a0. 1843.
letds.ch e
o o ïj ft a i\ t,
MAANDAG,
N°4 10Ï.
5 SEPTEMBER.
B R tt E M E E S t E R EN WETHOUDERS DER St AD Lf.VDRN,
Geliad hebbende het verzoek vin Cjrn'I.is Mathol, Suikerbakkerwonende alhier,
j)p de Breedestraac, Wijk 4 N°. 219 su'cl;i;eifde ter bcicoming de "ereisctite ver
gunning om in deszelrs huis op de Lan^ebuig omtrent de PieterskerkcWoorsieegWijk 4
N% 463 een Oven te doen plaatsen.
Gelet op Zyner Majesteit besluit van dvn gisten Jamiarij 1824,, rakende vergunningen
ter oprigting van sommige Fabrijken eu Tralij Ken
Brengen bij deze ter kennis van alle d tar.uj belaiigliehbende, dat tot het booten der
Eigenaars en Bewoners van de daarbij gelegene en befeudeuie Panden teh opzigte der
loformauën de Commodo et Incommododoor de Gotön\ssie Van Fabricage zal worden
Sevaceerd op bet Raadhuis dezer Stad, op Dings Ug den 6de 11 September eerstkomende,
,es middags ten twaalf ure, zullende de belanghebbenden vefpligc zijn hunne bezwaren
heee 11 opgemeld verzoek cp dien tij,d bij genoemde Con missie in te brengen, terwijl
try verzuim daarvan zij gehoudeh zulten vVofden tegen de inwilliging vdii hetzelve zich
liet te hebben verzet.
Leydettdeu 1. September 1842.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
G. DE M E Y.
Ter ordonnantie van dezelve 4
v. PÜTTKAMMER.
NEDERLANDEN.
Levden, 4 September.
Heden is alhier op de gebruikelijke wijze de tweede verjaardag gevierd
van den Erfprins van OratjeZoon van HH. KK. HH. den Kroonprins en
Kroonprinses, met name Willem Nikolaas Alexander Frederik Karei Hendrik.
Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij.
STAAT, aanwijzende liet aantal Reizigers benevens de opbrengsten,
gedurende de maand Augustus 1842.
VERTREK van
Amsterdam
Haarlem
Teenenburg
Leyden
te Halfweg Ingekomen
aan de Vogelenzang
HillegommerbeekVenenburg en halfweg Lisse
Piet Gijzenbrug
Postbrug
Totaal
bedtag der vorige opgaven
Totaal Generaal
Aantal
Reizigers.
Opbrengsten
van Reizigers
en goederen.
21,460
f 13.70°
20,490
- 9.739
1,362
- 1.079
6,299
- 6,326
834
y>
972
n
583
99
119
r>
206
99
52.325
f 30,846
190,580
-90,236
242,905 I ƒ121,083
97
3*T
20
39
85
34
Uit bovenstaande opgaaf omtrent het get.l vervoerde reizigers op den
ipoorweg zien wij, dat hetzelve, in vergelijking met de maand Augustus
van het verleden jaar, zoowel alt het bedrag der ontvangstenis toegenomen,
in laatstgenoemd jaar werden op dien weg, welke toen nog slechts van Am
aierdam naar Haarlem liep, 39,503 personen vervoerd en 18,488 ontvangen,
terwijl in Augustus I, I. 52,325 personeD dien weg bereden en f 30,846 ont
vangen werd,
Het stations-gebouw voor den spoorweg buiten de Rhijnsburgschepoort
ll door de heeren Visser en Langeveldlangenomen voor 36,800, en dac
bij de Willcmspoort te Amsterdam voor ƒ77,800, door den heer B. Gozeiing.
Berigten der koloniën van de Maatschappij van Weldadigheid over
de maand Augustus 1842:
De gezondheid is tegenwoordig onder de koloniale bevolking zeer ge-
wenscht, waartoe de warmte en droogte voorzeker bijdragen.
De aanwas der bevolking bedroeg in de vorige maand wederom 137 per
lonen, en daar het zich laat aanzien, dat zulks in den loop dezes jaars nog
zal voortduren, is het Bestuur meer op middelen bedacht, om meerdere
plaats-ruimte daar te stellen.
De droogte en warmte heeft sedert de vorige berigten genoegzaam be-
Itendig aangehouden, zijnde er slechts nu en dan, hier en daar, eenige
icgenbuijen gevallen, die evenwel zeer weinig afdeden op de groote be-
loefte aan meerdere vochtigheid.
