Een pcrrooi, in dato 30 Junij 1840, voor den tijd van vijf jaren verteend
aan R, ft. ten Hove te Groningen, op de uitvinding van een werktuig ter
bespoediging van den vervoer van aarde bij het graven van vaarten en kana-
ten en het aanbrengen van aarde bij het aanleggen van zeedijken.
Een ocrrooij in dato 3 Julij 1840, voor den tijd van tien jaren verleerd
aan J. Pieten, woonachtig te Londen, domicilium verkozen hebbende bij
C. C. Uhlenbeck te Amsterdam, op de invoering van een verbeterden toestel
tot voortstuwing van booten en andere vaartuigen.
Een octrooi, in dato 3 Julij 1S40, voor den tijd van vijf jaren verleend
aan D. J. van Boom te Utrecht, op de uitvinding eener ceconoriiische ver
vaardiging van vloer- en voetmatten, en van de bereiding van zoogenaamd
wol uit dezelfde grondstof.
Een octrooi, in dato 18 Julij 1840, voor den tijd van vijftien jaren ver
leentl aan C. Hesse/mifer, M. Ie MarchandM. J. RotenH. J. Roten eri
P. Houti te Amsterdam, op de uitvinding om de stoomkracht toe te passeri
op de kunst van diamant-slijpen.
Een octrooi, in dato 26 Julij 1840, voor den tijd van vijf jaren verleend
aan J. Seholderer te Rotterdam, op de uitvinding van verbetering van
vuurwerk onder ruw- en disteleerketels, ten einde het aan stuk stoken der
ketels en het doorschieten te beletten met besparing tevens van een ge
deelte der brandstoffen, welke men gewoonlijk bezigt.
Van wege het Gouvernement is ter kennis gebragt aan de Besturen,
wie zulks mogt aangaan, dat, wanneer de gebouwen, dienende voor kazej
nen, stallingen, enz., niet in voldoenden staat worden gebragt of gehouden,
de garnizoenen uit zoodanige plaatsen worden verlegd.
Gisteren is, ter gelegenheid van de heugelijke geboorte van eenetl
telg uit het regerend stamhuis, de eerste steen gelegd van de antieke schil
derijzaal, welke, zoo als reeds vroeger gemeld is, achter het paleis van den
Prins van Oranje wordt gebouwd.
Deze steen, uit wit marmer, met eenen blaauweri marmeren rand, ver
vaardigd, is door den Prins zeiven gelegd, en prijkt met het volgende op.
schrift in vergulde letters:
Gebouwd
en
ïerste steen gelegd
door.
Z. K. H. WILLEM GEORGE FREDERIK,
Prins van Oranje, enz. enz.
Op den heugelijken geboortedag van Hoogstdeszelfs eersten
Kleinzoon, op den 4 September des jaars 1840.
Bij deze gelegenheid was de plaats voor het leggen van den steen met de
Nederlandsche-, Wurrembergsche- en Oranje-vlaggen, alsook met eikenloof
en bloemen, versierd. De ondernemer van dit werk, de heer J. E. van El
linkhuizen, heeft daarbij eene gepaste aanspraak gehouden, terwijl tevens
eenrge door hem vervaardigde coupletten zijn gezongen.
Men meldt uit Amsterdam van den aden September:
Den 29ster. I. 1. is alhier, onder voorzitting van den heer A.des Amorievan
der Hoever.Voorzitter der tweede klasse, gehouden de drie en dertigste alge.
meene vergadering van her Koning/ijk Nederlandsche Instituut van Wetenschap,
oen, ietteikur.de en Schoone Kunstenwaarbij de vaste Secretaris dierklasse,
"de heer Mr. S. It. IViseliushet Secretariaat waarnam. De werkzaamheden,
waartoe deze algetneene vergadering beschreven was, ten einde gebragt zijn
de, werd de heer J. Bosscha, Voorzitter der derde klasse, tot algemeenen
Voorzitter voor het volgend Instltuuts-jaar aangekondigd, ten gevolge waar
van, de werkzaamheden van het algemeen Secretariaat zijn overgegaan op
den heer Mr, C. A. den Tex vasten Secretaris der laatstgenoemde klasse.
