Dit zijn de natuurlijke kiippen tier istterkttirde in de aristocratische staten.
Alle aristocratie, welke zich geheel van het volk afzondert, wordt magte-
loos. Dit is zoowel in de letterkunde als in de staatkunde her geval.
Keeren wij 11a het tafereel om. Plaatsen wij ons in eene volksregering,
welke, door verlichting en beschaving, vatbaar is vOor de genietingen des
geestes. De standen zijn er vermengd, de kennis even als de niagt, is er in
het oneindige verdeeld en overal verspreid.
Diftr is tlas eén verwarde hoop, wiens verstandelijke behoeften te vol.
doen zijn. Deze nieuwe beminnaren van de vermaken des geestes hebben
riet allen dezelfde opvoeding ontvangeD, zij zijn niet even verlicht, zij ge.
lijken niet op hunne vaders, en elk oogenblik verschillen zij van zichzeiven,
want zij veranderen gedurig van plaats, van gevoelens en van vermogen.
De wil van een ieder is dus niet aan dien van al de anderen door overle
veringen en gemeenschappelijke gebruiken gebonden, en zij hebben nimmer
de magc, noch de begeerte, noch den tijd gehad, om zich onderling te
verstaan.
Het is toch uit deze woelige en onzamenhangende menigte dat de schrjj.
vers geboren worden, en zij is het die aan dezen winst en eer verschaft.
Het valt mij niet tnoeijelgk te begrijpen, dar, de zaken zoo zijnde, ik
verwachten moet in de letterkunde van een zoodanig volkslechts een klein
geul noodzakelijke regels te vinden; en die weinige nog zijn aan verandering
onderhevig, daar bij de democratische natiën elk nieuw geslacht een nieuw
volk li. Bij deze natiën kunnen dus geene vaste regels bestaan.
In de volksregeringen hebben op verre na nier allen die zieh met letter.
Itnnde bezig houden, eene letterkundige opvoeding ontvangen, en onder
dezen nog volgen de meesten eeneu staatkundigen loopbaanof kiezen een
beroep waarvan zij zich slechts bij oogenblikken kunnen afzonderen; om
iteelsgewljze de genietingen des geestes te smaken. Zij beschouwen dus dit
genot als eene tijdelijke en noodige ontspanning te midden der ersiige werk
zaamheden van bet leven; zoodanige manuen kunnen nooit genoegzame gron.
dige kennia der letterkunde verkrijgen, om er al het fijne van te gevoelen; -
de kleine schakeringen ontsnappen hun. Slechts weinig tjjd hebbende om
aam de letteren te bestedenwillen zij toch daarbij zooveel mogelijk genie'
ten. Zij verkiezen de boeken, welke men zich met weinige moeite kan
verschaffen, spoedig kunnen gelezen worden, en geene geleerde nasporingen
èereischen om begrepen te worden. Zij moeten vooral nieuwigheden hebben.
Aan eene eentoonige levenswijze gewoon, hebben zij sterke aandoeningen
noodig; schitterende waarheden of zelfs dwaalbegrippen, welke hen op
eens en met gewald (lit hunnen gewonen toestand rukken en tot het onder
werp brengen, zijn hun welkom.
Wat behoeven wij hier meer bij te voegen en wie verstaat nietzonder
dar wij het zeggen, wat er volgen moetï
In haar geheel genomen, kan de letterkunde der democratische eeuwen
niet, gelflk in de aristocratische tijden, orde en regelmatigheid in alle deelen
der kunsten en Wetenschappen aanbieden. De vorm zal er gewoonlijk ver-
onaChtzaamd worden; de stijl vertoont zich zeer uiteenloopend, dan over.
Iaden en weekdan krachtig en verheven. De schrijvers zullen er meer op
de snelheid van uitvoering dan op de volmaaktheid doelen. De kleine ge.
Schriften zullen zeer talrijk de grooce werken schaarsch zijn. Men zal er
meer geest dan geleerdheid, meer verbeelding dan diepzinnigheid vinden; er
fcsl eené onbeschaafde en bijna woeste kracht in de gedachten heerschen, en
dikwijls eene zeer groote verscheidenheid en eene bijzondere vruchtbaarheid
in hare voortbrengselen. Men za! eer trachten te verwonderen dan te beha.
gen, en men zai zich meer beijveren om de hartstogten gaande te maken
dan om den smaak te vleijen.