Intusschen is dit weder evenmin zoo ongunstig te noemen, als bet elders
loogst vruchtbaar gebeeten wordt, daar de buitengewone warmte op som-
aige diep, losse en morsige gronden, en voor zulke gewassen, wier blad
ieo grond voldoende bedekt houdt, voorzeker voordeelig is, terwijl hetzelve
daarentegen op vaste, onbedekte gronden, gelijk als meerendeels de weide
landen zijn, allerschadelijkst ia, zoodat er van deze gevonden worden,
daarop alle graa verdord en waarvan hec gansche jaar niets meer te ver-
Vachten is. v
De winterrogge is geoogst en de zomerrogge zal zulks weldra zijn. De
opbrengst v«n beide, door een, zal slechts 10 mud van het Rh. morgen,
of bijna 12 mud van het bunder beloopen, dat maar een half gewas heeten
Zag; maar inderdaad nog een gevolg is van den natten zaaitijd en verloopen
sinter, hebbende de warmte en droogte veeleer nog te weeg gebragt, dat
het graan uitermate deugdzaam en zwaar is, tot 76 pond het mud toe.
De brem is te Oromerschans zeer goed; te Veenhnizen redelijk, maar in
de gewone koloniën slecht onder de rogge voortgekomen, welke laatste nog
keel wat zal moeten groeijen, om als stoppelbrem eene tamelijke groene
bemesting op te leveren, die bij de gestichten echter wel voldoende zal wezen.
Met het oogsten van de zomergerst en haver is men overal druk bezig.
Ook deze gewassen, ofschoon kort van atroo, schijnen nog al zaadrijk te
Vezen en een redelijk product te znllen opleveren, niet minder dan door.
gaande in de koloniën verkregen wordt.
De boekweit inzonderheid, heeft gebloeid en schoon gestaan. Veel worm
la het begin dezer maand kan echter de zaadzetting benadeeld hebben.
De gewone erwten te Ommerschans verbouwd wordende, zijn genoegzaam
binnen en leveren ongeveer 16 mud van hec morgen op, dat redelijk is De
bozen daarentegen zullen niet zoo zeer aan de verwachting beantwoorden,
daar dezelve te veel van de bladluis geleden hebben.
De opbrengst der aardappelen is tot hiertoe nog al voldoende, in de ge-
voze koloniën 150, te Veeahuizen 170, en te Ommerschans bijna qoo mud
.van het morgen. Dezelve worden Z-er vroeg rüp. eigenlijk i6ó- den rijd
zoo men zeggen zou, waardoor ze niet groot van s:uk, maar vast en zeef
deugdzaam zijn. Het is de vraag, of veel regen, dat gewas nu voor of na.
deelig zoude zijn, daar vele stukken reeds zoo rijp r-ijn, dat de aardappelen
dan zouden kunnen doorgroajjen en al/00 bederve". Ik vlei mij, dat da.
late aardappelen op het vochc dat de grond nog behouden Heeft, een tame
lijk goed gewas zullen opleveren.
Maar, wat het meeste van de zeldzame droogte lijdt, is het groenland.
In de gewone koloniën heeft geen meer hooi oan de 250 voer van de isia
shede kunnen worden gewonnen, en liet >s zelfs uiterst moetjelijk, om hec
vee nog van zomervoer te voorïien. De weiden zijn voorbecldeloos korc
afgevreien en hier en daar geheel verdord, zoodat veel vee met het kruid
uit slooten en van wallen, met aardappellof en ander afval uit den tuin moec
worden gevoed. Te Ommerschans is het daarentegen veel gunstiger gesteld,
hebbende de zomer-spurrie en boekweit een kortelijk snijvoer opgeleverd,
waardoor het vee nog maar weinige dagen de weiden heeft behoeven tewor
den uitgelaten, terwijl men thans bezig is, om bij de 500 voer van de jste
snee nog 275 voer hooi van de 2de te winnen. Te Veenhuizen zal niet veel
meer bij de 450 voer van de isce anee worden gewonnen en heeft men dezer
dagen hier mede het vee, bij gebrek aan genoegzaam te maaijen groen voe.
der, fnoeten uitlaten. Men heeft dezen zomer best kunnen opmerken, dat,
waar de grond diep los gemaakt en goed in de kracht was en mitsdien kla
ver, gras en ander anijvoer den grond eenmaal goed bedekt hadden, de
droogte en hitte hierop veel minder nadeel toebrengen, dan op natte
schrale weide.
Het spoedig rijpen van alle gewaisen, geeft tegenwoordig zeer veel werks
Bovendien gaac men overal nog spoedig voorc met hec schoonmaken en ver
diepen van vaarten en sloten en met het graven van nieuwe, dac veelvuldige
dienstbare specie, ter bemesting oplevert.
De werkzaamheden in het veen hebben een einde genomen. Met de ont.
ginning gaac meB overal goed voort.
De fabrijkmacige werkzaamheden blijven in gang, ofschoon de hitte op
soramtnige plaatsen daaraan hinderlijk is. In de eigen behoefte aan kleeding,
huisraad en gereedschappen, blijft in weerwil der veelvuldige aankomelingen
voorzien worden. De katoenweverij inde gewone kolomen, levert wekelijks
niet meer dan 800 stukken op; de koffijzakweverlj te Ommerschans en Veen-
huizen bijna 14000 zakkeD, en de katoenspinnerij ce Veenhuizen 1300
pond garen.
