I^ieeie iaiaiiiln eigfin, (3at zc 2ïcïi hec meesi in iagp «tretan, in een voeh
tig nat koud klimaat, ontwikkelt, (van daar in Engeland^ en dat in.het al
gemeen zwaar te verteren voedsel en bijzonder niet nltgegisce meelspijzen en
aardappelen, in de eerste jaren der kindscbheid, voor deze ziekte zeer na-
deelig zijn, zoodat de aardappelen in dezen met de graansoorten gelijkstaan.
Het vale niet te betwijfelen, dat zich in het geslacht Solahbm hec zoogë
noemde Solanine in het bijzonder voordoet, zoo als Dtssbssé du inrit- Siiaoudi
Nigrum en Solanum Pulcamare heeft gevonden, Paijen en Che^alitr in de
Solatium Verbassifolium, Morin in de Solanum JVJammosumducn meer be
paald, in de bessen en bladen dezer planten, gelijk Baup het dan ooft,
meer bepaald, in de spruiten der aardappelen, of van het S uanum Ttjbèrö
sum, heeft ontdekt, en de tnbera of knollen hier minder genöein'j worden.
!En wac voedsel is er, dat, bij te grooten overvloed gebruikt, niet meer of
min nadeelige gevolgen na zich sleept, en onder sommige omstandigheden
schadelijk kan zijn, zoo als de rogge, wanneer zij door de Sesa.'e Comutnni
of het moederkoren, dat de zoo vergiftige Fungine bevat, de tarwe en spelt
als zij door de Ustilago Segettim, een zwaitachtige stuifzwam, is verontrei
nigd, zoo als die bij natachtige zomers meermalen voorvalt, terwijl ook de
aardappelen, bij zulk een weersgesteldheid en met weinig aarde bedekt,
minder gezond zijn.
De wijngeest, uit dezelve bereid, heeft, gelijk alle geestrijke dranken,
bij te veelvuldig gebruik, ook zijne nadeelige gevolgen, doch staat, buiten
deszeife onaangenamen smaak, die '.veilige de gebruikers minder tot het mis.
bruik zal ooen vervallen, ii. schadelijkheid roet de overige gelijk, daar de
onaangename geur, meer bepaalddoor eene op zich zelf onscnadelijke fee
gelolre wordt veroorzaakt, welke volgens C. F. Hanle door overhaling mee
Chloruretum Calcis, daar groocendeels van kan gescheiden worden, terwijl
deze olie ook dikwijls bevat is m de wijngeest uit andere zelfstandigheden5
eri op verre na is deze drank niet zoo schadelijk als vele onzer likeuren,
waarin niet zelden geene geringe hoeveelheid Acidura Hydrocyanicum of
Pruissisch zuur aanwezig isonder anderen niaakt uit de noofogeur uit in
de zoogenaamde persicot,
j. A. SOETENS FISCHER.
O O S T - I N D 1 E.
Er worden thans door de Engelsche bladen uitvoerige berigten meclege
deeld omtrent den toestand der zaken in Afghanistan. fn dezelve geefc men
de hoop te kennen, dat de togt der Generaals Pollock en Nol/ naar Kabul
gelukken zal. Men ontveinst zich echter de hinderpalen niet, die beiden
op hunnen weg kunnen ontmoeten. Vooral de Generaal Nolt heeft een zeer
verren weg van Candahar naar Kabul af te leggen. De mogelijkheid zou
kunnen ontstaan, dat de Engelsche troepen geheel of gedeeltelijk in de hoofd
stad Kabul zonden moeten overwinteren, weike omstandigheid, na de laatste
treurige ondervinding, van een bedenkelijken aard zoude zijn. Overigens
blijkt ook uit deze Engelsche berigten, dat de thans aangevangen krijgsbe
weging geen ander doel heeft, dan het bevrijden der gevangenen en hec
wreken van de eer der ISritsche wapenen. Het schijnt niet twijfelachtig,
dat de Engelschen, na in dit doel geslaagd te zijn en zoo goed mogelijk op
het binnenland3Ch beheer van Afghanistan orde te hebben gesteld, dat Rijk
weder geheel zullen ontruimen. Voor dit hun plan heeft zich eene gunstige
omstandigheid opgedaan. Bij den togt van Genetaal Pollock is Futteh Jung
de zoon en erfgenaam van Schach Soojak, in htm leger verschenen. Hij was
uit de gevangenis, waarin Akhbar-Kdsn hem te Kabul hield, ontsnapt. De
Engelschen zijn voornemens hem op den troon van Kabul te plaatsen. Nog
wordt in de thans ontvangene berigten vrij stellig en met bijvoeging van
velerlei bijzonderheden vermeld, dat hec Briisch-Indisch Bestnur, ofschoon
dan ook coc de ontruiming van Afghanistan geneigd, de tegenwoordige gele-
genheid wilde te baat nemen, om zijn gezag aanmerkelijk uic te breiden.
