LEYDSCHE
COURANT.
1844.
VRIJDAG,
20 SEPTEMBER.
BINNEJNLANDSCHE BERIGTEN.
De Courant wordt driemaal in de week uitgegeven, des MaandagsWoensdags en Vrijdags. De Maandagsche Courant wordt, uit
hoofde van den ZondagZaturdag avond verkrijgbaar gestelden de Advertentiën voor dat nommer worden Zaturdag vóór drie ure verwacht.
De prijs van deze Courant is f 3.voor de 3 maanden.
LEYDEN, 19 September.
In de Leydsclie Courant van den llden September, wordt de aandacht
gevestigd op een nieuw opgerigt Zieken- en Begrafenis-Fonds binnen deze Stad,
en daarin hoog opgegeven van de heilzame en wenschelijke bedoelingen van
znlk eene inrigting. Zonder iets te willen afdoen aan deze bedoelingenzoo
vermeenen wij eene teregtwijzing niet onnoodigten einde het publiek zich op
het standpunt zoude kunnen plaatsendeze en dergelijke inrigtingcn in hare
wezentlijke waarde te kunnen beoordeelen. In de eerste plaats ontstaat de
vraagis zulk een nieuw Zieken- en Begrafenis-Fonds noodzakelijk in Leyden
Ieder die een weinig bekend is met dergelijke inrigtingen en met de bestaan
de te dezer stede, moet daarop volmondig neen antwoorden, en integendeel
bekennen dat het getal der bestaande reeds meer dan genoegzaam is. Eene
inrigting tot verschaffing van Genees- en Heelkundige hulpzonder groote
geldelijke opofferingen, is in eene stad als Leyden, alwaar vele minvermo
genden zijndie niet dan met groot bezwaar bij eventuëele ziektede onkos
ten aan die hulp verbonden, kunnen dragen, niet alleen heilzaam, maar
noodzakelijkdoch daaraan ontbreekt het in Leyden even min als in ieder
andere stad, en is in deze behoefte meer dan voldoende voorzien. Hoe
heilzaam anders deze inrigtingen zijnzoo verliezen zij deze uitwerking al-
zoo en werken integendeel schadelijk doordien de bedoeling der oprigteren
niet meer uitsluitend is: minvermogenden in de voordeden hunner inrigting
te doen deelenmaar daarheen gerigt wordthet getal der deelnemerszon
der aanzien des persoonste zien aangroeijenwaardoor dikwijlsom het
voordeelmcnschen worden verlokt deel te nemen aan zoodanige instelling
die niet kunnen gerangschikt worden onder de minvermogenden of hulpbehoe
venden te behooren, en er daardoor schandelijk misbruik gemaakt wordt van
het genot ecner instelling, die alleen het doel mag hebben, hulp en onder
steuning aan minder bevoorregten in de maatschappij. Hierdoor wordt tevens
eene respectabele klasse van ingezetenendie buitendien met zoo vele bezwa
ren en ontberingen te kampen hebben in de uitoefening hunner kunstbe
rooid van een groot deel hunner inkomstenwaarop zij billijke aanspraak
hebben en die hun integendeel moesten verzekerd zijnuit aanmerking van
de noodzakelijke kundighedendie zij bezitten en de moeiten en kostendie
zij moeten besteden, om tot zulk eenen stand te geraken.
Wij hopen dat de medegedeelde opmerkingen voldoende zullen zijnom aan
te toonen dat de oprigting van nieuwe Zieken- en Begrafenis-Fondsen, te
dezer stede, hoe menschlievend en heilzaam ook hare bedoelingen worden op
gegeven te zijn, volstrekt in geene bestaande behoefte voorziet, en mitsdien
niet die aanmoediging verdientdie men zich zoo zeer de moeite geeft
haar te doen deelachtig worden. Ingezonden
Volgens het verslagop de 30stc Algemeene Vergadering van het Neder-
landsch Bijbelgenootschap onlangs uitgebragt, zijn ruim 15,000 Bijbels en
N. Testamenten uit het depot in dit jaar afgegeven en meestal hier te lande,
doch ook gedeeltelijk in 's Lands Overzeesche Bezittingen verspreid: de ontvang
sten bedroegen ruim ƒ50,000, waaronder ruim 6,000 aan legaten en bui
tengewone giften. Deszelfs agent op Java, Gericke, gaat steeds voort met de
Javaansche Bijbelvertaling en zond ExodusLeviticus en Humeri overter
wijl hij ijverig voortwerkt aan de volmaking van zijn Javaansch en Nederduitsch
woordenboek, dat hij voor druk en uitgave gereed maakt. Verder schenkt het
Genootschap zijne geldelijke ondersteuning aan Ds. Conradi te Curagaotot het
drukken van een deel des N. Testaments in de landtaal; aan de zending der
Moravische broeders te Surinametot het drukken van het Nieuwe Testament
in het Neger-Engelsch ten behoeve der negerslaven en nam hetzelve op zich
het drukken en uitgeven eener laag-Maleische vertaling der Psalmen, vervaar
digd door Christenen te Soerabayaonder toezigt van Professor Vethmede-
hooldbestuurder. Het onderhield zijne betrekking met de hijbelvereeniging aan
de Koop de Goede Hoopmet den zendeling La Croix te Calcuttazond Oude
en Nieuwe Testamenten aan den zendeling Roskott op Amboina, en bleef de
scholen op Timor en Celebes, die bij de bevolking toenemende gunst vinden,
met geld ondersteunen. Het Hoofdbestuur van het Genootschap deed aan de
Synode der Nederlandsche Hervormde kerk een gemotiveerd voorstelom een
slandaarddruk van den Statenbijbel naar de hedendaagsche taal en spelling te
doen verschijnen, ten einde paal en perk te stellen aan de onnaauwkeurigheid
en willekeurwaarvan de meeste in de laatste jaren verschenen uitgaven on
miskenbare bewijzen opleveren; ofschoon het wenschelijke, ja noodzakelijke
daarvan erkennende, heeft de Synode onraadzaam geoordeeld, dit werk te on
dernemen. Men weetdat het Britsch en Buitenlandsch Bijbelgenootschap
door depóts in eenige voorname steden opgerigt, en door marskramers, binnen
eenige maanden de helft meer hijbeis hier te lande verspreid heeft, dan het
Nederlandsch Genootschap in het geheele verloopen jaar: een onderzoek, of,
naar aanleiding daarvan ook het Nederlandsch Genootschapter bereiking
van zijn doel, nieuwe middelen kan en moet aanwenden, is aan eene com
missie opgedragen.
