A*. 1843.
LEYDSCÏIE
VRIJ DAG,
17 FEBRUARIJ,
fcüRGtfMÉESTEft. en WETHOUDERS der STAD LÊYDEN;
Gehad hebbende hei verzoek van de Weduwe N. de Man, wonende alhier, strek
kende ter bekoming van de vereischte vergunning om in de huizinge. staande en gelegen
binnen deze Stad, aan het Utrechische VeerWijn 3 N°. 14., een Paring of Tabakseest
te mogen doen plaatsen.
Geler op Zijner Majesteit besluit van den gisten Januarij 1824, rakende vergunningen
ter oprigiitig van sommige Fabrijken en Tra tijken.
Brengen bij deze ter kennis van alle daarbij belanghebbenden, dat tot het hooren def
Eigenaars en Bewoners van de naastbij gelegene en belenden Je Panden ten opzigte der
informatiën de Commodo et InCommododoor de Commissie van Fabricage zal worden
gevaceerd op het Raadhuis dezer Stad, op Dingsdag den disten Feoruarij aanstaanden,
des middags ten twaalf ure, zullende de belanghebbenden verpligc zynhunne bezwaren
tegen opgemeld verzoek cp dien tijd bij genoemde Commissie in te brengen, terwijl
bij verzuim daarvan z^ gehouden zullen wordentegen de inwilliging van hetzelve zich
niet te hebben verzet.
Leydcit, den 16. February 1843,
Burgemeester en Wethouders voornoemd
DU RlEU.
Ter ordonnantie van dezelve,
v. PUTT KA MME R.
NEDERLANDEN.
Leyden, j6 Februarij.
Uu *s Gravetthage meldt men van den I5den deiert
Zijne Maj. heeft den Belgischen Minister vin Fininciën, Smitsvereerd
met het Groo kt ui. der orde van den Nederlandschen Leeuw.
- Men verneemt, dat aan de heeren Feith, Mahieu e n Werp van Peijma,
tan wie door Zijne Maj. was opgedragen het onderzoek naar de administra
tie, het fab>|jkwezen en den landbouw der koloniale instellingen van de
Maatschappij van Weldadigheid, door Z tie Esc den Minister van Binnen
landsche Zaken, op laat des Konings, uitgereikt Is geworden een geschenk
in zilverwerk, als een bewijs van Zr. Ms. goedkeuring over de wijzewaarop
genoemde heeren den aan hen opgedragen last hebben volbragt.
H. M, de Koningin heeft voor 25 exemplaren ingeteekend op het door
den heer A. L, Lestu-geon uitgegeven gedicht: Jezus gebons teeen voordeele
van den schipper J. Wickers ie Ruiter, ce Blokzijl.
Heden is het volgende bulletin nopent Zijne Maj, Koning Willem
FredericGraaf van Nassau, uitgegeven:
_Er ia geené merkelijke verandering in den toestand van Zijne Maj. sedert
gisteren."1
(Ce/.) Beckers, Everard, NaTorp.
Gisteren ia er bil geween bij den Ruwscben Gezant, hetwelk met
de tegenwoordigheid van HH. MM. en HH. KK. HH. vereerd is geworden.
-De Minister van Financien heeft bekend gemaakt, dat tot 1 Feoruarij
«in achiikiai-biljetten voor eene som van 5,999,500 was uitgegeven.
Men verneemt, dat de proceiatukken in zake Stessis, dezer dagen bij
het parket van de Regtbank. van den heer Procureur-Generaal, reruggeko
men zijn. Men verwacht nu, dat het rapport in deze hoogst mnetjelijke
zaak, welke, naar men verzekert, met zoo veel zorg en naauwkeurigheid
door den heer Regter Commissari» Mr. C. A. Cannemast geïnstrueerd is,
reeds in den loop dezer maand aan de raadkamer zal uitgebragt worden. Men
wil dat het Openbaar Ministerie bij het Provinciaal Geregishof, in deze
Zaak zal worden waargenomen door den heer Advocaan-Generaal Mr. Piepers,
Met groot genoegen vernemen wij, dat het Instituut, alwaar de Bra.
