A9. 1843.
LEYDSCÏIK
N*. 120,
C O U R A N T,
N E
DERLANDEN.
lOOfJt
ben
er Ui.
dc et,
■de.
iet bi
Ideti,
n( bi
il) sin
de Itei,
elden
lit del
jtlng y
id bek
aste t]
ie «I
bent
VOOII
eedwu
shade:
niet ie
i am
dan
en;
gegei
li.
et bel
hem i
voor I
vrijdag,
Baron Rengers,
gelast van militaire pensioenen,
en militaire ambtenaren verleend
January e. k tot een verminderd
Ley den, 5 October.
I. M. heeft benoemd tot Commandeur der orde van den Ncderlandschen
Leeuw den Staatiraad Gouverneur van Groningen IV. F. L,
Zijne Maj. heeft eene herziening ------
•elke aaD onderscheiden hooge officieren
worden, met bepaling, dat dezelve-roet i°
bedrag zullen worden vasigesteld.
Zarordag II, ia de Hooge Raad der Nederlanden in eene algemeene
Sitting vergaderd geweest en is alstoen beraadslaagd over het verzoekschrift
om gratie van den rer dood veroordeelden van Steniswelk verzoekschrift,
onereenkomscig de grondwet, in handen van genoetnoen Raad, ren hue van
advieswas gesteld,
In September zijn op den spoorweg 54,635 personen vervoerd, als:
7,812 *an hier, 7,417 van Voorschoten 15,015 van Haarlem 21,187 van
Amsterdam, de overigen onderweg ingenomen, en Is f 37,971.645 ontvangen
hetgeen met de ontvangst van de 9 eerste maanden maaki 219.524.01j en
mets bet getal reizigers brengt tot 364,067.
Z. Exc. de Schcut-bij-Naeht Lucas heeft den isten dezer zijne func.
tien, sl» Directenr en Commandant der Marine te Vlissingen aanvaard. Op
Zijner M'js. tregar de Maas is zijne vlag geheschen en is dezelve van de
reede met 13 schoten begroet. De Schout-bij-Nacht heeft daarop audiëntie
verleend aan de aanwezende officieren en ambtenaren van marine.
Een adjudant, een fonrier en een soldaat van het algemeen depót
der landmagt te Harderwijk zijn tot onderscheiden straffen door den Krijgs
raad van Gelderland veroordeeld wegens valschbeid in geschrifte eo opge.
volgden diefstal van militaire goederen.
Tot Rector der Larijnsche school te Sneek is benoemd de heer
t. J. CosterusConrector te Arnhem.
Den I2den October zal bij gelegenheid der verwisseling van het
Rectoraat te Groningen door de studenten-vereenigingVindicat atque Polit
eene luisterrijke maskerade gehouden worden, voorstellende: den sntogt van
Ier Si» glre/ den Stouten, Hertog van Bourgondiinbinnen Trier in 1473.
Het schijnt re blijken, dat in de gemeente Molenbeek St. Jean in
België uo'or den damp van eene fabrijk tot zuivering van zink en lood.
ie t«
tos n
J
t om*
Kr,if,
an it
rneU,
Bitji
ipen
arm,;
an Rf
uzac
geil,
en oei
rgrooti
inden
tdieuit
rpllgt.
iw op,
vergiftigde zelfstandigheden op planten en water wordt uitgestort, waardoor
in een nabijgelegen huishouden, reeds drie sterfgevallen van menschen,
vin 4 koeijen en 3 paarden hebben plaats gehad en voorts al de hoenders
en si de konijnen in den omtrek gestorven waren. Er zijn klagten hierte-
agteei 1 gen ingeleverd.
gemeif Telegraphische depeches uit Spanje melden, dat Madrid den 2Östen
noen, nitig washoewel er nog gevangennemingen geschiedden te Saragosia
ondei waren het de opstandelingen den 27Sten oneens geworden, de stad begon
bevi jebrek aan voeflsel te krijgen. Ptim was benoemd tot Generaal Majoor,
engei Te Rome zoowel als in de overige steden van den Kerkelijken Staat,
den culirden de gevangennemingen nog voort. De Pansseiijke vrijwilligers wa.
