Be beer Èrtlce deelt datzelfde gevoelen, msar heeft bovendien bApr andérë
beswaren tegen dit hoofdstuk. Hij vraagt onder anderen, of de «om voor
geheime Justitie-kosten, welke op de begrooting voorkomt, voor die aoort
van nitgaven toereikend ia, dan wel, of daarin op eene andere wflze wordt
voorzien. Hij dringt ten slotte aan op de vaststelling van het tarief voor
Justitie-kosten in strafzaken.
De heer Schooneveld neemt deze gelegenheid waar, otrt de noodzakelijk
aan te toonen tot het tot stand brengen van eenige wétten.
De heer Bwna brengt eenige bezwaren in het midden, ten aanzien van de
toelagen aan de regterlijke ambtenaren en de parketten in de provinciën, dié
hem zullen nopen, tegen dat hoofdstuk te stemmen.
De heer Uitwerf Sterling bestrijdt sommige der bezwaren, dóór vorige
sprekers gemaakttoont aandat er op verschillende posten van dit hoofd
stuk vereenvoudiging en bezuiniging hebben plaats gevondenbetoogtdat
er vele besparingen zijn voorbereid en meent, dat eenige aangeduide inkrïm
pingen ondoelmatig zouden wezen.
De heet van Goltstein vindt ook bezwaar in het hoofdstuk, omdat er nog
geene wet tot regeling der Conflicten bestaat.
De heer Luzac geeft te kennen, dat hij zijne toezegging getrouw zal
blijven, om geene gelegenheid te zullen laten voorbijgaan, om aan te wijzen
waar, bij eene herziening der grondwet, bezuinigingen zonden kannen worden
ingevoerd. Hiertoe komt, bij het onderhavige hoofdstuk, alleen eerst in
aanmerking art. Do der grondwet, volgens hetwelk elke provincie een hof
moet hebben. Spreker maakt vao deze gelegenheid gebruik, om bet
denkbeeld veld te doen winnen, dat, zoo ais doot sommigen is opgemerkt,
de Kamer ten deze de bezuiniging niet zou gewild hebben. De meerderheid
heeft de wet niet gewild, omdat, volgens hare meening, er nog te veel
hoven zoude zijn. De verandering" van gezegd artikel zou des te noodzake-
lijker zijn, omdat, volgens de eigene erkentenis van den Minister, de staat
van zaken, zoo als die r.u is, ten nadeele van het regtswezen zun kunnen
strekken, Eene tweede bezuiniging toont de redenaar san in de afschaf
fing van art. i8fl, strekkende tot daarstelling van het Hoog Militair Geregrs
hof, een ligchaam dat in geen ander land bestaat, alwaar toch aanzienlijke
militaire magt dan in bet onze bes'aat. Wat het hoofdstuk zeif betreft,
heeft de redenaar aanmerking op de toelagen aan de Directeurs en Comtnia
sarissen van Policie in sommige steden, zoo als Amsterdam, Rotterdam,
's Gravenhage, den Helder en Helvoetsluis verleend, hetgeen sedert 1830
heeft plaats gehad; steeds is op dat punt aanmerking gemaakt, en is geant
woord, dat de omstandighedenten gevolge der onlusten met Belgie, die
uitgave noodzakelijk maakten. Thans is dit vervallen, en hec toezigt op de
vreemdelingen moet overal hetzelfde zijn. De redenaar vreest dat hier het
spreekwoord van toepassing moge zijn, dat n hij die het digtste bij het voor
is, zich het meest verwarmt." Spreker erkende het, dat het voor de Rege
ring moeijelijk is aan steden, welke toelagen genoten hebbendezelve weder
in te trekken. De pHgt der Kamer is echter het bewind daartoe aan te
sporen, door de fondsen niet te verschaffen, te meer daar toch de groote
steden wel in staat zoude zijn, zelve die 600 toelage te verleeneo.
