4i
,ï?ir$«, der opene brieven wen karei tX voor de hervorming 'def weelde,' I
bepaalde dit hooge hof, dit de Koning zoude gesmeekt worden, 'de rijtuigen
In de stad te verbiedeD. De ordonnincie werd atrepg ten uitvoer gebregt
ook tien w(j in 1586 de hovelingen vin Hendrik III op de Louvre tse paard
komen» en de dames zich op hare pronkpaarden bü de Koningin begeven.
Onder de regering vin Hendrik IV waren de koetsen oog zeldzaam te P;r®s;
de Koning had er slechts een voor de Koningin en hem zelf. De Hertog
tTEpèrnon was» onder voorgeven van ongesteldheid, de eerste die in een rij
tuig op het binnenplein dei Louvre verscheen in 1Ö07 onderscheiding welke
vervolgens ook aan Sulk) werd toegestaaneindelijk lier men oude" het
regentschap van Maria van Medicis er de Hertogen en G oot-Officieren
der kroon van genieten. Van dit oogenblik af aan groeide het getal spoe
dig aan in Parijs: in 1658 waten er ongeveer 3004 thans is dl. getal tot
meer dan 30,000 opgeklommen.
De hangende koetsen begonnen het eerst in 1364 door de straten van Lon
den te rollen; een Hollander, Willem Bonnen genaamd, voerde toen het eerst
het gebruik der rjjtuigeu aldaar In, en werd rijtuigmaker der Koningin. Na
deze proetneming, verkregen verscheidene dames van het haf, de toestem
mlng om rijtuigen te hebben, en doorliepen daarmede eenige graafschappen,
tot groote verwondering der plattelandbewoners. Snel verspreidde zich het
gebruik der tijtuigen, en In den tijd van twintig jaren werd de vervaardiging
derzelve een belangrijke tak van nationale nijvetheid. Dertig jaren liter
verscheen de vermaarde fcili tegen de rijtuigen en de uitbreiding van derzei
ver gebruik maar niettegenstaande dit strest, ging hon aantal alt03s s.jjgetde,
en weldra was bet geene onderscheiding meer dezelve te hebben.
De èerSte rijtuigen waren volmaakt karren, waaraan dé rrtmste schok zich
deed gevoelen; men maakte deze schokken dragelijker door de banken aan
rouwen of riemen re hangen, of dezelve op gevulde kussens of stalen veren
te doen rusten. Na de ophouding der banken kwam de halve ophdnrtirrg vin
den bak, van achter aan buigende staken gehecht. Al deze middelen ver
minderden de schokken, maar dit was niet genoeg: men kwam toen op de
gedachte den bak aan ketenen of dlvene riemen op te hangen; daarna zijn
de horizontale hangriemen gekomen, Welke thans nog, in weerwil dek b|j
voorkenr gebrnikt wordende tangveren, zoo vele voordeelen aanbieden.
De glazen der portieren waren lang onbekend. De bank bestond oorspron
kelijk uit paneelen, welke tot aan den elleboog reikten. Vier pijlers droegen
de imperiale, waaraan lederen of stoffen gordijnen hingen. Daar echter op
deze wjjze de koets geheel open was, verbeterde men gedeeltelijk dit gebrek
door dg twee einden der koets met vaste binden van ieder of andere stof
digt te maken; beweegbare gordjjneft van gelgken stof bleven de zijkanten
der koets sluiten. Aldus steeds vetder gaande, «loot men geheel het rijtuig
tot boven toe, uitgezonderd het bovenste gedeelte der partieren, die van
gordijntjes wis voorzien. Men verving dezelve vervolgens aoor een glas.
rum uit een aantal ruitjes bestaande, dat onbeweeglijk waa, zoodat men
het portier meest openen om lucht te scheppen. Toen de groote spiegel
glazen den voorrang verkregen, deed men dezelve naar deze gebrekkige
•wijze dienen, maar weldra maakte men dezelve beweegbaars eerst door
dezelve horizontaal te openen, daarna door dezelve in eene opene ruimte ia
de dikte van het portier te laten zakken.
De Inplaatsitêlling der spiegelglazen voor de lederen gordijnen of kleine
glaasjes, werd zoo gunstig opgenomen, dat men, korten tijd daarna, de
zijkanten weder openende en met vaste of beweegbare spiegelglazen voorzag.
