A°. 1830.
'h E Y D S C II E
CöCRAN T.
vrijdag,
v september.
NEDERLANDEN,
Leyden den 20sten September.
Men meldt nit 's Gravenhage van heden, dat bij Koninglijk besluit van
den 22Sten dezer, zijn benoemd: Tot Nederlarid<ch buitengewoon Gezant en
jrevolmagtigd Minister bij het Belgische Hof; Zijne Exc. de Minister van
btaat, MrA. R.Falck-, en tot Secretaris van het Nederlandsche Gezantschap
raan het Belgische Hof, de heer F. M. IV. Testatot hiertoe Vice-Consul en
'Kanselier te Athene, uit welke betrekking hij eervol is ontslagen.
Bij Zijner Majs. bestuit van den 22Sten dezer, is de heer L. de Liagre
te Antwerpen, benoemd tot Ridder der orde var den Nederlandschen Leeuw.
Aan de respective heeren Gouverneurs is door het Hoofdbestuur der
Registratie te kennen gegeven, dat dan alleen door de bewaarders van de
hypotheken en her kadaster bij de berekening van het salaris het getal ka.
dastrale percelen in aanmerking kan komen, wanneer de verklaringen worden
"gevraagd en uitgereikt op de percelen, zonder de eigenaren in aanmerking te
doen komen; welke verklaringen echter slechts kannen worden verstrek: ten
aanzien van het tijdvak, sedert de invoering der nieuwe wetgeving verloopen.
In de Residentie zijn aangekomen: in de Marechal de Turenne: de
Peneker, Geheimraad te Petersburg; Ed. Baron de la RoppKapitein der
genie; beide in. dienst van Zijne Maj. den Keizer aller Russen; en aan het
Bossche Feerhuis: P. de GeciyHongaarsch edelman, wonende te Pesth.
Onderscheidene, vreemdelingen bevinden zich op dit oogenblik in de
Residentie, tot het bezigtigen van de téntoonstelling van schilderijen en.an.
dere kunstwerken van levende meesters, die thans alhier geopend is. Met
genoegen merken wij daaronder vele schilders op.
Uit Amsterdam meldt men van den 24 September het volgende:
De. Presentatie-Cour, op heden door HH. KK. HH. de Erfprins en Erf.
prinses van Oranje gehouden, is zoo luisterrijk als talrijk geweest.
H. K. K, H. de Prinses van Oranje is heden morgenj met Hoogstderzel-
ver Dochter, Prinses Sophiauitgereden, en heeft, onder anderende merk-
waardigheden in de Nieuwe en Onde Kerken gaan bezigtigen.
In weerwil dat de illuminatiën gisteren avond over de gansche stad ver.
spreid waren en de aanschouwers zich dien ten gevolge insgelijks geheel
1 «ver dezelve verspreidden, was de menigte overal zoo ontzettend, dat, met
alleen de geheele bevolking op de been moet zijn geweest, maar ook de
toevloed van vreemdelingen uit de omliggende steden, dorpen en platten
lands gemeenten verbazend geweest moet zijn.
Op de meesten punten, maakten de ruime gelegenheden der stad evenwel
jd(at men zonder grooten hinder van het gedrang, alles naar genoegen konde
aanschouwen, maar op den Dam, werwaarts de groote toevloed stroomde,
om de groote voor het Paleis staande decoratie te aanschouwen en alwaar
lich tegenwoordig door het gebouw der hulpbeurs mindere ruimte bevindt,
moest men niet zelden het genot der bezigtiging opofferen aan de zorg om
jich veilig door de menigte te redden; vooral was dit liet geval in de Kal.
verstraa;, waarvan men bij zoodanige gelegenheden steeds het te enge ue.
itvtirtp én bij hec terugkeeren van de ledige hof-rijtuigen door dezelve ge.
lakte menigeen onder den voer.
Ook liet Vorstelijk Gezelschap heeft de merkwaardigste punten bezocht.
In het eerste rijtuig, ziinde eene groote koets, bevonden zich HH KK.