De heer van Rechteren betwist de noodzakelijkheid der aanstelling van een
nieuwen Referendaris, Hij is ook regen de toelagen aan de politie In som.
mige steden. Ook om het ongrondwettige van het conflicten-stelsel, ztl
hfj tegen de voordragt stemmen.
De heer van Nes maakt op het ontwerp eenige aanmerkingenvooral
wegens de hooge bezoldiging van eenige ambtenaren.
De heer de Man deelt de gevoelens nopens het onbehoorlijke en onredelijke,
dat in somm's-e plaatsen bijzondere toelagen aan de politie wordt verleend.
De heer Emchedi wederlegt den heer van Nes in sommige punten nopens
het gebrekkige der procednren bij het Militiire Geregishof. Ofschoon ten
tteele de tegen dat coilegle gerezen bezwaren deelende, wijst hij er echter
op dat België behoudens eenige wijzigingen, hetzelve behouden heeft.
De heer Brouwer vraagt den Minister inlichting nopens twee punten. In
de eerste plaats, of er heden bestaat, om het transport der gevangenen van
Holland naar Leenwstden over land en niet over de Zuiderzee te doen plaats
hebben. Het tweede betreft de pensioenen.
Zijne Exc. de Minister van Justitie zegt niet gedacht te hebbendat bö
het door hem aangenomen stelsel van bezuiniging, hieromtrent bij de Kamer
nog aanmerking zon gemaakt worden. Omtrent dit door hem gevolgd stelsel,
zegt Zijne Exc. dat hij, bij jzijne komst aan het ministerie met de meeste
nasnwgezetheid den tvegjnagegaan heeft tot afschaffing vtn al wat tot com.
plieatie aanleiding gaf, en alleen die uitgaven te behouden, die voor de
dienst noodig waren. Hec eindcijfer der begrooting bewijst dit dan ook vol.
doende. Zijne Exc verdedigt het ontwerp.
Niemand meer het woord vragende, wordt de beraadslaging gesloten es
het ontwerp in omvrage gebragt, en in is hetzelve, met 36 tegen 19 stem»
men, aargenomen.
Tegen hebben gestemd de heeren: Anemaetde Man, Bunsa, van Rosen
thal, Bruce, Romme, van Sasse van IJsseltvan Panhuis, iVarin, Hooft,
Luzac, Brouwer, van Heioma, Tromp, van Goltstein], van Nagelt, Verwei
MejanCost Jordensen van Rechteren.
De zitting wordt gescheiden tot heden avond ten zeven ore.
Avondzitting van heden.
De beraadslagingen worden geopend over het V hoofdstuk der begrooting
(Binnenlandsche Zaken.)
De heer Luiben betuigt zijn leedwezen dat de bezuinigingen zich hebben
uitgestrekt tot onderwerpen waarop niet had behooren bezuinigd te worden,
met name het onderhoud der rivieren, waterstaat- en zeewerken. Hij meent
dat de sommen van 279,000 voor 1844 en ƒ281,000 voor 1845 door de
Regeering niet als zeker kunnen worden opgegeven en door de Kamer niet
zonder bezorgdheid kunnen worden aangenomen. Een enkele storm uit het
noordwesten kan alle berekeningen doen falen. Die bezuinigingen hoofd,
zakelijk te doen uitstrekken tot onderwerpen, waarvan ons stoffelijk behoud
afhangt, kan zijne goedkeuring niet wegdragen. Maar welligt vraagt men,
verlangt men dan geene bezuinigingen? zeker, en bet is juist, de niet uit-
voering derzeive die hem tot de afstemming zal nopen.
Hij hoopt dat het der Regering ernst zij de bestaande centralisatie te
verminderen en de vrije beweging aan de provinciale en plaatselijke be.
sturen te verzekeren.
