A°. 1813.
{LET.DSC HE
N\ 104,
C O R A IV Ti
'SVDEï,
gulden,
EN,
taaftblai
den 5 [1
d, op
i
3
WOENSDAG,
Nederlanden.
eydcn,
U.
Levden, 39 Aogustoj.
goo ill men verneemt, zal het gedenkceeken In de Sr. Pietert kerk alhier
.UUEi.it rlgtenter gedachtenis van van der Palm, tegen het einde van dit
iir gereed zijn. Hetzelve wordt vervaardigd door den beroemden 1>eeld
r louver Roijeronder toevoorzigc van de MaatichappU der Nederlandi<he
Utterkunde alhier. Dè bijdragen ter oprïgting beliepen f 3,880.35, onder
der lotSelke oen de giften opmerkte van Zijne Maj. den Koning en van den Graaf
ijk N'Wt elk vln f 5ÖOS v,n HH. KK. HH. den Prin» van Oranje en
prmi fsederik, elk van f 200} van Teylert Genootschap f iflo} van de
lewoaeri van Frederikaoord door den Graaf van Jen Bosch f ijo.
Lot. Uit een verslag nopens den staat der hooge, tniddeloare en lagere
peholeo in dit Rijk over 1841hetwelk thans het licht ziet, verneemt men,
l,( op den laatsten December van dat jaar, het getal aan de hooge"
«holen bij de verschillende facnlteiten ingeschrevene studenten bedroeg
og te ijb volgti alhier 578, te Utrecht 444 en te Groningen 300uitmakende
de Kimt samen 1425. Dit getal levert een niet noemenswaardig verschil op met
kt via het vorige jaar, als hebbende dit bedragen 1410. Volgens dat ver.
iltg, was aan het anatomisch, physiologisch kabinet alhier onlangs geschonken
4di Sü et mes, waarvan zich zekere .Smid in 1651 te Amsterdam heeft bediend,
Heer Km tichselven, zonder verdere hulp, van den steen te snijden, en hec-
G DÜi ielk, alsmede 'smini levensgroot portret, bij testamentaire dispositie van
sijlea den heer Der,-,meisradin leven heelmeester en operateur van den
«een te Amsterdam, aan gemelde hoogeschoul zijn gelegateerd.
i Zijne Maj. heeft N, A. Becht, Chef van het personeel der molen.
VELeakers voor de Rijks verzameling van modellen, benoemd tot Broeder der
sen, tJrite V,D den Nederhndschen Leeuw.
Z Y,Zijne Majesteit heeft 5 Luitenant-Colonels, 7 Majoors, 3 Kapitein-
i. ftnrnerméesters, 7 Ritmeesters, tl Kapiteins, 1 Onder-Intendant, 5 Ka
ft C (Reins titulair, 3 iste Luitenant-kwartiermeesters, 38 iste Luitenants,
Hue Luitenant titulair, 42de Luitenant-kwartiermeesters, I 2de Luite.
'A PO'iim-pikeur, 15 nde Luitenants, 1 Officier van Gezondheid iste klasse,
LApoibelcar 2de klasse, 1 Officier van Gezondheid 3de klasse en t adjunct
'e JOhjurtltn-Arts, te zitnjn 104 officieren, van onderscheiden wapens, welke
hin het f vati het activlteits tractemeut, of het non-activiteits tractement
guoteti, gepensionneerd.
Zijne Maj. Koning Willem freder.ik, Graaf van Nassau beeft foot de
f te rlgten bewaarschool te Amersfoort f 100 gegeven.
its dn uii *sGravenhage méldt men van den i8nen dezer:
ouoeidi Ja de titling van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, van heden, is
lre''i tgekuneh eene missive van Zijne Exc. den Minister van Bnitenlandsche
n deztgakeDhoudende mededeeling, op last des Konings, van een afschrift van
iet verdtig van handel en scheepvaart, hetwelk tuaschen de Nederlanden en
HERSrielealtad is gesloten. Drukken en.rpnddeelen,
ei dEns Zijn ingekomen onderscheidene getzpekschriften houdende bedenkingen
>or mij |gen devoorgestelde wet tot. vereenvoudiging van het. regtswezen hier te
langsiepje. Behalve die, waarop door de Commissie tot de verzoekschriften
aanhef Her onder') nog in deze zitting verslag is gedaan, zijn dezelve van
-Tjszeienen u't bet arrondissement Sneek en van het plaatselijk bestuur van
lngen Cpiagsdsmhoudende bezwaren tegen de opheffing der Arrond.-Regtbanken
caeder die beide steden 5 van Predikanten der Hervormde Gemeente te Schoon-
ituigeiioaea, houdende bezwaren tegen het ontwerp van wet, betrekkelijk eene
Jelastlng op het inkomen van v.aste goederen en renten; en van aardappel- en
U nirocp fabrijkantet), houdende bedenkingen tegen deregtenop aardappelen.—
raam, ITerzendirtg aan de Commissie tot dp verzoekschriften.