Var. den $den September. Het genootschapTer Bevordering der Heel.
kunde, alhier, vieroe op gisteren, eene algemeene vergadering, het feest
van zijn vijf en twintigjarig bestaan; waarbij de Hoogleeraar Tilanus, als
voorzitter, in eene gepasre aanspraak, de stichting en lotgevallen van deze-
Wetenschappelijke instelling herdacht, en den wensch uitte, om den werk-
kring des genootschapsovereenkomstig den tegenwoordigen stand der we
tenschappen, uit te breiden. Dien ten gevolge werd het voorstel aangeno.
men, dat, aangezien de heelkunde haar licht van de geneeskunde behoort te
ontleenen, er voortaan ook geneeskundigen als gewone leden zouden worden
opgenomen, en de bemoeijingen van het genootschap zich niet enkel tot de
heelkunde, maar ook tot de geneeskunde zouden bepalen. Nadat dan ook
de heeren: A. G. Resler, Med. Dr. et Chlr. Majoor, te Haarlem; C. Gobee
Med. et Chir. Majoor bij de marine, te Utrecht, en J, A, Mulder Jr.,
Heelmeester te Utrecht, tot gewone leden waren verkozen,, werden nog
ten gevolge van de uitbreiding des werkkrings van het genootschap, door
Directeuren tot leden voorgesteld, en bij meerderheid van stemmen benoemd,
de heerén Med. Doet.: Cats Bussemaker, te Amsterdam; Beeke, te Haarlem;
van Bemmelen, te Haarlem; C. J. van Cooth, te Amsterdam; Pruys van der
Hoeven, Hoogleeraar te Leyden; de Jonge, Hoogleeraar te Middelburg; van
Maanen, Med. Dr. en Raad-Adviseur te 'sHage; Macquelyn, Hoogleeraar
te Leyden; Moll, te Arnhem; Mulder, beroepen Hoogleeraar te Utrecht;
G. C. Ontijd-, te 'sHage; van Rossum, (vader) te Amsterdam; Stratingh,
Hoogleeraar in de geneeskunde te Groningen; C. Themmen, te Deventer, en
A. iVillette Amsterdam.
Des namiddags vereenigden zich de leden, in den tuin de Nederlanden,
aan eenen feesteiijken maaltijd.
Van den \den September. Heden heeft de stoomboot Archimedes voor
het eerst een' proeftogt voor deze stad gedaan. Het gezelschap bij dien
togt bestond uit eenige hooge autoriteiten der marine. Deze stoomboot on.
derscheidt zich van de gewone sttoombooten daarin, dat het voorstttwend.
werktuig van dezelve bestaat uit eenen slag van de zoogenaamde schroef van
Archimedes, welke geplaatst is in den achtersteven van het schip, eenige
voeten voor het roer, en ruim twee voet beneden de oppervlakte van het
wa-er. De stoomboot heeft een ligt en sierlijk voorkomen, en stoomde met
eene snelheid van ruim acht Duitiche mijlen naar 4 uren, met eene slechts
zachte trilling, in eenen korten tijd, tot nabij den vuurtoren van het Y.
De Kapitein der boot en de heer Smith, de uitvinder, deden het gezelschap
de geheele inrigting der boot bezigttgen; vooral wekte het eene algemeene
bebngtelling op, hoe gemakkelijk en snel de schroef als van het stoom
werktuig kon worden losgemaakt. Het wenden der boot geschiedde met
snelheid, en met schier geene afwijkingen van derzelver midden, en zelfs
onmiddellijk bij het in beweging brengen van het werktuig, zonder dat het
vaartuig eenige voortgaande beweging had. Bij eene tegengestelde werking
der schroef, werd het vaartuig achteruit gedreven, met eene snelheid van
4' tot 5 mijlen. De stoommachines zijn in deze boot niet als gewoonlijk
dwars scheeps, maar langs scheeps' gesteld, en doen 24 tot 26 slagen in
eene minuut; bij het laatste slagen had He boot eene snelheid van 9 en 9j
mijl. Deze boot, wier zamenstellingvooral voor Nederland om deszelfs
menigvuldige rivieren, als belangrijk kan worden aangemerkt, verdient zeer
de onderscheidene aandacht van elk, die belang stelt in stoombooten, en
kan welligt van eene uitmuntende toepassing zijn voor onze binnenvaarten,
daar derzelver snelle vaart slechts weinig beweging in het water maakt; ook
is de smalte der boot, en het gemis der anders breede raderkasten, zeer
gunstig ten deze,
Uit Groningen meldt men van den 3den September, dat op den 28sten
Augustus de gedenkdag van net behoud der stad in 1672 met geestdrift is
gevierd geworden. Het wapperen -ter vlaggen van gebouwen en schepen
gaf reeds vroegtijdig een feestelijk aanzien aan de stad. In de Martini-kerk
werd door Prof. Hofstede de Groot eene schoone redevoering gehouden, door
weike hij zijne toehoorders den blik deed vestigen op het nationaal geloof,
ais de bron van nationale ktacht, ook bijzonder gebleken in de dagen van
hét beleg. Te ij ure trokken de leerlingen van de stads- en armenscholen
en van de Israëlitische armenschool, ren getalie van 1500, allen met g*oen
versierd, naar het Sterreboseh. Hier speelde de hoornblazers van de 8sce
afdeeling volksliederen, welke door de kinderen gezongen werden. Vervol,
gens werd koek en bier uitgedeeld; kinders, ouders en toeschouwers waren
in eene opgeruimde stemming. Intusschen had de sociëteit Amicitia riet
weinig bijgedragen tot de vreugde, door het daarstellen van een geliefkoosd
volksvermaak; de zoogenaamde aa I trek ken jwaarbij 21 personen met vol
harding om den prijs dongen, terwijl R. Smiide Jr. den prijs en A. van Dijk
de premie behaalden.
