^sséFJ
A0. 1831).
iEYDSCHE
VRIJDAG,
l£\ TE
O R A N
19 J U L IJ.
Burgemeester en Wethouders der Stad Leyden gevoelen zich verpligt, aan
,«üe goede Ingezetenen dezer Stad op deze wijze hunnen dank te betuigen, voor de'wel.
willenheid, waarmede zij. wel hebben willen voldoen aan de gedane uitnoodiging tot het
uitsteken van vlaggen en het versieren hunner huizen, by gelegenheid van het doortrek
ken van HH. KK. HH. den Erfprins van Oranje en Hoogstdeszelfs Gemalin, op zooda
nige onbekrompene wyze, dat daardoor de verwachting van het Stedelijk Bestuur is
overtroffen.
Leyden den r8den July 1839.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
J. G. de Mey.
Ter ordonnantie van dezelve
Paul du Riru,
WethouderL. S,
GEWÖOE
NEDERLANDEN.
Leyden den i8den Juli}.
Men meldt uit 's Gravenhage van den I7den Julij:
HH. KK. HH. de Erfprins en Erfprinses van Oranje zijn gisteren namiddag,
even vóór drie ure, op het paleis in het Bosch aangekomen, en door Zijne
Maj. den Koning op de trappen van dat paleis, onder het gejuich eéner tal.
rijke menigte, ontvangen.
Zijne Maj. was ten 2 ure uit de Residentie op het Hpis ten Bosch aange-
komen, terwijl HH. KK. HH. de Prins en Prinses van Oranjemet Hoogst-
derzelver Zoon en Dochter, Prins Frederlk Hendrik en Prinses Sophia als
mede Z. K. H. Prins Fredtrik der Nederlanden het jonggehuwde Paar een
eind weegs waren te gemoei gereden. Op genoemd zomerpaleis hadden zich
al de Hofstaten, de Miniscers en de Directeur-Generaal der onderscheiden
departéihenten van algemeen bestuur vereenigd. Z. k. H. Prins Alexander
die Hoogstdeszelfs Broeder en Zuster tor Arnhem was te gemoet gereisd
'kwam omstreeks half drie ure op het Huis ten Bosch terug.
Gisteren middag is er op het Huis ten Bosch groot iamilie-diner gehouden,
gedurende hetwelk het corps muzijkanten der grenadiers onderscheiden schoone
stpkken heeft uitgevoerd.
Heden tegen twee ure liebbeu HH. KK. HH. de Erfprins en Erfprinses
van Oranje hunnen piegtstatigen intogt in deze Hofstad gedaan. Reeds vroeg
in den morgen zag men vele toebereidselen daartoe maken, en werden tot
dat einde vele huizen en straten luisterrijk versierd, Eene ontelbare menigte,
zoowel ingezetenen als vreemdelingen, vervulde alle'pleinen en straten, en
verbeidde met ongeduld het oogenblik, dat het eerste kanonschot de komst
van het Vorstelijk Paar zou aankondigen. Ten één ure reden HH. KK. HH.,
in den bij het programma voor dezén intogt vascgestelden trein, van het Huis
ten Bosch af, waar Zijne Maj, zich, bjj het instappen der jeugdige Echte
lingen in het voor hen bestemde rijtuig, vertoonde, en die door de menigte,
welke zich daar reeds bevond, met vreugdegejuich werd ontvangen. Aan de
Boschbrug gekomen zijnde, werden HH. KK. HH. door Hunne Exc. de bur-
gerlijke en militaire Gouverneurs der provincie, door den Plaatselijke Com-
mandant en don Plaatselijken Staf, alsmede door het Stedelijk Bestuur, aldaar
verwelkomd, waarbij de Staatsraad, Burgemeester der stad, eene korte toe.
