Jn het Lager-Huis is een voorstel om een wets-ontwerp, wegens het
getcnfi
We voor
Iden dié
len dek.
geweest
am if ié
beleedl.
oe velen
waarcoë
zijnde,
ag of dé
rst. Dé
et Gon.
zijn nog
tstogten,
hetwelk
ide scetrt
Kamer,
mJ, eert
;rondwet
et hoofd
e Verga.
:ning del
kunnert
nadeelig
tie io de
Congrei.
i aan die
oerc men
jezegden
die die
s zij die
ie zamen
ïoort het
och doof
de parle.
Chaam te
verschil,
eworden,
ren naam
tutie, ed
eheel aae
citutie ii
onarchie,
i vrijheid
re ontne.
beleedj.
derleggen
tschap te
fc willet
n zuivet
de manl.
voor de
ngen dar-
oogenblil
ikenoi
rijn open.
e onbaiti
Ie wettei
enie niet;
meestei
het vaste
i van Ja
enschbtl
n leven,
srlands n
wanner
van lik
Itheid n
wikkelen'
die otals
ic dienen,
die ondz
et afk»
en? Rei
institute,
degenhti
g™*'
ale garde,
hulpiail
onheiln
n met-'
in er zitl
iming ut
ke de p
ige de;!
I d ezels
der harte
en aan it
maart
weibel
oldaai i
tuien. Maar Jd mannen der beweging Hebben te Cardoni hnlp gèfbebt
Ik opstand li gelukt. Het halve bataljonhetwelk het kasteel bezette,
Lft bet voorbeeld der garnizoenen van Figueras en Cordova gevolgd,
fro zuiden van de Manchaaan de overzijde der Sierra Morenahóeft
,1, «et Uitzondering Van Malaga, Aimer la en Grenada, geene stad in het
gjlooirën dé> Schlereilinds voor dé insurrectie verklaard. De afgezonderde
ulng dezer drie steden belet dezelve, wegens hare geografische ligging,
Uien Invloed op het ovërigé Andaloslè tilt te oefenen; maar binnen der.
liter muren houdt de insurrectie zich' Staande.
g| de havens.aatj de Midtfellahdschb Zee hebben zlèh voor den opstand
erklaard. Èurbano is den léden tè Barcelona met zijne afdeèlihg bin.
..«kómen.
m DUITSCHLAND.,"
I, K. H. Prins Albert van Prnissen is den 3osten April te Jeruzalem in
lelittnd aangekomen. Hij had den i2.hevorens Kalro verlaten.
j Jn een dorp bij Frankfort, tot het,gebied dier stad behoorende, had
arm man eenige daalders in sfehatkist—biljetten geleend en dezelve op de
ifel gólègd5 eenige oogenbltkken uit. het vertrek gegaan zijnde, vindt hij
«zijne terugkomst een zijner kinderen bezig dezelve aan stukjes te scheu*
zo- olt woede hierover brengt hij het kind een hevlgen slag toe, die het
aoS ter aarde doet vallen; uit wanhoop hierover begeeft hij zich naar z|jn
tolder en verhangt zich de moeder eenigen tjjd daarna terugkeerendewórdt
ijl het vernemen vati het gebeurde door zulk eenen schrik aangetast, dat zij
gne beroerte krijgt en den geest geeft; er zijn nog 5 kinderen Over. Den
géén Juoij z|jn de rampzalige ouders met hun kind begraven.
GROOT-BRITANNIE.
Londen den al JonljDe Hertog van Wellington heeft den a8]arlgen gè.
ienkdag van den slag van Waterloo wederóm als naar gewoonte met een
prachtig feestintal gevierd, waarbij behalve Prins AiberiGemaal dér Ko-
ilngin, meer dan 8o'ofiiclèren tegewoofdlg waren.
Jjog gedurig worden er door het Gouvernement óótlogschepen naar
jeritod gezonden. De Schout-Mj-Nacht Soviet heeft z|jDe vlag op de Ma*
foor van 74 stukke» geheschen.
O'Connell gaat In terland nog stééds vóórt, volksvergaderingen te nou-
jen. Den ïöden dezer deed hij eenen plegtigen intogt te Claré, waar h|J
zulk eene vergaderiSg z'ou bijwonen; hij werd door meer dan 400,000 men»
Zchen begeleid, In die vergadering Is besloten een adres aan de Koningin té
doen toekomen, waarin de grieven van Ierland worden ontwikkeld en op de
herttelling van een Parlement voor dat land wordt aangedrongen. 0"Connell
jniuu zijne volgelingen gedu'rfg aan, zich van alle geweld te onthoudenzoo
die niet door eenen aanval vin den anderen kant gewettigd wordt.
(«men en dragen van wapenen In Ierland aan eene bijzonder Commissie Irt
binden te geveh, met 076 tegen 121 stemmen verworpen; verder zijn de
beriitliligingeh ovèr dat ontwerp voortgezet.