Is vrijk reD onder de wapenen geroepen, daar de linietroepen naar de legatiën zou
godide gen marscheren. Te Boiogne was in de huizen der ontevredenen een gtoote
ie afd»voorraad van wapenen en buskruid gevonden,
t bood I Uit 's Gravénfi'age meldt men van den 4den dezer:
in de avondzitting van de Tweede Kamer der Staten Generaal van gisteren
Zijnei «is het eersc aan de orde het IX hoofdstuk, lilt. a. Nationale Schuld.
gt. i De heer de Man komt er, gelijk vroeger tegen op, dat voor de aflossing
15 teM vin het Amortisarie-Syndicaat eene bepaalde som wordt verondersteld, terwijl
estcjCi de renten reeds bij voorraad van de uitgaven worden afgetrokken, in het
de» J< vooruirzlgt van schuldaflossing. Spreker acht bedoelde aflossing niet verplig-
:n/f«a urd voor het Rijk en nsdêeiig voor onze geldmiddelen. Spreker doet ook
lomitlr'opmerken, dat bij de aanvankelijke begrooting de domeinlosrenten waren
uitgetrokken regen een bedrag van 648,000, terwijl bij de gewijzigde dit
mmei. slechts geschiedde tegen eene som van drie tonnen gouds. Onder andere
sterdif inlichtingen, vraagt de redenaar of de Rekenkamer naauwkeurig de nog uit
isch, 1 staande vorderingen wegens de kooppenningen der domeingoederen kentoi
'zijde losrenten, die door de kooppenningen inkomen, vernietigt,
Geenszins zal hij deze voerdragt afstemmen, omdat hij de interestbetaling
welgaan afkeurenwelke hij als eene heilige verbindtenis aanmerkt; maar om
MSTEI ophemelde en andete bezwaren.
De heer Hooft stelt in het licht, dat, hoezeer zeker 's lands toestand zijne
donkere zijde heeft, dezelve ook nog gunstige zijden heeft. Hoe vele
ICbotden de Staat ook moge'torschen, nog heerscht er in grooce mate ver.
Houwen. Onze Staat moge klein zijn, onze magt gefnuikt, het vooruitzigt
et afrtt duister4 maar nog is dat vertrouwen zoo groot, dat de houders van onze
IENFJ schuldbrieven niet geneigd zouden zijn, om, indien de mogelijkheid tot
1 onzti iSossiug bestond, dezelve tegen ptri af te geven.
Geen wonder, algemeen wenscht men de goede trouw ongeschonden te
[I U IS. bewarenmen wil nuttelooze uitgaven afsnijden en de lasten zoo gelijkmatig
illeMI Hogelijk doen drukken. Na de aanneming van het eerste hoofdstuk is dit
hertrouwen nog bevestigd; en het is niet minder vermeerderd door de beur»
f. MM< iliogsche goed- en afstemming van de hoofdstukken, waaruit juist biijkt,
Oranji' u bet hier evenmin om ecu* bep.alden tegenstand als om eene blinde goed.
ig deal wing van het bestuur te doen is.
erin*'» De heer Kniphorst kan niet inzien, waarom de Kamer heden morgen de
«grooting vaD Marine verworpen heeft,
rijk te Zijne Ex-», de Minister van Financien ai interim licht de voordragt toe.
JBltïl 06 begrootibt j, opgemaakt in het vooruirzlgt, dat, gedurende de twee
gelegel |iren, waarovt. dezelve liep, aflossing zou kunnen plaats hebben. Het
alhief, middel zou late. door de wet worden geregeld. Bij de voorwaarden van
1 val li leerling der 4J pCt Syndicaat is de bepaling gemaakt tot aflossing, en omtrent
de3^pCt. is bepaao, dtt er jaarlps tot 1845 eene vernietiging zou plaats
enklngeijlebben. Het geldt dus regten der schnldelschers, welke niet mogen voorbij.
SPredketien worden.
...f{ Eij hoofdelijke omvraag wordt dit ontwerp aangenomen met 42 tegen
In deitidle, stemmen,1
dat lull Tegen hebben ziel verklaard de heeren: van den Bach, van Rechteren,
\tn tliMpifhent, Jnetnaetvan Goltstein, Petit, Bruce, Michieh van Verdunnen,
meien, 'Cirmiie, van 'Nagelltya„ gassc van IJsseltde Man, van Helema en van
iPanhuys. u
au, Hierna wordt berailsluj over |,et jx hoofdstuk litt. b, het Departement
1 V&*"1 E'ninc'ën.
e LreyP ue tijdelijke Minster s,or hetzelve opent die beraadslaging met de ver.
setklaring, dat zijne stellinusn het hoofd van dit Departement geheel hue.
