T U R K Y E.
van administratie in Tiet stations -gebouw zijn ontvangen en de bijzonderhe
den door Iloogstdezelve in oogenschouw zijn genomen, is het aanzienlijk
gezelschap met een fraai versierde trein van vijf rijtuigen, waarin men de
Nationale en Wurtembergsche kleuren opmerkte, naar Haarlem gereden, door
de locomotive de Snelheid getrokken wordende, en na eenen korten tijd al
daar vertoefd te hebben, weder teruggekeerd. De overtogt is iedere reis
in 21 it 22 minuten voibragt. Bij de terugkomst aan het station te Amster.
dam, is het hooge gezelschap een collation aangeboden geworden, hetwelk
zij met hun bijzijn wei hebben willen vereeren»
Van tiaar bezochten de Erfprins en de Erfprinses bet Instituut der blinden.
Morgen ochtend zullen de Vorstelijke personen de godsdienstoefening in
de Nieuwe Kerk onder gehoor van den vvel-eerw. heer Brave bijtvonen
behalve de Kroonprinses, die zich, naar men verneemt, naar de Grieksche
Kerk zal begeven.
De heer Mr. J, Brand van Langer ach en Gabouw heefc aan HH. KK. HH.
den Erfprins en Erfprinses van Oranjebij gelegenheid van Hoogstderzelver
iutogt in Amsterdam, eenen feestzang aangeboden.
Sedert Dingsdag laatstleden, toen de spoorweg tnsschen Haarlem op
Amsterdam geopend is geworden, hebben tot Vrijdag over de 5000 personen
van dat middel van vervoer reeds gebruik gemaakt.
Bij de Koninglijke Akademie van Beeldende Kunsten te Amsterdam,
is door de daartoe door Zijne Exc. den Minister van Binnenlandsche Zaken
benoemde Commissie van beoordeeling, op den 23sten dezer, de groote prijs,
bestaande in een vierjarig pensioen van ƒ1200, tot het doen eener buitenland,
sche reis, dit jaar 111 het vak van historie-schilderen, toegekend aan het stuk,
geteekend N°.4, met de spreuk: Ter mededingingwaarvan gebleken is ver
vaardiger te zijn: Johan Hendrik Koelmanterwijl van de stukken N°. 1, aan
dankbaarheid gewijd, geschilderd door Petrus Franciscus Greive-, N°. 3, voorwaarts
is mijn wcnsch, door Adrianus Jan Ehnleen N°. 6, na regen komt zonneschijn,
door ReijnierCratijvangerloffelijke melding is gemaakt, met bijzondere aan.
beveling van N°. 1. En zullen al de kunstwerken, waarmede naar dezen groo.
ten prijs is gedongen, van den 27sten dezer totZaturdag den ia October aan.
staande, in het locaal der Akademie, dagelijks, des Zondags uitgezonderd,
van 9 tot 12 ure, voor de leden der Akademie en bijhebband gezelschap, en
van 12 tot 3 ure, voor het publiek ter bezigtiging ten toon worden gesteld.
Men verneemt, dat aanstaanden Dingsdag voor de Criminele Regtbank
te Amsterdam zal teregt staan J. Rennenberg, vroeger Kapitein bij de ma.
biele Noord-Hollandsche schutterij, ais beschuldigd van diefstal, door mid.
dei van valsche sleutels, van circa 11,000 Effecten, uit de schrijfcassette
van den heer SleutelaarKapitein hij de garnizoenscroepen te Hoorn. De
Advocaat van Hierop zal voor den beschuldigde het- woord voeren.
De Utrechtschc courant berigt, dat de pogingen van het Gouvernement,
om in de gevangenissen het gebruik van sterken drank te weeren, reeds heb
ben uitgewerkt, dat de sterke drank reeds geheel in de gevangenis te Woer.
den is afgeschaft, eu het met de Commissien der andere gevangenissen in ons
Vaderland over die afschaffing onderhandelt.
Uit Doesburg schrijft men van den 24. September:
Gepasseerden Zaturdag had alhier een ontzettend ongeluk plaats. Eenlge
kanoniers alhier gekomen, om in de magazijnen te werken, waren bezig
een granaat af te trekken", waartoe zij eenen stalen boor bezigden; hiermede
aan het werk zijnde, raakt het kruid in vuur en barst de granaat, waarvan
het gevolg is, dat het gezigt en de borst van een der kanonniers verbrijzeld
is, en hij dadelijk op de plaats dood bleef, de tweede is Maandag morgen
overleden, terwijl zoo de derde in het leven blijft, hetgeen niet waarschijn,
lijk is, dezelve voor zijn gelteele leven gebrekkig zal zijn. Een geluk is
hier echter weder bij, dat zoo liet ongeval in het kruidmagazijn had plaats
gehad, waar cenige duizende ponden liggen, zulks de schromelijkste ge.
volgen had kunnen hebben.
