t
eld
e k
van
Ian/
o|
de
en
te I
t a
fcURGÊMEESTER EN WETHÖÜDÉRS der STAD LEYDÈN
n clGezien de reques'en aan H. H. Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland g?rr enteeMk
oofrekkende ter bekoming van de vereisciite vergunning als:
t®. Van Johannes Hopman, Distellateur -en Handelaar in Gedistcll erdw.m n e
3ll)hier, tot oprigting van eene Zeepzieder if in desZelfs huizinge, staande en j-ekgen ;«an n t
^"lalge^aterWij it i N°. 51. £n
ai i°. Van Wil'leM Leonard Uljee, Loódgirt'crwonende mede bin i'ii dezè Stad, tot
geilaatsifg van een Fourhuis om Pleister te sroltenin desZelfs huizing:, staa.-.de en gele-
cce.en °P de Pieterskerk«racftt, Wijk 4 N°, 537 en 538.
Gelet op Zijner Majesteit besluit van den gisten Januarij 18:14, ra'tende vergunningen
'""er oprigting van sommige Fabrtjken en Trafijken.
1,1 Brengen bij deze ter kennis van alle daarbij belanghebbenden, dat tot liet liooren der
Poijgenaars en Bewoners van dc naastbij gelegene en belendende Panden, ten opzigte der
iceniwrmatiën de Commodo 'el Iricomrriödodoor de 'Commissie van Fabricage zal worden
„anïvaceerd op het Raadhuis dezer Stad, op Dingsda<i den irden April aanstaanden,
M middags ten twaalf ure, zullende de belanghebbenden veVpiigt zijnbiinne bézvyarert
gen opgemeld verzoek cp dien tijd bij genoemde Commissie in tc brengenterwijl
j verzuim daarvan zij gehouden zullen worden 9 tegen de inwilliging van hetzelve zich
et te hebben verzet,
Leydeh, den 6. April 1843.
1 Burgemeesttr en Wethoudets voornoemd
2nt{; D LI R 1 E Uk
,ij Ter ordonnantie van dezelve,
u' v. PUTT KA MM ER.
see
NEDERLANDEN.
j Leïben, 9 April.
ive« Gisteren is alhier op de gewone wijze de 19de verjaardag gevierd van
I. K. H Prinses Sophia, Erfgrooihertogio van Saksen-Wetmar, Dochter
en lan Zijne Maj. den Koning.
ebn Van een onzer StadgenOOteb ontvangen Wij het berigt, dat niet alleen
oor hem, maar ook door vele anderen, Donderdag morgen kwartier voor zes
re sterk e schokken van aardbeving gevoeld zijn; de schudding of drilling
mzi'is gelijk aan het eensklaps open doen van eene klemmende deur. De be.
De igigever voelde zich onthntat en genoopt om op te staan en te onderzoeken
mjsjf er iets bijzonders gebeurd was.
Ie vi Ook in andere plaatsen van ons land, heeft men schuddingen van aard-
eving opgemerkt; omtrent dezelve meldt men uit Gorinchem van den
BelJen dezer;
afj Heden morgèü omstreeks kwartier voor zes ure Is hier een vrij sterke schok
ffss aardbeving opgemerkt. De grond had van het Z. naar het N. W.
ren ene golvende beweging. In eene deracholen dezer atad moet die het duide.
jkste zijnopgemerkt, In eene der scholen dezer siad moet die het duidelijk-
e opgemerkt zijn. De zonnebrinden, welke aldaar door koorden aan den
""older worden geheaehen, achuddeden, eene kagchelpijp van vijf ellen lengte
Peittamelde hoorbaar. De schoolborden, waarvan de koorden door in den zol-
gevir gealagen krammen loopen, slingerden, van drie deuren, welke allen in
ceerjngtlng van het N. naar het Z. staan, was het kraken goed merkbaar, tn
'glanldtre huizen hebben sommige lieden, die op dat oogenbhk nog te t>ed lagen
ne schuddende beweging gevoeld, terwijl de grrdijneo zich bewogen.
