Uits«Memz meldt men van den 23 Mei het volgende ongeval:
Gisteren is alhier een voorval gebeurd, waarvan in het algemeen belang de
openbaarmaking niet nutteloos zal geacht worden. Van de twee badschepen,
die aan onzen oever liggen en, ieder uit minstens 30badkamertjes bestaande,
veer druk bezocht worden, zonk gisteren avond, even na zes ure, het eene
zoo plotseling onder, dat de personen van beider kunne, dien toen juist
zich badende bevonden, naauwelijks den tijd hadden, om, slechts zeer wei.
nlgen in hnn hemd, de meesten spiernaakt, op de overige omliggende schui
ten en schepen te vlugtenen zich zoo van eenen gewlssen dood te redden.
Het badschip zonk terstond, met de kleederen der badlustigen en met de
eeheele bad-inrigting naar den grond. Men verbeelde zich den schrik der
badenden die gerust en zorgeloos in de badkuipen zaten, om hunne gezond,
he d te bevorderen, toen zij plotselijk door deze katastrophe overvallen het
onmiddelijkst blijkbare gevaar liepen, op eene ontzettende wijze hun leven
te verliezen. G R 0 O T - B R IT A N NI E.
T orvriFN den 27 Mei. Een voorval van gewigt is in het Huls der Ge.
meme gebeurd. d7aar namenlijk Maandag 1. I. Sir R. Peel aan het Huis heeft
aneekondigd, dat hij Donderdag eene motie zou doen, om het Huis te doen
verklaren dat de Ministers het vertrouwen van hetzelve met meer bezaten
en Hat zii'striidig met de constitutie zouden handelen. Indien zfi langer aan het
bestuur bleven. Deze verklaring is door de Tory-parlfi met uitbundig
eeimch ontvangen, dezelve wordt door de bladen dier partij voor eenen stap
tan gewigt beschouwden zij meenen, dat het voorstel bij de stemming zal
doorgaan. Doch daarom is het, naar de taal der dagbladen te oordeelen
nog geenszins zeker, dat deze nieuwe nederlaag van het Ministerie tot eene
beslissende uitkomst, dat is: tot eene aftreding of tot eene parlements-ont.
binding, leiden zal. De Ministers! hebben getoond, er prijs op te stellen,
dat hunne voorstellen tot wijziging der graanwetten in het parlement behan
deld wierden, onverschillig, of zjj daarbij op nieuw eene meerderheid erlang,
den. Zij hadden daarvoor den dag van 4 Junij bepaald; zij rekenen, naar
het schijnt, op den bijval, welken die voorstellen bij de massa des volks
vinden en die reeds in het indienen van verzoekschriften en het houden van
volksvergaderingen blijkbaar is, en zouden, zoo het tot eene parleraents
ontbinding komen moet, de nieuwe verkiezingen gaarne onder den indruk
van dien populairen maatregel willen doen plaats hebben. In dien zin heefc
de heer Hume in het Lager Huis gezegd, dat de jongste overwinning der
Tory-partij niet op de Ministers, maar op de Engelsche natie was be-
haald. De Tory- of behoudende partij wordt geacht de beraadslagingen over
de graanwetten gaarne door eene voorafgaande aftreding der Ministers onmo.
gelijk te willen maken; hetzij dan dat zij de gisting, die de openbare behan.
deling van dit onderwerp zou doen ontstaan, vreest; hetzij dat zij geen be
paald gevoelen deswege wil uiten. Het wordt toch in Engeland geenszins
voor onmogelijk gehouden, dat als een nieuw Ministerie van deze kleur op.
treedt, van hetwelk Sir R. Peel ongetwijfeld het hoofd zou zijn, daardoor
soortgelijke maatregelen met opzigc tot het tolsteisel zouden worden voorge.
dragen, als thans door de Torys zoo hevig worden bestreden.
In committé zal beraadslaagd worden over de jaarlijksche vernieuwing van
de regien op den invoer van suiker.
In de zitting van Dingsdag is met 59 tegen 58 stemmen een voorstel afge.
keurd, om namenlijk eene petitie door een en een half millioen Chartisten ge.
teekend en waarbij zij verzoeken, dat de vonnissen, welke tegen leden van
hunne party geslagen zijn geworden, vernietigd worden, in overweging te
nemen.
Overal worden vergaderingen gehouden ten einde petitien te teekenen
om aan het Lager Huis te verzoeken, dat de graanwetten herzien worden.
