rp de bouwhallen der SpaanïcFic bezittingen, bestaan nóg'dc or gerijm de be
ginselen der Nlr.tn, die den ondergang der Spaansche bos sehen bevorderd J
"hebben. Spreekt met ecnen landbezitter van Nienw-Grenadaóf van Coin in
bin, zijn stelsel van ontginning is niet moeijelijk uit te drukken: crianza
quita labratiza, dac is: veeteelt bespaart allen'anderen arbeid, en dat alleen
zal hij u antwoorden. Behoefte aan handen, gebrek van verstand, mangel
aan goede wegen noodzaken hem om z.ch alleen met de veeteelt bëzig ie
houden. Maar, 'in plaats van door kunstbewerking sc'iiuone weilanden te
bouwen, in plaats van partij te trekken van den door de natuur mee water
omgeven grond, laat hij zijne beesten liever rondzwerven in de estar.cias of
"in de pró ter os.
Bijgevolg geven de beide wijzen van'beschaving in'Noord-'en Zuid-Ame-
rika, ofschoon uit verschillende oorzaken geboren, dezelfde uitkomsten. De
'Amerikaan uit het Noorden roeit de bossche uit, ten einde zijne ontginningen
te breeder uit te kunnen strekken; die van hec 'Zuiden daarentegen gedoogt,
dat men ze verbrande, om een te luijer en vadsiger leven te kunnen leid'ón
een stelregel, geheel verkeerd en te betreurenswaardiger naarmare wij in
eeuen tijd leven, waarin de gemeenschap der volken zich allengs begint uic
te breiden en naauwere banden sluit. Niemand is er, wien het onbekend is,
dat geen land rijk of arm kan worden ten koste of ten voordeeie van een
ander; de reactie is snel, en doet zich spoedig gevoelen van "het eene halte
rond naar het andere. Zoo eene uatie de rijkdommen verwaarloostvvelitn
de natuur ter harer beschikking gesteld heeft, lijden de overige volkere-
evenzeer door die nalatigheid, welke alzoo eene "misdaad wordt van gekwetste
maatschappij crimen laesac societdtisf) om het zoo eens uit te drukken. Ma;,r
ons, kinderen van hec aloude Europa, ons voegt het niet te beschuldigen;
ons, die na den rijkdom onzer wouden te hebben zien verdelger-; ons, die na
weleer het platte land van deszelfs gemeenten-hout te hebben zien bero..-
ven; ons eindelijk, die in weerwil van het onderrigt der wetenschapondanks
de dreigende vooruitgangen van het pauperismus, onbebouwd, gir,ds .als nraaIn
land, hier als heidegrond uitgestrekte velden bezitten, wier ontginning den
nacionalen rijkdom vermeerderen, en welvaart over het platte land, vooral
verspreiden zou. Nederland begint zich in dit opzigc evenwel ten gunstigste
boven de andere Rijken van ons ons werelddeel te enderscheiden en ofschoon
het hierboven'aangaande de verwoesting der Europesche bosschen, gezegde
op ons Vaderland minder van toepassing zij, blijft niettemin de opmerking
waar, en binnen onze grenzen door de ondervinding bevescigd:, dat de'ont
wikkeling van eigene hulpbronnen iederen Staat, als het ware, als eene dure
verpligcing aan hec hare moet liggen, als waaruit ook de rijkste vruchten voor
land en volk zullen geboren worden. 'Vervolg hierna
rrrr— - - t
Z E E - T IJ Dl N <y.
In Tesscl binnengekomen J. Korirykvan Batavia, T. G. van Rein, van Alicante,
K. lfclaasQiivan Liverpool, D. W. Galloway en J. Mpwle, van Londen, J, Gibson
en VV. Kirbyvan New Castle, K. Lr. Reinleinvan Uleaborg, A. Lartensen'ën O. H.
Krnge,'van Drammen, R. Bait n, van Cuxhaven, J. Ëngeldnborg, van Amsterdam
naar Londen, is in den avond van den 30 Aug. van de reede m iiet Nieuwe Diep gclto-
'nien heelt door den harden wind deszelfs spil gebroken.