6 OCTOBER.
rimair is; dat hij hfj de opvatting van deze taak wel uitdrukkelijk bedongen
heeft, dat hij het Departement van Justitie, als met zijne geheele loopbaan
strookende, niet zou opgeven. De ernstige weosch der Kamer, zoowel alk
der Regering, is. dat er spoedig een einde'worde gemaakt aan de lijdelijke
waarneming van het zou gewigtige Departement van Financiën. Tot vetwe
z en lij k ing van dien wenscb moet de vaststelling van deze begrooting strekken.
Daardoor zullen veie bezwaren verhoed worden.
Terwij! geen vasie Minister voor heizelve Departement bekend staat, moe
ten de rentebetaling, de loopende dienst enz. verzekerd zijn. De nieuwe
Minister ia daarenboven nog in zijn geheel, zoodanige maatregel ter vereen
voudiging voor te slaan, als hij geschikt zal oordeelen.
De heer van Rappatd verklaart zich tegen het hoofdstuk. Dit geschiedt
niet, om de tijdelijke waarneming aer portefeuille. Er behoort moed toe,
die te hebben aanvaard. Men moec zaken en personen onderscheiden. Maar
spreker kan bezwaarlijk voor het hoofdstuk stemmen, terwijl hij dat van
marine heeft afgekeurd, dsar zijns inziens hier, zoowel als daar, ce be
zuiniging viel.
De heer de Man neemt de gelegenheid waar, om zijne bijzondere achting
voor den Minister van Marine te Betuigen. Alleen omdat hij nog besparingen
mogelijk oordeelde, heeft hij tegen deszelfs begrooting gestemd. Dit is
ook bier van toepassing bij de financiën. De zimenstelling van dat Departement
is uiterst kostbaar en ondoelmatig; daarop heefc hij vele aanmerkingen. Niet
minder dan 180 ambtenaren, behalve 43 kamerbewaarders, boden enz., telt
men diér, welke gezamenlijk 2| ton kosten. Hierop kan bezuinigd worden.
Onder dat getal zijn nog niet eens de Inspecteurs-Generaal der directe be.
Iastingen, ver ficateurs voor de registratie, de chefs voor de posterijen enz.
Daarenboven vindt men op deze begrooting een post van ƒ90,000 voor de
kosten van het grootboek, onder den naatn van bijdrage. Hieruit blijkt dus,
dat oie administrate nog andere inkomsten heeft. Die moeten zelfs zeer aan
zienlijk wezen. Waarom komen deze Rijks-inkomsten niet op de begroo
ting? Steunen zij niet op de wet, dan druischen zij tegen de grondwet aan.
Spreker verkiaarc zich tegen het behouden van Administrateur# van 's Rijks
schatkist, tegen de proces-kosten voor belastingen telkens uitgetrokken.
De redenaar verklaart zich ook tegen het afzonderlijk beheer der domeinen,
dat zeer kostbaar is en jaarlijks bij de 2j ton kost.
De beer van Rechteren komt op tegen de centralisatie en bureaucratie. Op
eene halfslachtige wijze is het beheer ingevoerd. Eendeels bestaat in ruime
mate de Frantche geest, anderdeels het oude provincialisme. Hieruit ont»
staat de grootste omslagtigheid en kostbaarheid, tot veel nadeel vao den lande.
Maar om hier degelijke bezuinigingen op groote schaal in te voeren, kan
spreker niet anders dan op nieuw aan te prijzen de herziening van de grondwet.
De heer den Tex, ofschoon hier nog besparingen mogelijk achtende, zal
voor dit hoofdstuk stemmen en wel om eene overwegende reden, den inte»
rimairen toestand van het Departement. Niemand zal zich met de waarne
ming daarvan willen belasten, indien hij al terstond met i°. January van de
noodige middelen zou verstoken zijn.