De Times meldt, dat de Londensche conferentie overgegaan is tot de
formele onderteekening der protocollen betrekkelijk het Oosten., welke tot
dusver alleen door 5 Mogendheden geteekend waren en dat alzoo Frankrijk
tot het bondgenootschap van Europa's groote Mogendheden is teruggekeerd.
De Engelsche Regering heeft de blokkade der kusten van Caudia erkend.
FRANKRIJK..
Parijs den 27 Mei. Al de vreemde gezanten hebben thans Parijs verla
ten om hunne buitenverblijven in de omstreken te betrekken,
De Minister Guizot heeft in de Kamer van Afgevaardigden den 27sten
verklaarddat er bij de Regering geen plan bestaat en ook niet bestaan
heeftom Algiers te verlatenwaardoor hij tevens de echtheid van de aan
den Koning toeschreven brieven heeft ontkend.
De werkzaamheden der Kamer van Afgevaardigden zuilen waarschijn.
ljjk met het laatst van deze week een eide nemen.
Het getuigen-verhoor in de zaak van Darmis afgeloopen zijnde, heeft
de Procureur-Generaal de beschuldiging tegen hem en zjjne beide medege
vangenen volgehondn. Daarna zijn de pleidooijen der advocaten begonnen.
Er werken thans 180,000 werklieden aan de fortificatiën rondom de
hoofdstad en de met dezelve verbonden onderscheidene werkzaamheden.
Eene telegraphische dépêche te Parijs ontvangen, meldt, dat de Gou.
verneur Bugeaud den 8sten tot het doen eener nieuwe expeditie uit Algiers
vertrokken was.
Uit Algiers verneemt men, dat alle scheelzienden en stamelenden al.
daar bjjeen zijn gebragt, om door den geneesheer der Prinsen, DrBaudens,
geopereerd te worden.
De Belgische Minister van Oorlog heeft bepaald, dat, wegens het
groot aantal gehnwde officieren, geene huwelijken onder hen meer zullen
toegestaan worden, indien zij niet den rang van Kapitein bezitten.
PROMOTIEN aan dz LEYDSCHE HOOGESCHOOL.
Den 17 Mei, de Heer l. Verheven, van 's Hertogenhosch, in de Regtenna de ver
dediging zijner Dissertatie continens r Quaestiones Quasdam.
Den 28 Mei, de Heer A. Ffrp, van Bergum in Vriesland, in de Regren, na de ver
dediging zijner Dissertatie: de Exsccutoribus TcstamcntariisJure Belgico cum Gallico col-
lat 0,
Dienzelfden dag, de Heef J. B. L. IVcntholtvan Rotterdam, in de Regren, na de ver
dediging zijner Dissertatie: ad Locum Juris Mercatorii tam Francici quarn Neerlandi de
Dcbitorie Obaercti patrimonii liquidatione et in integrum restitutione.
MENGELINGEN.
NIEUW SYSTEMA van OPENBAAR ONDERWIJS
in FRANKRIJK.
Vervolg en Slot.')
Wij kunnen ons verder met de leerwijze zoo als dezelve thans Is, niet
vereenigen; want, niet alleen dat dezelve slechts voor een klein aantal
personen van nut kan zijn, trekt dezelve ook vele jonge lieden naar de
hoofdstad, die dat onderwijs zouden kunnen genieten zonder hunne ouders
ie verlaten, wanneer het geheel privaat leerstelsel overbodig gemaakt zou.
de worden door de daarstelling van een dagblad, dat door de Regering
ondersteund werd. Hoe zoude b. v. de studerende jeugd in de provinciën,
zonder belangstelling en nut een dagblad lezen, dat, terwijl het niet meer
dan eene sou voor elk nommer, dat is 18 francs in het jaar, kost hen da-
gelijks met eene andere steeds belangwekkende voorlezing over staathuis.
houdkunde, geschiedenis, philosophie, vergelijkende wetgeving, staatsregt,
redeneerkunde enz. der beroemdste vaderlandsche geleerden bekend zoude
maken, zonder dat zij hunne studeerkamer zouden behoeven te verlaten?
