a°. 1838.
lbyhschë
courant.
VRIJDAG,
KENNISGEVING.
d-Holland, gezien arr. 212 van het
goedgekeurd Reglement voor 's Rijks
t de voor Zuid-Holland, uit 's Rijks
engsten eerlang op de plaatsen hunner
w e, ter kennis der belanghebbenden, dat
ui ui. iderkerk, op den 6 Maart 183^, in de gemeente .van Meerkerkop
'flen 15 Maart 1858, in de gemeente van Leerdamóp den 10 Maart ^838, en in iedere
'der gemeenten van Naaldwijk en Voorhoutóp den isten April 1838'', twee Hengsten uit
de voorsz. Stoeterij zullen Worden aangebragt, en men derhalve, echter niet op Z011- en
Feestdagen, de Merriën ter dekking zal kunnen aanbieden, doch zich te voren bij het
plaatselijk Bestuur zal dieqen te vervoegen, ter bekoming van het bij art. 256 van voor
meld Reglement voorgeschreven Certificaat, ten bewijze, dat de Merriën ip eigendom
toebehooren aan diégfeuëh", door wien zij ter dekking worden aangeboden; zullende daar
van door het plaatselijk Bestuur 'aanteeitening worden genomen, op eene deswege door
ben te houden lijst.
rs Gravenhageden 3dén Maart 1838. r
'ï)e StaatsraadGouverneur van Zuid-Holland
Van der Duyn.
V
'ïc
e») zie Handleiding, enz.2de deel, bladz. 455.
NEDERLANDEN.
Leyden den 8'sten Maart.
Men meldt 'uit rs Gravenhage van den 7 Maart:
In de zitting van de Tweede Kamer der Staten-Generaal van héden heeft
de centrale afdeeling verslag gedaan op het aanhangige ontwerp van wet*
'tot wijziging der regten op den in- uit- en doorvoer.
Bij dit verslag is gevoegd geworden een nieuw artikel, door de Regering
In het wets-ontwerp geplaatstinhoudende dat die artikel verbindende zil
zjjn op den zevenden dag na dien der dagteekening van het Staatsblad, in
hetwelk de wee geplaatst is. De beraadslagingen óver dit ontwerp werden
Léjiaald op Maandag den iaden dezer des morgens ten elf ure.
Door Z. Exc. den Secretaris van Staat werd aan de vergadering medfedeeling
gedaan van de toefteding der Regering van Wurtemberg en die van het Her.
togdom Nassau, tot de daarbij vermelde artikelen van het tusschen Neder,
land en Pruissen gesloten tractaat van acheepvaarc. Voor kennisgeving aaii.
genomen.
Aan de Kamer werd vkn onderscheiden werken hulde gedaan. Onder anderen
bood de heer Luzac een werk aan vin Jonkh. Mr. J. de Bosch KemperSub.
«tlióut-Officier bij de Regtbank te Amsterdam, behelzende gedachten over
de beoefening en toepassing der nieuwe wetgeving. De heer Luzac zeide,
dat uit die Werk van den zoon kan den beroemden Ketnperdie tot den op
bouw der nieuwe wetgeving zoo veel heeft bijgedragen, en die liet sieraad
der Kamer heeft uitgemaakt, blijkt 'dat hij de voetstappen van zijnen waat-
digen vader volgt, eh den tijd, die hém na eëne zorgvuldige betrachting van
zijn pligt overblijft aan het zoo noodzakelijk onderzoek en beoefenen der
tóedwe Nederlandsélie wetgeving besteedt. Plaatsing in de boekerij.
Door de heeren SchimmetpennickRepelaer en van Dam van isselt is 'dan
de vergadering kennis gegeven, dac zij, ten gevolge hijnner betrekking van
Dijkgraven en den zorgelijken toestand onzer rivieren, niet in de vergadering
tegenwoordig kunnen zijn.
Aan de Kamer ft een groot aantal verzoekschriften toegezondenwelke
meerendeeis betrekking hebben tot"het aanhangige ontwerp van wet nopens
het tarief; 'op welks aanneming door landbouwers, eigenaars en arbeiders
van veenen in verschillende gewesten wordt aangedrongen, terwijl daaren.
tegen vele fabrijkanten de verwerping daarvan verzoeken. De laatste wensch
werd ook geuit dóór de Kamers van Koophandel en Eabrijken te Schiedam en
Leiden,- door kórenwijnstokers 'te Delfshaven enz. Ook ik ingekomen een
verzoekschrift van beurtschippers van Amsterdam op Utrecht, die zich tegen
de aanlegging van ijzeren spoorwegen verklaren. Deze ingekomen requesten
werden aan de Commissie verzonden, welke, bij monde van de heeren Ren-
gers. Vijfhuis en van de Mortel, een aantal verslagen op in hare handen ge
stilde stukken beeft gedaan. Ook deze betreffen voornamelijk het aaiinangig
oÈjw'érp nopens het tarief.
