
cn eene menigte menschen was zamengevloeid. II. M. de Koningin is heden
morgen uitgereden, als ook I1H. KK. HH. Prins en Prinses Frederik, die de
Tentoonstelling der Schilderijen, en H. K. II. de Prinses van Oranje, die de
Sophia-Bewaarschool cn het Burger Weeshuis bezocht heeft. Z. M. zal heden
avond de voorstelling in den Hollandschen Schouwburg met II. D. Gezin
bijwonen.
Deze stad heeft in de verloopene week een groot verlies geleden door het
afsterven van den Heer Dr. II. Pol, na eene kortstondige en hevige ziekte. Als
uiterst bekwaam in de oude en nieuwe letterkunde en hiervan door de keu
rigste uitgegevene schriften blijken gegeven hebbende, betreurt men algemeen
bel derven van eenen man, die nog zóó veel beloofde cn in den bloeijenden
leeftijd van 33 jaren aan het vaderland, aan zijne hoogbejaarde ouders, aan
zijne talrijke vrienden en leerlingen ontrukt is.
Naar men verneemt is onze verdienstelijke Beeldhouwer, de Ridder
Royer, gereed met zijn standbeeld van Willem I, bestemd om in metaal ge
goten in de Residentie te worden opgerigt. Zij die het voorregt genoten heb
ben in de werkplaats van dien kunstenaar dit hoogsthelangrijke beeld in pleis
ter te aanschouwen, roemen, ook bij de aldaar gebrekkige verlichting, hooge-
lijk de juiste uitdrukking in die ernstige en peinzende gelaatstrekken. De
stand van bet beeld is ongedwongen, eenvoudig en juist. De plooijen van
stoffen en mantel zijn verheven van stijl. De anatomie is onberispelijk en het
is ons onverklaarbaar, hoe deze kunstenaar, zonder zijn werk bij eiken tred
op zekere afstanden in deszelfs geheel te kunnen nagaanin oogenschouw ne
men en beoordeelen, zoo juist alle, tot zelfs de geringste verhoudingen
met elkander in overeenstemming heeft kunnen brengen. Het is te hopen
dat het gietenhetwelk nu door andere handenhier of elders volgen moet
even gelukkig mogen slagen; dan voorzeker zal de Heer Royer eeneschoone
bijdrage geleverd hebben tot roem zijner verhevene kunst.
UTRECHT, 13 Mei.
Den 8sten dezer is te Soest de eerste steen gelegd van een nieuw Schoolge
bouw, waartoe H. M. de Koningin, bij gelegenheid der gelukkige bevalling
van H. K. II. Mevrouw de Prinses Sophia der NederlandenGemalin van den
Erfgroothertog van Sakscn-Weimar-Eisenacheene zeer aanzienlijke ondersteu
ning had geschonken.
BARNEVELD, 12 Mei.
Een daglooner een half uur van hier was met zijne vrouw cn twee kinde
ren naar het dorp gegaanom die te laten inentenen hadden een kind van
9 maanden in de wieg achtergelaten. Inmiddels bad hun varkenuit het
hok ontkomen, het kind uit de wieg gesleurd en eer toevallig eene buurvrouw
het van den dood redde, reeds meerendeels de vingers der regterhand en twee
teenen van den voet afgeweten. Het deerniswaardig wichtje is door de ge
neesheer verbonden en schijnt in het leven te zullen blijven. Het Departement
van het Nut van 't Algemeen alhier heeft eenig fonds verzameld en in de
spaarbank geplaatst, om indien het kind blijft leven, later aan hem uit te
reiken.
DELFZIJL, 10 Mei.
De befaamde Appingadammer sluikhandelaar W. Smithis met eenige
zijner handlangers op heeler daad betrapt en gevangen genomen. Zij wilden
bij het dorp Spijk in den nacht van den 7(lcn op den 8sten dezer buitenlandsch
gedisteleerd suiker en andere accijns-goederen ter waarde van ƒ900 binnen
smokkelen doch werden door 4 commiezen aangehoudendie na eene worste
ling van bijna twee uren tegen 18 gewapende smokkelaars, de bovenhand
behielden, 8 hunner gevangen en al de smokkelgoederen in beslag hebben
genomen. Geen der Commiesen is gekwetst; maar van de smokkelaars hebben
er verscheidene zware wonden bekomen.
VLISSINGEN, 13 Mei.
Den 9dC11 is van 's Rijks werf te water gelaten de schooner de Adder en de
brik de Sperwer, in tegenwoordigheid van den ice-Admiraal Lucas, Directeur
der Marine aldaar, zijnde juist op den 50stc" verjaardag, dat Z. Exc. in dienst
bij de Zeemagt van den Staat is getreden. De werklieden van 's Rijks werf
zijn dan ook door Z. Exc. bij deze gelegenheid onthaald geworden.
's HERTOGENBOSCH, 13 Mei.
Zaturdag avond kwam hier aan de nieuwe ijzeren stoomboot Jan van Arkel,
bestemd in de vaart van deze stad op Schiedam en vice versa. Maandag
morgen te 6 ure zal deze boot hare geregelde dienst aanvangenzoodat er
gelegenheid bestaat, om des avonds met dezelve weder alhier terug te kunnen
zijn. Heden is aan het publiek de vrije toegang ter bezigtiging verleend
en men kan met regt zeggen, dat het eene zeer schoone boot is, die wel
aan de verwachting zal voldoen.
OOST-INDIE.
BATAVIA, 17 Januarij.
Den 30stcn der vorige maand is hier eene staartster waargenomenwier
kern met het bloote oog onzigtbaar, doch wier lichtstreep flaauw was.
In 1844 zijn in straat Sunda gepraaid 627 schepen, onder welke 282
Nederlandsche, 217 Engelsche, 57 Amerikaansche, 22 Fransche enz.
Volgens berigten van Anjer, is aldaar op den 10den dezer des avonds
ten ruim 10 ure, met een hevigen N. AV. storm en dikke mist gestrand,
het Engelsch schip InglisKapitein Isaksongroot 1,600 tonnen, den
14den December van Bombay vertrokken en bestemd naar China. De la
ding, bestaande uit 7,000 balen katoen, is gedeeltelijk gelost en gedeeltelijk
over boord geworpen. Het plaatselijk bestuur van Anjer verleent alle mo
gelijke hulp om het schip te redden. Tot bijstand van het genoemde schip
is den 13den van hier vertrokken Zr. Ms. stoomschip tlekla, onder bevel van
den Luitenant ter zee lstc klasse J. H. Sterk.
Zr. Ms. brik de Arendonder bevel van den Luitenant ter zee der ls,e
klasse F. R. X. 't Ilooft, is op den 23sleD November 1844, ter reede van