,pengn man, diè op dit verschijnsel ijlings uit zijn bed sprong en zich naar
p Jlteh begaf, bespeurde, dat de lucht op dat oogenblik eene aschgraauwe
tNS°Fur *™d en d»t er meer deining in de rivier was, dan men, bij zoo weinig,
djjlnd, kon verwachten. In één huis moet zelfs eene deur daardoor openge.
irongen zijn. Ook te Woudrichem en te Heuaden heeft men, naar wij ver,
;K[tmen, hetzelfde verschijnsel waargenomen.
CKÉOok te Dordrecht heeft men aardschnddingen gevóeld.
E jo Git '1 Hertogenbosch meldt meh van dezelfde dagteekening hieromtrent!
Onder de buitengewone verschijnselen, die sedert eenigen tijd zijn waar,
enomeh, behoort thans eene alhief, zoo men het mag noemen, plaats ge
....id hebbende aardbeving. Heden ochtend omstreeks kwartier voor zes ure
>erd deze scód dóór hevige schokken en slingeringen in huizen èh andere
r*"f|aatsen veronirust, die drie of vier seconden duurden. De meeste gebou-
.j'en trilden en waren in beweging. Van alle zijden zag men eene menigte
^'jjiengekomeb om over deze hier onbekende gebeurtenis elkander te onder-
a buden. Velen namen de vliigt alt hanne huizen en eene 'algemeene versla
'in<lltnheid had onder de ingezetenen op dat oogenblik plaats,
vreeiDeze schokken, Voorafgegaan van een hevig en séhrikbarend gedrulsch
Lfl) vergezeld vah kortstondige bewegingen, die algemeen in meerderen of
'f ónderen graad zijn gevoeld, heeft meh insgelijks, volgetii ingewonnen be-
"ic 'gten uit onderscheidene dorpen, in de nabijheid dezer stad, waargenomen,
nen. De schudding was zoo groot, dat in onderscheidene huizen de hangbellen
tilingerd werden en geluid gaven, terwijl de muren van kalk ontbloot zfjn
K. tworden, en de slingers der huisuurwerken zijn blijven stilstaan.
diemiNog meldt men over de gevoelde aardbeving uit de volgende plaatsen,
zicilt Middelburg vah den 6den;
)ame,Heden morgen omstreeks a ure. Werd hier een ligte schok vsn aardbeving
vaotvoeld, die ten half zes ure door een* tweeden, veel zwaarderen werd ge.
Kindolgtdwelke eenige seconden bleef aanhouden, en de torenklok zoo verre
ij kaï beweging bragt, dat men het kleppen met den klepel in de verte konae
asntksoren; de rigiing scheen van het Oosten naar .het Westen, hetwelk eenig.
behm werd bevestigd daardoor, dat de bewenen van huizen Westwaart» gesi.
tersleerd, voor zij zeiven de schokken voelden, hen die meer Ooscwaarts woon-
te Leut reeds uit hunne huizen Zagen loopeu, Uit Eindhoven meldt men van
id Di'n 6den:
^STA®en zonderling voorval heeft alhier dezen morgen plaats gehad, te weten;
van («den morgen juist om 5} nuf gevoelde alhier onze gansche stad eenen vrij
EN Hê611 schok, wiens dreuning wel eene halve minuut voortduurde, zoodat
'l meeste menschen op dit akelig gevoel hunne rustplaats verlieten; ja, de
,t (Jjilhok was zoo hevig, dat op vele plaatsen voorwerpen uit de winkelkassen
leien. Het schijnt zich hier niét alleen geopenbaard te hebben, maar ook
Hienlieden hebben denzelfden schok gevoeld. Uit Veghel meldt men
;n°e> den 6den;
f.. Heden morgen omstreeks vier ure ontwaarde men alhier eenen vrij hevigen,
lN_ och zeer kortitondigen schok van aardbeving, welke ongeveer een kwartier
,,.018 later zich herhaalde, doch In ligteré mate. Maar om half zei ure deed
l? Ich een schok gevoelen, welke nimmer uit het geheugen van Vegbels
