LEYDSCHE
COURANT
1845.
WOENSDAG, 12 MAART.
N°
IV
BINNENLANDSCHE BERIGTEN.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
Zaturdag avond uit
De Prijs der Courant is f 13 in het jaar
de afzonderlijke nommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
LEYDEN, 11 Maart.
De collecte Iieeft gisteren voor de Roomse li Katholijke armen de aanzien
lijke som van 1,474.30} opgebragt, zijnde 787.65} meer danvoorlcden
jaar.
In een correspondentie-artikel in het Handelsblad van den 5lien dezer
maakt X den wensch bekend: dat de Regering hare aandacht mogt vestigen
en maatregelen daarstellen ten einde te voorzien in het ongelukkig lot der
Gepensionneerden, die tot verkrijging van gelden op de verstreken maanden
van hun Pensioen genoodzaakt zijn zich hij zoogenaamde Geldschieters te vervoe
gen, aan wclkezijeene buitensporige rente, soms a 40 pCt. in het jaar berekend
moeten afstaan;" naar aanleiding hiervan melden wij, dat H11. Regenten der
Huiszitten- en Diaconie-Armenin het begin van 1844 den mede-Regent. Mr.
N. Sikkel Groos, Advocaat, verzocht hebben onderzoek te willen doen naar de
overeenkomsten ttisschen Gepensionneerden en Geldschieters, die oorzaak sche
nen van de armoede en ellendo, waartoe vele Gepensionneerden vervallen
waren, en zoo mogelijk de middelen te beramen, om hiertegen te voorzien
Het is dien Heer toen geblekendat de Gepensionneerden ten gevolge van
aangegane overeenkomsten of geheel of gedeeltelijk voor hun verdere leven
van het genot hunner Pensioenen waren beroofd. Sommige, begonnen met
een klein voorschot van één kwartaal op te nemenhadden nu groote ka
pitale schulden, bijna geheel ontstaan uit ophooping van onmatige rente
of uitlevering van slechte en dure winkelwaren door de Geldschieters, winkc
liers van beroep. Andere hadden ecne som in handen gekregen, doch daarvoor
hunne Pensioenen voor eenige jaren afgestaan, hetgeen hun ongeveer op het
verlies van de helft dier Pensioenen te staan kwam. De Geldschieters zorgden
wel, dat van eene onwettige renteberekening niet ligtelijk kon blijken; alle
hijzonder voordeel was (blijkens Rekeningen Courant) onder verschillende namen
verborgen en kwam voor als assurantie-premie, commissie- en administratie-
loon reis- en verblijf-kostenenz. Aan geene der Gepensionneerden was
zoodanige Rekening Courant algegeven en alléén door eene met Geldschieters
gevoerde correspondentie kreeg de Heer Groos dergelijke stukken in handen
gewoonlijk onderteekenen de Gepensionneerden terwijl het geld in de oogen
blinkt, eene onderhandscbe akte, waarvan zij den inhoud niet goed kennen
en waarvan bun dikwijls niet eens afschrift wordt gegeven.
De Heer Groos, bet valschc of onjuiste der Rekeningen Courant, het nietige
der actcn van cessie of pandgeving inziendevorderde van de verschillende
Geldschieters, kwijting voor al het geld, hetwelk de Gepensioneerden heetten
hun schuldig te zijn. De Geldschieters boden eene schikking aan; de Heer
Groos weigerde dit, omdat ZEd. Gestr. vermeende in regten te zullen zegevie
ren en eens vooral door eene duchtige les aan de afzetterijen van Geldschieters
paal en perk wilde stellen. Spoedig dan ook hebben de meeste toegegeven en
finale kwijting van duizende Guldens verleend met teruggave der Pensioen
akten.
Zeventig Gepensionneerden, hier en elders hebben dus hun volle Pen
sioen terug. De Pensioen-akten dergenen die elders woonden, zijn door de
Regering dezer Stad, aan de Plaatselijke Besturen hunner woonplaatsen over
gezonden, met verzoek om alle mogelijke zorg aan te wenden, dat die
Pensioenen niet weder verloren gingen. Regentenin aanmerking nemende
dat de Pensioenen pas na het verschenen kwartaal worden uitbetaalddat een
voorschot op het loopende kwartaal allezins wettig kan gegeven worden dat
door een dergelijk voorschol de Gepensionneerden kunnen worden verhonden en
buiten de gelegenheid gesteld van zich onder bezwarende voorwaarden te ver
hinden, hebben besloten om voorloopig aan de Gepensionneerden met Pensioen
van beneden 200, een renteloos voorschot te verleenen en wel van 14 tot
14 dagen, opdat zij in hunne behoeften kunnen voorzien, en niet door
veel geld terzelfder tijd te ontvangenzulks onnut besteden of in buiten
sporigheden zouden verkwisten. Het is te wenschen dat Regenten in dezen
maatregel zullen kunnen volharden daar het nu reeds gedurig per kwartaal
gedaan voorschot meer dan 1,200 bedraagt.