Uit Kampen schrijft men van den 26 September:
Als eene zeldzaamheid is aan te merken een suikerperenboom, bij de run
molen van den heer J. P, IKerjf alhierdie voor de tweede reis in dit jaar
vruchten draagt. In Julij leverde dezelve een half mud peren, en stond
weder In bloei toen deze genoegzaam rijp waren: De tweede vrucht zal
binnen eenige dagen mede rijp wezen.
Uit Middelburg wordt van den 23 September gemeld:
Zoo men wel onderrigt is, is de vernieuwing der waaijerdeuren en de ver»
dere herstelling van de groote sluis te Neuzen, met goed gevolg, voltooid,
en is men thans bezig met liet opruimen deb gelegde kistdammen, zoodat,
naar alle waarschijnlijkheid, de vaart door die sluis uiterlijk binnen drie we-
ken wederom zal kunnen plaats hebben.
De Geheim-Raad IJassenpfiugChef van het burgerlijk bestuur te
Luxemburg, heeft thans in N°. 21 van het Verordnungsblatt voor het Groot-
Hertogdom bekend gemaakt, dat het Zijne Maj. den Koning heefc behaagd,
tot het jaar 1840, vrijdom te verleenen van ingaande regten voor nijverheids,
voortbrengselen en handelsartikelen, uit het Groot-Hertogdom Luxemburg
naar de Nederlanden, en uit dit Koningrijk naar Luxemburg gevoerd wor.
dende, met uitzondering alleeD van accjjnspllgtige waren, alsmede van gra.
nen en daaruit bereide meelsoorten.
CHINA.
Brieven uit Macao van 30 Mei, houden in, dat al de opium, welke voor
Engelsche rekening waa ingevoerdaan de Chinesche Overheden in Canton
was overgegeven. De hoeveelheid daarvan was 20,291 kistenen de waarde
3,100,000 geweest. Men dacht, dat alle Britsche onderdanen met den
isten Junij Canton zouden hebben verlaten.
De Chinezen hadden acht dagen te voren voor schepenmet nieuwe la.
dingde rivier geopenddoch nog geen had een loods aangevraagd.
Het aanstaande vertrek der Engelichen uit Canton is een gevolg van
eene nota, welke de super-Intendent van den Engelschen handel den 22Sten
Mei had uitgevaardigd. HU heeft tevens gelast, dat alle Engelschen hui.
zen hunne schuldvorderingen tegen de Chinesche Ingezetenen zoo spoedig
mogelijk moesten inleveren.
Verder wordt in die berigten nog gemeld, dat zoowel de Engelsche als
Amerikaansche en Nederlandsche Consuls verlof hadden gevraagddat de
personen van hunne natiën vrijelUk China mogten verlaten. Daarop Is een
bevel van den onder-Koning uitgegaan, hetwelk hierop nederkomt: dat de
bedoelde vreemdelingen met het Chinesche volk zoo lang denzelfden grond
betreden, van de vruchten des lands gegeten, en bovendien zich door koopen
en verkoopen groote rijkdommen verworven hebbende, het zich ten pligt
hadden behooren te maken in het land te blijven en de wetten te gehoorza
mendoch dat,,daar zij verlangden naar hun eigen land terng te keeren, en
zij bovendien het volk ten verderve strekten, het Gouvernement zich hier
tegen niet zoude verzetten, maar hun mits dezen vrUheid gaf om te vertrek,
kenonder voorwaardeda: zij nimmer terug zouden komen. Degenen ech
ter, die van deze vrijheid geen gebruik verkozen te maken, konden in het
land blijven, maar moesten zich van nu voortaan onderwerpen aan al de
strengheid van 's lands wetten, en moesten weten, dat zij met den dood ge-
straft zouden worden, zoo zij zich aan het invoeren van opium schuldig
maakten. Hij is vooral dit laatste, dat de kooplieden tot het besluit gebragt
heeft om te vertrekken, daar zij nu hun leven niet meer zeker rekenden,
dewijl het bij voorkomende gelegenheid niet aan valsche beschuldiging van
opinm ingesmokkeld te hebbentegen hen ontbreken zoude. De meeste
Amerikaansche kooplieden, echter, hebben besloten, alle gevaar te trotse,
ren, en, ook 11a het vertrek van hunnen Consul, in het land te blijven,
hopende, van de verwijdering der Engelschen veel voordeel te trekken, en
misschien wel het monopolie van den handel voor hunne landgenooten te
verwerven.