bandsche kantwerkingen worden onderwezen en dat alnier, met voorkennis
onzer Edele Achtbare Regering, in het verleden najaar is opgerigt, door
deizelts goede directie algemeenen bijval vindt en ten vplle aan het doel
beantwoordt, daar de kinderen de gewenschte vorderingen maken. Het is
dut te wenschen dat de school zal blijven toenemen: waaraan trouwens niet
te twijfele. valt. De kinderen ontvangen immers gratis onderwijs in dit
nuttig en schoon handwerk, hetwelk in Braband aan zoo vele duizende
personen ondeihoud verschaft. Achten wij ons derhalve gelnkkig het Insti
tuut alhier ter Itede te bezitten. De ouders, wier kinderen hec onderrigt
ontvangen, zullen, wij houden er ons van overtuigd, met der tijd daarvan
de vruchten, voor hunne huisgezinnen, plukken. Wij kunnen dan ook de
minvermogende ouders niet genoeg aanbevelen, hunne kinderen naar het
Instituut te zenden, alwaar zoo zeer gezorgd wordt, dac dezelve, bij een
vlijtig bezoek, in de toekomst een bestaan erlangen, en tot nuctige leden
der Maatschappij gevormd worden,
Fast den 16den dezer. Heden is het volgende bulletin nopens Zijne
M'j. Koning Willem Frederik, Graaf van Nassau, uitgegeven:
„De nacht was onrustig; de toestand van Zijne Mij. Willem Frederik,
blijft overigens dezelfde,"
(Get.) Beckers, Everard, Natorp.
Gisteren zijn er vier sfdeelingen van de Tweede Kamer der Staien-
Generaal vergaderd over het ontwerp van wet, nopens het zegel, en eene,
over de voordrag! vin wet, betrekkelijk de successie. Heden zijn de over.
wegingen over de voordragt, ten aanzien van het zegel, weder voortgezet.
De centrale sfdeeling is gisteren vergaderd over het ontwerp ten aanzien
van het personeel en is heden andermaal deswege bijeengekomen.
Uit Utrecht meldt men van den I3dent
Sedert eenige dagen is onze stadsverlichttng door gaz, tot op een aantal
van 300 lantaarnen langs grachten en straten uitgebreid; en het grootste
gedeelte der atad er aizoo mede voorzien Hoewel de verdeeling en het
aantal der lichten nog wel iets te wenschen overlaat, weten wij niet of
dat aan den ondernemer (onzen stadgenoot de heer W, H, de Heus') te
krijten ia. Het licht voldoet algemeen ala zuiver en helder; zoo zelfs dat
deskundigen beweren, dat hetzelve niet alleen niet onderdoet voor andere
steden hier re Isnde, die door de Imperial-Continental Gaz-Company (eene
Lotidensche maatschappij) verlicht worden maar dit zelfs in helderheid
overtreft.
Streelend li het voor den Hollander zoodanige onderneming van eenen
Isndgenootmet zoo gnnstigen uitslag bekroond te zien. De beer de Heus
heeft dezen tak van nijverheid voor het eerst in Utrecht tot die hoogte
opgevoerd. Niet alleen de oprigting der fabrijk; maar daarbij het leggen
der benoodlgde ijzeren pijpenlangs eene strekking van circa vier uren
gaans (in weerwil der moeijelijkheden, die onze sluizen opleverden) wer
den te zaaien tot stand gebragt in m nder dan zeven maanden cïjds.
Op den z8 Januari) jl.des svonds tusschen 6 en 7 ore, ia utider het
gehucht Neerlsngelgemeente Diedem (Noord-Brabandde landman A,
Kefsten, die te Lithoyen twee varkens afgeleverd en daarvoor 42.5(5 ont
vangen bad, door twee manspersonen aangerand, met een mes verwond en
mishandeld, onder het geroep dat zij zijn geld moeiten hebben, hetwelk cp
de kar geborgen, door hen echter niet is gevonden.