Indien namelijk de onderneming tegen Kabul gelukt, zouden de daartoe
gebruikte Engelsche troepen bij hunnen terugkeer, het land der Sikhs inne
men, en des noods met geweld aan het uitgestrekte Britsch-Indische Rijk
hechten. Het geldt hier vooral het Koningrijk Lahore, dat onder den vroe
geren Vorst Runjeet Sing vrij wat kracht heeft ten toon gespreid, en zijne
onafhankelijkheid tegenover de Engelschen had weten te handhaven. Dé
tegenwoordige Vorst aldaar, Shere Sing, zou geneigd zijn zich onder de van
Engeland afhankelijke en door Engeland bezoldigde Aziatische Vorsten te
rangschikken. De bevolking van zijn land en zijn leger, hetwelk vroeger
door den Franscben Generaal Ward is gevormd moeten echter tijdens de
jongste gebeurtenissen in Afghanistan zulk eene vijandige stemming hebben
laten doorblinken, dac men in Britsch-Indiëtot beveiliging der noord-wes
telijke grenzen van bet Rijk de onderwerping dier landstreken noodzakelijk
acht. De Londensche bladen evenwel toonen over deze voornemensdie
natuurlijk nog slechts op geruchten berusten, vrjj wac bezorgdheid. Zij
ontkennen niet, dat het voordeelig zou kunnen zijn, indien overal langs den
Indus het Britsch gezag geëerbiedigd werd; maar zij vragen of de laatste
gebeurtenissen niet overtuigend hebben geleerd, dac voorde eer van den
Britschen naam en de wezenlijke belangen van het moederland niets verderfe
lijker kan worden,dan te groote uitbreiding van grondgebied en overspanning
van krachten?
T U R K Y E.
Een renbode heeft den 25 October van Bucharest te Weenen de tijding
aangebragc, dat de Hospodar van Wallacbye door den Sultan is afgezet; tut
zou geschied zijn, om Rusland te believen, welke reeds lang daarop had
aangedrongen en omdat Rusland op die voorwaarde alleen zijne toestemming
tot de bevestiging der nieuwe orde van zaken in Servie gegeven had.
Te Marseille heeft men met de Engelsche pakecbooc uit Alejsndrie
de tijding bekomen, dat de Drusen en Maroniten in massa tegen hetTurksch
gebied waren opgestaan en geheel in overeenstemming handelden. De Turken
waren tegen hen te zwak bevonden en hadden alle honne stellingen in het
gebergte verlaten. Eene uit Beyruc komende karavaan was geplunderd doch
de Europeanen, Syriers en Christenen benevens hunne goederen waren onge.
schonden gebleven.
In fLgypte heerschte eene zware ziekte onder het vee; in den
laatsten tijd waren er meer da» 80,000 gestorven. Dit verlies trof vooral de
Arabieren, wier eenige rijkdom in vee bestaat. De landbouw lag stil,
daar men geene ossen had om de landen te beploegen, en hoewel Mehemei-
Ali daartoe de paarden van zijne ruiterij en artillerie had afgestaan, waren
deze op verre na niet genoegzaam om in de bestaande behoefte te voorzien.'
DUITSCHLAND.
De aan de vergaderde Stenden der PJiijnproviociên door den Koning voor-
gestelde vraagof de Pruissische Scaac ook eene constitutie noodig had, is
met 51 tegen 47 stemmen ontkennend beantwoord.