Er zullen zeker van tijd tot tijd schrijvers gevonden worden', die eenen
vnderen weg zullen willen insiaan, en, zoo zij uitstekende verdiensten heb'
ben, zullen zii gelezen worden; maar deze uitzonderingen zijn zeldzaam,
en meestal zullen Bij die zich iu het geheel hunner werken, van het gewoon
gebruik zullen hebben afgezonderd, er weder door eenige bijzonderheden
inkomen.
Wij hebben twee uitersten afgeschilderdmaar de natiën gaan niet in eens
van den eenen tot den anderen staat over; zjj komen slechts trapsgewijze,
en door. eene menigte schakeringen, daartoe. In dezen overgangstijd, is er
meestal een tijdstip waarop beide letterkundige geescen zich ontmoecen, en
te gelijk In overeenstemming schijnen te willen heerschen.
Deze tijdperken zijn schitterend. Men heeft dan de vruchtbaarheid, zonder
grQoten overvloed, en de beweging zonder verwarring. Zoo was de Fransche
letterkunde der118de eeuw.
Wij zouden te ver gaan met te willen beweren, dat altoos dë letterkunde
ëener natie aan haren maatscliappelljken toestand en hare staatsregeling on-
"derworpen'Is. Behalve deze oorzaken, zijner voorzeker verscheidene an-
dere, welke een bijzonder aanzien aan de letterkundige werken geven; maar
dë door ons aangehaalde zijn toch zeker de voornaamste.
De volksregering doet niet alleen den smaak der letteren in de nijvere klas.
sen doordringen,-zij brengt den geest vsn nijverheid in de letterkunde.
In de aristocraciën zijn de lezers ongemakkelijk en weinig talrijk; in de
volksregeringen is het minder moeijeljjk hnn te behagen, en hun getal is ver.
bazend groot. Hieruit volgt, dac men bij de aristocratische volken, niet dan
met oneindige pogingen kan slagen, en dat deze pogingen, weike veel roem
kunnen geven, nooit veel geld kunnen opbrengen; bij de democratische vol
ken daarentegen, kan een schrijver zich vleijen gemakkelijk eenen middelma.
tlgen naam en een groot vermogen te vetkiygen. Men behoeft hem daarom
niet te bewonderen, zoo hij slechts gezocht wordt. De steeds vermeerderde
hoeveelheid lezers, en de gedurige behoefte naar nieuws, verzekeren het
debiet van een boekwaaraan overigens weinig waarde wordt gehecht;
De democratische letterkunde wemelt altoos vaa die schrijvers, weike in
de letteren alleen eene nijverheid ziet, en, voor eenige groote geesten, die
''daar gevonden worden, telt men er duizende verkoopers van denkbeelden.
PRljS-COURANT van EFFECTEN.
AMSTERDAM, 24.July 184I.
tr NeDHf.I-ANDt.f
Werkef. Sclmid ij pC. SiUS'lf
Dito Stot ft
«itg
JCans-Riljetien 24 j-g-a
%ftoft*Synds(N 4$ --
35 74I4 74i
Hand.-Maats. 4$ I56sill5<5i
O. I. Leening. 5 97la
Aandl.H.Spoorw. 4
R ijn-Spoprw. 4} 95^
Haarl. Meerioo£4
Frankrijk,
Inschr. Grb. 3. pCc. 4
Roeland.
Gb.#.&C°.3/98 5p'Ct.i05-cJi
1821 s 104Jei
Itis, en Cercjf. 64 -
4
GcbL
SI?
PRUISSEN,
Geld!, te Lond. 4pCc, -
Aandeelen van dito 4
Spanje»
ivJieuwei.835A'855pCc.i9j 19J
Dito onbep. st.,.4-~_
Dito passive,....5
Dito uitgest- 5^4
Coupons Ard.ió§a
Oostenrijk,
OM.Cötf &C°.5pCt. 4
srtificaten.al- 4
ïg. Metaliek 2 j 4
Idem5 4
j Dito in Lond. 5 4
ÈlaRk-Akpien.3 - 4
Napels,
Certificaten.5 pCt, 4 -
Dito in Napels* 5 4
Gebl.
m
Öe Prijs van de BOfÈR aan de WaaÖ binnen Ley den.
