«fhïeri de boef <Ser middeleeuwenbzlf soldaat; half landbouwer, half
herderminder verdrukt, minder onwetend, minder lomp, dan de vrije boer
«der laatste rijden van de absolute monarchie.
Men moet niettemin eene opmerking doen, welke de traagheid der volle
dige vrijmaking in het feodaal stelsel zal uitleggen. De vrfidiskiog bij de
Romeinen veroorzaakte bijna geen nadeel aan den meester van den vrijge
maakten; hij werd slechts van éénen persoon beroofd. De IgfeigeneD maakte
een deel van het leengoed uitdoor hem vrij te maken verminderde men
bet goed.
Laten wij nu zien, welke klasse van mannen die lijfeigenen beheerde.
In den oorsprong waren alle franken gelijk, Hunne militaire waardigheden
waren verkiesbaar, flet oppeihoofd of de Konibg, koot zich getrouwen
of makkers, kudes'. Deze titel van leude was personeels de erfelijkheid
was in alles onoekend. De leude was regtens lid van den grooten nationalen
raad en van het hof van appel in regtszaken, waarvan de Koning voor
zitter was.
Deze eerste idel der Franken, zoo men die kdel noemen kan, bezweek
voor een groot gedeelte in den slag van Fontenai, Andere Frankische oppef
hoofden namen de plaat* dier eerate opperhoofden, overweldigden of ont
vingen als gift de provinciën en kasteelen aan hunne zorg toevertrouwd j
uit dezen tweeden Frankischen persoonlijken adel ontsproot de eerite Fran
kische erfelijke adel.
Deze verdeelde zich volgent den aard en de belangrijkheid der leengoe-
deren in vier takken; ih. de groote vaaialen der kroon en de andere neeren
die, zonder onder de groote vassaien te bebooren, goederen van de groote
leenbaarheid bezaten; 3°. de bezitters van banier-leengoed; 3°- de bezitters
van pantser-leenen4°. de bezitters van leengoed van eenvoudige Schild
knapen.
Van daar vier trappen van adeladel van Koninglijken bloede, hoogeadel,
adel door veredeling.
De krijgadienat veroorzaakte bij den adel de onderscheiding van ridder,
mHei, en van schildknaap, servitium tcuti. De edelen stonden later een
hunner schoonste voorregten, dst van regt ce spreken, af. Men telde in
Frankrijk 4000 huisgezinnen vsd ouden adel, en 90,000 adelijke gezinnen
hondetd duizend strijders kunnende opleveren. Dit was eindelijk gezega,
de vrije militaire bevolking.
De namen der edelen, in de eerste tijden, waren niet erfelijk, hoewel de
adel, de voorregten en de eigendom het reeds waren: men vtndc in de Sa.
Ilache wet, dat de bloedverwanten zich den negenden nacht verzamelden,
om eenen naam aan den jonggeborenen te geven.
De wapena gaven den adel; de adei ging door lafhartigheid verloren;
dezelve was slechts opgeschort, wanneer de edele een onattelyk, niet verne
derend beroep uitoefende; eenige betrekkingen gaven denzelven, tniarteifi
de hooge van de kanselier, bleef lang onadeljjk. In enkele provinciën
werd de adel door de moeder overgebragt.
De schepenen van verscheidene steden ontvingen deo adel, men noemde
denzelven adel vmn de klok, omdat de schepenen zich op het gelui eener
klok verzamelden. De vreemde edelman, in Frankrgk genaturaliseerd,
bleef adelijk.
De edelen namen titels volgens de qualiteit hunner leengoederen (deze
titels waren, met uitzondering van die van baron en markies, van Romein-
achen oorsprong.} Eenige titels behoorden aan namen, zonder tot leengoe
deren te behooten; een zeer zeldzaam geval. De edelman betaalde geen
hoofdgeld, zoo lang hij zelf slechts ééne landhoeve bestuurde; hij huisveste
de oorlogslieden niet; de bijzondere kostnmen schonken hem eene menigte
andere privilegiën.