Thans Worden deze alleen voor staatsiekoetsen van Vorsten gebruikt.
Tot hiertoe is het beste middel om ongelukken voor te komen, en alle
gemakken aan de rijtuigen te verschaffen, geweest, om de C veren, met de
t'angveren te vereenigen, welke zich ondersteunen en wederkerig helpeB,
en de schokken zoo veel mogelijk verminderen. Ongelukkiglijk heeft de
zniolgheid, welke in al onze gewoonten de bovenhand behoudt, deze dubbele
combinatie, als te kostbaar, doen verwerpen: dezelve wordt door derijtoig.
makers alleen voor de rijtuigen van groote weelde gebruikt; de cangvereft.
op de asseo dragende, zijn algemeen aangenomen geworden. Vervolgens
beeft men, altijd uit zuinigheid, den disselboom, welke de beide treinen
ianeenhoudt, en waatop geheel het trekken geschiedde, weggelaten. Dit
zoo belangrijk bijvoegsel is door twee ijzeren banden vervangen geworden.
Door middel dézer weglating heeft men, wel is waar, de hoogte der rijtui
gen kunnen verminderen, hetgeen voor de stad en wandeling zeer gemakkelijk
is; maar het trekken op den bak vermoeit de paarden, en veroorzaakt icbeu-
ringen in dé vereenigingstukken. Van eenen anderen kant veroorzaakt bet
klein diameter, hetwelk men gedwongen is, [aan de raderen, vooral aan die
van de voortrein, te gevel), talrijke ongelukken. Voor de reizen althans,
la het gebruik dezer zuinigheids-koetsen zeer gevaarlijk.
Vervolg hierna.'}
PRIJS-COURANT VAN EFFECTEN.
Amsterdam, Zaturdag 12 Augustus 1843.
Nkdeblant>, Werkelijke Schuld .......èaï
Dito Dito 5
Amortisatie-Syndicaat
Dito Dito
Handel-Mattschapplj
Nienwe Dito
Oost-Indische Leening
Aandeelen Rijn-Spoorweg 4}
Aand. Holl. Spoorw. Maat»,
Haarlemmermeer 5
Spanje, L. bij Ard. vao 85 M 5
Dito bij Dito, onbep. stnkk.
Dito Coup,
Dito. •«••'••'••.•••'••',.«,,.,•3
Passive «-•
Deferred. v.
Fransche Uitgestelde
Rusland, O bi. Hope en Comp. 1798 en 1816
Dito Dito 1828 en 1829
Certificaten bij dito 1831 en 1833
Dito bij Hope
Certificaten te Hamburg
Inschrijving In "Assignatiëo
Certificacen van Dito j
Oostenrijk Obl. Ooli en Comp.
Negettaiie Metalliek
Dito Dito
Napels, Certificaten 5
Dito in Naptlt 5
3t
4ï
S
5
5
5
4
5
6
6
5
S
pCt,
53r I 53fs
loofj 100j
931 I 93i
102
99r's
90
"ii
I5ra
.8}
35Ï
°7Ï
io«i
995
89z
'<M«
7'ï
7*1
IOl{
«7rs
16
1811
26J
89ÏJ
7'i
GeM.
53}
lorvl
*7!
i8j
a <5
De Prijs van de BOTER aan de Waag Binnen Leyden.
Zaturdag12 Augustus 1843. Var 26 tot 30' 31 gulden.
Z\jne Maj. heeft goedgekeurd de beroepen van de Kerkenraden der Hervormde Ge*
meenten te Rijswijk, classis Tiel en van Oude- en Niiehorne, classis Heerenveen t uit»
gebrtgt op de Candidaten/. A, yan Krieken en -R, J, Envma:
Groningen den 10 Augustus. Door den Breeden Ketkèraad der Ncderduusche Hc.
vormde Gemeente dezer stad is gisteren uit liet - medegedeelde Drietal van Predikmte-
jer vervufting-der vdcature ,'ont$raan door hei emeritaat van den iveleerw. 7eer geloW
J P. A. Wintgenstot Predikant beroepen de beer Evert Jan Diest Lokciqn ihnj
Doet. en Predikant te Stiens.
