A". 1843.
Its LE tf s OB E
r. 50.1
COURANT.
WOENSDAG,
N E.DERL A N D E N.
ten vti
i EN.
E M.
oorburj
ie van i,.
Paitotjj
10 tor
irden.
ieguniti,'
lAPLli
Leyden, 25 April,
n rmai Nadat het nieuw aangelegd gedeelte spoorweg, van de Haarlemmervaart
1, Panmaan de Papelaan onder Voorschoten, reeds een paar keeren door iacotno-
le vad «ven bereden was geworden, is gisteren morgen om half Hf ure dezelve
e bedieiBor het eerst bereden door HH. Commissarissen van de Spoorweg-Maac-
DY ibippl). Bij deze gelegenheid was het nieuwe stationsgebouw buiten de
hijnsburgsche Poort, aan hetwelk met ijver wordt doorgewerkt en hetgeen
'e 'ioedtg gereed zal zijn, met vlaggen versierd, zoo ais ook eenige andere
jbouwen, tot deo apoorweg behoorende. De Commissarissen hebben den
1 'd «,e8 «llezina goed bevonden, en naar wij vernemen zal dezelve met 1 Mei
|n Waande voor het publiek worden geopend.
|nl5D' Heden omstreeks half een ure zijn HH. MM. de Koning en Koningin
ïn j* 'll de Residentie naar Amsterdam vertrokken, werwaarts zich ook andere
''t "den van het Koninglijke Gezin begeven hebben.
n bren(___ gjjne Maj; heeft op verzoek eervol ontslagen bij de '1 Gravenhaagsche
itnstdoende schutterij, de Kapiteins Mrr. 11. van Stralen en ff. C. J. Hoog,
IOR. j ,jen isten Luitenant Jhr. Mr. If. O. L. Bareel, en in hunne plaats be-
pemd, tot Kapiteins Mrr. IV. J Huygens en Jhr. IV. Quarles van Ujford,
leschilW, xste Luitenants, tot iste Luitenants Mrr. J. Schroder, Jhr. C. A. J.
"eeloerti van Blokland en Jhr. R, L, van den Botch, thans tweede Luite-
ïe>» oliDtt, en tot gden Luitenant, Mr. J. E. van Nes, thans sergeant.
Zijne Ma), heeft benoemd in Zuid-Ho land, tot Heemraden in het
olderbeituur van Hoornaar ff. BikkerG. Slob Jz., C, Slob IVz.tot Hoog-
it ade Ijji,heemraad in het dijkscollegie van den Alblasserwaard Mr. kV. A van
en de <ne„t (ot dezelfde betrekking in den lande van Arkel beneden de Zouwe,
ODES, van Appelterre en P. van Maaswaal, en tot Heemraad van de Polders
en dit^,, Oudenkorendijk enz. L, Andeweg
De Eerste Kamer der Staiéw-Generaat hééft gisteren aangenomen:
1°. Het ontwerp van wet omtrent de verdeeling der grondbelasting tusschen
gebouwde en ongebouwde eigendommen, enz.;
E GNlIh". het ontwerp van wet, tot aanvulling en wijziging der wetten van den
EN uiig Mei 1819 Staatsblad N°. 34) en 16 Jung 1832 Staatsblad N°. 30),
«rekkelijk het patentregc; en
3°. het omwerp van wet, hbndende wijzigingen in de wetten op de per-
inele belasting van den 29 Maart 1833 {Staatsblad N"4) en van den 29
êcember 1835 Staatsblad N°. 43).
trf Ui' het voorloopig verslag van de centrale afdeeling der Tweede Kamer
,e Mi de Siaten-Generaal ontleent men het volgende:
Scedeii ("pen aanzien van hec hoofdstok van het Departement van Justitie, heeft
1 van ji^n tne[ bewondering ontwaard, dat de post voor tractementen en toelagen
en worig ambtenaren en bedienden eehe verhooging heeft ondergaan; men kan
»en. lig, niei goedkeuren. ,i
De inrigtlng van het regtswezen wordt door velen geacht, op eene^ te
complemb„en voet gesch ed en voor aanzienlijke vereenvondiging vatbaar te zjjn.