Een ander voorstgl .pm de duur van de Parlementen tot een of drie jaVen
te bepalenis met 46 tegen 23 stemmen verworpen.
Uit opgemaakte staten blijkt, dat sedert de troonbeklimming vaU Ko
ting George HI, tènjire 1760', vierduizend zeshonderd acht en negentig per.
ionen zitting In het Holt der Gemeenten gehad hebben, slechts édnvau welke
Kd VI» vijftien verschillende Parlementen geweest Is. Tweehonderd en
veertien van het genóenid getal zijn rot de waardigheid van Paid verheven
terwijl tweehonderd acht en tachtig anderen die erfelijk Verkregen hebben,
FRANK R Ij K.
Mén meeiif eehlge verandering te bespeuren in de Staatkunde van bét
KibWw omtrent Spanje', daar, terwijl tot heden toe het journal iet Débatt
Vtéi over de uitgebreidheid van den opstand en de welbige kanswelke
Êsparieri had om1 zich ataSnde te houden, had gesproken, hetzelve plotse,
ling van toon is veranderd en thans opgeeft de middelen, die hem ten
dienste staan om den opstand te beteugelen én' zijne magt te handhaven.
Omtrent het lager onderwijn in Frankrijk wordt de volgende ittcisclek
Bvdegedeeldt
Volgens de laatste ambtelijke telling bedraagt het getal der elementaire,
af volkiicholen In Frankrijk 55,342 op 37,295 gemeentenhetwelk eene
verhonding geeft van 1.48 op elke gemeente; zoodat zich In de meeste
gtutéehten meer dan eene school bevindt, voorat daar er tegenwoordig nog
1604 gemeenten zijn, welke, uit hoofde van armoede, volstrekt géén volks,
school onderhouden kunnen.
Vermits de bevolking van Frankrijk gesteld wordt op 88,540,950 zielen
op eene oppervlakte van 52,768,619 bunders, zoo is de verhouding van het
guilder volksscholen tot de bevolking 1,65 voor elke duizend zielen, en
s op elke lö vlerkante Fransche mijlen.
Deze 55,342 scholen z|jn of gemeente- of particuliere scholen, en ver»
deelen zich als volgt z
I. Gemeente scholen.
Voor jongen
j, meisjes
f, belde geslachten vereenigd
II. Partikuliere scholen.
Voor jongens
meisjes
beide geslachten vereenigd
12,486.
6,000.
18,299.
5.108,
9,802.
3.507.
t over»
hó»«l
'scheid»
d, witill
ene Jor>
Ie Aaó
makt!'
luropti'
zamel!
ito sul'
voorti»
nstisVi'
j plllll'
fcelijttó,
geboü*
relke t#
Ié kis"
Ige SM
rbatio61
Te zamen 55,342.
Öp 100 scholen z|jn er 66.57 gemeente-inrigtingen 33.43 vsn bijzondere
personen.
Het getal der kweekelingen, welke gedurende den Winter de volksscholen
bezoeken, kan geschat worden op 2,881,679, waarvan 1,641,407 jongens eo
1,240,272 meisjes.
Des zomert neemt dit getal merkelijk af. Zoo bezochten in bét jaar
1841 gedurende het schoone jaargetijde slechts 1,668,642 kinderen de volks*
scholen,'waarvan 933,190 jongens en 734,852 meisjes.
De verhouding van het getal dér meisjes totdat der jongéns itsat dés
Winter» als t tot 1.3aen des zomers als 1 tot 1,26.
De 2,208,217 kinderen, welke des winters de scholen bezoeken; verdee.
ka zichvolgen» de onderscheidene geslachten, in dezer voegei
jongens scholen 756,999 kweekelingen»
Meisjes scholen425,896
Gemengde scholen.
Jongens ..at.... 614,589
Meisjes 4i°»733 ss
Te zsmen 2,208,217 kweekelingen.
i Hieronder zijn ér 1,503,676, welke schoolgeld betalen, en we! 931,933
longen eo 571,743 meisjes. Kosteloos onderwijs wofdc genoten uoor
489,655 jongens en 264,886 meisjes, te Zsmen 704,541 kweekelingen. Öe
•erbooding van de met betalende kweekelingen staat als i tot 2,13 voor
beide gestichten 1 van 1 tot 2.II voor jongens en van 1 tot 2.15 voor de
belijei. Gemiddeld zijn er op 100 niét betalende kweekelingen 62.41 jon.
gen» en 37,59 meisjes.