He Hoofddirectie der Leydsche Maatichap'pjj van Weldadigheid maalt t bij de;
bekend, dat de Uitïoting van Aandeelen, ieder i go, iri de Negotiate totaantiotw'vi
Arbeiders Woningen, op den 9de», Augustus heeft plaats gehaden dat de voI"ew
Nummers zijn uitgeloptN°. 2, 3, 23, 56. 81, 131, 166, 265, 269277,°^,
414 Lett. H, 429/,, 431 AT, 439 K. Welke Aandeelen, zoo wel als de Verschenen |t
pressen .bétaaibaar zijn ten huize van den Heer I. A, df. FREMEÜiJ, op de Ou]
Vest; aan de Zoutkeet, dagelijks des vbohniddfegs van 10 tot 12 lire.
Avis a M. M. et DAMES, Amateurs du Spectacle
de la Ville dé LE1DE.
Honoré de I» confiihce des habuans d'Amsterdam et Directeur du Tr,U„
Fr/irfais de cette L'ilie, je croirais manquer S mon devoir, s> je ne donm,
conr.aissance a M. M. les Amateurs et habitués du Théitre Frargali j
Lelde, que toutes nies p'ëcautions sout prises pour déservir ceue ville j
livrer an public les partitions dt' nos grands aaltres, y représentant, lc grj
Opera l'opë-a comique et les traductions.,
Conno'ssant Ie g ut asgez prononcë d'urie partie des Amaients ét habitue Het
pour la musique Ita'ienne, je me suis mis en mesnre tanc par le personel^d van
la troupe que par mes relations «vee les traducteurs, de repiésemet i«i(in Pr«
les cuvraces 11 a I ien» traduiis, laiit anciens que nonveaux et o éja DO! i
PASQUALE, Opera b.mffe en trois Acies, est i'eulde; cet oovrageyndcrii
detr-icr ee DONIZETTI, rep ésen'ë a Paris, peur la ptëmiè e fois le 3Jijet algt
vier 1843, sera le premier Opera Lallen traduit, que j'aurai Pbonneuriinllen
fivrer an public. jemagti
Jaltinx de menter le suffrage de M M. et Dames habitués dn specuckjjengcti
jus.es Appréciareurs des Aris, je me suis impoté d*enormes sacrifices, c« i
tain u'avance que je troiiverai dans I'empressement du public a visiter5cad aai
Théitre, les ressources tndispensables pour une grande entreptise et dam t
btenv'eiliance la seule tecompense que j'tmbitionne, J'ai l'honneur d'étre rui Zul
Votrc Iris respectutux serviteur, I
EUGÈNE RENÊ. rerleenc
Conditions de l'Abonnement. tljn^M
II sera dohné douie Reprisentationse'est a dire deux par mois k dater g,,ar Du
1«. Octobre 1843, jusqu'i fin Mars 1844. ;e zjjn;
L'Abonnement sera nOn personnel et exigible seuiement par quait aptj,p het
les trois ptemiè-e» ReprèsehtationS et ainsi 'de suite. [eylerd
De cette manière chacun pouira disposer de son diplome d'Abonneut$cjioinv-
comme bon loi semblera. Le prize est alnsl fixé: tomngii,
une place as Preöiér Rangf ia. \j
ys j» is Parterre ia, In de
On peut se faire inscrire chez Mr. H. H. SLEYFFERS, BureaniisieWekomt
Théitre, Rue Noordelnde, Section I N°. 145. )p he
Ien Staar
- - r loederen
Ondertrouwd: S. van REYN SNOECK; )lir eem
LeYden van Rotterdamén imdebi
10 Augustus 1843. HENRIETTA MARIA CATHARINA POTTU&jlen y;
V Ondertrouwd» E. C. GROENEVELD, pnleien
van Noordwjk Binnenmee eits-trac
LeYden C. E. D O Z Yg uilen v!
11 Augustus 1843. \ta Lejdem Jle Oost
Eenige Kennisgeving, iet Vade
roederên
le 16 u
Het heeft den Heer behaagd mij eft mijn huis In dienen ros»
dompelen. Mijne hartelijk geliefde Eciftgenoote WILLÈMINA
DUYN, werd mij heden nacht door den dood ontrukt. Zij stierf Inli!e"s,oen<
ouderdom vin 45 Jaren, na geroimen tijd een moeijelijk leven geleld'"8
hebben, en onlange ontijdig verlost te zijn van een dood Kind. Zij laati"e tfeDe
bij een vijftel Kinderen, die hare moederlijke zorg tiog zoo zeer behoee."000
de aaagename nagedachtenis achter, van een hoogst gelukkigen 14. jasif
Echtrijk in troost en goede hope, °1'
Leyden 9 Augustus 1843. H. F A N G M A N.