Niemand zal ontkennen het groot getal ambtenaren. Niemand zal ont.
kennen dat de ambtenaren van Binnenlandsche Zaken en financiën ruim be.
zoldigd worden en dus veel geld kosten.
In Frankrijk zegt de spreker kost de bezoldiging der mlnliceriënbulten
de ministers<5 millioeneu franken over eene bevolking van 33 millioenen
zielen. Nederland Slaat tot die bevolking als 1 tot II en betaalt ton,
dus eer. derde der som voor Frankrijk aangewezen. Naar gelang van die
bezoldiging moet men aannemen dat er te min gearbeid wordt, en moet
men alzoo de ambtenaren inkrimpen bij alle Departementen. Men zoude
ktinnen aanvoeren dat bet verschil bij de bevolking geen juisten maatstaf
opleverde op de bezoldiging te berekenen, maar spreker gelooft dat als de
bevolking staat als 1 tot 11 en de bezoldiging als 1 tot 8, het er dan voor
mag worden gehouden, dat er te veel betaald wordt.
Maar hij heeft nog eenige meer bepaalde aanmerkingen, dezelve loopett
over het afschaffen vau eene der drie hooge scholen, hetgeen hij verwacht
had. De adviseurskosten voor het onderwijs in Limburg; bet ruimer bezol.
digen van den adviseur voor de werktuig- en scheikunde te Delft; het be.
heer der jagt; het vermeerderen van hec getal jagtopzienerseen en ander
tot bedrag van ƒ13740. Waar is nu de zoo zeer verlangde bezuiniging?
Hij had ook geweusctn de tractementen der opperhoutvesters te zien weg
gelaten; en geeft ten slotte als een belangrijk punt van bezwaar op, dat er
aan den anderen kant geen penning wotdt bijgedragen voot het gesticht »»t»
doof6tommen in Noord Btabaou.
Be heer Rijckevorsel eegr dat h!j door het aannemen van het I hooit
getoond heeft geene redenen van afstemming te zoeken bnlten de bep,
ting, en door de aanneming van het II en III hoofdstuk, dat hij der Rfj
rfng ondersteunen wil, waar hij dit zou kunnen mogen. Hij vindt ecl
geene vrijheid voor het V hoofdstuk te stemmen.
De heer den Tex deelc zijne beschouwingen over centralisatie mede,
is niet daartegen, maar wel tegen de buraucratie, dat bij zich het
meent te moeten verklaren. Er bestaan maar al te veel voorbeelden,
deee Zich te ver uitstrekt. Wat aangaat de districts-commlisarisses, in
de spreker, dat dezelve óf overal noodig zijn, óf dat indien zij slee
voor eenige provinciën worden gevorderd de gewesten zelve in de kot
daarvan kunnen voorzien. Hij kan niet besluiten uit 's lands kas gelden
te staan, wanneer de behoefte daartoe niet bewezen is, Hij deelt de!
zwszen nopens de akademie te Üeilt, en meent dat zoodanige inrigtlng!
minder kosten bij eene der bes.aande instellingen van onderwijs had bet
ren te worden gevoegd. Hij hoopt, dat de Minister met eene vaste b
zelf de noodige hervormingen tot het te keer gaan der buraucratie zal
vo.-ren.
De heer van Heioma oordeelt, dat er op dit hoofdstuk nog vele beu
gingen kunnen worden gemaakt en dat onder anderen, de kosten voort
pei houtvester ij voor aanzienlijke vermindering vatbaar zijn. Mee leedwee
hier at hij op, dat deze begrooting een post pro memorla voorde altadt;
te Delft bevat; terwijl daarentegen voor de eerste maal daarop niet w
komt, het ather.aeum te Franeker, Men heeft aan Vriesland en aan
Vaderland eene belangrijke en nuttige inrigtlng ontnomen, doch dan
voortgevloe d is uit een beginsel van bezuiniging, dat hij huldigt, ear
de drang der financiële omstandigheden daartoe aanleiding heeft gegev
zoo zal hij daarover niet langer uitweiden, het is een fait accompli.