De droogte maakt ook de gemeenschap in de koloniën uitersc moeijelijk
en hec drinkwater schraal en slecht, ofschoon de gezondheid der bevolking,
gelijk wij reeds aanstipten, desniettegenstaande zeer gewenscht blijft.
In het begin dezer maand zijn ontvangen 300 exemplaren van 3 scukjea
van het Nederiandsch Godsdienstig Tractaatgenootschapwaarvoor wij Heerea
Besmurderen onzen vernieuwden dank betuigen.
De koloniën worden dezer dagen door eene deputatie van de Commissie
van Toevoorzigc onderzochc, terwijl hec schoone weder voor de reizenden
cos onderscheidene andere bezoekers gaf.
De staat van bevolking der koloniën was als volgt: Gewone Koloniën2621
Ommerschans 2224; Veenhuizen, iste gesticht 1694; Veenhuizen 2de gesticht
2271 Veenhuizen, 3de gesticht 1340; iVateren 90; ambtenaren 37; algemeen
totaal 10,283.
De staat van het voorhanden zijnde vee wasGewone Koloniën N°. 1
4 paaiden en 158 Itoeijen 2, lol koeijen en 321 schapen; N°. 3, 183
koeijen; Ommerschans 46 paarden, 504 koeijen, en 3 stuks jong vee; Veen.
huizen Iste, 2de en 3de gesticht, 53 paaroen, 155 koeijen, 3 scuksjongvee
en 961 schapen; IVateren 8 paarden, 29 koeijen, 16 stuks jong vee, 6 kal.
veren en 728 schapen; te zamen: nj paaroen, 1130 koeijen, 22 scuks jong
vee, 6 kalveren en 2010 schapen.
-Zijr.e Maj. heelt benoemd tot adjunct-adviseur voor tverkruig- en
scheikunde bij het Departement van Binneulandsche Zaken IV. L. Overduyn,
Dr. in de wis- en natuurkunde.
Zijne Maj, heeft den heer J. J. Stom van sGravenzande verheven
tot den Nederlandschen Adelstand.
Zijne Maj. heeft bij het bataljon rustende schutterij in het 4de district
van Zuid-Holland tot Kapitein d la suite benoemd R. Baron Collot d"Escurj,
te 's Gravenliage.
De Fransche zeeschilder Gudin heeft den 2den de eer gehad, bij
Zijne Maj. den Koning in een bijzonder geboorte te worden toegelaten en,
den volgenden dag ten Hove te dineren.
Uit Rotterdam schrijft men van den aden dezer:
Men ziec op de Nieuwemarkc alhier voorbereidselen maken tot het boren
van een welpur, volgens een nieuw principe, op de wijze waarop
elders arteslaanscbe putten worden geboord. Deze werkzaamheid kan 6e
scbouwd worden als eene proef om de binnenstad van versch water te voorzien.
Te Gorinchem is Maandag I. I. een monster hennep aangebragc, het.
geen in dit jaar binnen 70 dagen is gezaaid, gepinkt en bereiddaar gewoon
lijk hiervoor 3 maanden gerekend worde.
Men meldt uic Utrecht van den isten September:
Heden vierden alhier hunne gouden bruiloft, A. van Deiji, landman, oud
80 jaren, en M. Ballonzee, oud 73 jaren, hebbende 5 kinaeren en 15 klein
kinderen. Hoewel eenen hoogen ouderdom bereikt hebbende, is hij nog
dagelijks op het land werkende. Zijn vader bereikte den ouderdom van 99 jaren
en 28 dagen. De landhoeve, waarop hjj is geboren en boopc te sterven, is
sedert bijna 400 jaren in eigendom van zijne voorzateu geweest,
Men meldt uit Zutphen van 30 Augustus:
Als een gevolg van de buitengewone warmte dezer maand, verdienc op.
inenting, dac aan hec etablissement voor de zijdeceelt van deu heer A. J.
van Eindhoven, te Empe, bij Zutphen, thans voor de tweede maal van die
jaar zijdewormen zijn uitgekomen, en zulks uit eijeren, welke eerst korte,
lings aldaar uit de eerst gehoudene opvoeding gewonnen zijn; en dac dezelve
reeds zooverre in groei gevorderd zijn, dat, bij de nog aanwezige ruime
hoeveelheid van goed moerbezienblader alle hoop bestaat, deze tweede
educatie tot de volwassenheid en inspinning te brengen.
Bij de2e gelegenheid schijnt het niet ongepast ce zjjn te vermel
den, dat, van aan deze inrigtiDg gewonnen afgehaspelde zijde, thans
eenige voorwerpen vervaardigd zijn op de fabrijk van de heeren Tegel en
Oostip. ie Oldenzaalwelke zich, mee andere aldaar gewevene zijdestoffen
geplaaist bevinden op de belangrijke tentoonatelling van Overijsselache Njj.
verheid en Kunst-Voorwerpendie gedurende deze maand te Deventer
gehouden wnidi, en dac die voorwerpen, gelijk al de op evengemelds