De beer Uytwerjf Sterling verklaart zoo veel gewigt aan de op het hoofd,
stuk gemaakte Bedenkingen te hechten, dat hij hetzelve in gewone omstan
digheden zou verwerpen. Men moet echter het hoogstmoeijeiijke eener inte-''
tiroaire stelling tn aanmerking nemen. Het land heeft belang, dat die staat
van zaken cphonde. Doer de afstemming zouden de bezwaren, om een
nieuwen Minister te vinden, niet verminderen.
De heer Schooneveld meent, dat, na de beslissing over de al- of niet tijdig
heid der behandeling van de begrooting, het geene zake meer kan zijn of
een Minister ai- oi niet tijdelijk eene betrekking waarneemt; maarofhec
hoofdstuk goed is. Hij vindt vele bezwaren tegen hetzelve, en juist,
omdat hij geen volgend bepaald Minister de handen wil binden, zal hij
tegen stemmen.
De heer van Nes acht ook de kosten voor het Departement veel te hoog.
De heer van Ryckevorsel doelt dit gevoelen. Hij vindt ook bezwaar in het
heffen der leges, niet ten voordeeie der schatkist, maar ten voordeele van
eenige ambtenaren. Spreker w(jst ook op het muntwezeu. Dagelijks ver-
sümmert hetzelve. Hierin moet voorzien worden.
De heer Buma ondersteunt die bedenkingen.
De heer Luzac betoogt, dat het ongeoorloofd is, wanneer men het cljfef
der begrooting afkeurt, hetzelve om redenen, afgescheiden daarvan, toe te
stemmen. Boven dien wat verliest men bij eene verwerping. Reeds zijn er
eenige hoofdstukken afgewezen, waarop men zal moeten terugkomen. Dac
van financiën zal er slechts een te meer zijn. Een nieuwe Minister zal
alsdan in staat wezen belangrijke bekrimpingen In te voeren, waarmede hij
bij eene gewijzigde voordrage, de vertegenwoordiging zou kunnen verheugen.
De heer den Tex zegr niet betoogd te hebbenovertuigd te zijndac er
nog meerdere bezuinigingen op bet departement te vinden waren. De onze
kerheid daaromtrent kan geen grond tot afstemming opleveren.
De heer van Dam beschuldigt den heer Luzac van inconsequentie, omdat
hij heden morgen het hoofdstuk van Eeredienst afgestemd beeft om redenen
buiten het cijfer der begrooting. Ook een ander spreker uic Zuid-Holland
heeft inconsequent geredeneerd, door te zeggen, na de beslissiDg der Kamer
bij het eerste hoofdstuk, elk hoofdstuk te beoordeelen,en het tegenwoordige
om redenen buiten hetzelve gelegen, te verwerpen.
De heer Schooneveld zegt, dat de vorige redenaar hem niet wel begrepen
heefc. In principe is hij het mee hem eens, doch kan niet toegeven, dac
juist de incerimaire toestand eene rede tot aanneming moec zijn.
De heer Luzac roeent niet inconsequent te henben gehandeld. Hij vroeg
de intrekking van dat besluit. Hij verklaarde zich tegen het hoofdstuk,
omdat de kosten slechts voor memorie waren uitgetrokken. Die becrefë
het cijfer.
De heer Lujben verklaart zich regen de voordragt, omdat bij dezelve te
veel contralisatie bestond, en het departement voor veel vereenvoudiging
vatbaar is. Dien staat van zaken zal hij niec voor twee jaren bevestigen.
De voortzetting der beraadslagingen worden bepaald op morgen ocfitenij
ten 11 ure.
In de zitting van de Tweede Kamer der Staten-Generaal van heden,
is ingekomen eene missive van Zijne Exc. den Minister van Financien ai
interim, krachtens, welke de bepaling nopens de wet op de inkomsten, ten
bedrage van f 5,250,000, uit de begrooting der middelen worde gelige.
Daarna zijn ue beraadslagingen over het IX hoofdstuk litt. BDepartement
van Financiën, voortgezet.
Zijne Exc. de Minister van Financien ad interim, heefc hetzelve verde
digd, cn onder anderen gezegd, dat zich hoogst waarschijnlijk de toekomt
stige Minister, althans niet aanvankelijk, met eene organisatie of reorgaui^