Uit een Artikel van de Provinciale Utrechtsche CourantOver het
gebruik dat men van verrotte Aardappelen maken kan," door den Hoogleeraar
Bergsma ingezonden nemen wij het volgende over
De aardappel, welke een paar dagen onder water staat, heeft in dien tijd
reeds zooveel water opgenomen, dat hij volkomen week wordt. Het cellewcef-
sel is dan met zooveel water opgevulddat het voor alle gewone levensver-
rigtingen ongeschikt geworden isen dus tot ontbinding overgaat. De inhoud
der cellen, voor zooverre deze onoplosbaar is, deelt niet onmiddelijk in die
verandering, zoodat het zetmeel of aardappelen-meel onveranderd blijft, al is
de aardappel in eenen volkomenen staat van verrotting. Het is dit aardappe
len-meel waarvan men derhalve nog gebruik maken kan omdat men het
zeer gemakkelijk van het overige gedeelte van den aardappel kan afzonderen.
De bereidingswijze van het aardappelen-meel is algemeen bekend, men weet
dat men door de aardappelen te raspen het celleweefsel zooveel mogelijk breekt
en door wasschen eene afscheiding van het zwaardere zetmeel verkrijgt. Den
verrotten aardappel behoeft men niet te raspen na dien zoo goed mogelijk
gewasschen te hebben is eene kneuzing genoeg om het meel vrij te maken en
dit kan men door eene herhaalde wassching volkomen zuiveren. Ik heb op
die wijze van eenige verrotte aardappelen volkomen zuiver meel bereid.
Dat dit aardappel-meelnadat het gedroogd is, met. voordeel kan gebruikt
worden, behoeft wel niet gezegd te worden. Behalve de aanwending in ver
schillende fabrieken kan de landbouwer het met voordeel onder het voedsel
voor zijne varkens gebruikenwaartoe hij het best doen zal, hetzelve met koo-
kend water aan te mengen. Voor sommige zal de bewerking tot de verkrijging
van het meel te bezwaarlijk geacht worden en het wasschen is zeker niet ge
makkelijk, omdat daartoe veel water vereischt wordt. Zoo men dan de aard
appelen slechts tracht te droogen, hetwelk niet onmogelijk is, en zeer kan be-
vorderd worden, zoo men over horden kan beschikken, of van eenen oven kan
gebruik maken, zullen de aardappelen, eenmaal droog, volkomen goed blij
ven en tot veevoeder of om daarvan syroopmoutwijn enz. te makenvol
komen geschikt zijn.
De verrotte aardappelen kan men ook onmiddelijk koken en daarna in
eenen oven droogen, waardoor zij ook de hoedanigheid zullen verkrijgen, zelfs
na lang bewaard te zijn, tot voeding van het vee aangewend te kunnen worden.
's GRAVEN HAGE19 September.
Z. M. heeft de Hoeren Hugo en Jan Pieter Cornets de Groot tot den Neder-
landschen Adelstand verheven.
Z. M. heeft benoemd tot Substituut-Officier bij de Arrondisscmcnls-
Regtbank te GroningenMr. J. C. F. Baron d'Aulnis de Bourouil.
Z. M. heeft onder anderen tot Burgemeester bij continuatie benoemd van
Sassenheim de Vrije en Lage Boekhorst en de Vennep Mr. W. B. Huygcns.
Men verneemtdat aan de Hervormde Gemeente van Sas van Gent en
Philippine (Zeeland)eene rijks subsidie verleend is tot herstel van haar
Kerkgebouw.
Men verneemt, dat een nieuw ontwerp van wet op de onteigening reeds
in gereedheid ligt, en bij de eerste zitting aan de Staten Generaal zal worden
voorgelegd. Volgens dit ontwerp zoude, in ieder geval het in bezit stellen
der te onleigene gronden dadelijk geschieden, behoudens latere bepaling dei-
te vergoeden waarde van het onteigende. Deze bepaling zou van veel gewigl
zijn voor de Ilollandsche Spoorweg-Maatschappijdie alsdan dadelijk en onge
moeid den aanleg van den spoorweg tot Rotterdam konde voortzetten.
Dezer dagen is op het daartoe door hem gedaan verzoek eervol ontslag-
verleend aan Mr. T. Graham van Gorkum. als Procureur hij de Arrondissem.
Regtbank te Roermond.