Wij herinneren, dat het openbaar onderwijs en de periodieke drukpers
naauwer moesten verbonden worden; zij staan in te dadelijkewerwantschap
dan dat men dit zoude verzuimen. Ook de pvoeding der meisjes moet met
die der mannelijke jeugd gelijken tted honden. Men moet zich voor eene
verwarring hoeden en lager onderwijs niet voor hetzelfde als volksonderwijs
houden. De opvoeding der kinderen is een geschenk, dat men aan de toe
komst maakt, maar de beschaving van het volk is eene aanwinst voor het
tegenwoordige. Daar dit volks-onderwljs voornamelijk door de periodieke
drukpers werkende zich tot alles wendt wat lezen kan, bevat het: i°.On-
derrigt over de pligten en regten der personen, als burgers en onderdanen;
2°. verbreiding van wetenschappelijke en technische ontdekkingen 3°.bekend-
making van alle voor de maatschappelijke huishouding of voor huiselijk ge*
bruik nuttige dingen. De daartoe te bezigen middelen moeten zijn: i°. voor.
lezingen welke door vrienden van vooruitgang en verlichting in steden en
dorpen in groot getal gehouden en door de Regeriug ondersteund worden;
2°.polytechnische dagbladen, weike door derzelver lagen prijs ove*al ingang
vir.den. Eu zoo wenschen wij dan eindelijk, dat de Regering uit liet open
baar onderwijs in verband met de periodieke drukpers, deze beide uitdruk*
kingen van hetzelfde denkbeeld, al die rijke vruchten trekken moge, weike
dezelve in zoo ruime mate aanbieden om de zedelijkheid van het geslacht te
versterken, het crediet des lands te verheffen, den landbouw en de ambach
ten te beschermen, den handel uit te breiden voor het behoud der constitutie
in de doorgaande beschaving van het volk borg te vinden, en het overgroot
getal van het staand leger tot op eenen juisteren maatstaf te verminderen.
Zoo zal de toekomst, waarover tot nu toe gestreden is, niet in deszelts hoop
en Europa in deszelfs vrede gestoord worden. Aan eene andere zijde zij het
doel onzer Regering fidele aanmatiging af te wijzen en erkende verdienste te
verheffen, door grondigheid in de studiën de oppervlakkigheid van geest te
verbannen. Is eens de nieuwe geest van het openbaar onderwijs door deze
zegeningen vergezeld, dan zal het tfidperk der hervormingen beginnen en
dat der revolutien geëindigd zijn.
De HRACHICH, CHAMPAGNE van het OOSTEN.
Europa zond deszelfs wijnen naar het Oosten, en de Pachas enPadischahs
begonnen zich met champagne te bedrinken; het Oosten was niet ondank,
baar en zond ons weder deszelfs opium, maar de opium is alleen goed tot
slapen en droomen. De wfin, in zekere mate gebruikt, geeft een vurig,
prikkelend genot, een genot, dat geest en ligchaam te gelijk ten hoogste
opwindt, terwijl men bij de opium slechts In onbeperkte eenzijdige verruk,
king, in eene wellustige beschouwing geraakt, waarbij bewustzijn en leven,
geest en vrolijkheid, ontbreekt. Daarom is ook de opium, meer bij ver.
wijfde Turken en Peiziërs, in China en Indië in gebruik, oan bij de Ara.
bieren. Deze houden boven al, van eenen wilden dollen roes, welke ein
delijk tot het delirium stfigt, en hiertoe hebben zij reeds sedert tijden een
geheel eigenaardig middel, een voortreffelijk equivalent voor het door den
propheet verboden wijngeno.en dit is de Hrachich.
In Turkije hebben wij eene menigte opiumëters gezien, in Kahira vonden
wij talrijke benden Hrachachs dat is Hrachicheters. Wij zeiven hebben met
beiden proefgenomende opium maakte ons in allen deele zalig, maar het
was eene negative zaligheid, eene soort van wellustige vernietiging, waarbij
het ligchaam even zoo gebonden bleef als de geest, en zoo dikwijls ik opium
nam, herinner ik mij, dat ik een of twee uren doorbragt met voor mij zeiven
te herhalen: „Ach, wat ben ik gelukkig!"
Wat daarentegen den Hrachich betreft, kan ik niet afzijn te geloovendat
het deszelfs geest en kracht was, welke den propheec bij zijnen snellen
vlugt naar den zevenden hemel, minstens even zoo zeer te hulp kwam,
als de vleugelen van den engel Gabriil. Wij hebben hier en daar aan de
wanden van Oosteriche koffijbuizen, voorstellingen uit het paradijs gezien,
weike, zoo men ons zeide, door derwischen geteekend waren. Ook hier
kon alleen de Hrachich deze paleizen daargesteld hebben, wier trotsche
bouw en vreemde sierlijkheid, alle denkbeelden te boven gaat; deze dieren,
welke mogelijk elders te huis kunnen behoorendoch zeker niet op onze
planeet,te vinden zijn; die boomen met gouden stam en zilveren bladen,
welke met onbekende vruchten beladen, en door phantastische vogels be-
woond worden; die vijvers eindelijk waarin men visschen zwemmen ziet,
die zeker noch op onze tafels, noch in onze bewaarplaatsen, ooit zijn ge
zien geworden.