Brieven uit Hamburg drukken zich op eenen zeer bezorgden toon
uit over het lot, hetwelk de armere klasse der door den brand ongelukkig ge.
worden inwoners in den naderenden winter bedreigt, welks voorboden be
reids zich op eene gevoelige wiize hebben vertoonden die bovendien nog
naar allen schijn, door eene drukkende duurte zal worden vergezeld. Aan
de gezegde klassen hadden lot desverre nog slechts zeer nooddrofcige ver
blijfplaatsen kunnen verschafc worden. - In de afgebrande gedeelten der
stad is het puin nog op verre na niet weggeruimd. Hier en daar flikkert
nog de vuurgloed, na verloop van genoegzaam een half jaar, als de schrik,
kelijke nasleep eener ontze.ee 1 de katas&rophe. De nood gebiedt spoed bij
den weder opbouw nmr hij boezemt ook de vrees in voor eene tè *vêr-
haakte wederoprigung der vernielde gebouwen. Zelfs des nachts en dei
Zondags is men ijverig werkzaam, om de groote brand- en puinvlakte in eeii
groot constructie-plein te herscheppen.
In de omstreken van de Pruisische stad N'Ckolscadt, Kreits Leignicz;
heefc men onlangs in hei veld eenige steenen met kostbare gouden adereti
gevonden. Êen,ter grootte van een hoenderei, bevatte het gevvigt vin 7du.
kac-n gouds.
- Bij de Handzee-steden is het berigt uit Washington ihgekomen, dac
'de scnepén van die steden voortaan van de begunstiging, die zij tot nog
toe tnjïe Noord-Aroenkaansche havens genoten, zullen verstóken zijn. Deze
maatregel heefteen doel om den handel, die grootendeelé door de reeders der
Hanzee-steden gedreven werd, in handen van Araerikaansche reeders over
te brengen.
Door den Staatsraad van Geneve is het verzoek der talrijke Israëli.
tiscne bewoners, om binnen de stad hunne godsdienst té mogen uitoefenen;
van de hand gewezen.
De bevolning van de Deensche Staten bedraagt thans 2,3i2;4l3 zielen;
van welke 1,835,027 in hec Koningryk Denemarken384,526 in SchleeSwjjk;
455,093 in Hoisieui enz. wonen.
GROOT-fiRITANNIÈi
Londen tien 9 November. De eerste verjaardag van den Prins vari
Wallis wordt heden met plegtigheid gevierd. Hare Maj. geeft een groot
gastmaal op Windsor.
De Koningin vertrekt morgen met haren Gemaal eri kinderen haar het
kasteel Watmercastle van den Hertog van Wellingtonom daar eenige dagen
door te brengen. De Hertog heeft groote onkosten gemaakt, om dac kas
teel, hetgeen niet zeer uitgestrekt is, geschikt te maken tot een verblijf
der Vorstelijke personen.
De Nederlandsche oorlogschepen de Rhijn en Jaiön, hebben den ydeti
de haven van Porstmouth verlaten, om flerzelver reis naar deMiddellandsche
zee voort te zetten.
De werkzaamheden aan den Tunnel onder de Theems zijn reeds zoo
Ver gevorderd, dat de weg voor voetgangers in Januarij aanstaande geopend
Zal zijn.
Een dagblad van Gloucester behelst het verhaal eener zoo afschnwe.
lijke reeks van misdaden, dac men geneigd zon zijn daaraan geloof te wei.
geren, indien hec niet door getuigen ware gestaafd. Zekere vronw te
Ruardeanhill, in Gloucestershire, heeft namelijk, gedurende eene hevige
ziekte door gewetensangst gedreven, aan haren geestelijke bekend, dac zij
niet slechts, een jaar geleden, een door haar ter wereld gebragc kind, wei.
nige nagen na de geboorte, door vergift had omgebragt, maar dat ook reed»
vijf harer vroegere kinderen, allen van denZelfden man, met wien zij buiten
huwelijk zamenwóonde, door haar vermoord en mee behulp van den ontnen.
sChelijicen vader in stilte begraveri waren geworden. Op aanwijzing der piiate'
waar zulks geschied zou zyn, heeft men dan ook werkelijk de Iflkjei der
ongelukkige slagtofers gevonden. |Tot hiertoe is geene uitspraak in|dc
zaak gedaan, dewijl men nog nadere bijzonderheden wenichc te kennen.
FRANKRIJK.