I11 het Vlie binnengekomen J. M. Goirivan Bilbao (ligt quarantainen)W. Bartield,
van Londen, II. H. Naatje, A. Doewes, van PetersburgA. Uazewinkel en 11.
Grceber, van Riga, M. Ëettcrson, van Stok holm, J. Christensenvan Bergen, II. YV".
Kièrs, van D'robak, A. Kiérs eii II. S. Vos, van ArchangelW. Schrodervan'Umca,
D. L. Stief en P. Mooi, van Koningsbergen, J. G. Lukje, II. J. Oortjes, |.J. Gra
ven en O. Mansens van Dantzig, P. Biai'dsgarfrdvan Nyckiöbing, S. A. Braren t van
Tromsoe, H. B. Ürok, L. Elleften en J. K. Bart, van Ostrisoer, g. h. Smit, .van
Christuansand.
liet scuip DelphinKapt. J. Vos, den 29 Aug. van Amsterdam naar Riga vertrokken,,
is, 11a op dc ZaidcrZec een anker en ketting verloren te hebben, den 30 dub te Amster
dam terug gekomen.
liet schip Maria- Johanna, Kapt. J. H. Kmanstuiver-, met schors, van Amsterdam naar
Huil, is, volgens een brief van Ëgmond van den 30.Aug. dien namiddag ten 3.ure, ecn
en een,half uur ten zuiden vandaar,.gestrand; de Èquipagie bestaande uit.vier man, heeft
zich. niet de boot gered.
l löt schip de Vrouw {kimKapt. D. L. Knoop van Bremen naat Amsterdam is den
2^ Aug te Bremcrhaven uit zee terug gekomen.
(Iet schip MarianneKapt. B. H. Nee, van Hamburg naar Amsterdamisden 25 Aug.
te Cuxhaven binnepgcloopen, en den volgende dag met de vroeger aldaar binnengcioopcn
(bevorens gemeld), nog liggende.
PR IJS-COURANT dër EFFECTEN.
Amsterdam den 1. September 1838.
Nederlanden, Gebl. Pruissen,
W.-rkél.SchuldiJpCt. 535a 54J
Dito 5 - Ioifaioif
Uiig. a
Kans-Biljetten24 a 24J
Amort.Syndic.45 94|a 95;
3ra
Hand.-Maats. 4f ló/jatóS j
Nieuwe dito4j loofatoi J
Aandl.II.Spoorw. a
Rijn-Spoorw. 4; 107 aio/J
Frankrijk.
Inschr. Grb. 3 pCt. a
Rusland.
Gb.//.&C°.i798 5pCt.io5jaio5,
i8g 5lo5|aioo'
tns. en Certif. 669Ja 69J
'8R S971a 971
54,
loij
»4l|
95 T'
167 s!
101
177\
I05a
105 V
69JI
Geltll. te Lond. 4pCt. a
landeelen van ditoa -t-
Spanje.
Nieuwe '1835 8.5 5pCt. i8fai8)
Dito onbep. si.a
Dito passivea
Dito uitgesta
Coupons I Nov...a
Oostenrijk.
Obi.G0//& C0. s pCt. a -
Certificaten.2Ia
Neg. Metalieké|a
Idem.5 io3;„to3J
Dito in Lond. 5 a
Bank-Aktien.3 a
Napels.
Certificaten.5 pCt. a
97 j»Di to in Napels. a
Gebl.
i°3Ï
De Prijs van de BOTER aan de Waag binnen Leïden.
Zaturdag den t. September 1838.
Van 34 tot 36 it 37 gulden.
PROGRAMMA van het DEPARTEMENT der MAATSCHAPPIJ:
TOT NUT VAN 'T ALGEMEENte HAARLEM.