Een nieuw vervaardigd tooneelspelRapenhautwerd ten tooneele gevoerd,'
en met het afstceken vau vuurwerken werd dit echt volksfeest besloten.
Uit Maastricht schrijft men van den isten Sepiemoer:
Sinds eenige dagen zijn de Nederlandsche en Belgische Commissarissen,*
bela,t met de onderhandeling over de uitwisseling der arenieven; in deze
stad vereenigd. Na vele bijeenkomsten, waarbij de volkomenste harmonie
hcerschie, zijn gemelde, heeren gekomen tot de sluiting eener overeenkomst,'
waarbij de grondslagen der te doene uitwisseling zijn vastgesteld. Die over.
éenkomst moet heden geteekend zijn. Van wederzijde heeft men deze zaak
met de grootste overeenstemming behandeld, en zonder dat het minste be
letsel in den weg is getreden. Bij deze onderhandeling wordt Nederland
vertegenwoordigd door den heer Blocmaerts, lid van den Provincialen Raad,
alhier, en Belgie door den heer Emanuel Coenegrachtlid der permanente
deputatie van Belgisch Limburg, geadsisteerd door den heer Hamaekers
divisie-chef bij het gouvernement te Hasselt.
T U R K Y E.
Uit Konstantinopel meldt men van den 12 Augustus, dat niet alleen in de
hoofdstad, maar bijna in geheel het Rijk eene bedenkelijke gisting heerschte,
welke men op rekening stelde van den verbannen Groot-Vizier CAwew-Pacha
aoodat de Regering het noodig had gerekend, om eene afdeeling van 800 man
naar Rodostro te zenden, waar Chosrew zich bevond, om dien staatsman in
bewaring te houden.
In twee ateden.Tokat en Samsum, waren reeds oproeren uitgebarsten,
ten gevolge van welke de Overhelds-personen vermoord waren en de opstan*
delingen de teugels van het gebied in handen hadden genomen.
Ook in Servie staan de zaken op geenen goeden voet, daar de Rege.
ring aan den Commissaris der Porte regtstreeks geweigerd heeft, om de aan.
stokers van het laatst plaats gehad hebbenden oproer in hinden vanhetgeregt
te leveren, daar zij hert niet als oproermaker! beschouwden, maar wel hen
daarvoor bieldendie bewerkt haddendat de oude Vorst Milosch vau de
Regering heeft moeten afstand doen.
Een bijzondere brief uit Belgrado van den aosten meldt het volgende,
waaraan echter de Allgemeine Zeitung, die dezelve mededeelt, niet veel
gewigt hecht, maar het eer beschouwt als eene aanduiding van hetgeen zou
Itunnen gebeuren:
Een zoo op het oogenbllk alhier aangekomen Tartaar brengt de tijding,
dat Chosrev-Pacha uit zijne gevangenis is ontkomen, zich aan boord van een
schip heeft begeven, en met zijne aanhangen een' bloedigen opstand te
Konstantinopel heeft bewerkt, ten doel hebbende Abdul-Mcdschid vin zijnen
troon te storten, en diens jongsten broeder tot Sultan te verheffen. Chosrev
heeft echter reeds, bij die beweging, bet leven verloren, terwijl, daaren.
boven, meer dan 1,000 menschen zouden zijn omgekomen. De jongste
broeder des Sultans zou in hechtenis zijn genomen.