Zaturdagden 24. Ju lij 1841.
Van 34 tot 8 4 39 gulden.
BROODZETTING voor de STAD LETDEN;
Ingaande Maandag den 26 Jut ij 1841.
Maximum van den prijs, waar niet bovenmaar wel benedenzal mogen worden ver.
ingevolge Koninklijk besluit, van den 25 Januarij 1826, QStaatsblad N°. 5)',
kocht,
en de dispositie van H. H. Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland, van^den 5 Deceiiibet
1828, ProVincïaalblad N°. 161.)
Het Roggebrood, van zuivere rogge gebakken, wegende 3 Ned. ponden, op 34 cents.
Een pond vijl oneen, op 17
Ilec Tarwebroodbeste soortwegende een Nederl. pond, op ,32
Vijl'oneen, opi i 16 1
Het Fta'itschbroödvan een Nederl. pond, op «32
Vijf oneen, opi 16
Het Huisbakwegenue een Nederl. pondop .28
Vijf oneen, op14
Het minste soort of zoogenaamd króp uit de zakvan een Ned. pond, op 24
Vyf oneen, op. ,12
Alles gebakken overeenkomstig art. 2 van het Reglement op het Bakken en Vefkotf*
pen van Brood, gearresteerd den 20 January 1840.
Leydenden 22 July 1841.
Burgemeester en Wethoudert dér Stad Leyden
J, G. DB M*t.
ïef ordonnantie Van dezelvè,
v. P utVkamm Ab,
fi*
van
Bela:
Bela
en d
MaasslöIs, 21 July 184^. Door het bedanken van Ds. ff. BronPredikant te Goudc-
rek, voor de opzijn Ëerw. uitgebragte beroeping, zag de Breede Kerk eraadder Hefvonndé
Gemeente alhier zich genoodzaakt, om tot eene nieuwe nominatie over te gaan. Dien
ten gevolge werd, op den 2$sten Junjj 1. 1. gevormd eerst bet navolgende twaalftal:
DD. E, Ruitenschildte Lopik; P, van Roggete Kethelff. Cl aas sente Heicop cii
Boecop; ff. J W, Wunderte Thamen aan den Amstel; A. C. Lorentz, te Oude water;
A. de Reonde Bresserte Oudelande J, P. OUte Groot-Ammers IVitsenburgte
Boskoop; C. L, B. Jonquièrete Hoogmade; D. Middelkoopte Monster; J itooy^ams^
te Middelharnisen J. J. Sluiterte Voorschoten en Veur (de vier Ratstenmet het lot,
tegen Ds. H. A. Mattheste Valkenburg); vervolgens dit zestal: DD. E, Ruitenschild^
P. van Roggeff. J IV. WunderA, de Ronde BresserClaassen cn A. C. LorentZi
en eindelyk dit drietal: DD. E. RuitenschildP. van Rogge en ff. Claassen; uit welk
laatste, op heden, is beroepen de Weleerw. Zeer Gel. Heer Hendrik Claassen, Pre
dikant te Heicop en Boeeop.
STEDELIJK GTMNAS1UM.
Ingevolge Besluit van H. H. CuratoTen, noodigt de Ondergeteekende de Ouders, die
hunne Zoons het onderwijs aan het Gymnasium wenschen te doen volgen, uit, om dezen
bij den aanvang van den aar-Cursus, welke dit jaar op den 17 Augustus aanstaande be
gint, te doen inschrijven, daar, volgens gemeld Besluit, de Jongelieden, die nadien
tijdin den loop van het Schooljaar.9 als Leerlingen wenschen aangenomen teworden
althans zoo zfi nog niet 'aan de Studie der Oude Talen begonnen zyrï, naar bevind hun-
ner bekwaamheden, Wï in het onderwijs der overige vakken zouden kunnen deelen, doeli
dat het onderwijs in het Latijn en Grieksch voor dezen eerst een aanvang zal nemen bjj
het begin van den volgenden Cursus
De dag van het te houden Examentot de Inschrijvingzal nader worden aangekondigd)
A. BAKE, GyntnRector
De lessen der Mtizijkschool by het begin van het Schooljaar, op den sden August
tüs wederom eenen aanvang zullende nemen; zoo worden Ouders Of Voogden, welke
verlangen hunne Kinderen aan dezelve te doen deelnemen, verzocht zich vóór of uiterlijk
op den .3.1 July aan te.melden by den tydelyken Secretaris der Maatschappy tot bevorde
ring der Tponkust te LeydenDr. van DOEVEREN op het Rapenburg.