„ïgetetenen zal worden gewischt,dle dan ook plotseling nit bedden en halzen
3 u'jlogeti, ten eipde het gevaar van onder de puinen te worden begraven te
i 8ten. Deze scho1*» welke ongeveer 15 seconden aanhield, en Hen
der irdbodcm In de rigcing van het Zuidwesten naar het Noordoosten golvend
ewoog, was dermate hevig, dat alle halzen kraakten en zoodanig geschod
""^erdendat d« huisbellen geroerd, verscheidene schoorsteenen cmverge
worpen, onderscheidene iftn-en gescheurd^porseleinen potten, als sieraden
op buffers geplaatst, ter neder^cwcrpvn tn verbrijzeld, de waters in vijvers
en Stille grachten dermate geroerd wetten, dat nog een half uur na den
schok deze met schuim bedekt bleven. Ja, er zijn steenen van den schoor
steenen van den heer IV, van der Ham öp eenen afstand van tiegen ellen van
den voorgevel geworpen gevoncen In sommige hoerenstallen loeiden de
koeiien terwijl ir andere de paarden zich met gêweld loS'ukten. Dit alles
was gepaard met bet schoonste weuer en bet zachtste luchtgestel, als men
immer in de lente ontwaar-, Uit Uden meldt men van den 6den;
Men heeft hier eene aanraeikeluke aardschudding gevoeld, zoodanig, dac
dc menschen die in de kerk waren, naar buiten zijn geloopenmen heeft
echter niet vernomen, dat door dezelve in deze environs, eenige merkelijke
nadeelen zijn toegebragt, en men is gelukkig met de vrees er af gekomen,
ofschoon de huizen en gebouwen sterk werden geschud, vele meubelen In
beweging werden gebragt en eenige personen die nog in het ned lagen van
de eene naar de andere zijde werden geworpen. Ook uit Hiivarenbeek
meldt men van den Cden:
Heden morgen, omstreeks half zes ure, gevoelde men alhier vrij algemeen
eebe aanmerkelijke aardschudding, gepaard met onderaardsch gerommel,
welke volgens sommigen a i 3 minuten aanhield. Zij bragt het zwaarste
huisraad in beweging en verwekte bij vele eeue ligte duizeling in heC
hoofd. Men meent dat de schudding de rigting van het Noord-westen
naar het Znid-óosten volgde,Te Breda heeft men ook die schokken gevoeld,
Een der dagbladen meldt, dat eenige Studenten-vereenigingen aan
onze drie Hoogescholendezer dagen, aan Zijne Maj. verzoekschriften heb
ben ingeleverd, waarin de intrekking van de laatstelijk genomen Koninglijke
besluiten, betreffende de prijsvragen en de beurzen, verzocht wordt.
Zijne Maj. heeft den heer C, HolienhovenSecretaris-Generaal bij het
Departement van Binnenlandsche Zaken, Ridder der orde van den Nederland-
schen Leeuw, welke bij genoemd Depattentent thans 25 jaren was werkzaam
geweest, tot Commandeur van voornoemde orde benoemd.
-Zijne Maj, heeft den Raad van Legatie, Mr. 7". Af. Roest van Limburg,
toegevoegd aan het Gezantschap te Weenenom er de functien van Secre-
taris waar te nemen.
-Een hevige brand heeft gewoed, in den avond van den gden dezer,
in het dorp Briels Nieuwland, en is de bouwmanswoning van den Heer J, B,
Jonas te Brielle, bewoond door Groenenboom, met 29 stuks koebeesten,
2 paarden, hooi, tarwe, huisraad enz. eene prooi der vlammen geworden^
de oorzaak is onbekend; het pand en inboedel voor brandschade verzekerd.
Ook te Maasdam heeft den öden in de woning van A, Kranendonk een
hevige brand plaats gehad, welke echter, zonder groote verwoesting ver
oorzaakt te hebben, gebluscht is.
Men schrijft uit Leeuwardeh van den 3den defef!