De edelen onderscheidden zich door hunne wapenschilden, welke zich
tijdens de kroistogten begonnen te vermenigvuldigen. Zij droegen gewoonlijk
eenen vogel op de vuisc, zelfs op reis en in bet gevecht. De tournooijen
in de steden, de jagten op de kasteelen, waren de voornaamste vermaken
des adels.
Men kan zich geen denkbeeld maken der trotschheid, welke het feodaal
stelsel aan het karakter gaf; de geringste leenheer waande zich een Koning
te z|jn. Het aristocratisch ligchaam was te gelijker tijd verdrukker der alge.
meene vrijheid en vijand der Koninglijke tnagt; getrouw aan den persoon
des Monarchs, wanneer zelfs de Monarch misdadig was, en wederzpannig
aan zijne raagt, wanneer zelfs deze magt billijk was. Vin deze trouw werd
de eer der latere tijden geboren.
Gaan wij van den stsat der menschen tot der eigendommen over.
De leenroerigheid, welke geboren werd toen de Garmaansche dienstbaar
heid de Romeinsche slavernij opvolgde, atelde de feodaliteit daar. In de
tijden van revolutiën eo achtereenvolgende invallen, gaven de kleine bezit
ters, niet meer door de wet beschermd wordende, hunnen akker aan hem
cie denrelven beschermen kon; dit hebben wq van Salvlannt geleerd. Van
oezen staat van zaken tot de daarsteliing van het leengoed, waa er slechts
één stap, en de Barbaren deden denzelvent zij hadden reeds het voorbeeld
van het militair benefice, dat is te zeggen, de afstand van eenen grond tegen
eene dienst, hoewel de fi-ods niet volkomen de praedia militaria zijn. Het
gebeurae ook, dat de Koning en andere hoofden, het geschonken onroerend
goed aan den gever terug gaven, onder voorwaarde van de wapena voor
zijne beschermers op te vatten. Zjj verbonden zich van hnnne zijde om
deze soort van vrijwillige onderdaan te hulp te komen. Van daar bet leen
manacbap en de heerlijkbeid.
Alle eigendommen in de feodaliteit verdeelen zich In twee grooce klas
sen de vrije eigendom (alen of franc aleu), het leengoed {flef en arritrre
fief), „Tenir en aleu, zegt de somme ruraleli etl tenir terre de Dieu
taut ieuiement, et tie doivent cent, rente, ue relief, ne autre reder ante 4
vie ne 4 mort"
De vrije eigendom was In den oorsprong onvervreeffldbsar, zonder de
toestemming van den erfgenaam. Er waren twee soorten van vrjje eigen-
tonmen: ne adelijke en de onadelfikede adelijke wat die welke regcs-
oefening, leenregt of leenpligt met zich voerde; de onadelijke, die, waar
aan al deze hoedanigheden ontbraken; deze laatste, de oudste der twee,
vertegenwoordigde het zwak overschot van den Romeinichen eigendom.
Zoo als wjj vroeger gezegd hebben, waren er verschillende soorten vso
leengoederen.
Het banier-leengoed leverde 10 of 35 vasselen onder banier.
Het pantser-leengoed wis een geheel gewapende ridder schuldig, verge
zeld door twee of drie knechten.
Het leengoed van eenvoudigen schildknaapwil eenen ligt gewapenden
vangaal verschuldigd.
Al'e leengoederen ressorteerden onder de woning der heeren de dikke
toren der Louvre wa» het heerschend leen.
Wanneer de Komog gronden bezst, onder het gebied eener heerlijkheid,
werd hij vassaal van den bezitter dier neerljjkheid; maar dan liet htj zich
vertegenwoordigen om als vasssal honw en trouw aan zijnen eigen vassaal
te aweren.
Parijs was een samenstel van [eenen; negen derzelve ontsproten vin het
bisdom. De overige leenen van Parijs behoorden tot de abdijën dier stad
en omstreken. Men telde In Frankrijk 70,000 leenen, waarvan 3,000 geti
teld waren. De vaaiaal deed hulde blootshoofds, zonder degen zonder
aporen, knielende, ae handen in die van den heer, die met gedekten hoof
de eo gezeten was. Wanneer de gelofte waa uitgeap okenwerd de vaa
saai door den heer tot den kna toegelaten, mits die visual geen onade
ijjke was.