Naardien de bevolking van Frankrijk 33,540,910 Inwoners bedraagt en
ender 100 inwoners 14 kinde.ren worden geteld, Hetwelk gelp staat met het
levende gedeelte der bevolking, zoo blijkt, dat de kinderen In Frankrijk,
Welke vatbaar zijn ter school te worden gezonden, geschat kunnen worden
®P 4,695,727. Doth gelijk wü gezien hebben, is het getal der kinderen,
iSfeibe werkelijk de volksscholen bezoekenslechts 2,881,679, cfa's iJeAt1
Irtt eirde in plaats vsn het zevende gedeelte der bevolking. Het is waar"
hierbij moeren 300,000 jongens èn meisjes van 6 tót 13 jaren geteld worden
welke in de collegfën, klelnè seminariên, bijzondere intigtingen. enz I
tot de hoogere voorbereidende studiën wórdèn opgeleid, hetwelk liet ge
zamenlijk getal der schoolgaande kinderen tot 3,181.679 zonde opvoeren.
Msir aesnfettemin blijven er nóg altijd 1,514,048 kinderen, bijna een detdè
gedeelte van diegenen-, welke vatbaar zijn de school te bezoeken, zonder
eenigerigl onderrigc; zoo dat slechts ongeveer het tiende gedeelte der be
volking de sèholen bezoekt. Men mbg hóóp vóedèndat dit nadeel in hec
vervolg vin tfld zal verdwijnen; want van het jaar 1838 tot het jaar 1841
heeft zich het getal der tinderen, weTke Je volksscholen bezoeken, met
200,988 vermeerderd.
PRÖpTIEN aan dk .LEYDSCHE HOÓGESCHOOL.
D/" 19 de i^eer A. Siewertz van Reesemd Jrvan Rotterdam, in de Reveil;
na de verdediging zijner dissertatie de vi coanoscimenti quoad merci urn possessionem*
Dienselfden .dag, de Heer fj. F.T. van Schaekvan Bergen in Henccouwen, met Theses*
Den Juny de Heer J. van flootehvan Kampen, in de Theologie, na de verde*
diging zijner dissertatie: conti neus V\qua"stionum Paülin'arum caput unum.
Dienzelfden dagde Heer F. C. T. Dcelefnanvan Amsterdam, met Theses.
Den 2i Jiinijde^ Heer J. Post van Vlaardingen, in de Medicijnen na de verdedi
ging zyner dissertatiede sighis ex lingua petendis.
Den 23 Jünij, de Heer P. van der Meer Mohrvan Goes met Theses.
Den 24 Juni,de Heer P. F Ottenvan Haarlem, in de Medicijnen, na dc verdedt-
ging zijner dissertatiede angina membranecea.
V :D1ier.lfdl:n-dlf'»lle Hecr C Laci:' van Wildervankin de Mciicnnenna 8e
verdediging zyner dissertatie, cohtinens: observations nbnnullds.
MENGELINGEN.
vfr E D fe N E N NÓORWËGËN;
IN ÖE 19e EEUW.
(yetvolg en Slot van N". 73.)
floèWel dé Zweedsche boeren hét voorrêgt hebben veïtegenwóordlgèrs
'aan den Sust fe geven, en van de feodaliteit, zoo ais die in buicschland
Polen en Rosland bestaat, bevrijd zijn, worden zij echter door het Gonvernemenc
aan zekere leendiensten onderworpen. Een der vreemdste eï schadelijkste
Is de verpligtiug van postpaarden aan de reizigers te verschaffentegen de
belagchelijke vergoeding van circa 17 centen per nur per paard, een derde
minder dan hetgeen men in Noorwegen voor denzelf'den afstand betaalt.
Blijkbaar is het, dat deze geringe som den eigenaar voor verlies van zijnen
tijd en het werk zflner paarden niet kan schadeloosstellen, vooral In de drié
maandenwelke tnsschen het zaaijen en den oogst verloopen. De weigering
wordt door eene Sterke boete gestraft,
Eene meer voordeelige instelling verbetert den toestand der boerenhec
ls de indelta. Men noemt aldus het reserve leger In landelijke koloniën
verdeeld. Deze instelling dagteekent van Gustaaf Adolfdie er in 1626, In
LIjBandde proef van nam. Weinig tijds daarna, vroegen eenige districten
der Erfstaten, om van de gedwongene ligting en van de oorlogsbelasting
bevrijd te zijn, onder voorwaarde, van een bepaald contingent te leveren
en te onderhouden, en aan eiken soldaat eene woning en eene hoeveelheid
gronds af te staan, met regc van brandstoffen in de bosschen te halen,
en zich op de naburige hoeven van bouwgereedschappen en paarden tè
voorzien. KareiXI paste dit systema in 1680 op geheel Zweden toe,
enjzljne opvolgers hebben het tot de cavalerie en de marine uitgestrekt.
De' matrozen hebben hunne koloniën op de kusten der Baltische zee.