Hll.de Prins en Prinses van Oranje, benevens Hoogstderzelver Dochter Sophia,
In het tweede, zijnde eene cpupé-koets, bevond zich het jong gehuwd
vorstenpaar, ter welks eere het feest gegeven werd, voorafgegaan en ge.
lolgd door afdeelingen kurassiers.
Hierop volgden (wee opene caleches met dames en heeren van het hof.
De buitengewone illuminatiën van stadswege waren, zoo als reeds vroe.
ger gezegd is, die op den Dam, op de Reguliers-Breêstraat, in de Muider.
itraat en aan de Hooge Sluis; allé waren schoon en getuigden van den goe-
den smaak des vervaardigers. In het bijzonder was de Uitwerking der guir
landes van rozen van rood, op strengels van wit licht, die.de Hooge Sluis
in hare volle lengte en wederzijdsche hellingen langs tien Bnnen-Amstel
versierden, in zich zelve en door de spiegeling in het effen Amscelwatêr,
koven alle beschrijving fraai; maar fraaiier neg vonden wij, en velen met
ons, den Gorhischen tempel op de Reguliers-Breêstraat, die vooral met ro
jenkleurig licht was geillümineerd, en daardoor, in verband met het edele
van den vorm, eenen indruk maakte, die geheel nieuw en eenig was. De
leer de Fries, wiens, geestige op effect zoo wel berekende vindingen, reeds
meermalen in den Amsterdamschen schouwburg bewonderd werdenheeft
ii het gebruik, hetwelk hij van gekleurde lichten voor de illuminatie heeft
jemaakt, zich zeiven als overtroffen. Het stedelijk Bestuur kon de ordon-
«amie dezer verlichtingen bezwaarlijk aan iemand hebben opgedragen, ge.
icMkter om, in dit genre, iets verrassends en meesterlijks te leveren.
Van d.e schitterende illuminatiën aan gebouwen of woningen vdn particu.
lieren maken wij geen gewag; die alle, te beschrijven zou eenige hockdeeien
vollen, en eenige daarvan te noemen zou aan de andere te kort doen. Alleen
viilen wij den wensch te kennen gegeven, dat bij latere illuminatiën de uni
fotmiteit algemeen verkozen wordevan welke de bewoners van sommige
[tdeel.ten der stad het loffelijk voorbeeld hebben gegeven. De lange rijen van
isaderds en guirlandes hier endaar, langs den valkekant van Keizersgracht,
ieer.engracht en Singel en langs de leuning der Torensluis, kwamen aller-
nhstlgsr ujt. Indien wij nog iers hierbiivoegen, her is om te spreken van
it verlichtingen met gaz; het: Oranje BovenI aan de gazfabrijk, en de ge.
Wonde met laauwertwijgen omgeven W, voor het Fransche Koffijhuis,
leden eene voortreffelijke uitwerking.
Verschillende ondernemers van openbare vermakelijkheden hebben mede
ezorgd hunne inrigtingen met het feest in overeenstemming te brengen,
'ooral betreft dit gezegde het Park en Groot Frascati. De gebroeders van
'ir Brugh hebben een vuurwerk afgestoken, rijker en prachtiger dan ooit,
«waarvan de meeste der groote stukken aan het Koninglijke ech-pnar wa-
tn toegewijd; zij hebben daarin op nieuw hunne gehechtheid aan 's Konings
'kis schitterend bewezen, en tevens andermaal doen zien, dat zij als vuur-
wkmakers misschien geene wedergaden hebben. In Groot Frascati vond
en de Uroonen ditmaal met gekleurde latrpglazen en in derzelver rangschik,
ling de Nederlandsche vlag nagebootst. Op heide die plaatsen was het pu.
ilitk ongemeen talrijk, en op de laatste in het bijzonder met eenen geest
lezielddie aan de geestdrift van 1830 herinnerde; zoo dikwijls het orkest
ün'volkslied aanhief, dreunde de zaal van herhaalde toejuichingen, terwijl
•"schillende stemmen de woorden er van nazongen. Ook eld.ers heeft die.