De laatste berigten uit Konstantinopel loopen tot den ipdea en bevat
ten onder anderen het volgende:
De Fransche Gezant Pontois heeft eindelijk nieuwe instructien uit Parijs
ontvangen. Waarschijnlijk ten gevolge van dezelve meende hij eene nota
»n de Porte te moeten zenden, waarin hij zijn ongenoegen betuigt, dat,
met geheel voorbij zien van Frankrijk, door de Porte een verarig met de
andere groote Mogendheden is aangegaan, welke de toekomstige gesteldheid
van het Oosten bepaaldelijk schijnt vast te stellen. Frankrijk kon slechts
met bedroefdheid zien, hoe me» bij eene zoo gewigtige vraag gehandeld
heeft; hetzelve wil ondertusschen ook bij deze gelegenheid zijne gematigd,
heid niet verloochenen en aan eene eenvoudige blokkade van ./Egypte en
Syrië geen hinderpaal in den weg stellen, doch zou Fraukrijk genoodzaakt
zijn de rol van een rustig aanschouwer op te geven, zoodra de gebeurtenissen
zoo ver gingen, dat eene Russische vloot in den Bosporus inliep en een Rus
sisch leger tot verdediging der Otrominnische hoofdstad zou worden aangewend.
Voor het overige was men te Konstantinopel met het bestaande trictaat
zeer ingenomen.
De hitte was te Konstantinopel zoo buitengewoon groot, dat onder,
scheiden menschen op straat dooi beroerte getrcffen werden. De thermometer
van Reaumur teekende in de schaduw 37 en 38°.
PORTUGAL.
Lissabon den egsten Augustus. Ofschoon de ongeregeldheden In de hoofd
stad geen verder gevolg gehad hebben, zoo waren er andere te Braga en
Portalegro uitgebarsten, die te meer van eenen veronrrustenden aard waren,
omdac het Gouvernement op de tronw der troepen in die plaatsen niet reke.
nen kon. Het plan van het laatste oproer te Lissabon schijnt geweest te
zijn, om de Koningin in handen te krijgen, haar driejarig zoontje als Koning
uit te roepen en liet bestuur aan een Regentschap in handen te geven.
De Regering des Lands bevond zich nog in eene andere moeijelijkheid,
daar het Hooggeregtshof geweigerd had deel te nemen aan de bijzondere
militaire Regtbank, ingesteld om de laatste opstandelingen te oordeelen. Het
Hof beriep zich op een artikel in de grondwet, hetwelke hun geene vrij
heid zou geven, die betrekking te vervullen. De Regering had daarop aan
de Cortes voorgedragen, om dat artikel uit de grondwet weg te schrappen;
doch nu beweerde men, dat, volgens de grondwet zelve, geene verandering
daarin mogt gemaakt worden, zonder bet bijeenroepen van nienwe Cortes.
Er was eene lijst in omloop van personen, die als de voorwerpen der
algetneene wraak werden aangeduid,
SPANJE.
In eenen brief uit Barcelona, kort na het vertrek der Koningin, leett"
men het volgende:
Kort na het vertrek der Koningin uit onze haven, heeft zij in de opene"
zee de stoomboot Tonnerre en eenige andere Fransche oorlogschepen ont
moet. Die schepen hebben zich bij dat, waarop de Koningin zich bevond,
gevoegd, als om het tot geleide te strekken. De beide Koninginnen zullen
vier of vijf dagen te Valencia doorbrengen, waar de Generaal O'Donnell, aan
het hoofd van 14,000 man, haar ia voorgegaan. Espartero vestigt zijn hoofd
kwartier te Marcorell, op 8 uren afstands van deze stad. In eenen Kabi
netsraad, laatstelijk in tegenwoordigheid van Espartero gehoudenheeft Hare
Majesteit beweerd, dat het leger tot op 80,000 man moett worden terugge-
hragt, welke magt, hare» inziens, voor de handhaving der rust in geheel
Spanje groot genoeg was; maar Espartero heeft, onder het voorwendsel van
den ingewikkelden toestand aer Europesche aangelegenheden, beweerd, dat
het leger niet minder dan 120,000 man behoorde te zijn, en zijn gevoelen
heeft bovengedreven. Men verzekert dat Espartero, door de Engelache
partij geruggesteund, meer dan ooit naar het mede-regentschap staat. HÖ
vleit daarom het leger, waar, indien men tot afdanking overging, zijne aan
hangen aanmerkelijk zonden verminderen. De Koningin laat van hare zijde,
op de ondersteuning van Frankrijk vertrouwende, veel geestkracht tot hand.
having van gematigde regeringa-beginseleu blijken.
