LEYDSCHE
COURANT
1844.
MAANDAG,
1 JULTJ.
BINNENLANDSCHE BERIGTEN.
BUITENLANDSCHE BEB1GTEN.
De Courant wordt driemaal in de week uitgegeven, des Maandags, Woensdags en Vrijdags. De Maandagsche Courant wordt, uit
hoofde van den ZondagZaturdag avond verkrijgbaar gesteld, en de Advertentiën voor dat nommer worden Zaturdag vóór drie ure verwacht.
De prijs van deze Courant is f3.voor de 3 maanden.
Een wooed run den Uitgever.
Zoo als de geëerde Lezers, aan welke de voorloopige aankondigingen in de
drie vorige Nouimers der Leydsche Courant mogten ontgaan zijn, uit het
onderschrift zullen bespeurenis de Leydsche Courant op heden in andere handen
overgegaan, en waagt het de tegenwoordige eigenaar die Courant van zijne pers
het licht te doen zien. En dat niet zonder schroom. Het uitgeven toch
van een Dagblad is eene teedere zaak; want zoo ergens, vindt men hier
bewaarheid die oude Latijnsehe spreuk, welke de regering van 'sGravenhage in
den gevel van haar Stadhuis liet plaatsen»dat zells Jupiter het niet allen naar
den zin kan maken;" want welk verschil van lezers vindt een Dagblad, ge
leerde en ongeleerde, aanzienlijke en geringe, oude en jonge, om niet van
de oneindige schakeringen van karakters, gevoelens en betrekkingen te gewa
gen en de verschillende standpunten van welke de beoordeelingen alzoo nood
wendig moeten uitgaan.
En wat zal dan de uitgever zeggen Veel wordt er gesproken over de zoo
genaamde kleur van een bladwat partij het voorstaatof het liberaal of
antiliberaal is. Maar hoe verschillen die woorden, naar mate van de uitleg
ging die er aan gegeven wordt.
AVaren vrijheid, gelijkheid en broederschap niet eenmaal liefelijke klanken?
Maar toen 't bleek dat onze naburen door vrijheidde vrijheid voor zich ver
stonden om met ons te doen wat hun behaagdedoor gelijkheidons allen
evenzeer uit te plunderen; en door broederschap, een geheele verloochening van
ons Nederlandsch aanwezen wat liefelijkheid bleef er toen in die woorden
overig? Zoo verschilt liberaal of antiliberaal ook niet weinig, naar mate van de
verschillende opvattingen. Als liberaal zou moeten lieeten hij die lust heeft om
al het bestaande om verre te werpenallerlei onbekookte theoriën met onbe
suisde drift door te zetten alle magt vijandig te zijnwie zou dan liberaal
willen hcelen Als antiliberaal 't zeilde zou zijn als geslagen vijand van alle
verandering, al ware het ook in 't oog loopende verbetering blinde voorstander
van al wat oud isop welke vermolmde grondslagen het rusten mogeeen
eeuwige prijzer van den ouden tijddan mogen bij voorkeur de graven der
middeleeuwen zulk ecnen zijne lofredenaars opleveren. Maar verstaat men
door liberaal iemand, die bij de handhaving der regtcn van 'tvolk, niet ver
geet dat ook magten hare regten hebben die, als ze dezen hare pligten voor
oogen houdt, niet uit het oog verliest, dat ook het volk pligten te betrachten
heeft; die volkomene gelijkheid voor de wet verlangt; die misbruiken zoekt
tegen te gaan waar hij ze vindtdie openbaarheid en zuinigheid van beheer
voorstaatgedenkende hoe zwaar den geringen burger de belasting valt en
hoe verkwisting en verwarring ten verderve leidt; die geene gelegenheid laat
voorbijgaan om met behoedzaamheid verbeteringen in zijn vaderland voor te
staan; wie zal zich dan niet gaarne liberaal noemen? En, als hij antiliberaal
heet, die tegen alle losbandigheid strijdtaan 'tgoede vasthoudt dat bestaat;
den grond der verbeteringen niet eerst en vooral in de vormen zoektmaar ze
uit grondbeginsels wil laten voortvloeijen die van denkbeeld is dat het waar ge
luk van vorsten en volken niet zoo zeer in de handhaving van beider regten,
als wel in getrouwe behartiging hunner wederzijdsche pligten gelegen is dat men
juist om de ware vrijheid voor gevaar te beveiligenop zijne hoede moet
zijn tegen alle eischen tot eene vrijheiddie de kiemen van onderdrukking en
geweld in zich bevat; wie zou zich dan den naam van antiliberaal schamen?
Bij zoo veel onbestemds als derhalve de benamingen van liberaal en antiliberaal
met zich voeren, worden wij liefst om onze kleur geprezen noch gelaakt. Om
volmaakt onpartijdig te zijn zou men als 't ware godsdienst noch vaderland
familie noch maatschappelijke betrekkinggevoel noch smaak moeten hebben
een echte kronijkschrijvcr zijn louter de pen der geschiedenis. Is dit nu te
veel gevergd, ja niet denkbaar, en straalt er al ligt tegen de bedoeling des
uitgevers iets van zijn eigen gevoelen in door, zoo blijft echter het streven naar
waarheid en onpartijdigheid een dure verpligting.