Bij gelegenheid van de thans in Frankrijk tot stand gebragte volkstelling,
deelt men de volgende opgave mede »an den staat dér bevolking van dicftjjk
in vroegere jarenvolgens de toen van tijd tot tjj'd' Vin regeringswege opeö'.
baar geniaakte uitkomsten:
Tn 1700 .v f9,669,320 zielen
1761 21,769,163
178424,800 000
1789 25,065,883
180» 27-349,003
1806 29,107,425
1820 30.461,875
1826 31,858,237 n
183*1 32,569.223'
183633>54o.9io
1842 34,194874
De bevolking van Parijs bedraagt thans 935,261 zielen.
Het is thans gelukc het eerste vak der ijzeren spoorwegllnle te doc'ti'
aannemen doofde Engelsche aannemens Sherwood voor 1,122,000 fr.
De laatste overblijfselen van de beruchte secte der St. Simonisten'
hadden twee loges te Lyon geopend. In de eènë maakten zij prosel/ten,
met het doel om dezelve naar Brazilië te zenden ten einde er koloniën van
arbeiders op te rigten. In de andere loge werden de leerstellingen der secte
onderwezen. Het Bestuur heeft in die veréenigingen pogingen gezien om
de openbare rust te verstoten, en dezelve, in gevolge dè bestaande wet,
door de Policie doen sluiten,
Men schrijft uit Lyon, dat aldaar in het begin dezer miand twee
derde der zijde-wevers zonder werk waren, zoodat er onder dé armtfklisieo
groot gebrek bègon te heerschen.
Er zijn in de laatsre dagen wederom depêches uit Algerle ontvangen
van den Generaal 8ugeaud. Ofschoon die berigten over het geheel gunstig
iüiden, ten aanzien van den voorspoed der Fransche wapenen, de welvaart
der kolon e en het toenemen van handel en landbouw aldaar te lande, kan
men echter uit dezelve opmaken, dat de magt van Abdel-Kader nog geens
zins zoodanig 5 g fnuikt, dat men op het staken der vijandelijkheden gedu
rende etnigen tua üan tekenen. In de rapporten wordt gemeld, dat Abdtl-
Hader zich steeds in het gebergte Ouemseris bevindt, en dat dezelve on-
dersieund door foor de Kabijlen, welke zich in menigte ophouden tusschen
de rivieren Chelilf en Mina, op plaatsen, welke voor de Fransche krijgsmagc,
vooral in hét wincergetijde ontoegankelijk zijnbij voortduring de ovérhéerda
I ndstresen zeer onveilig kan maken en ontrusten, Dè rapporten van dc
Generaals Changatniir1P ArboüvïUe en Lainoriciire bevestigen zulks a tie—
,i s, en bewijzen duidelijk, dat men met een zeer gevaarlijken vlj'and té'
te uoen heeft,
BELGIE.
Aller mond is nog vol van de ontvlugting van den Géneraal van iiir Sniti*
sen Men meent met zekerheid, dat hij Maandag I. I. reeds de Pruissischè
of Nederlandsche grenzen heeft bereikt. Zijne vrouw en beide ktndéien zijn
hem nagereisd en den weg naar Leuven ingeslagen. Zijn on'dste zoon, dléiï'
de Regering vermoedt, dit zijnen vader in de ontvlugting behulpzaam is ge»
weest, is in de gevangenis gebragc. De drie portiers, die in functie WkreD,'
toen de Generaal ontvlugtte, zijn van hunne posten ontzet.
Den pden ten 10 ure is de ez Generaal van der Meerteen der veroor
deelden in het comploc tegen de veiligheid van den Staat, uit zijne woniog
tue des Cendres naar de gevangenis der Petits Carmes terug gebragt. Bin
nen weinige dagen zal hij met Ferpraet en van Laethem naar de citadel yaü
Bouillon worden overgevoerd. Het gezag over de gevangenis des Petits
Carmes is provisioneel opgedragen geworden aan den onder-DireCteur viÉf
het militaire huis van detentie te Aalst; hij is reeds in funcie getreden.
Het dagblad de Observateur deelt, ten aanzien van de ontvlugting dé!
Generaals van dér Smissen nog eenige bijzonderheden méde. Zoo hebbéti'
eenige personen, nadat hij de gevangenis in vrouwenkleederen verlaten had,-
op eenige schreden afstands van dezelve hem eenen mantel over de schouw
ders geworpen, en in deze nieuwe kleeding begaf de Géneraal zich nu itï*
allerijl met nog een paar personen naar het middenste gedeelte der Leopold)»