l De Voorzitter deelt mede, dat tot rapporteurs voor her ontwerp van wee,
ABRr" eener belasting op het iDkomen, dopr de afdeelingen benoemd
)e Keil'"' Je beeren: Tromp, iste afd.; Enschedé, ade kfd.Uytwesf Sterling
ichatï1'® afd.den Tex, 4de afd., en Brouwer, 5de afd.
>rigc [A's de orde van den dag is de beraadslaging over het vooratel der Com*
'en de verzoekschriften, om het refuses! van den heer W. J. Alpherts
'dei ofdhoitier te Culenborg, (waarbij verzocht wordt, dat de Kamer hem
mk al "l,,en!atie vcrleene van art. 45 van het stedelijk reglemenc, voor zooveel
II werkelijk op den poat van Stads-Doctor van toepassing mogtzijn,) in
ruige art. 104 van het reglemenc van orde der Kamer, aan eene bijzondere
pzmiiiie te verzenden,
heer van Goitstein geeft te kennen, dat onder de zonderlinge bepallrt.
i, welke onze grondwet ontsieren, en waarvan in andere Constitutionele
hm de wedergade niet aangetroffen wordt, voorzeker art. 67 derzelve
■dort. Zonderling mag het toch geheeten worden, dat de wetgevende
jt, In bijzondere gevallen kan geroepen worden, vrijacelllng te verleenen
1 de wet, die zij heeft daargesteld en die zij verlangt, dat nageleefd
rij vend "'f' "oe zonderling ook, schijnt die bevoegdheid nic art. 67 voort te
AMHI "00 we' wetgeving, als het Hoofd vin den Staat, zijn gereg-
drens r' 'n bijzondere gevallen vrijstellingen van de voorschriften der wet te
c te L '"b"1- Op die wijze kan de wet, die den grondslag van het scaatsge.
knoet nitmaken, met voeten worden vertreden. Hoe zonderling de
les et "''b' 00,t mo6e toeschijnen, was het echter, op grond van dat art., dat
'■dé, - "^e' veniae aetatis werden geregeld en alle de bepalingen, nopens de
rand 11 'be'iwigheidter zijde werden gesteld. Het was, op grond dier bepaling,
iu's ci [er "(«telling van vele bepalingen der wetboeken vergund werd. Wan-
£NTjt ?e reiienaar zich herinnert, tot welke gevolgen zoodanige regten in
Te bt' "'f* Staten geleid hebben, dan gelooft hij, dat het van belang te be
dewijl 0llwtn 's« dat dezelve worden opgeheven. Eene der redenen toch, die
de vervallenverklaring der Stuarts van de Engelsche kroon aanleiding
op de bestond in de onregtmatige uitoefening van soortgelijk regt, hetwelk
bent onwettig gehouden werd. Willem de III werd geroepen, om deze
'ten I '"d'oortige verordeningen op te heffen. Men mag aannemendat het
Led'ikt 1 °",er grondwet veel overeenkomst heeft met art. 14 vin het voormalige
jjjjlii b'che charter, hetwelk de vervallenverklaring van den troon van den
een l| '"th de Bourbons ten gevolge heeft gehad. Een en ander zal doeh
iHorol d't Ben zeer behoedzaam dient te zijn met de toepassing van het
DitoS ^'ebde regt. Noopt het aangevoerde hem reeds, om op ter zijde leggen
'der tc f'" ,^re' ,,n Ie dringen, nog meer leidt reeds de inhoud vsn het adres
f bem tot hetzelfde besluit. Daarbij toch wordt geene vrijstelling vsn
Jie wet gevraagd. Er wordt vrijstelling vsn eene bepaling van een
Mb reglement verlangd. Dat reglement is buiten medewerking der wet.
g LC^big tot stand gekomen. Het artikel der grondwet ia derhalve hier bulten
loepiislng. De Staten-Generaal zijn onbevoegd, om vrijstelling van
30 AUGUSTUS.
eenige bepaling van het stedelijk reglement te géven. Het adres is derhalve
ten onregté aan hen toegezonden. Het behoort ter Zijde geateld te worden.