liet Departement Haarlem der Maatschappij: Tot Nat van V Algemeen,
In aanmerking nemende, dat Lcvensbcrigten van beroemde Vaderlandsche Maiihen en
Vfouwen, onder tie meest geschikte Schoolboeken behooren gesteld te worden;
Dat het algemeen gebruik der Levensschetsendoor de Maatschappij uitgegeven, dé
nuttigheid van deze soort van geschriften voor de jeugd, zoo zeer schijnt te bevestigen
dat het doelmatig mag gerekend worden, op het voetspoor der Maatschappij, door nieu
we Levensschetsenhét getal der reeds uitgegevene te vermeerderen, waarroe de Vader
landsche Geschiedenis in hét algemeen, en die van menige plaats in het bijzonder ruime
stofFc .aanbiedt;
Eu van zijne zijde willende beproevenin [hoe verre airderen in dit gevoelen dcelen
zoo heeft het voornoemde Departement besloten, eene premie uit te loven van één Hun-
derd Guldens aan den Schrijver van de beste verzameling; van
Levensschetsen van beroemde Nederlandersdie bepaaldelijk in Haarlem geboren
zijn, of in dis Stad een belangrijk gedeelte van hun leven hebben doorgebragt.
Deze prijsuitloving geschiedt op de volgende voorwaarden:
1. De Schrijvers zullen zich zoodanige en zoo vele personen ter beliapdeling mogen
uitkiezen, als zij zullen goedvinden, met uitzondering evenwel van de zoodanigen, welke
111 de Levensschetsen door de Maatschappij uitgegevenreeds vermeld zijnen voorts in
hét oog 'honden, dat- het werkje ten hoogste 80 bladzijden druks in klein 8vo, zal mo
gen bevatten.
"De;Schrijvers zullen, met inachtneming van Artikel 90 der Maatschappelijke Wetten
riHi Kii™»,!,». 3 en jaren SG|irjjven cn
personen ligt, zander op-
t 0- o-, in het verhaal zélve moet
uitkoibcn.
3; De premie van f 100, zal woéden uitgereikt aan den Schrijver, die, op het advies
van Beoordeelaren, door Bestuurders des Departements gekozen, (welke niet zullen mo
gen mededingen), geoordeeld zal worden, in alle opzigten., aan het verlangen des Depar-
féfnéats- Voldaaif'têmébbcn'; zullende "de aldus bekroonde Levensschetsen met deri liaam
q es Schrijvers worden uitgegeven.
4. Wanneer geen der Schrijvers gerclCerd zal worden den prijs verdiend jc hcbi
maar'echter in de ingezonden snikken van verschillende Schrijvers, Levensschetsen
komen, weike allezins aan her oogmerk beantwoorden, zullen die door den druk ccj,
gemaakt worden, met vermelding van den naam der Schrijvers, wanneer zij vrijheid
ven hunne billenen te openen, cn met aanbieding ccncr som van Vijftien Guldensv
elke aldus goedgekeurde "Levensschets. Dc Schrijvers verbii den zich, alléén door de
zending lui mier antwoorden, met deze voorwaarde genoegen re némen.
5. Dc goedgekeurde Levensschetsen worden het eigendom des Departements; de
goedgekeurde blijven ter beschikking van dcrzclvtr Schrijvers.
6. De antwoorden in de Nederduitschc taal opgesteld, zullen met eene anderefi
dan die des Schrijvers geschreven en niu eene sj reuk getcekend wordenen vergcj
zijn van een verzegeld billet, den naam tics Schrijvers bevattende en dezelfde spreuk*
opschrift hebben; en voorts vóór of op den 1 sten Augustus 1839 franco worden n*
zonden aan den Stcietaris des DepartementsMr. VV. li. van Voorst, te JladrlemA
beoordeeld te worden vóór den isten Januarij 1840.
Groningen den 30 Augustus.. .Gisteren is door dei/Kerkeraad der Ncderduitschell
vormde Gemeente dézer Stad p. als Predikant beroepen de VVel-Eervv. Zeer Geleerde f4
Louis Vroom Predikant te Almelo.
Ter vervulling der vacature van derden Predikant der Evangelisch-LufhërSche Geniep
te *s Gravenhage, veroorzaakt door het overlijden van Ds. SchultzBeeft de Kerketi
dier Gemeente het volgende Zestal van Predikanten gemaakt, als
DD. P. J. Andr.eae, Theo!, voet.', F. L. Re terney erA. J. SchroderE. E. Lail
naken, F. J. Domela NieuwenhuisTlieol. Doet.en J. C. Schultz Jacobi, respective!!
Predikanten te Zierikzee, Leyden, Arnhem, Bodegraven, Utrecht en Zutphën.