Hetzelfde feit heeft zich nagenoeg herhaald op den 6sten dezer, des
avonds ten 10 ure in den binnenpolder tusschen Woudrtchem en Ainikerk,
alwaar A. Pt uisstss door drie personen is aangevallen, die hem gewelddadig,
en onder verwoitd'ng zijner hand met een mes, hebben berooid van twee
gulden en twee daalders. De justitie wendt alles aan, om de daders te
achterhalen.
Te Maastricht siin in 1841 geboren 773 kinderen; overleden 680
personen; gehuwd 196 paren.
AMERIKA.
De Gouverneur van den Noord-Amerikaanschen Staat Louiilana heefc hec
Wetgevend Ligchaam i°. January I. I. met eene uitvoerige rede geopend,
waarvan wij het begin hier mededeelen. Het is he- volgende:
Medeburgers 'ran den Senaat en van de Kamer der Vertegenwoordigers
U, bij de opening uwer zitting een verslag van den siaat der provincie,
sedert het uiteengaan der laatste wetgeving, onderwerpende, heb ik onge
lukkig niet anders aan te biedeh, dan een zeer treurig tafereel, van al wac
uwe lastgevers hebben te lijden gehad, en van de algeroeene verlegenheid,
te midden van de rijke oogsten, welke de Voorzienigheid dit jaar aan den
vlijt orzer landbewoners heeft toegekend. Eene vermindering en dobbering
van waarde, waarvan het te hopen is, dat het voorbeeld zich nimmer wedec
onder ons zal opdoen, heeft plaats gehad in den omloop van bijna al onze
rount-instellingen, en net gemis, gedurende ettelijke maanden, van elk be
paald middel van wisseling heeft onze nijverheid, onzen landbouw en onzen
handel verlamd.
Onze banken die, seder de afschaffing van die van de Vereenigde Staten,
tnenigvuldiger waren geworden, dan door de behoefte van hec land werd
verlangd, hebben, gedurende het afgeloopen jaar het lot ondervonden, het
welk aan al die van de Uni voorzegd is geworden door die genen onzer
staatsmannen, die getracht hebben ae noodzakelijkheid vin eene nationale
bank te becoogen, Zonder toeverzigt tot het regelen van derzelver opera
tien en uitgiften gedurende de weinige jaren van kunstmarige welvaart, dia
op derzelver vermeerdering in gecal gevolgd ishadden velen van dezelve
zich gewend, derzelver biljetten eene waarde te zien aannemen, die onaf
hankelijk scheen van het gereed geld, hetwelk zij moeten vertegenwoordi
gen, en de banken, die niet onvoorzigt'g genoeg waren, om te groote uit
breiding aan derzelver omloop te geven, plaatsen veelal dezelver fondsen
op zoodanige wijze, van dezelve niets des noods te kunnen realiseren.
In Januarij 1840, toen het solvabel zijn van onze finantiëele instellingen
niet in het allerm nsc twijfelachtig was, en dac allen zich in staat bevonden,
van het door dezelve uitgegeven papier in te lossen, heb ik hec van mijnent
p'jgt geacht, aan de wetgeving vooi te houden, dat sommige van dezelve,
hare kosten van administratie niet anders konden dekken, dan door eene uit
gifte, die geenzins geëvenredigd was aan derzelver werkelijke middelen.
Tot het verhelpen van! dien stand van zaken, dien ik destijds uit hoofde
van de solidariteit, die er tusschen alle onze geldelijke instellingen be
stond, als gevaarlijk voor het land heb opgegeven, heb ik te vergeefs aan
bevolen, het likwideren van diegene onzer banken die geen werkelijk grooc
genoeg kapitaal bezaten, om van wezenlijk nut voor het publiek te kunnen
zijn. Dezelfde aanbevelingen zijn, 'maar zonder meerder gevolg herhaald
gewo'den in eene boodschap, in J nuarij 1841, aan de Kamers gerigc eit
waarbij ik getracht neo aan te coonen, dat de likwidacie der zwakke banken
de krachtdadigste hulp was, die men bij mogelijkheid verleenen kon aan die
gene, die op meer hechte, gronden gevestigd waren en die met genoegzame
vo^rzigtigheid geadmmistreèrd waren geworden, om het Crediec van onzen
omloop staande te houden.