Overigens is de wijze waarop de Hrachich bereid worde geen geheimde
Arabieren leerden ons, dat de geestvervoerende zelfstandigheid daarin niets
anders was, als een afgietsel van het zaad en de wortel dis hennips, welke
men in boter koken laat, en dan met suiker, amandelen o: pistaches te za.
menbakt. Aldus bereid, wotdt dit gebak, in koekjes, zoo groot als de
hand, verkocht; de helft daarvan is voldoende om de dronkenschap te ver-
oorzaken: wij ten minste hadden bij de eerste maal uiet meer noodig.
Niettegenstaande den voorkeur der Arabieren voor den Hrachich, is de
opium niet bulten gebruik geraakt; ook is de Hrachich geene uitvinding van
gisteren, veeleer hebben zij sedert eeuwen vreedzaam te zamen geheerscht,
en elk afzonderlijk heeft deszelfs voorstanders gehad. De opium is en blijfc
het ilevelings-genot van alle bedaarde lieden, van alle eerzame burgers,
met een woord der Turken, die, zelfs wanneer zij hun verstand prijs geven,
hunne waardigheid niet verliezen willen; wil men daarentegen tot de hra.
hich-eters behoorendurft men zich zonder vrees den bijnaam van hrachah
laten geven, hetgeen nog al tamelijk met onze beteekenis van dronkaard
overeenkomt, dan moet men reeds een diep gedaald liederlijk persoon zijn,
en den tulband op zijde dragen. Men moet zien welk geweld deze Hrachachs
maken, wanneer zfi voorbijgaan: de vrouwen verbergen zich nog meer dan
gewoonlijk, en de stille lieden maken zich spoedig weg; zijn zij in eenen
tuin, dan hoort men niets dan hun gelach en dwaze gezegden, en de ver.
siandigen moeten zich verwijderen. Een in het oogloopend verschil tusschen
hrachich en opium, is, dat het laatste van de wereld aftrekt en afzonaert,
het eerste daarentegen altoos met anderen te zamen gebruikt wil zijn, en
alleen in gezelschap waar genot geeft.
De weiking der hrachich is zeer langzaam; bijna een uur brengt men door
zonder iets te merken, tot dat men eensklaps hevig begint te lagchen, en
de uitbarsting daar is; dikwfils is het als een droom, men wrijft zich de
oogen, men meent te slapen, men heeft een bfizonder aangenaam gevoel,
vooral in den bovenbuik, en zie daar, om een woord, om niets wordt men
door eenen hevigen lachkramp aangetast, welke slechts eindigt om weder te
beginnen. Over het aigemeen heeft deze dronkenschap het eigendoramelijke,
dat het verstand nimmer geheel verdwijnt; er ontstaat een strijd tusschen rede
en ooiheid, het bewustzijn dat men dwaze taal voert, is daar en toch kan
men het niet laten. Eenigan, voornamelijk de nieuwelingen, worden daarbij
door eene verschrikkelijke vrees geplaagd; zij vreezen namelfik voor altoos
dol te blijven, en ik herinner mij een onder hen, die, bfi eene zoodanige
gelegenheid heete tranen stortte, en gednrig vroeg hoe hfi zich in zulk eenen
toestand aan zijne familie en vrienden zoude kunnen vertoonen.
Eene andere eigenschap van dezen roes isde snelle opvolging der denk.
beelden, welke zich alsdan in eene verbazende hoeveelheid op doen. Men
begint iets te verhalen, naauwelijks heeft men de eerste woorden geuit, of
er vallen nieuwe gedachten in en het eerste verhaal blijft stekenmen komt
er weder op terug om het nog eens te verlatendikwijls vraagt de een den
andere wat hij dan toch gezegd heeft, en aat dit alles met lagchen, tranen,
uitroepen, zang enz. vergezeld gaat, spreekt van zeiven.
Wat zijn toch de grove dampen van den wijn tegenover deze grootsch,
dolheid van den hrachichwaarin men meerdere jaren in een uur afleefte
waarin het bloed in eene gloeijende lava, en bet hoofd in eenen brandenden
vuurover verandertwaarin de gevoeligheid in eene onbegrijpelijke mate
geprikkeld wordt, eu de herinnering nog achter blijft, wanneer de roes voorbij