Door den Grooten Kerkèraad daaruit het volgende Drietal geformeerd zijnde, 1
DD. F. J. Domela Nieuwenhtiis, A. J. Schroder en/. C. Schultz Jacobiis daaruit li
Toepen de Wel-Eerw. Zeer Geleerde Heer Ferdinand Jacob Domela Nieuwenu^
'Tlieol. Doctor en Predikant te Utrecht.
'Ffet behaagde aan de Alwijze Voorzienigheid, in den vfoeg'én mor^l
van heden-, ons eenigsc zoo dierbaar en geliefd Kind, MARIA JOHANN,
in dén'óódérdóm van ruim 16 maanden, door den dood van ons weg te
men. Van werk'bedroevend verlies wij ors verpligt Vinden, aan onze ij;
gebreide Betrekkingen en Bekenden door dezen weg kennis te geven.
Leyden F. DOZ Y, Med. DoHr,%
den 31 Augustus'1838. W. J. van den BOSCH,
Mei
«a.
«daarm
onbep
verlee
voorn>
mansc
ligting
reeds
de zo
lijk a
kunne
den i
Voort
tot de
bij de
verlof
•toegel
JAN GEORGE ten SANDE en GERRIT JACOBUS JARMAN
Directeuren der Brand-Maatschappij te Amsterdam(in den Jare 1790 binm
Amsterdam opgerigt ter verzekering voor Brand op Gebouwen, Koopmanschap
pin, Meubelen, ernst), adverteeren, dat zij, met goedvinden van de We
Edele Ileeren Commissarissen, ten Kantore van gemelde Maatschappij, op i
Keizersgracht, bij de SpiegelstraatN°. 124, zullen vaceeren tot het volgende
1°. Op Woensdag den '17 October 'dezes -JaïrS', en vervolgens des Woei
dags en Zaturdags, des voormiddags van 10 tot '1 ure, tot het BI
TALEN van 5 pCts. UITDEELING over het 43ste afgeloopen Ja:
tegen intrekking van de geieekende Kwitantien.
2°. Op Woensdag den 2 Januarij 1839, en vervolgens des Woensdags t
Zaturdags, mede des voonniddags van 10 tot 1 ure, tot het BETA
LEN van 10 pCts. EXTRA UITDEELING, hetwelk op dé Ati
deelen zal worden afgeschreven.
De IiallandSche Diligence-Dienst, onder de Firma van L. van KOP
PEN Sr., D. W. VELDHORST COM P., ten Zinspreuk voerende
EENDR/iGT MAAKT MAGT, heeft bij deze de eer ter kèntiisse van
geëerde Publiek te brengen, dat voortaan, aanvang genomen hebbende
den istën September, de Diensten, die des morgens ten 7 tiren van Amstu
dam en van 's Hdge vertrekken, in plaats van over het Tiaugschc Schot
over Leiden zulten loöpen.
De Steller der Advertentie van jt. Vrijdag weet zeer goed, dat
hem geene betaling geweigerd, maar slechts uitstel heb verzocht. Deiil
hij ook welligl, door bekend te maken dat ik schuld héb, eenlg nieuws
'hiebben geadverteerd. O Caput Lepidum! B. B. "I
NB. Geene der eventuele bekendinakingen zullen door mij beantwoord wordet
R E C L A M E.
Men leest in de Dagbladen van Parijs: De Meer Racher, Pasrror te Vet
sailles, gedurende 20 jaren met eene bijna gehcele Doofheid behept; Boui
lais, Notaris teEtreu; Larchi, te Chateaunenf (Eire et Loire); Relrfcrtlj oiidei
tlótel Montholtm, Boulevard Montmartre 23, door de verouderdste Doofhei} er jn
'gekweld; Matras, Eigenaar te Buers. bi) Siseme (Aisne), sedert 30 jare'
doof tot in den hoogsten graad, zijn volmaakt genezen geworden door ,'j
behandeling van Doctor liïÈNÉ MAURfCE. Zie zijr.e Brochure, tvelk
zijne ontdekkingen bevat om zich zelven te genezen. Prijs ƒ0.75.
bij den Heer MASSIGNAC, in de Kalverstraat, N". \S$, te Amsterdam.