Allé Zondagen Inspecteert de onder-of&cier het peloton van zijn Kerspel
elke maand vereenigt de Kapitein zijne compagnie In de hoofdplaats van
hec kanton, en alle jaren, op hec einde van den zomer, vormt de indelta
een eXercitie-katbp. Te Westeras zagen WQ een dezer compagnie, uit om
streeks 106 man bestaande, volkomen uitgerust, met witte buizen, geelè
epauletten en blaauwe broek; zij vereenigden zich *savonds vOor de deur
Van den Kapltelh. Na het appel en de inspectie, trad een der soldaten uit
het gelid, én telde blootshoofd en met luider stem het avondgebed op. Hij
eindigde hetzelve met eenen lofzang aan te heffen, wélke door al zgnè
makkers, In koor, werd opgevat. Hetzelfde had *smorgens plaats.
De toestand en het karakter der boeren verschillen naar gelang del pro
vinciën. tn het zuidelijk gedeelte verzekeren het koren, vlas, de hennip;
iSrdappelen, overvloedige welden, vischrijke meeren, de nabijheid der BaL
tlaChe Zee op haar handèldrijvendstevrij goéde wegen, drie belangrijka
kaUalén, hUn een goed bestaan en veel meer welvaart dan aan de bevol
king der provinciën van het Dosten en tloorden.
Wanneer nen van Stokholm de Bothnische golf tot Umea opvaarc vindt
men op dé kust eene bevolking van de vischvangst levende, en ervaren
genoeg in den scheepsbouw, om brikken en sloepen aan de vreemde reé-
ders te verkoopen. De stad Geile is eene der fraaiste welke men er one-
moer, dezelve biedt vöor het gezigt een schilderachtig amphiteater vart
tuinen en huizen aan. Daar Is eike inwoner landbouwer, maar zijné voor
naamste nijverheid bestaat in de vangst en het zouten van den Scrounning,
een uitmuntend vischje van de grootte eener sprot, waarvan de uitvoer naar
Finland en Rusland aanziehlijk is, In al de kleine steden dezer itust ztjti
de straten goed geplaveid; dé hulzen zijn er ruim en goed verdeeld en zinde
lijk. Men ziet gordijnen aan bijna alle ramen, bloempotten op de balkons;
de logementeh zijn er redelijk. Te Umea, eene Stad van lioo inwoners,
157 uren van de hoofdstad, zijn er twee boekvetkoopers goed gesorteerd iti
nieuwe boeken; men zoude bijna vergeten dat men in Lapland was. Bij
hec eten werd ons dit echter hetlnherd. Wij zagen namelijk in hec logement
éax laX (raauwe Zalm) eten, wij proefden er ook van, en met eene goedé
hoeveelheid olie, azijn eh piment was het een kostje Waaraan men ziclt
mét den tijd Zoude gewennen. De stoom-scheepvaarc is eene onmetelijke
weldaad voor deze streken geweesc. De zeilschepen deden voorheen slechcS
drié reizen 'sjaars vah Umea naar de Baltische zee, de stoomboot doet er
thans eeU alle veertien dagen. Sedert eënige jaren zijn de bewoners vatt
het zuidelijk Zweden, de bosschen en velden van Lapland In menigte
komen koloniseren. Zij fabriceren er salpeter, welke zij aan liét Gouver
nement iü bétaling Hunner belastingen zenden; potasch, teer, zeer belangrijk
ércikel, zoo de beperkingen, welke op den buicenlandschen handel drnkkeng
gewijzigd werden, en zoo nieuwe middelen van gemeenschap deze kostbare
nijverheid begunstigded, waarop dë winst bijna op niets neerkomc; uithoofde
dér ikoeijelijkheden en trausporc-kolten van nlc de dennebosschen tót aan de
handelhavens. Bijna alle hoeven telen hennipen vlaS, en iflen weeft dëzelvé
la elk gezin tot gebruik van hec hult. Zoo is hec iu het geheel hec land}
men koopt alleen hec noodzakelijke; wanneer men het Zelf niet vervaardigen
kan. Dit is nog een dér resultaten van de privilegiën. De ellendigste kolo
nisten na hec weinigje rogge, haver etl meel vsn hunnen oogsc afkomstig
uicgepiic te hebben, zjjn genoodzaakt van pljnboodten schors té leven. Z|J
hebben nog bovendien kleine koetjen, welke niettegenstaande hnn tenger
aanzien, uitmuntende melk géven. Het Gouvernemenc staat aan deze kolo
nisten landen op zeer zachte voorwaarden af, maar het land zal arm blijven
zoo lang de nijverheid onderworpen zal blijven aan de bandea, welke haar
belemmeren.
Bewonderenswaardig Is het, dat het lager onderwijs sederc lang even zoo
verspreid is in deze noordelijke streken als in de rijkste van het Rijk. Een
der welsprekendste zendelingen van het laad, Peter Laestadiusbehóórde toe
een dezer kaloulstcn-familien.