Mogelijk zijn er lezers die het er voor houden dat men partij moet kiezen;
die zulke onpartijdigheidweifelenzulke onbestemdheidflaauwhcid noe
men; die willen weten wat ze van een blad te wachten hebben. Wat zullen
we dezen antwoorden? wij voor ons zouden ineenen dat het kiezen van eene
partij zoo ligt aandrijft om zoo al geen wit zwart te noementoch voor wit
te houden, wat soms al eene vrij donkere tint heeft, en achten dat, hoe
meer die zoogenaamde staatkundige kleuren aan het licht der waarheid worden
blootgesteld hoe meer ze vcrbleeken en eenigermate ineensmelten.
Maar bovendien vindt misschien deze of gene het ook vrij overbodigdat een
uitgever van eene Stads-Courant. zich in staatkundige beschouwingen zou ver
diepen cn meent dat er van hem niets meer gevorderd wordtdan spoedige
en getrouwe mededeeling van het belangrijkste nieuws, en dat als hij daar
mede zuiver zwart op helder wit geefthij zich verder om geen kleur van
zijn blad behoeft te bekommeren ja dat het er al vrij wat aanmatiging in
gelegen zou zijn om staatkundige wijsheid te willen uitkramen, waar hij slechts
naar nieuws gevraagd wordt.
Te midden van zoo wijd uitecnloopende gevoelens en denkbeelden steke dan
de eenvoudige Leydsche Courant het hoofd niet op onder de nieuwsbladen;
maar bewandele met bescheidenheid haren eigenen weg. Al zinkt haar be
knopt blad in het nietbij het tafellaken-formaat barer ovcrzecsche zusteren
al moet zij voor de voornaamste van de hare in het vaderland onderdoenzij
zal trachten tc zijn wat ze als Leydsche Courant wezen kan, wat ze volgens
hare roeping meent te moeten zijnen de tijd zal leeren in hoe verre het haar
zal gelukken daaraan te voldoen; en ontdekt eenig lezer, in een werk dat uit
zijn aard altijd grooten spoed vereischteenig 6poor daarvan in een misstel
ling of drukfeildan moge hij zulks goedwillig met een slip van den mantel
der liefde bedekken terwijl wij voor ons blad bij onze geëerde Stadgenooten
die welwillende belangstelling, waarop het toch als in hun midden gevestigd
wel eenige aanspraak schijnt te mogen makenmet vertrouwen inroepen.
LEYDEN, 29 Junij.
Z. M. heeft op verzoek eervol ontslag verleend aan den Kapitein bij het
1ste bataljon rustende Schutterij, lstc District van Zuid-Holland, A. J. van
Dolder, en den Kapitein bij dezelfde schutterij A. Smid, wegens voortdurende
eigendunkelijke afwezigheid ontslagenen benoemd bij die Schutterij tot Kapiteins
W. Chevallerau en C. N. F. van Steenbergen, en tot 2den Luitenant C. P. de Kat;
alsmede tot Officier van Gezondheid 3de klasse bij de Schutterij te Gouda
J. AVolffenbuttel,
Het Hof heeft den ligten rouw voor 14 dagen aangenomen, wegens het
overlijden van den Hertog van Angoulèmc.
Volgens nader berigt zou de Rhijnspoorweg van Utrecht tot Driebergen
den 15den Julij aanstaande geopend worden.
In Overijssel en Groningen zijn Zondag cn Maandag 1. 1. hevige onweers-
buijen vergezeld van zwaren hagel gevallen welke in sommige streken dier
provintiën den Roggeoogst geheel vernield en aan het ander veldgewas on
berekenbare schade toegehragt hebben; vier uren na het oriweder, werden nog
hagelsteenenzoo groot als duiven- en sommige als cenden-eijeren aangetroffen
terwijl de hagel toen nog op eenige plaatsen eene halve Ned. el hoog lag.
Ook is Maandag middag nabij Zoutkamp de bliksem in een schip geslagen,
waardoor de schipper en zijn knecht bewusteloos nederstorttende mast ver
brijzeld en een zwaar lek aan het schip werd toegehragt.
TURKIJE.
METELIN, 9 Junij.
Laatstleden Dingsdag is de Sultan alhier aangekomen. De bewoners der
omliggende oorden vloeiden in grooten getale zamen om hunnen Heer te zien.
Het ongunstige weder deed veel afbreuk aan een feest, dat ter zijner eere in
eenen tuin zou worden gegeven. Gisteren heeft hij zijne reis voortgezet.
Er liggen hier 7 oorlogschepen op de reede, welke naar Syrië moeten
zeilen omzoo men zegteenige onlusten bij de opschrijving ter krijgsdienst
tegen te gaan.
Den 3dei» Junij woedde hier en op de naburige eilanden een hevige orkaan,
die in de wijngaarden cn aan de olijfboomen groote schade aanrigtte. [Ally. Zeit.)
SPANJE.
MADRID, 19 Junij.
Men heeft aan het Ministerie eene zeer belangrijke briefwisseling overgebragt,
die te Valladolid bij een oud Aide-de-Camp van Zumala Carreguy is in beslag
genomen. De opstand moest te Burgo de Osma uitbarsten, waar men niet
meer Karei V, maar zijn' zoon, den Prins van Asturiën tot Koning zou
uitgeroepen hebben, onderden naam van Karei VI, als aanstaande ec litgc-