De heer Snonck Hurgror.je toont de noodzakelijkheid aan van het bel
in sommige gewesten der districts-commissarissen. Het schijnt hem 1
dat het ondoelmatig en ongrondwettig zou wezen, de kosten voor 1
ambtenaren op de provinciën over te brengen.
De heer Verwei-Mejan huldigt den geest en de bedoeling, die tut
oprigting der Deiftsche akademie aanleiding hebben gegeven. Hij zon
niet goedkeureu de wijze waarop die Instelling tot stand gebragt is.
Zijne Exc. de Minister van Binnenlandsche Zaken heeft bet onnc
breedvoerig verdedigd.
Ter stemming overgegaan zijnde, Is het ontwerp aangenomen met a
meerderheid van 30 tegen 25 stemmen.
Voor hebben gestemd de heeren: Snouck Hurgronje, Ingcnhtutz, Knipt»
Boreel, Enschedé, Gockinga, van HeeckerenRomme, van Hoorn van Bit,
Mutsaers, Michiels van Ver duinen, van RappardGouverneurCornell, i
Dam van ïsselt, de Jong, Menso, Schooneveld, Druivesteynvan Blep,
de Backer, Uytwerf Sterling, Petst, Nederburghvan Nes, HinlopenI
ver hooft. Repelaar, Scheers van Harencarspel en Gevers.
Tegen hebben gestemd de heerenj ran Rechteren, Star Busmann.i
maet, Telting, de Man, Luyben, Buma, van Rosenthal, Bruce, van Rf i0"gt|e
verse!van Sasse van IJsselt, Modderman, van PanhuysHooft, Luzac
Akerlaken, Brouwer, van Heioma, Tromp, van Goltstein, van Nagell,
wey-Mejanden Tex, Cost Jordens en Backer.
Daarna wordt het vervolg der beraadslagingen bepaald op morgen oei Rector
ten 11 ure
Van den $den dezer. In de zitting van de Tweede Kamer der Sti) gtrti
Generaal van heden, zijn de beraadslagingen voortgezet over de begrooti
wetten, betreffende de Hervormde en andere Eerediensten.
De heer Luzac spreekt deswege eene breedvoerige rede uit. Anden
hij, is men niet gewoon over hoofdstakken betrekkelijk de eeredienn
uit te weiden; doch hij vindt zich dsartoe thans in gemoede verpligt.
spreker haalt de geschiedenis van de laatste helfc der 16de eeuw op,
betooge, dat de regten der Waaliche kerk hier te lande niet dagteeb
van de opheffing van het edict van Nantes (1685), gelijk meD geaon
onderstelt, maar tot het eerscgemeld tijdstip opklimmen. Hij herinnen,
de onderscheidene Synoden, sedert 1571 gehouden, die tegten ondei
hebben gehandhaafd, hoe de staat, die onder alle gevaren, heeft bevi
en kan niet nalaten de geschiedkundige bijzonderheid bij te brengen
de blijde gebeurtenis van Leidens ontzet, waarvan wij juist heden t
den gedenkdag mogen vieren, deo grondlegger van Nederlands vijjl
het eerst ter oore kwamtoen hij in deze Waalsche kerk de godide dcn ffiar
oefening bijwoonde. Spreker zegt ten slotte, dat hij zonder eene aidé
verrekening des Ministers, zich bezwaard zou gevoelen voor dit book
te stemmen.
Verschillende sprekers hebben daarna nog het woord gevoerd. Zijne
de Minister der Hervormde Eerediensc heeft de voordrsgt verdedigt.