Getrouwd:
Leyden
den 22 July 1841.
p. engels.
We duw enaaren
M. G. A. TOUSSAINT.
Ui
Zi
lieno
amst
Oc
badp
fran
irres
rerw
lassa
lugl
E. N
beer
De t
bram
gévt
wttt
oi
bttt(
Man
poch
en 1
deze
Daar
en n
Rota
Heu
D
schif
lierk
Mrtigi
me
Baar 1
der n
1 -
Alle degenen welke Iets te vorderen hebben van, of verichuldigd F
zlin aan den Boedel van Wijle PETRUS BOER, in leven Koopman en
Tappergewoond hebbende en overleden aan de Spanjaards-brng te Lejder*
dorpy gelieven daarvan opgaaf of betaling te doen ten Kantore van den
Notaris C. CLAVE R WIJ DEN, te Souterwoudevóór of op den 10 Augus*^
cus aanstaande. jezor
geieg
Ten Kantore van N. NATHANS, te Leyden, zijn nog te bekomen:'
HEELE en GEDEELTEN van KOOP-LOTEN, voor de 1841/* Koni«bjme
lijkt NeclerlarJic'ne Loterijwaarvan de Trekking der Eerste Klasse begint tej[n t
trekken op- heden. gende
BUSE te Leyden heeft aangekregen een Puike Partij Vette Ge/"^
rookie ZALM, yoCent» de 5 One uitgesneden, bij de Heeie of Halve tot
der prijs. Groene JAAGHAR.INGdie Vet, Blank en niet Zout is, 8 en ioWbv
Cents. Een Keurige Partij Japansche SOJA en Geconfijce GEMBER; Diffe^
rente Soorten van Minerale en Medicinale WATEREN. Brieven Franco. ,JJrj
PUBLIEKE VERKOOPING. 'ent.
De Notarissen J. P. van KLINKENBERG DOZY en A. B. BARK
Nz.te Lcjdcn, zullen, op Donderdagen dep tgden Angnsius provjsioneelj, c
en den aden September 1841, finaal verkoopen in het fïceren Logement tl"
den Burg binnen Leyden, telkens des voormiddags ten elf ure preciess j,
- Ruim 4aJ aandeelen in de AMBACHTS HEERLIJKHEID Gortendat.
wassen enz-, van Gromstrijen, met al derzelver Praeëminenfiën en geregtl^1"
heden, gelegen in de Gemeente Numansdorp, gezegd de. Buitensluis,
De helft in aandeel of 5j pare in de Gorten. "Dijken Rietvelden, rfae
wasten, en Vlatticnden onder de Gemeente Goudswaard,, getegd.de-Koori,,"
dijk- en eene nitmumende' BOUWMANSWONING met-HEERENHUfJ1®'
ZING, SCHUUR, ERF-eit venier^etiamerte, mitsgaders 49 Bundersr* 'ij
Roeden en 21 Ellen extra goed BOUW- en WEILAND, staagde en.gelf
gen binnen de Gemeente Nutnansdorp, gezegd, ds Éuitensluis, alles in
Provincie Zuid-Holland, Arrondissement Dordrecht.
Breeder bij aangeplakte Billetten omschreven. j.""
De .voorschrevens percëelen zullen dagelijks"kurmen worrfen-bezigtigd.? l
Zijr.de inmiddels nadere Information te hekomen ten Kantore van voOj, !s'
noemde Notarissen en bij den Heer VLIELANDER, Burgemeester aan
Buitensluit, voornoemd.
Bij den Boekhandelaar J. W. van LEEUWEN, te Leyden, is vi
de pers gekomen en alom te verkrijgen: GEENE AANBEIJEN MEEK1 He
of opgave van het eenige en zekerste middel om dezelve op eene gehS nu,
onschadelijke wijze zelve te genezen en te voorkomen ft ƒ0.75. bewi
Bij de Wed. ANTHONY de KLOPPER en ZOON.teLeydett'™;;
kg