Brievjertoe 2al men echter gebruik dienen te maken van de vrijheid, welke de
rdndwet laat, om het personeel der regterlljke magt te verminderen, hetzij
»or Ineensmelting van verschillende boven, hetzg door samenvoeging van
e'"1' sttondissements-regtbanken en de hoofdplaatsen met de hoventerwijl
Behatijjue vermindering van de bezoldigingen der regterlijke ambtenaren, waarvoor
hevrj[jJe|ve ,||eIjn, vatbaar zijn, daartoe mogelijk in aanmerking zou behooren
len 0aii komen.
Bij de behandeling van die hoofdstuk hebben sommige leden gevraagd,
F het niet wenschelijk te achten is, dat de regeling der schadeloosstelling
an ambtenaren van hei Openbaar Ministerie bij de kanron-geregcen niet
it ffeettynger worde vertraagd. Die leden toch achten het onbillijk, om die regeling
en EKIfhinkelijk te maken van wettelijke bepalingen, welker Invoering nog wel
langen ingen tijd verschoven zal kunnen blijven, en meenen dat reeds nu, in ver
wee Biand met de beginselen van het tbans vigerende wetboek van strafregt,
iiaandein de gemeenten de verpligting zou kunneo worden opgelegd om in die
677; losten te voorzien.
n-Kamei Men acht de bezoldiglhg der leden van het Hoog, Militair Geregtshof te
Keuloioog en voor vermindering vatbaar. Vele leden hebben hec gevoelen geuit
1, siaun de kosten der gevangenissen voor vermindering vatbaar zijn; zij hebben
rbirentitarbij doen opmerken, dat de uitgaven wegens voeding en onderhoud der
Verkoigvangenen ongelijk meer beloqpen, dan die wegens verpleging der kolo
re Infctfiten in de kolonie der Maatschappij van Weldadigheid. Zij hebben daaruit
'ROOHinleiding oncleemd, om der Regering In bedenking te geven, of hec stelsel,
1 Isa'tstgemelde gevolgd wordende, niet mede in de gevangenissen, althans
de strafgevangenissen, met goed gevolg zal kunnen toegepasc worden,
'en vraagt, of er niet een meer winstgevend stelsel voor den arbeid in te
ieren zoude zijn? Meo heefc gevraagd, of het niet regelmatiger zonde
nfe
linnen
jei
ore narfe,en' om <le 't0,ten weg®"» dageljjksch onderhoud en kleine herstellingen
jd „et strafgevangenissen regtstreeks door de provinciën te laten betalen? Men
k '«tl zich wel vereenigen met de aanvraag der Regering, ter bekomiog van
F rOr0<)sen ve,be'eriD8 vln de gebouwen onzer strafgevangenissendoch
Ie» vo»,an oo'de*1', het geheel ongepast zon zijn, om die kosten aan te wen
en, zoo lang men nog nier tot vaste beginselen is gekomen omtrent hec te
flgen boet- en zedenitelsei, en dat mitsdien de geheele volcooijing van bet
jttboek van strafregt dient te worden afgewachc. Door vele leden is op
jeuw aangedrongen, dat al die geregti-dienaars, welke hec Rijks meer dan
(the tonne gouds jaarlijks kosten, zonder evenredig nut aan te brengen,
fgeschafc en door een corps maréchauisés vervangen mogen worden; die
eden knnnen zich niet verklaren, waarom de kosten, die daartoe vereischc
40Ceni^orijeI)too zouden moeten zijn, immers wanneer de Regering
liet wil bljjven hangen «an hec denkbeeld, om alleen maréchaussés te paard
lp te rigten. Men beeft weder aangedrongen op de invoering van een nieuw
Jsw'ef van justitie-kosten in strafzaken.