Heden hield het Provinciaal Ftiesche Genootschap ter beoefening Van dé
Frische Geschiedenis, Oudheid- en Taalkunde, deszelfs 44ste vergadering,
die door een ruim getal leden des Genootscbaps werd bijgewoond. Ook bij
de werkzaamheden dezer vergadering bleek hec, dat verschillende binnen
landsche geleerden blijken hadden gegeven van hunne belangstelling in de
wetkzaamheden en bedoelingen des genootsChaps, daar ook van velen merk.
waardige boekgeschenken, enz. voor de bibliotheek waren ingekomen. Met
belangstelling werden hierna de verslagen omtrent de gehondene winteravond-
vergaderingen en aangaande Verschillende handschriften der kronijk van IVorp
van TJsaboren verder eene voorlezing van Jhr. Mr. ie Haan Hettema over
de oorspronkelijke volksvrijheaen en voorregten der Friezen aangehoord
waarna verscheidene heeren tot leden van het genootschap benoemd werden*
-Uit 'e Hertogcnttoseh meldt men van den 5den dezer:
Men verneemt, dat zekere Cornells Kerbruggen, visscher te Sr, Michiels
Geitel, In de nabijheid dezer stad, burger en ingezeten dier gemeente, door
den marecbausrée Geneseos en den veldwachter Bosblie, te Schijndel, op den
gden dezer nier alleen mishandeld maar ook gewond en onwettig is gearres
teerd geworden,
In den avond van den 3den dézer tijn beide Pollcie-beambtenop bevel
van den Édel-Achtb. heer Pape, sttbsttiuut-olficier bij de Arrondissements-
Regtbank, die zich onmiddelijk naar de plaats der misdaad had begeven,
gearresteerd, en gevankelijk alhier Overgebragt, ten einde met allen ernst
deze gewelddadige zaak te jonderzoeken en naar bevinding, voor den regter
te brengen.
Men weet dat de schuldigen 'aan dergelijke misdaden, óvereenkomstig art.
3^4 S 3» diet den dood gestraft worden. Misbruik van sterke dranken is dé
oorzaak, waarom beide Policté-agenten zich zoo verre hebben vergeten.
De verwonde bevindt zich in bedenkelijken toestand, hoezeer niet allé
hOop op het behoud van *s mans leven verloren is.
vs-i- Uit een' staat, inhoudende het bedrag der ingeklaarde schepen in al
de Nederlandsche|havens, over het tijdvak van 1832-1841, blijkt:
1°. Dat het gemiddeld getal ingeklaarde zeescnepen in onze havens, over
een tienjarig tijdvak bedraagt 5875 bodems, metendê te zamen 759,592
tonnen.
2°. Dat het laatst beneden dat middelgetal is geweest in 1836, en wel mee
700 schepen en 111,034 tonnetig het hoogst daarboven en 1839, te weten
770 schepen en 211,037 tónrten.
3°. Dat het getal schepetl en tonneninhoud in 1833, zeker tén gevolgd
der toenmalige, minder oorlogzuchtige staatkundige omstandigheden en dé
meerdere opbrengsten uit Ooit-Indie, een voordeelig slot boven 1832 aan
wijst in getal schepen (312), maar een nadeellg in den tonneninhoud (te weten
28,591 tonnen).
4°. Dat het opmerkelijk is, hoé dit verschijnsel van minder schepen eif
ruimer inhoud verscheidene jaren blijft aanhouden, zoodat men in 1835 b. v,
maar 5,454 schepen en 674,115 tonneninhoud ziet, terwijl in 1833 bij 6061
schepen slechts 633,079 tonnen worden gevonden, hetgeen 607 scnepen meer
en 41,036 tonnen minder ir,
50. Dat men een doorslaand bewijs vindt, dat steeds grootere schepen in
onze havens zijn binnengevallen, bij vergelijking van de aanvangsjaren van
de twee helften des ttenjarigén tijdvaks; dat toch in 1832 en 1837 nagenoeg,
een gelijk getal is ingeklaard (5749 en 5787), maar, dat het verschil van
inhoud aileraanzienlijkst is; te weten 661,670 en 753,105 tod, dus 91.435
tonnen meerder,
6". Dat, terwijl de scheepvaart in de eerste helft des tienjarigen tijdvaké
meer stabiel blijft, die in de tweede helft meer dobbert, doch merkelijk bo
ven de eerste vooruitgaat; dat eer wijl in de eerste helft hts gemiddeld getal