Men gaat ter stemming over: 41 leden verklaren zich voor, 15 u
f,
Lee
'«ell
wore
bedri
iktii
om 1
oven
advie
7,812
Amsn
hetge
let g<
tien,
Zgner
reede
verlee
der la
raad
P.J. I
eene It
België
vergifri
in een
vin 4
en al dt
gen ingi
uilig w
waren h
gebrek
1
duurden
ren ond
foorraid
t
Io de
«is het
De he
vin het.
voordragt. De laatste zijn de heeren: Nederburgh, van Nes, Druyvesteyn.i de rente
Nagell, Uytwerf Sterlingvan Sasse van IJsselt, Schooneveldvan den li vooruitz
van Rechteren, Luzac, Kniphorst, de Backer, BrouwerRepelaer en Aniiuti jou
Hierna komt in beraadslaging het hoofdstuk, betreffende de Roomsi
thoijjken Eerediensc. Mede aangenomen met 50 tegen 6 stemmen
De vootdragt wegens Marine \s verworpen, mee 34 Zegen 22 stemme»,
Den 2den dezer waren de Effecten aan de Beurs te Amsterdil|
volgt: de 2} pCt. Werk. Scb. 52'!, 5 pCt. 99j'sHand.-Maatach, j|
Ard. Coup. 26]
Heden beviel door Gods goedheid voorspoedig van eene wel
pene DOCHTER, vrouwe C. E. van den BERCH van HEEMSTEI
geb. Roelants.
Leyuen 3 October 1843.
Eenige Kennisgeving.
Voor de veelvuldige bewijzen van innige deelneming bij het afrtl
van onzen zeer beminden Behuwd-Broederden Heer L, P. BIENFi iel
te Amsterdam, door ons ondervonden, betuigen wij bjj dezen onzei
regten dank.
Leyden, J. T. BODEL NIJENHUIi.
30 September 1843. C. G. BODEL NIJENHUIS, Brillei
ipmerkei
uitgetrok
slechts
ilichtiDf
taande 1
«I de lo
Geens
tod aflte
•pgemelc
De hei
donkere
schulden
troswen,
duister
ichuldbri
aflossing
Geen
lewaren
gelijk
,1M Hoi
LET DEN. De Heer S. N. DENTZ, Dentiste van HH. MM. jfllngscht
Koning en de Koninginen van HH. KK. HH. den Prins van Oranjh bet hi
Prins Frederik der Nederlandenenz, enz., zal aanstaande Zondag den
alhier arriveren, en tot Maandag middag den 9den October vertoevd
gelogeerd in het Logement de Zon, op de Breedestrsat, alhier.
Binnen Leyden worden te HUUR aangeboden om dadelfik rt
vaarden TWEE of DRIE GEMEUBILEERDE of ONGEMEUBÜil ie begri
DE KAMERS, op den besten en vrolijksten Stand dezer Stad gelegn aren, w
bevragen bij den Eigenaar, Wijk IV N°. 128 op de Aalmarkt, alhief.
Bij den Boekhandelaar D. J. COUVÉE, te Leyden, ia v»« wletning d
Iftrouw
tenricp v
De hee
legrootin
Zfine
middel
fe 3iPC
lebben.
Pers gekomen, en heeft alom verkrijgbaar ge3teldi
EUBIöStS of het Christelijk IVéllcven. Godsdienstige overdenkltrgai
bevordering van wezenlfik en duurzaam geluk, door j. CorstiuS ,Prtil Jealen w
bij de Hervormde Gemeente te Amsterdam. Eerste Deel, Prfia Dil L'
Dit werk zal met nog een Deel Compleet zijn. Het Is geschreven in detiti
geest als des Schrijvers EUTHANASIA, De Öitgever vertrouwtdathtli Tegen
als een Godsdienstig Huisboek zal aanbevelen door echt Christelijken nhMtipnmi
pulariteit, en eene gematigdheid, waardoor elk uiterste wordt vermeden. Cortulie
Panhuis.
Hierna
Bij de Wed. ANTHONY de KLOPPER en ZOON,teLeyipDf-j-
vetklarin