De buide waa leenpligtig of eenvoudig.
De leenpllgrlge man (er waren tel soorren van mannen in de M
oudheid} verbond ziéh zijnen heer persoon te diénenregen elk -
Iegelijk. De eenvoodige vassaal kon eenen plaatsvervanger daarsieli
Wanneer de Koningen hnnne onmiddeiijke vassaien Hertogen,
Baronnen, Ridders, Kasteleins, tot ne krijgsleendienst opriepen,!),,
de banf riepen zij hunne direcie en ind recie vassaien op, dat |f
gen de en heeren de vasaalen der heeren, en heette dit de achterin
De vasaaiien waren in drie gevallen geld aan hunnen heer verten I
wanneer hij naar het Heilige Land trok, wanneer hij Zijne zuit r of
oudaten zoon huwde, wanneer deze zoon de sporen der riddericti
ving.
Er waren teruggeef bare rendakies) en ontvtngbare {receptablei)
het leen was teruggeef baarwanneer de vassaal in zekere ge„|
kasteelen van het leen aan den heer overgaf, dezelve met Zijn ge,«
liet, en eerst 40 dagen na den geëindigden oorlog weder betrok;
was ontvangbaar, wanneer de leenhouder sonaer de kasteelen te
vetpltgt was daarin ichuiiplaais aan zgnen heer te verleenen. Bei.:,
waren zweerbaar (Jurable 1} uit hooide van den wederzijdschen eed,
{Hel vervolg hiertp
PR Ij S-C OU KA NT VAN EFFECTEN,
rlmtterdam, Zaturdag 13 Jinuirij 1844.
Nederland, Werkelijke Schuld
Duo Duo
a 3j pCc,
5
Amortisatie-Syndicaat 4!
Dito Duo r. 1 1 1 r u
fc 4
4
5
♦4
Hanoel-Maatschappii
Nieuwe Duo
Oost-Indische Leening
Aandeele» Rijn-Spoorweg
Aahd. Holl. spoorw. Maats,
Haarlemmermeer
Spanje L. bij Ard. van 85
Dito bij Duo, onbep. stukk.
Duo Coup
Dito
Passive
Deferred
Fransche Uitgestelde
Rusland, Ooi. Hope en Cemp. 1798 en 181B 5
Duo Duo 1838 en 18395
Certificaten bij dito 1831 en 1833 5
Dito bij Hope .■•..•••••,■,,,.«4
Certificaten te Hamburg.....5
3
Inschrijving in Assignaiién
Certificaten van Duo
Oostenrijk, Ooi. Go tl en Cemp.
Negotiatie Metalliek
Duo Duo
Napels, Certificaten
Dito in Natelt
1
6
6
5
a4
5
s
5
54fa 54|
ooi: ooi
99t
94
ijtój
99
93,
694
31
18Ï
»>T
3iS
5t»
>ir
108
744
94i
79
136
99)
93i
'trén
ik vat; d
ijl eetit
Gi»f
fitii" 1
fgiiieien
tree or
lit het
et.
■lijkt 1
i°.
De Priis van de BÖTER aan de Waag Binnen Lëydek,
Zaturdag, 13 Januarij 1844. Van 37 tot 31 a 33 gulden,
7' '1°, P'
,i Bord'3?!1
2 Igbters 'srO
lustige»*
"tehieD!""1
3>jiL einde d
$1 (eidt get
;punt ot
rijdt a1
den ac
t, c
jni het
gen.
Hoe
net de
negen n
lijk dé vi
met nadt
lie leden
hel gif
bierstard
Hur
niheid 1
ideiijkhei
'etig.