De heer Schooneveld acht zich verpligt, na den vorigen redenaar te hebben
gehoord, eene prejudiciële questle te moeten opperen, HU gelooft, dac
het thans min doelmatig is, over de zssk zelve uit te weiden. Art. 104
van het reglement »a orde der Kamer schrijft voor, dit de Commissie
voor de verzoekschriftentot de benoeming eener bijzondere Commissie
ksn Concluderen, aan weiite opgedragen worde, om, na naaUwkeurlg onder,
zoek van daadzaken, omtrenc de te nemen maatregelen, een bepaald voor.
Stel te doen. Dit voorstel behoort te worden afgewachc en daarover katl
later Worden geraadpleegd. Zoo men nu echter over de zaak gaat redene.
ren, dan prejudiciCert men het onderzoek en het voorstel der Commissie,
!n dit geval wordt de benoeming eener Commissie overbodig. De eenige
vrsag, die thans in aanmerking komt, is deze, of er eene Commissie zal
worden benoemd f Men bedenke het wel, dat het de eerste maal is, dac
zich de vraag, nopens de benoeming eener bijzondere Commissie, voordoet.
Het beslnit, door de Kamer te nemen, is voor het vervolg van gewigc te
beschouwen. Voor het overige houdt hij zich overtuigd, dat de Commissie
niet llgtvaardig toe het voorstel tot benoeming eener bijzondere Commissie
zal overgaan.
De heer van Panhuis, Voorzitter van de Commissie voor de verzoek
schriften, vermeent het voorstel der Commissie te moeten toelichting. Zij
heeft art. 104 van het reglement der Kamer iti denzelfden geest als de laatste
spreker opgevat. Zij heeft geoordeeld, dat er in de onderhavige zaak
allezins termen bestonden, om van de bevoegdheid, haar bij het gemeld art,
verleend, tot het voo stellen der benoeming van eene bijzondere Commissie,
gebruik te moeten maken. Het adres bad betrekking tot een onderwerp,
dat tot de dadelijke en regtstreeksche bemoeijingen der Kamer behoorde. De
Commissie voorzag zeer wel, dat het adres tot de blootlegging vin verschil,
lende, zeer uiteenloopende beschouwingen zou aanleiding geven. Zij one.
waarde de bedenkingen, die uit hec doen vin het verzoek zouden voort-
vloeijen, Hec was uit dien hoofde, dat (D zich verpligt rekende, hec
gemelde voorstel te doen.
De heer vênGoltstein stemt toe,dat volgens art. 104 bet verzoekschrift moet
loopen over een onderwerp dtt (ot de dadelijke en regtstreeksche bemoeijin.
der Kamer behoort. Maar het is on juist de vraag, is dit het geval met
den inhoud van het ïdrei, waarvan thans sprake is F Wat hem betreft, acht
hij der Kamer onbevoegd te oordeelen over bet verleenen eener vrijstelling
vsn eene bepaling van een Stedelijk reglemenc. En Is die werkelijk hec
geval, dsn is de benoeming eener Commissie geheel doelloos, en zal hec
liter ondertoeken der zaak en het raadplegen over dezelve, eene nuccelooza
tijdverspilling weten. HQ blijft er alzoo op aandringen, om over te gaan
tot de orde van den dag,
De heer Scheert van Harentarspel onderateunt dac gevoelen. Ook hij trekt
de bevoegdheid der Kamer te dezen in twijfel. De zaak, waarover hec
•drea loopt, behoorc niet tot de dadelijke en regtstreeksche bemoeijingen der
Kamer. Een uitstel, om nopens dit punt eenig besluit te nemen, is overbo
dig, daar de vergadering, aederc de vorige week, in de gelegenheid is ge*
steld geween, het vraagstuk tijdelijk te overwegen.