■Omtrent de Chinesche zeemagt wordt de volgende opgaaf gegeven
De vloot telt 1,753 schepen; waarvan 717 op zee en de overige op j(
stroomen van het hemelsche rijk varen. Geen dezer vaartuigen is met meti
dan 20 stukken gewapend, de meesten hebben slechts 6 4 8 vuurmonden,
Het getal der manschappen op dezelve is groocer dan dat der Engelscht
Marine, daar zij door elkander gerekend met ongeveer 40 matrozen hemaj
zijn, en het is dns niet te groot aangenomen hetzelve slechts op 60,005
man te stellen. Elk matroos ontvangt maandelijks als gage een en eenej
halven tael, hetwelk in een jaar een millioen en tachtigduizend taels he.]
draagt. Eene even groote som wordt aan de officieren der vloot en eene
dergelijke aan het onderhond van de vloot zelve besteed, hetwelk te zauti,
uitmaakt eene som van 3,240,000 taels, nogenoeg twee millioen st. of
ƒ12,000,000; dit is het geheele bedrag van liet budgec voor de zeedier»
van China.
Door Engeland zijn ift 1838 in China ingebragt, aan opium voor eei
bedrag van 11,618,167 dollarsaan andere artikelen 11,858,077 dollars, ttj
zamen 23,476,244 dollars, en uitgevoerd in hetzelfde jaar aan thee voet
9,132,749 dollars, aan andere artikelen 11,309,521 dollars, te zamen 20,443,278
dollars, waaruit blijkt, dat de invoer van opium de helft bedroeg van den
geheelen invoer, en dat deze 3,032,974 dollars meer bedragen heeft dan.df
geheele uitvoerwelk verschil dus door de Chinezen in zilver betaald heet
moeten worden.
O O S T - I N D I E.
Uit de Engelsche bezittingen in Oost-Indië heefc men berigten, die niet
zeer gunstig luiden. De dood van den Koning Runjcet itingh, welke reedt
zoo dikwijls ten onregte was gemeld gewordenhad zich thans bevestigd ei
de Engelsche troepen waren bij zijne uitvaart tegenwoordig geweest; vi«i
zijner vrouwen en zeven zijner slavinnen hebben zich levend met het Jj;i|
laten verbranden; de Engelschen hebben zich hiertegen niet kunnen verzeil
ten. Hij is opgevolgd door zijnen zoon Khuruck Singh, aan wiens getrouwJ
heid wel niet getwijfeld wordt, maar wien hec aan de Dekvvaamheid van zijttetl
vader ontbreekt, om het volk in bedwang te houden. Dadelijk Op hec ver.
nemen van den dood van Runjeet Singh, hebben dè meeste troepen van de
Punjaab het Engelsche leger verlaten, en zich verstrooid. Het leger hat
veel geleden van vermoeijenissen door onbewoonde streken, weinig bekent
en door reizigers slecht beschreven. Er waren zoo vele zieken, dat men tt
Candahar hospitalen had moeten oprigten. De hitte was op den middag zot
drukkend, dat de thermometer van Fahrenheit zelfs in de tenten 112 gradet
wees. Ook had men veel geleden door ontbering. Wijn werd alleen op dt
tafel der hoofdofficieren gezien; men verwachtte nu echter voorraad langt
den weg van Punjaab; ook begonnen de granen overvloediger te worden,
zoodac men hoopte, eerlang weder op geheele rations gesteld te zullen wor,
den. Het leger trok langzaam voort op den weg naar Cabul, en men had!
dagelijksche schermutselingen te wachten. Dost Mahomed bereidde zich tet
strijde, doch zijne broeders waren reeds op de viugc. Majoor Todi was op
eene zending naar Kamramdie aanspraak oaakc op de heerschappij vu
Cabul en'Candahar, doelt hiervan af zoude zien, zoo men hem eenige dui
zende ropijën betaalde, waartoe echter het Britsche Gouvernement geen voor,
nemen had.
AMERIKA.