Rlfde, Koning- en Vaderlandslievende stemming zich op gelijke wijze ge.
Itnbaard.
N'. JUt»,
ra
Fan den 25 September. Heden ten half 'twaalf ure vereerde H. K. en
K. H. de Piinsès van Oranje het Koninglijke museum van schildertien alhier
met Hare hór-ge tegenwoordigheid, et. ten 'twaalf ure had men het genoe
gen ook HH. KK. HH. den Erfprins en Etlprinses van Oranje aldaar te zien.
De beschouwing der schilderijen en prenten geschiedde met de meeste blij
ken van belangstelling en kunde, en betuigden de Vorstelijke personen, bij
derzelver vertrek, hunne'bijzondere tevredenheid. HH. KK. HH. werden
door het publiek, zoo bij de aankomst als het vertrek, ten hartelijkste toe
gejuicht, -
Heden raiddag b er.' op het paleis, een diner van ruim 60 couverts,
op hetwelk Hun Euei Achtbaren heeren Burgemeester en Wethoudersde
leden van den Achtbaren P.aad, benevens den heer Secretaris dezer stad,
als ook de heeren opper-officieren dér schutterij en,het garnizoen genoo-
digd zijn. -'
Uit naam van HH. KK. HH. den Erfprins en Erfprir.ses van Oranje is
aan den heer Burgemeester dezer stad ter hand gestéld, eene som van 2090,
ten behoeve der algetneene Armen, dewelke aan de respective arirtbesctire
ter verderf bt .chikking za! worden toegezonden; en nog, uit naam vafj
t. K. iï. den Erfprins, eene som van ƒ500, rot ondersteuning def huisgë.
zinnen, dip bij den brand ia de rijtuig-fabriekin de Kerkstraat, ongelukkig
zijn gewórden.
Niet minder dan de algemeene illuminatie van Maandag-avond, heeft ook
de gisteren avond op het stads-tooneel gegevene feestelijke voorstelling uit.
muntend aan de verwachting, beantwoord.
De weg, langs weiken het Vorstelijk gezelschap, zich van het paleis naar
den schouwburg zou begeven, was reeds vroegtijdig wederom geheel bezet
door eene menigte, die HH. KK. HH. nogmaals hare hulde verlangde t«
bewijzen, en ook de Kalverstraat, Heilige Weg en Leidschestraten waren
op nieuw versierd en verlicht. De voor den schouwburg geplaatste illttmi.
natiën waren cok wederom ontstoken. Binnen in de zaai waren al de ran.
gen reeds vroegtijdig zoo vol bezet, dat velen, die later kwamen, zich ge
noodzaakt zagen terug té keeren.
Ter aangegevene tijd van zeven ure verkondigde het gejuich op het plein
de aankomst der Vorstelijke rijtuigen, en eenige oogenblikken daarna traden
Hunne Koninglijke Hoogheden, de Prinsen en Prinsessen, derzeive loge bin
nen, de blijken van eerbied en liefde, met welke zij ontvangen werden,
minzaam beantwoordende. De Prins en Prinses van Oranje bezetten de beide
middenplaatsen, de Erfprinses plaatste-zich naast Haren Doorluchten Schoon
vader, de Erfprins naast zijne Doorluchte Moeder en Prinses Sophia naast
den Erfprins, Haren Doorluchten Broerier. Op het binnenkomen van hec
hooge gezelschap werd.terstord door het orchest het Vaderlandsch Wilhelmus
aangeheven en dit onmiddellijk door het Wnrtembergsche volkslied gevolgd.
Het geestige stukje van den heer Helvetius van den Berg, waarmede de
voorstelling eenen aanvang nam, scheen de Prinsen en Prinsessen veel ge»
noegen te verschaffen, maar vooral scheven Hoogstdezelve de allegorische
vcorsrcHing, door den Staatsraad, Mr. J. van 's Cravenweertvoor deze
feestviering te zamengesceld en waarvoor de muzijk door den heer G. II.