Hij de opening van de vorige zitting der wetgeving hebben uwe voorgan
gers die instellingen verdeeld van oordeel gevonden, omtrent het hervatcen
der betalingen in gereed geld, welke sommige van dezel e, destijds erken
den, niet zonder hulp te kunnen ondernemen. De bank van Louisiana en
die der burgers betaalden in gereed geld, en andere moesten de schorsing
doen voorduren tot in November 1842, Kort daarna werd hec eerste teeken
tot de daling van het papieren geld gegeven door de weigering van sommige
banken, om aan derzelver kantoren biljetten te ontvangen van degene,
waarvan de solvabiliteit dezelve twijfelachtig voorkwam.
De onderscheiden wetten, die in de laatste zittingen gestemd zijn gewor
den tot regelen van ons geldelijk stelsel, behoeven voorzeker eenige verbe
tering, zij zijn niet zoo volmaakr als zij zouden kunnen wezenmaar zij zijn
verre van de schuld te dragen, van al hec kwaad, hetwelk men aan dezelve
toegeschreven heeft. Derzelver grootste fout is welligc van te laat gekomen
te zijn, om verkeerdheden te kunnen verhelpen, die het wijzer geweest zon
zijn, ie voorkomen. Met het stemmen van eene wet op de likwidacie, die
aan onze wetgeving ontbrak; met het oprigten van een bureau, tot het con
troleren der operatiën van de banken en het bekend maken van derzelver
wezenlijken toestand, heefc de wetgeving, zonder denzelven te berokkenen
den val onvermijdelijk gemaakt van al die banken, die al het crediec, dat zij
bezaten, verschuldigd waren aan het vertrouwen, hetwelk de instellingen,
die derzelver papier tegen pari ontvingen, inboezemden. De solvabele ban
ken, die later gevallen zijn, om zich eenige maanden daarna weder te her
stellen, zouden waarschijnlijk dit ongeluk hebben kunnen ontgaan, zoo zij,
het misnoegen ter zijde stellende, met hetweln zij zich onderworpen hadden
aan de wet, die haar, op straffe van intrekking, was opgelegd geworden,
na die wet aangenoaien te hebben, gemeenschappelijk hadden willen te werlc
gaan, om dezelve opregtelijk en volledig van kracht te doen zijn. Z\j hebben
niet begrepen, dat de val van eene van haar, den val van.allen ten gevolge
zou kunnen hebben; derzelver onderling misverstand scheen integendeel aan
te duiden, dat elk van dezelve een onafhankelijk bestaan van al de andera
had. Het niet kunnende eens worden omtrent het regelen van derzelver
balansen hebben zij zich onderling verstaan tot het hervatten van derzelve
betalingen in gereed geld, in de maard Mei, ruim zes maanden voor hec
tijdstip, door de wet hiertoe bepaald. Deze maatregel, de des te ontijdige e
was, omdat de meeste dier inrigtinge.n daarop niet voorbereid waren, de
gelden, ie zij geïnd hadden, plaatsende op effecten betaalbaar op bepaalden
termijn of op wissel, hrfcefc de nopülottigste gevolgen gehad. Op eene, of
een paar uuzondtringen na, zijn il onze banken, na de gelden, die derzelver
kracht Uitmaakten, verloren te hebben, genoodzaakt geweest derzelvec
be.alingen op nieuw te schorsen.
De knsis, die zich sedert eenigen djd voorbereidde, en die, fn den ge-
Roten loop van takengevolg moest eyu vit den tuimelgeest eü