spraak tot HH. KK. HH, hield, die korielijk door Z. K. H. den Erfprins
werd beantwoord. Op hét'oogenblik der intrede van het Vorstelijk Paar in
deze stad werd het door si salutschoien begroet, terwijl al de klokken der
stad werden geluid. De trein, den weg vervolgd hebbende, hield daarna op
aan het paleis van HH. KK. HH. den Prins en Prinses van Oranje, alwaar
de jeugdige Echtelingen, die door hunne dierbare Ouders werden ontvangen,
op het balcon verschenen. Eene aanzienlijke ihenigte gaf ook bier, gelijk
langs den geheelen weg dien de trein genomen hééft', hunne vreugde te ken.
nen over de heugelijke echtverbindtenis, die gesloten is, en over het feest
dat heden gevierd wordt. Vervolgens hebben HH. KK. HH. zich naar het
voor Hoogstdezelven bestemde paleis óp het Plein begeven, alwaar zij wer
den opgewacht, door de GrootófficierenKamerhéefen en Adjudanten van
Zijne Maj. den Koning, waarna zij zich aan het publiek vq-toonden, terwijl
de troepen daarna voor dat paleis defileerden. Aan de Boschbrug waren twee
met schoone bloemen en groen versierde tropheën opgerigt, prijkende met
de naamcijfers van 'HH. KK. 'HH. en versierd met de Nederlandsche en Wur.
tembergsche vlaggen. Niettegenstaande de ontzettende menigte, die zich
allerwege bevindt, is tot dusverre alles in de beste orde afgeloopen, hetwelk
men aan de gepaste maatregelen, door de poiicie genomente danken hééft.
De dienst werd waargenomen door de stedelijke schutterij die in het Korte
Voorhout bij den ingang der stad geéchsard stond, de afdeeling grenadiers en
een escadron curassiers van 'de derde afdeélin'g, die totdat einde sedert
een paar dagén in deie stad was aangekomen.
De verlichting tér eere van de intrede van HH. KK. HH. den Erfprins en
Erfprinses van Oranje, in deze Hofstad, is zeer luisterrijk geweest, en door
het allerheerlijkste weder begunstigd.
Met het vallen van den avond werden de honderdduizenden lampions in de
stad ontstoken en baadde dezelve als het ware in licht.
Onder de meest uitmuncendste verlichtingen behoort het paleis van Zijne
Maj., hetwelk in al deszelfs lijnen was geillnmineerd, en in het midden van
dep gevel tnet éene fraaije kroon was versierd.
Zoowel dit, als het paleis van Z.K. H. den Prins van Oranje, had in der
'daad iets betoverends. Laatstgemelde paleis leverde, door de gekleurde lam-
pions, een schitterend gezigt op. Daar prijkten twee gansche rijen van W*s
onder en boven aan den gevel, en in het midden eene even zoo uitgestrekte
rij met S's; iq het 'midden, bóven aan den gevel waren in een zon die naam.
'cijfers vereenigd, waarboven eene kroon, over welke de Nationale en Witr-
kembergsche vlaggen, één perpendiculair en twee in eene schuinsche rigting
wapperden. Zoowel van nabij als op een* afstand gezien, scheen dit paleis
ééne schittering van vunr-, één juweel- en smaragd-glans.
Het paleis van Z. K. H. Prins Frederik der Nederlanden was mede zeer
'luisterrijk verlicht. Hier was eene smaakvolle eerepoort opgerigt en verder
het gebouw met sierlijke guirlandes omvangen, tiet daaraan palende gebouw,
zoogenaamd van Meermanwas bij uitstek net, met zes rijen waskaarsen aan
elk raam geillnmiheerden de verlichting vanhetbalcon en verder voorwerk
deed eene uitmuntende uitwerking.
Daarna verdient vooral vermelding de eerenaald op het Plein. Deze obe-
'lïsligewijze tusschen het geboomte schitterend oprijzende naald, was door
een aantal slingers aan de vier minder booge zuilen op de hoeken van het
verlicht vierkant verbonden, en prachtig vlamde op de spits van de naald
een teerpot. Rijk en grootsch was deze verlichting. Het muzijkcorps der
schutterij voerde gedurenden den avond, in eene tent bij dezelve, de na.
tiunale liederen en andere muziekstukken keurig uit.