Ten
74}
Pro Deo. E C H T S CH I D N G,
Uit een vonnis door de Arrondissements-Regtbank te Leyden op den zivtnit
bcr achttien honderd drie en veertig uitgesproken, zijnde behoorlijk geregistrm 1,1 "ef
teeker.d, blijkt, dat liet huwelyk tusschen MARGR.ETA SUSANNA HAM! tiling wc
zonder beroep, wonende te Leyden, en JOHANNES OVER.VELU, mede zor >efi Ve'lp
eu te Leyden woonachtig, bestaande, is verklaard te zijn ombonden en zjjlle* ,B(fo<|èVs4
van goederen zullen zyn en blyven gescheiden.
en als zoodanig voor de Eisschttu
GRETA SUSANNA HANSËLAM llU( de O
peerd hebbende
Voor uittreksel deugdelijk verklaard
dfrgtteckJvde Procureur bij gcmetdtl
iin 'de
P. K. DOE!!
Bfl Vonnis van de Arrondissement* Regcbank ce Leiden, ii
BUS PETRUS ELIZA Van PELLECOM, Drogistwonende op
lemmaac te Leiden, verklaard te zijn in s aat van Faillisseraen
opening daarvan bepaald op Vrijdag den twaalfden Januari) ctrhtt'm
vier en veertigTot kegter"Commisiarit is benoemd Mr C. J
Regrer in de voornoemde Regtbankeo tot Curator Mr J, E,
SMIT, Advocaat te Leiden,
De Curator voornoettl
Mr. J. E. GO U DSM
den
iiirran d<
orden vo
Ie Stal
ïhceratand
n doidel
pgaven ii
en genoej
V Al
IJdeüjfce
is den bi
Eu
eigene re
Itedt bei'
iren
in de vo
LEYDSCHE SCHOUWBURG.
THÉ AT RE DE VAUDEVILLES, onder direciie van de HH. &E,
BERG en A. van LIER. Maandag 15 Januarij 1844. DE BUIT ..s,
WONE COMMISSARIS. Groote Vaudeville, in één Bedrijf. Nj
DE GETROUWDE MANNEN ZONDER VROUWEN, Vatif
één Bedtijl. Tot Slat; DE LOTELING, Groote Vaudeville, in ééi
Aanvang ten zes i gnkaagig'
Prijzen der Plaatsen: Loge fl.%0. Ambhithiaterf 1.30. Bakfi.Galle
Er wurden GEEiNE HALVE LOTEN, :en half negen ure ifgt
Leiden den 11 Jar.uirij 1844 overleed ons geliefd jongste Dl
JOANNA ABRAHAMINA D1DERICA, in welka bezit wjj 0»
ruim drie maanaen mogteo verheugen.
B. W. WTTEWAAL.
M. C. WTTEWAAL, HaiiC;^!
Eenige Kennisgeving. «ie!
Imblj gt
ttniiènd
indijk
lootdragc
tvolge b
fliir ai
irzwtar 1
tkomen
t tiegeri
«ber jl.
Tot di
leden de 1
V Burgemeester en Uithouders der Stad Leyden roepen bij deze ,l0«tèj»€l
Leveranciers, Werkbazen, enz., welke over het jaar 1843 ten lafa,-';»!,
S ad iets te vorderen hebben, om honne REKENINGEN vóór of J j'
30 Jinuarij aansraande in te leveren ter Rekenkamer dezer Stad;
de-««Unghehb'eoden zich zeiven ie wijten hebben, dat zfi doorn
bezorging hunner Rekeningen of overschrijding van den daartoe
tetmijn, van de spoedige voldoening hnnner vorderingen verstoken!
Leyden den 3 januarij 1844.
Burgemeester en fVethouders voornoemd,
DU RIED,
Ter ordonnantie van dezelve,
v. PUTTKAMME
Er wordt zoo ipöedig mogelijk gevraigd, een JONG ME t
tan de R
Mén li
««gen
Men 1
-bijkans 4
in de tri
lognllik.
geiden a
Gereei
tt te mi
tu.schen de 16 en só jaren oud, uit de fatsoenlijke burger nand, 'kwijnen,
ismét
iligégev
tesisnische Godsdienst, mee dé Fransche taai bekend, eene got
ichrijvende, en liefat eenige kennis van de Mutjjk hebbende, om
Winkel werkzaam te zijn, verdiensten zullen naar vereiachte bekwn voldoen,
berekend worden. wélkt I
Nadere informatiên met franco Brieven eigenhandig of In Peno« baten en
Boek- en Muzijkbandelaren SCHREUDER en Van BAAK Boteronl «ngtren
Bijde Wei ANTHONV Da KLOPPER m ZOON-TeO ajj, t.'