Duma
öig zijne
Oo Zaturdag den 26 Aognstns 1843, des avonde ten 6 ore; «I IqJSL
AirashahS sart Aan Rnsrr Kinsion I orvrlan nnUI,«t, W-'ll„IwljfKF gv
den Burg binnen Leyden, publiek Veile:" g
ivu^ciij 1 tien giuu.ruim en goed onderhouden HUIS en ER'
PAKHUIZEN, waarin de negoiie in STEENKOOLEN en HOUT""
KF, seoett lange Jaren Is uitgeoefend, staande op de Hoogewoeid
ïvolge t
In het Heer en-Logement tan
Verkoopen; t°. Een groot,
met PA
TURF,
trent de Watersteeg én strekkende tot aan den Rhijn, Wijk 3 N\
a°. Een groot, hecht en sterk PAKHUIS, binnen Leyden, aan den Nies"
7 N°. 73, S°. Een PAKHUIS,
RhijnstraatWijk 3 N°. 21Ö.
RhUn, omtrent de Hooigracht, Wijk
Leyden, cp het Levendaal omtrent de
woon t
dan
jjlotkichri
des morgens 10 t0,*pe"hJ
breeder bij aangeplakte Billenen omschreven.
Het Perceel N°. 1zal kunnen worden bezigtigd des Dingsdags en Df!
derdags van ietfere week voor de Verkooping, van
namiddags ten 2 ure, en de Perceelen N°. 2 en 3, daags vtSör en opt^
dag der Verkooping, tusschen 10 en 12, 2 en 4 nte. Zijnde inmidfi110"'6®
nadere informaiiën te bekomen, ten Kantore van den Notaris A. B. BSE
KEY, Nz.,«e Leyden.
VRIJWILLIGE VERKOOPING. ji,,e der
Op Zaturdag den 26 Augustoi 1843, des avonds ten zes ure, InWlltnotel
Heer en-Logement aan den Burg binnen Leyden, van twee hechte, aterltefc bezol
weldoortimmerde HUIZEN un ERVEN, waarvan een ingerigt tot BOEfi koude
WINKEL, Staande en gelegen te Leyden, in de Lange Pieterskerk-Kojüreenlgei
ateeg, omtrent de Langebrug, Wijk 4 N0, 484 en 485, nader bij geaffigetHHieniyi
Billenen omschreven. Te aanvaarden met i®. November 1843. Ni nog i
De voorscbreve Huizen zullen op den dag der Verkooping kunnen wamTiben vi
bezigiigd, lerwijl nadere informatiën te bekomen zyn ten Kantore vso* zullen
Notaris J. A. PRYN, residerende te Leyden. De hee
OPENBARE VERKOOPING op Regteriijke Autorisatie, op D»i{j",rd
dag den 29 Augustus 1843, des avonds ten zes ure, ten huize van), ,r',n s
STEMMER, Kastelein napij de Doesbrug te Leyderdorp, vant N". i.E *n "et g
HUIS en ERVE, staoode en gelegen ie Leyderdorp in het Kerkwijk oa"et eene
trent de Doesbrug, met een Sieenen Koepel aan den Rijn, geteekendt^8es en 1
N°. 212, Kadaster Sectie B, N°. 478, ter grootte van 2 Roeden en"0'1"?
Ellen N°. 2. Een DITO, staande en gelegen als voren, ^geteekend
N°. 206Kadaster Sectie B, N° 477, groot 77 Éllen, en N°.3. Éen DlTi'"bij vri
staande en gelegen als voren in het Doeswijl;, in de Steeg nevens de H4""chap
berg van voornoemde J. J. STEMMER, geteekend met N°. 222iKsdu'"8en vat
Sectie B, N°. 526, ter grootte van 85 Ellen. Alles daags vdór eo opPHcitant
verkoopdag voor een ieder te zien, en breeder bij Billenen omschreven.*" Kantt
Zijnde inmiddels nadere informatie te bekomenden Kantore van denN'8'ert
taris C. KLAVERWYDËN, te Sdeterwoude. 'eiwegli
•gezetem
-=nk
ande
Bij- de WedANTHONY de KLOPPER en ZOON, te Leyd»^^
ok audc
«jd niet