Verder prijkten, vooral de Ministeriën, inzonderheid dat van Marine, Jü.
stitie, Koloniën, Oorlog én Buitenlandsche Zaken, verscheiden hótels van
vreemde Gezanten, hooge ambtenaren, enz.; terwijl de bevolking over het
geheel gewedijverd hadom de illuminatie even algemeen als smaakvol te
doen, zijn. Aan eérepoorten, slingerwerken, verlichte naamcijfers, krooneti
(in het Noordeinde hing er eene over het midden der straat), enz., was
geen einde.
Over de Loosduinsche brug was door de bewoners van dat gedeelte der
stad eene sierlijke eerepoort verlicht, en brandden aldaar onderscheiden teer.
tonnen; het buitenverblijf van Zijne Exc. den Minister van dsn Sosch was
met veel smaak geïllumineerd. Voor het Raadhuis prijkte eene eerepoort.
Het carrilion speelde in den vroegen avond, en noodde ais het ware de
volksmenigte ten feest.
Alle beschrijving te boven gaande was de menigte, die te voet en in rij
tuigen daaraan deel nam; allerwege, op de hoofdpunten der verlichcing,
waren er drommen van toeschouwers op de been, en vond men onafzienbare
files van rijtuigen. Blij feestgewoel vervulde de lucht.
Het jeugdig'Vorstelijk Paar hetwelk heden morgen reeds getuige was ge.
weest van de deelneming der bevolking ook van deze Hofstad in de beuge.
lijke gebeurtenis, die zoo luisterrijk gevierd wordt, bezocht de illuminatie,
in een open rijtuig gezetenén vergezeld door drie andere rijtuigen, waarin
zich HH. KK. HH. de Kroonprins en Kroonprinses, Prins FrederikAlexan
der en Hendrik, en Prinses Sophie bevonden. Uitbundig vreugd-gejuich liet
zich langs den ganschen weg hooren, dien Hoogstdezelve namen; op ver.
scheidene punten hoorden wij de ontelbare menigte als uit éénen mond, met
de levendigste geestdrift, het Wilhelmus aanheffen, en werd het rijtuig der
jonge Echtelingen niet veel minder dan voortgedragen.
De orde, bij deze gelegenheid in acht genomen, was uitstekend. De rij.
tuigen verpligt zijnde en file op of neder te rijden, bragten, hoe talrijk ook,
geene, hindernis voort. Zoo ver men weet, heeft bij dit feest, waarbij dui.
.zenden en duizenden van de stad en elders op de been waren, dan ook niec
het minste ongeluk plaats gehad.
Hetzelve zal in verblijdende geheugenis blijven van de bevolking, die er
getuige van was en wier welkom aan het jonge Vorstelijke Paar even har,
telijk als luisterrijk is geweest.
Bij Zijner Majs. besluit van den 15 Julij, N°. 14, is de Generaal-
Majoor H. R. TripDirecteur-Generaal van Oorlog en Ridder tier orde
van den'Nedërlandsche Leeuw, bevorderd tot Commandeur van dezelve.
Men spreekt er van dat in den loop dezer week ook de lotelingen
van de klasse van 1836 onbepaald verlof zouden oncvangen en dat die maat,
regel ook tot de lotelingen van 1837 zou worden uitgestrekt,
Gisteren is de z4sten Synodale vergadering der Nederlandsche Hervormde*
Kerk te 's Gravenhage op de gewone wijs gesloten geworden,
Van den iSden Julij. Heden is er felicitatie en cour van voorste!,
ling in het hotel van HH. KK. HH. den Erfprins en de Erfprinses van Oranje
gehouden ten 12 lire is het Corps Diplomatique voorgesteld geworden; ten
half één ure zijn de Ministers, de hoofden van administratiën, de leden van
den Raad van State en der Sraten-Generaalde Generaals en Vlag-officieren
toegelaten ten ëén. ure zijn ook de hoOge Staats-Coilegien-, de officieren der
land- en.zeemagt, alsmede de geestelijkheid der onderscheidene godsdienstige
gezindheden geprensenteerd.