Woeste Ten aanzien van het hoofdstuk Binnenlandsche Zakenmeende men,
n. ledcrObder anderen, dat, zoo men terng wilde komen van bet overdreven stelsel
nn centralisatie, en daartoe verder gevolg wilde geven aan hec besluit van
dsn jare 183szulks in de gevolgen tot aanmerkelijke bezuiniging op dit
1 1 'Onderdeel zou kunnen leiden. Velen waren van gevoelen, dat de inrigting
der opperhoutvester)) te kostbaar Is, eo dat de administratie zeer gevoe
eydea geljjit naar de Provinciale besturen overgbragc zou kunnen wordenmee
behoud echter van een opperhoutvester, zoo lang de wet van Julij 1814
nog bestaat. Vrij algemeen beefc men dit aangemerkt t en de |osten tusschm
de onderscheidene provinciën trokken bij vernieuwing de aandacht. Velen
wareu van gevoelen,dat in geen geval de dlitricu-commisiarissen ten laste
nderen
1 voorti
26 APRIL.
van de scaatsbegföoting behoorden te komen. Men verlangde, d»c de ad
ministratie van 's Rijks middelen aan de Gouverneurs ontnomen wierd.
Men wenschte te vernemen, hoe het scaat met de wee op de militie en schut-
terijen, en of nog bij voortduring één van de 300 man wordt opgeroepen?
Men heeft zijne bevreemding'ce kennen gegeven, dat er geen voorsie!
gedaan is tot verbetering van den weg van Nijmegen op *s Bosch die in
de nabijheid van eerscgemelde stad onnruikbaar en bij hoog water zelfs ge
vaarlijk Is. Men heeft de aandacht der Regering gevestigd op de noodza
kelijkheid, dat de verlegging van een gedeelte des grooten wegs tussche.i
Alkmaar en Schoorldam, reeds in 1844 of zoo, mogelijk vroeger, tot scand
worde gebragt. Sommigen hebben de aandacht der Regering gevestigd op»
de wijze, waarop in den laatsten tijd in Overijssel de wegen zijn aange
legd. Zij meenen, dat, bij meer algemeene toepassing hiervan, aanzien
lijke bezuinigingen te verkrijgen zijn.
Men was van gevoelen, dat de instelling van Curatoren der hooge scho.
len op den duur niet aan de bedoeling oeantwoordten men zou het ver
kislijk achten, ter bevordering van een beter toezigc en ten einde mee
meer klem gehandeld mogt worden, om dezelve door Inspecteuren van hec
hooger onderwijs te doen vervangen. Men heefc weder aangedrongen
op de noodzakelijkheid der opheffing van eene of meerdere onzer akade-
roiën. Ook hec vroeger geopperde denkbeeld, dat een gedeelte der kosten
van die inrigtingen ten laste zoude behooren gebragc te worden van de
provinciën en gteden, in welker midden dezelve gesteld zijn, is daarbij
wederom ter sprake gekomen. Men vroeg, of hec niet mogelijk zou
zijn, de tractementen der onderwijzers in de kleinere plaatsen, waar de
scholen door weinig discipelen bezocht worden, af te schaffen en andere,
waar zulks het meest gepast geschieden kan, te verminderen. Men oor
deelt, dat Latijnsche scholen, die volstrekt geene leerlingen bezitten, niec
in de termen vallen, om uit 's Rijks kas op den duur toelagen te trekken.
Algemeen was men van gevoelen, dat, indien er noodzakelijkheid was, om
de bestaande verordeningen omtrent het lager onderwijs te regelen, die
Isdan bij eene wet had behooren te geschieden.
Bij gelegenheid der behandeling van het onderdeel nopens hec onderwijs,
is de oprigting der Koninglijke Akademie tot opleiding van burgerlijke Inge.
riieurs te Deltc in alle atdeelingen ter sprake gekomen. Terwijl sommige
leden de oprigting dier schole als eene te kostbare instelling in onze tegen--
woordige geldelijke omstandigheden en op hetzelfde oogenblik, dat eene
aloude inrigting vernietigd werd, hoogelijk afkeurden, en anderen de meening
voorstonden, dat die nieuwe instelling meer eigenaardig ware gevestigd ge
weest ter plaatse van de vernietigde inrigting, zoo hebben de raeesten hunne
verwondering te kennen gegeven, dat nergens op deze begrooting eenige
uitgaaf voor die industrie-school wordt gevondeip, en hebben zij daaruit aan
leiding genomen, om bij de Regering aan te dringen op het bekomen van
inlichtingen omtrent die gansche zaak en bepaaldelijk omtrent de vragen: uic
welk fonds de tosten der ii.rigting worden bestreden; hoe hoog die geraamd
worden; welke inkomsten daarvan verwacht worden; óf beiden niec op de
staatsbogrooting behooren voor te komen, enz. Men heefc ook aangedrongen
op bezuiniging van de uitgaven voor 's Rijks archieven.