De Ondergeteeketide berigt bij deze, dat eertang bij haar zal tvot
den uitgegeven: PROSPECTUS van INTEEKENING op het Werk, tet
titel voerende:
GESCHIED- en PLAATSKUNDIGE BESCHRIJVING DER ST.1l
LEGDEN; in 2 Deelen, met Platen en Plattegrond der Stad.
'Zullende dadelijk bij 'dé uitgave 'in alle Boekwinkels Prospectussen grali
te bekomen zijn.
Leyden, 1 Sept. 1838. Wed. D. du S A A R.
Van otids J. SJARDYN, nu W. C. van KLAVEREN, maakt 39
het geëerde Publiek bekend, dat hij met zijn Kraam staat op de Haven,
te Leyden, de tweede van de Brug af, alwaar WAFELEN en BROE
DERTJES te bekomen zijn. Verzoekt een ieders gtmst en recommandatie,
beloovende eene prompte en zindelijke bediening.
*1,1* Er wordt te KOOP aangeboden een welbeklante BROOD- en BE
SCHUIT-BAKKERII, met al deszelfs GEREEDSCHAPPEN, gelegen oj
een der beste Standen, binnen Leyden, dezelve is sedert onheugelijke jare:
met goed succes uitgeoefend en wordt als nog gecontinueerd de Koopt!
kan des verkiezende hetzelve dadelijk aanvaarden. Adres in persoon of mei
gefrankeerden Brieven bij A. Van BENTEN, Boekverkooper op den Mt<
ren, te Leyden.
J.WESSELING, H.WESSELtNG, G. W.WESSELINGen J. WES. j3v"
SELiNG Hz., Makelaars, zullen op Vrijdag den 7den September >838, da j
.namiddags ten drie ure precies, te Amsterdam, in de (Vitte Zwaan, op dei
Nieuwendijkpresenteren te Verkoopen: Eene extra mooije geheel nieu»
ailngekomene en onaangebrokene Partij STUKHOUT, bestaande in Wagen
schot, waaibij extra lange en zwaren, Pijphour, Vathont en half VathoutJ
eene extra mooije geheel nieuw aangekomene Partij Dennen, Vtigten 11
Greenen, waaronder Molenroeden; een Partijtje Eikenhout en andere HOUR
WAllEN. Liggende als bij Notitiën wordt aangewezen, die aan het Kal.
todr van BONTEKONING en AUKES te verkrijgen zijn.
VERKOOPING ov REGTERLJJK GEZAG.
Men is van meening op Woensdag den 12 September 1838, des voormii
dags ten io uren, aan het IVekeiijksch Verkoophuis tan Meubelen, op de Hooi
gracht te Leyden, aan de meestbiedenden, om Contant Geld, te Verkoopeid
Eenige MEUBILAIRE en andere ROERENDE GOEDEREN, als:
Tafels, Stoelen, Spiegels, Schilderijen, een Mahonijhoute Secretaire, et»
staand Horologie en Pendule, Bedden met derzelver Toebehooren, Bed-i
Lijf- en Tafellinnen; eenige Mans- er. Vrouwe Kleederen; voorts Koper;
Tin, Blik, Porcelein, Glas en Aardewerk, en hetgeen verder te koo(> zit
worden aangeboden.
AHe welke Goederen zijn beboorende tot den onder beneficie van Invet),
taris aanvaarden Boedel en Nalatensfchap van Wijlen den Heer PIETER
BORREE, in leven zonder beroep, gewoond hebbende en overleden in li
Gemeente Soeterwoude.
Daags vóór den Verkoop is alles ten gemelde Verkoophuize voor ecu
ieder te zien.
ZEGT HET VOORTi
In
Frans
P. H.
Ten
in
H. Ai
ten vt
heerei
hoevt
1837
Muyt
in de
hoofd
in de
van c
•minel
gemo
nen
tot d
In
Vlaai
I va
zame
laatst
Ht
N001
Lieni
botei
tus 1
schij
deze
geen
de ri
Vliel
ielfd
gevo
een
geve
desti
betu
en 11
zijn
leve
deze
H
iciie
D
zee;
den
ach:
vele
ven
lore
Gel
C
wat
met
heii
tret
der
Ëij de Wed. ANTHONY de KLOPPER en ZÓÓN, te Leyden.
bra'
in c
nep