Zeker echter is hetdat alléén afdoende zal zijn een maatregeldie alge
meen werkt, bij de wet daargesteld, bepalende dat Pensioenen niet kunnen
worden te pand gegeven of vervreemd. Een Pensioen voor het levenmoet
niet worden afgestaan of verkocht, om te strekken tot voordeel van an
deren een Pensioen kan niet zijn een zaak in den handel. Gepensionneer
den van hoogen en lageren rang gaan gebukt en bezwijken onder den last
der contracten met Geldschieters. Geldschieters treden in de plaats der Gepen
sionneerden en zijn zelfs in hunne qualiteit, met eene procuratie ten hun
nen behoeve bij de Handel-Maatschappij (die sommige uitbetalingen doet) for
meel erkend. Wij hopen dat de I.ands-Regering de regelde Pensioenen
voor de Gepensionneerden in alle opzigten zal handhaven. Ingezonden
's GRAVEN HAGE10 Maart.
Z. M. heeft benoemd tot Opperbevelhebber der vesting Maastricht, in plaats
van wijlen den Generaal Des Tombe, den Luitenant-Generaal Graaf van Lim
burg St.irum en tot Commandant van Noord-Brabandden Colonel J. II. Voet.
Z. Evc. de Minister van Marine heeft ter kennisse gehragt van de ou
ders of voogden, die voor hunne zonen of pupillen de admissie op het Ko
ninklijk Instituut voor de marine te Medemblik verlangen, dat er, in de
eerste dagen der maand Junij dezes jaars, te Medemblik een examen van
adspiranten, bestemd voor de zeedienst, zal plaats hebben, en dat, men zich
daartoe bij request aan het departement van marine, vóór of uiterlijk op
den ls,en Mei aanstaande, zal moeten aanmelden, met overlegging van de
vereischte bescheiden, voor zoo ver die niet reeds vroeger zijn ingezonden.
De voorstelling, Donderdag avond 11. in den Koninklijken Franschen
schouwburgten voordeele van de algemeene armenkas gegevenheeft opge
bragt de som van 472.97}.
De collecte voor de armen heeft hier de aanzienlijke som van bijna
ƒ12,000 opgebragt, onder welke eene gift was van Z. M., groot 1,500.
In de Zitting van Zaturdag II. zijn onderscheiden ingekomen verzoek
schriften verzonden naar de daartoe bestemde Commissie, welke verslag doet
bij monde van de Heercn van NaamenTelting, Storm en Wichers, op een
aantal in hare handen gestelde stukken. Dezelve hebben betrekking: 1». tot
het gedane voorstel wegens de Grondwetsherziening. In sommige requestcn
wordt eenvoudig op de aanneming van het gedane voorstel aangedrongen in
andere worden nog meerdere wijzigingen dan de voorgedragene verlangd in
eenige wordt het w enschelijke en noodzakelijke der herziening hetoogdin
andere wordt daarover in het breede uitgeweid. Onder de adressenwaarop
te dezen aanzien rapport gedaan is, behooren die uit Hattem, Wijk bij Duur
stede, van den Heer Oost veen te 's Gravenhage, uit Elburg, Apeldoorn, Ny-
megenvan den Heer Mr. Rohidé van der Aa te Arnhemuit Deventervan
den Heer van Disselmed. Doctor te Groenlo in Gelderland22 van ingeze
tenen uit onderscheidene plaatsendie hunne toetreding tot het aanhangige
voorstel te kennen geven, van Jhr. I.ycklama a Nyeholt, lid van de Ridder
schap van Vriesland, die zijne aanteekening op het gedane voorstel aan de
vergadering mededeelt, enz. Al deze requesten zullen ter griffie worden
nedergelegd.
Nog wordt verslag gedaan: 1°. Op een adres, gezonden uit Noord-Braband,
behelzende algemeene beschouwingen ten aanzien van het onderwerp der
Grondwetsherziening; 2". Op een stuk, geteekend Reutclaer, waarhij aange
drongen wordt, dat Hoogleeraren bij de tc herziene Grondwet geene leden der
Kamer zullen mogen zijn; 3°. Op een stuk uit Arnhem, geteekend Argus,
die eene herziening der Grondwet verlangtuit een godsdienstig oogpnnt be
schouwd, en 4°. Op een Project-Grondwet, waarbij geen verzoek gevoegd is,
en waaruit de bedoeling des inzenders niet blijkt. De Commissie heeft onder
zoek gedaan naar de inzenders dezer stukken doch deze waren nergens op te
sporenzoodat nopens die adressenovereenkomstig haar voorstelis overge
gaan tot de orde van den dag.
Wijders is er verslag gedaan nopens onderscheidene verzoekschriften, ten
aanzien van de ontwerpen van wet: 1°. nopens de uitoefening van de ge
neeskunst; 2°. betrekkelijk de schutterijen; 3°. wegens het tarief van reg
ten op den in-uit- en doorvoer4°. ten opzigte der onteigening ten alge-
meencn nutte5°. het fonds voor den landbouw6°. de invordering van
'sRijks directe belastingen; 7°. den accijns op den turf; enz. - Al deze
adressen zullen mede ter griffie worden nedergelegd.
De Voorzitter geeft kennis, dat door de afdeelingen tot rapporteurs gekozen
zijn: over het ontwerp wegens de onteigening ten algemeenen nutte, de Heercn;
Duymaer van Twist, Schooneveldde Man, van Rosenthal en Scheers van
Harencarspel2". over dat wegens het fonds van den landbouwde Heeren:
Repelacr, Nederburgh, Faber van Riemsdijk, Gevers en Hinlopen; 3°. over