Broekhtiijzen', leerling van den neer J. G. Bertelsnan, was gecomponeerd,
mi t dc groorste belangstelling te volgen.
-.Ruim ten negen ure nam de voorstelling een eir.de. Het Vorstelijk gezel,
schap gaf alle blijken van bijzonder voldaan te zijn geweest eri keerde naar
het paleis rerug, zoo bij het verlaten van de zaal als op den ganschetl
cerugtogt door het blijdst en hartelijkst feestgejuich begeleid.
Aan den Helder is den 2451 en dezer aangekomen de Sardinische oor.
logskorver Aquila, k mende van Kopenhagen,
Z. K. H. Prins Hendrik heeft den 22sten dezer de stad Middelburg mee
een bezoek vereerd. Ten half twee ure aan het raadhuis door de Regering
verwelkomd zijnde, heeft Z. K. H. de werf der Comtnercie-Cornpagnie en
daarna het museum bezocht. Bij den Burgemeester, Jonkhr. Paspoort van
Grijpskerke, heeft Z. K. H. het middagmaal gebruikt en is daarna des avonds
ten 8 ure naar Vlissingen teruggekeerd.
Te Breda js der 24ste!] dezer het feest .tier leden van het Schutters,
gezelschap St. Jorisgilde, met veel .toestel gevierd geworden.
AMERIKA.
Omtrent de blokkade der Franschen op de kusten van Buenos-Ayreswordt
van den 12 Jutij het volgende geschreven:
Op den 20 Junij waren de Franschen te Arozo dei Sance geland, eu bad*
den aldaar eenige kleine schepen op de rivier verbrand. Hel scheen, dat er
scherp gevochten was, dewijl zij bij hunne terugkomst te Montevideo veér
scheidene zeelieden hegraven hebben. Generaal Lavalle was met eenige bij
eenverzamelde troepen, aan boord van het Fransche schip Minerva, van
Montevideo raar Martin Garcia gezeild en aldaar aan land gegaan; meti
verwachtte, dat van dien kant een aanval op Buenns-Ayres zonde gedaati
worden. Rivera, de nieuwe hevelhebber van Montevideo; heeft zich iti
den beginne tegen deze expeditie verzet, doch toen de Fransche Admiraal
met de blokkade van de haven dreigde, liet hij dezelve ongemoeid vertrek
ken. De heer Mardeville, Britsch zaakgelastigde, was van Buenós-Ayres
vertrokken om naar Montevideo te gaan. Het blijkt, dat, ofschoon de Fran*
sche blokkade streng gehandhaafd wordt tegen de Engeische schepen en
goederener echter nog een weg voor Fransche koopwaren van Montevideo
naar Bnenos-Ayes overblijft, hetgeen de aandacht der Engeische kooplieden
nier ontgaat. De Belprano, een klein schip, behoorende aan een* achtings.
waardig koopman te Buenos-Ayres, met name Lezama, had, onder begun
stiging van een* Z. O, witid en eene dikke mist, midden door het Fransche
escader weten te zeilen, en in de Bonaof binnenste haven, te komen,
met eene lading, geheel bestaande uit Fransche. koopwarente Montevideo
ingenomen. En dit was niet het eenigsre geluk, dar de Fransche goederen
hadden; hetzelfde hois had nog andere ladingen van Montevideo weten bin*
nen te krijgen, en daarmede groot voordeel gedaan.
RUSLAND.
Uif het kamp van Borodino verneemt men nog dat Z. K. II. Prins Alexander
der Nederlanden, die aldaar in gezelschap van Prins Albert van Prnbsen was
aangekomen, door Zijne Maj. den Keizer, bij dagorder van den 7 September
benoemd is tot Chef van het nieuw Russisch dragonder-regiment. De Aarts
hertog Albert van Oostenrijk was benoemd tot Chef van het Lithausche
tihlanen-regitnent.
Door een besluit van den Staatsraad zijn aan de Joden in verscheiden