De heer van Panhuys herinnert de veranderingen, welke er door den
grondwetgever van 1840, in art. 6 der staatsregeling, ten aanzien van de
stedelijke reglementen, gemaakt zijn. Daarbij is de bevoegdheid, om deel
te nemen aan de provinciale en plaatselijke besturen, aan de wet onderwor
pen gemaakt. Nog niet lang geleden is er in deze vergadering, bij gelegen,
held van hec onderzoek van geloofsbrieven, op aangedrongen, dat deze
reglementen stipt zouden worden opgevolgd. Het is er dus verre af, dac
de Kamer niet bevoegd zou zijn, of zich onbevoegd zou houden, om over
hec verzoek te raadplegen. Hij beschouwt de benoeming eener Commissie,
ook bij het bestaande verschil van gevoelen, van belang.
De heer van Rosenthal acht de benoeming eener bijzondere Commissie
doelmatig. Er hebben zich, sedert de herziening der grondwet van 1840,
nopens die reglementen belangrijke vragen opgedaan, die het voorzigrtg doen
zijn, het verzoekschrift in handen eener bijzondere Commissie te stellen.
Wanneer het adres, in het algemeen, tot de bemoeijingen der Kamer behoort,
dan mag het in handen eener bijzondeie Commissie gesteld worden. Van
welken kant hij de zaak ook beschouwt, het onderwerp, in het adrei vervac,
loopc niet huiten de werkzaamheden der Kamer. Daarom ondersteunc hij hec
renvooi aan eene bijzondere Commissie.
Ter stemming overgegaan zijnde, is hec voorstel der Commissie, toe hec
benoemen eener bijzondere Commissie, in welker handen het retjuaest zal
worden gesteld, aangenomen met eene meerderheid van 26 tegen 15 stemmen.
foor hebben gestemd, de heeren: van BleyswyhCorver Hooft, van Heorrt
van Burgh, Teltlng, Petit, Neder burgh, van Rychevorsel, van Panhuys,
Repelaerde Man, Nedermesjer van Rosenthal, de Backer, Brouwer, Snouck
Hurgronje, Bruce, Tromp, Verwey-MejanEnschedé, van Rappard, Memo,
Cost Jordens, Schooneveld, Boreel van HogelandenLuzac, van Nes en Gevers
Tegen hebben gestemd de heeren; Hooft, Star Busmannvan Nagell,
Druyvesteyn, Luyben, de Jong, Scheert van Harencarspel, Gouverneur, Mod
dermanMichiels van Verduynenvan Golsteln, van Akerlaken, Cornelie
Gockinga en Hinlopen.
De Commissie tot de verzoekschriften doet Verslag:
I. Bij monde van den heer Mensoe op een adres van verveeners te Smilde,
provincie Drenthe, die verzoeken, dac de accijns op den tor f worde opge.
heven. Ter griffie.
II. Bij monde van den heer Brouwer: 1°. Op een adres van.7. van Disseljz
Mud. Doctor te Groenlo, provincie Gelderland, die er op aandringt, dac
het ontwerp van wet, betreffende eene belasting op hec inkomen, niet worde
aangenomen. Hij treedc in beschouwingen over hec onregtvaardigedat er
in gelegen is, de bezittingen van minderjarigen te bezwaren. Hij vermeent,
dat de wetgeving behoorde aan te vangen met de grondwet te herzien, en
daarbij de staatshuiahouding te vereenvoudigen, en dat hec dan zou moeten
blijkefl, in hoe verre hec noodzakelijk zou zijn, het volk nieuwe lascen op
te leggen. Hij stelt nog onderscheidene pünten voor, die, naar hij vermeer
tot herstel van den Sttac van 's Rijks geldmiddelen zouden kunnen leiden.
2°. Op een adres van P. F. Vermast, te Üroede, 4de district der provincie
Zeeland, die de aandachc vestigt op enkele punten, waarop, bij eene even*
toele herziening van de Wee op de jagt, gelet zou behooreu te worden.
Ter griffie,
III. Bij monde van den heer Scheert van Harencarspel: la. Op een adres
vsn de Gedeputeerde Staten der provincie Utrecht, die hunne bezwaren
voordragen ten ainiiep der aangebodene nadere bepalingen nopens de regtef;