(Vervolg hierna
De heer GachardArchivarius-Generaal der Zuidelijke Nederlanden,
heefc eene verzameling van onuitgegeven brieven van Willem I, ter perse.
Die geleerde roeent daar een aantal zeer belangrijke stukken over den moord
van dien Vorst bij te voegen. Ook eene verzameling brieven, door Granvellle
aan den Prins van Oranjebenevens de rapporten door Willem in I554eti
1566, toen hij te Hhïlipville bevel voerde, aan Kóningin Marta en Koning
Philips II, gezonden, zulien met een briefwisseling tusschen Oranje en de
Hertogin van Parma% er werden bijgevoegd. Dit werk zal voorzeker een
groot licht verspreiden over de voornaamste gebeurtenissen van dat belangrijk
tijdperk.
Met genoegen verneemt men, dat de omnibus-dienst: de Zeevaart
van 's Gravenhage naar Scheveningen en het Badhuis, aanstaanden Woens
dag een aanvang nemen zal,
- Gisteren zijn te *s Gravenhage zeven personen in hechtenis genomen,
die, naar men verzekert, beschuldigd worden van op den duur gesnoeide
grove muntspeciën misdadig in omloop te hebben gebragt.
- Uit Nijmegen worde gemeld, dat Zijne Maj. gratie heefc verleend
aan Jan Jansen* ook genaamd Lamers% landbouwer ce Overasselcveroordeeld
tot de straf van het zwaaijen van hec Zwaard over hec hoofd en een coifi.
nemenr van 6 jaren, wegens moedwilligen doodslag. Om de vele ver
zachtende omstandigheden heefc Zijne Maj. hem gratie verleend van de scha-
votstraf en de zesjarige tuchthuisstraf, in eene correctionnele gevangenis van
één jaar veranderd.
Te 's Hertogenbosch isaangeklaagd van poging tot kindermoord,/fr-
noldus van der Meijaen van Sc. Huberc bij Grave, den aisten gevankelijk
binnengevoerd. Ook de moeder van het kindhetgeen nog levend gevonden
is, zon deel aan de daad hebben, doch deze was nog niec gearresceerd.
Uit Blokzijl schrijft men van 19 April het volgende:
Gepasseerden Vrijdag den i4den dezer, des nademiddags, had in de nabij.
beid dezer gemeente een buitengewoon natuurverschijnsel plaats.
In eene aan de binnenzijde van den Zeedijk zich bevindende kolk, welke
bij eene oversirooming in 1775 is ontstaan, en waarin zich in het midden
ruim 12 ellen water bevindc en die rondom gestolen is, ontstond plotseling
eene geweldige waterberoering, zoodanig dat hetzelve op onderscheidene
plaatsen citca twee ellen opsprong als fonteinen, hetwelk zeven a achc
minuten aanhield, en met geweld tegen de oevers aanbruischte; daarna werd
het weder stil; dan zulks heeft ten gevolge gehad, dat het water, hetwellc
anders zeer helder was, nu dik en troebel is, zoo dat de visch er niet meer
in leven kan; nn sedert een paar dagen is er meer dan 1000 pond paling
met de handen en fuiken in gevangen. Er moet zeker van onderen nog
beweging zijn, want anders moest het water reeds lang zijne helderheid
weder bekomen hebben. De kolk is nagenoeg bunder groot, en heeft
geene de minste communicatie met ander water,
Den 54Sten de/er waren de Effecten aan de Beurs te Amsterdam, ala
volgt: de 2} pCt. Werk. Sch. 56.5 pCt. 101J; Hand.-Maaisch. 13Ö;
Ard. Coup, 335.
WEST.INDIL
Het volgende i» een uittreksel van eenen brief, gedagteekend St. Ensta-
tius 10 Februarij 1843, wegens de aldaar plaats gehad hebbende aardbeving,
waarvan wg iu ecu onzer vorige nommers melding hebben gemaakt;