'In de Zitting van de Tweede Kamer der Staten,Generaal van heden
is bij dezelve ingekomen eene Koninglijke boodschap, waarbij aan de Ka,
mer wordt kennis gegeven van de voltrekking des huwelijks van Z. K. II.
den Erfprins van Oranje met H. K. H. de Prinses Sophia van Wurtemberg.
Wordt besloten aan Zijne Maj, een adres aan te bieden, om de deelneming
der Staten-Generaai in deze heugelijke gebeurtenis kenbaar te maken. Tot
de opstelling van zoodanig adres is eene Commissie benoemd,, bestaande uic
de heeren: SchimmeipenninckRepelaer, HooftHinlopén en Gockinga. Reeds
morgen zal deze Commissie, in eene zitting met gesloten deurenhaar ver.
slag doen en een ontwerp voorstellen.
Voorts is aan de vergadering thededeeling gedaan, dat Zijne Exc. de Mi
nister van Buitenlandsche Zaken door den Koning gelast is, om op morgen,
Vrijdag, te één ure, in het openbaar aan de Kamer eene Staatkundige the.
dedeeling te doen. Tot dien tijd is de vergadering gescheiden.
Men heeft ons van goederhand berigt, dat bij de aankomst in ons Vader,
land van den heer gewezen Resident van Passarouang (eiland Java), Mr.
F. van Nes, aan denzelven, uit naam van de gezamenlijke inwoners suiker,
fabrikanten van bovengemelde plaats is aangeboden geworden, een fraai zil
ver servies, ter waarde van vijftien duizend guldenals een blijk van achting
en dankbaarheid voor dg onafgebroken bescherming, goede zorgen, regt-
vaardigheid en aanmoediging, welke zij in hunne suikerfabrieken, gedurende
meer dan zeven jaren, van dien hoofdambtenaar hebben ondervonden.
Passarouang is, zoo als men ons verzekert, de Residentie, alwaar het
ingevoerd stelsel van cultures der Nederlandsche markt door Europesche in-
dustrie en geldvermogen. van onzen leundigen en verlichten Staatsman, de»
Minister van Koloniën, Baron van den Bosch, het best beprepen en hetnaanw.
keurigst is nageleefd geworden, ten gevolge waarvan dan ook geene Resi
dentie van Java, zoo wel in belangrijkheid en'hoeveelheid dier productie, als
in goede geldelijke resultaten voor de Nederlandsch-Indische schatkist, in
eenige vergelijking met Passarouang kan worden gebpagt.
Wel eens zijn ons klagten van dezen óf genen onzer landgenöoten, inwo.
iters van Java, bekend geworden, over de weinige hulp en medewerking,
welke zij van de Nederlandsche hoofd-ambtenaren in het belang van hunne
mercantiele of andere ondernemingen ondervonden.
Wel eens hebben wij hoorén spreken van Residenten, die met een oog
van afgunst en verachtelijken trqts, op den nijveren planter, den eerlijken
koopman of fabrikant nederzagen.
Indien dit een blijk is, hoe weinig die kortzigtige ambtenaren hunne posi
tie en de daaraan verkleefde verpligtingen verstaan hebben, zoo is hetgene
wij hierboven medegedeeld hebben, een aangenaam bewijs voor ons, dat tie
heer van Nes de liberale intentiën van Zijne Maj. onze> geëerbiedigde!) Ko
ning, den grooten voorstander van handel en nijverheid, niet alleen gekend
maar ook volkomen opgevolgd heeft.
Blijkens een artikel over de wol-opbrengst in Nederland, voorkomende
in het dagblad de Nederlander, dat.alhier in het licht verschijnt, heeft die
opbrengst in het jaar 1838 belóopen 939*927 Nederl. ponden. Het pond
op 80 centen scellende, dan geeft zulks eene waarde van f 15,519,410.
Gedurende de vereeniging van Nederland met België, is de invoer van wol
veel aanzienlij lier geweest dan de uitvoer. Over i8s4 tot 27 heeft de eerste