De bladen der Vereenigde Staten houden zich grooteljjks bezig met it
tentoonstelling van voortbrengselen van volksvlijt, die tien 7den Cjctob'er te
New-York geopend zal worden. Dezelve is op zeer groote schaal aange'
Iegd. Behalve de voortbrengselen van nijverheid die men in Europa op
zoodanige tentoonstellingen ziet, vindt men hier ook de producten van dea
grond, hetgeen beter denkbeeld van de krachten des lands .geeft; zelfs vele
soorten van vee zullen worden aanschouwd, hetgeen een sterk verschil bij
de Ijongste tentoonstelling in Parijs oplevert, alwaar de voortbrengselen van
den landbouw schier niet vertegenwoordigd waren. Hec blijkt uit de verbe.
reringen, die in den akkerbouw in de Vereenigde .Staten gemaakt zijn, dat
op hec gebruik van paarden bij denzelven meer dan 25 een honderd bespaard!
wordt, bij vroeger tijd gerekend; hetgeen vrij wat aanzienlijker besparing is
dan in Engeland, alwaar, ondanks allen hoog-opgegeven staat des Janth
bouws, nog meer dan een millioen paarden daarvoor gebezigd worden. Mil.
Boenen paarden worden in de Vereenigde Staten vervangen, door het daar.j
stellen van kunstploegen en andere verbeteringen in de gereedschappen voor1
den landbouw. De uitvoer van voortbrengselen van den landbouw, graan'
daaronder begrepen, beliep in 1836 uic de Vereenigde Staten 12 millioen
dollars; de invoer van zijde bedroeg in dat jaar over de 20 millioen. In
Amerika bestaat nu groote geestdrift om de zijwormenteelt en moerbezieé-
boom-kweekerij tot een nieuwen tak van volksbestaan temaken; men heeft
bevonden dat die boom in alle streken voort wil komgn. Reeds is men aam
vankeiijk met deze onderneming op groote schaal begonnenen men hoopt
dat, binnen eenigen tijd de som van 20 millioen dollars voor zijde, die
naar buiten 's lands ging, in het land zal blijven..
De werktuigen voor de vlas- en katoenspinnerij hebben vele verbeteringen
in de Vereenigde Staten ondergaande vlasteelceenmaal een der stapel-
artikelen des lands, was in de laatste 5ojaren vervallen; doch door tje, Verbe
teringen in de machines aangebragthoopte men, dat dezelve eene niéuwe
vlngc zou nemen. Voor fabrijkwaren van ieder, gias en hout, vooral hint.
raad, was vreemde mededinging niet meer te vreezen, ja men voorzag eettei
voordeeligen uitvoer daarvan. Modellen en prqeven van alles worden zon.
der regten vervaardigd en afgeleverd, betgeen de volksviyc zeer aanmoedigt,
De President van Mexlko, Bustamente, heefc bij zijne terugkomst ii
de hoofdstad een besluit bekend gemaakt, waarbij hec contracc vernietigd
wordt van eene leening van 130,000 te Londen gesloten, de [Regering ii
door hem veranderd, en de vrUheid der drukpers hersteld.
Bijzondere brieven uit Rlo-di-Janeiro melden, dat in April II. doof
12 schepen, 4,684 slaven zqn aangebragt, en in Mei, in 6 schepen, 2,788.
Uit Rio wordt naar Afrika jaarlijks voor een bedrag van ƒ8,400,000 aan m;>
nufaccuren uitgevoerdwelke voor hec grootsce gedeelte met alaven be
taald worden.
Uit Konstantlnopel wordt van den 4 September gemelddat bijna al de
Vertegenwoordigers van Europesche Staten drukke onderhandelingen met de
Porte voerenom handelsverdragen te sluiten op de grondslagen van het ver.
drag tnsschen Engeland en Turkije, hetgeen in 1838 tot stand is gekomen.
Voora! zouden Spanje en Oostenrijk zich hiertoe beijveren. Het verdrag met
Sardinië |s reeds onderteekend en mee Oostenrijk zou het waarschijnlijk binnen
weinige dagen geteekend worden.
In brieven over Alexandrie te Londen ontvangen, wordt bet gerucht
vermeld, dat de Schih van Persie, ten gevolge cener wonde aan de knie,
overleden zou zijn. Eene Engelsche vloot lag in den Persischen zeeboe
zem, zonder dat men het doel daarvan kende. In Kurdistan en Mesopotamie
was door stroopende benden van het verslagen leger van Hajiz-Pacha groote
schrik verspreid. Marasch werd door Ibrahim-Pacha versterktdie van daar
naar Koniah zou willen trekken, onder voorwenpsel dac hem in zijne tegen,
woordige stelling levensbehoeften begonnen te ontbreken. Op zijnen last
waren verscheiden Emirsdie beschuldigd waren van mee de Turksche Re.
gering in gemeenschap te staanonchoofd geworden.
PORTUGAL.
Lissabon den 16 September. In de voorleden week is er een plan ont
dekt tot eene zamenzwering, welke uitgebreide vertakkingen scheen te heb
ben. De ontdekking is geschied door eenen brief, bij eenen gesneuvelden