Ten voordeete van het ontwerp waren, onder ahderënpetitiën aangebo.
den uit VrieslandGroningen en Drenthe. Ter bestrijding dairvan warbn ver.
zöekschriften ingediend door olie-fabrijkeurs aan de Zaan, door eigenaren
van glasblazerijen te Leer'dam en Amsterdam, door hoefsmeden te Dordrecht,
door distillateurs en korenwijnstokens tb Delft, door eigenaren van brande
rijen te's HertÖgënbosch, door dlftilladéurs te Rotterdam, enz. Voorts is
verslag gedaan op een verèóëksclirift vBH het plaatselijk Bestuur van de Oude
Pëkel-A, hetWelk verlangt dat de hoofdplaats van het kantongeregt aldaab
nVogt worden gevestigd, enz. Alle deze stiikken zullen ter griffie worden
nedergelegd en de verslagen meerCndeels gedrukt en rondgedeeld. De stuk
ken, welke niet in behoorlijke orde waren, of niet tot de bevoegdheid der
Kamer behoorden, zijn eer zijde gelegd. Onder de eersten werd dat van den
Lier Jager, te Haarlem fcéréngschikt.
De vergadering is tot hadere bijeenroeping gescheiden.
Uit 's Gravënhage meldt men nog, dat de ziekte van Zijne Exc. den
Secretaiis van Staat, Baron van Doorn van fVest-Capelle eene gunstige wen-
Uing genomen had. Zijne Maj. had hem onderscheiden malen bezocht.
De Staats-Courant van heden bëvaconder dagteekening 's Gravënhage
Ben 7 Maart, de volgënde berigten omtfent den toestand onzer rivieren:
De gisteren avond eb heden ochtend van onze Nëderlandsctie riviertakken
óntvabgene tijdingen, zijn van eenen belangrijken én over het geheel van
kenen gunstigën aard.
De ijsdam, die boven Lobith in den Rhijn zat, is In den loop van den
kden laogs den linker-oèver doorgebroken, doch te Huihuizen beneden den
Waaimond was toen het ijs tot het punt van separatie weder volgestopt en
tterk opeengedrongen, zoodat op düt oogenblik al het water van den boven-
Rhijn door het Pannerdensche kanaal moest wordeu afgevoerd, waardoor de
dijkin, vöorSl bok van den neder-fchijn en Lek, zeer schenen bezwaard te
zullen kunnen wórden. Werkelijk had men reeds een berigt uit Eek en Wiel,
van den öden des mórgens vroeg, dat het ijs op den neder-Rhijn, tussèhen
genoemde plaats en Maurik, zich, na in beweging te zijn geraakt, tot een
ijsdam had gezet, waardooi het water te Ingen tot 40 duim beneden de
üijkskruin gerezen was, en te Lienden op den dijk stond; hetgeen als een
gevolg.van de verstopping van den Waaimond werd aangemerkt.
Sedert echter heeft men de gunstige tijding ontvangen, dac niet slechts
de ijsdam te Lobith in den nacht van den gden op den öden opgebroken en
gëheil opgeruimd is, maar ook dat bet daarvan komeud ijs, met het boven.
9 MAART.
landsche ijs vereenigd, de monden van de Waal en van den neder-Rhijn in.
gedreven en aldaar doorgedreven is. Te HtUhnizen was de waterstand des
morgens Van den öden 5,42 ei en in bec Pannerdensche kanaal 5,22 el, het.
geen een val op beide puncen in de laatste 6 uren van 50 en 48 duim be-
wees. Te Lent heerschtce in den ochtend van den óden tamelijk sterke ijs.
gang, met den matigen waterstand van 5.50 el aan de peilschaal. In den
nacht van den 5den op den öden was ook te Doodewaard, Ochten, Echteld
en Thiel liet ijs in de Waal losgegaan, doch op laacstgemelde plaats weder,
om vast geraakt, zoodat des morgens ten 3 ure hec water te Echteld sterk
gewassen en de kade van den Wiliemspolder overgeloopen Was. Men hield
het incusschen daarvoor, dat, ten gevolge der Opruiming van dé ijsverstop.
pingen te Lobith en aan den Hertenberg, de gevaren voor de oevers van
Waal., neder-Rhijn 'en Lek reeds aanmerkelijk waren verminderd.
Te Arnhem is in den nacijt van den sden op den öden zeer veel ijs voor.
bijgedreven, doch in den morgen van laatstgenoemden dag was dit reeds aan.
merkelijk verminderd. Het bruggehoofd aan den linker oever van den ne
der-Rhijn aldaar was door het ijs weggestoken. De waterstand in de rivier
was op het genoemde tijdstip te Arnhem 5,04 el zijnde het water aldaar in
de laatste 8 uren n duim gevallen.
Op den IJssel werd den öden des morgens, nadat vroeger op de verschil,
lende punten Let ijs sterk doorgedreven was, weinig meer daarvan bespeurd,
'en de monden der rivier tot aan de zee waren geheel open; zoodat men ook
omtrent den toestand dier rivier meer gerust kon zijn. Aan het Kacerveef
stond de rivier den 'öden 's morgens op 4,21 el, en was zij alZoo in 24 uren
duim gewassen. Te Kampen teekende de peilschaal 2,54 el, en was het
water in 29 uren '9 duim gevallen. Uic Zutphen melde men van den sden,
dat het inundatie-water te Doetinchem 18 duim gevallen was, en dat over
het geheel de overstrooming 02 duim minder hoog was geweest, dan in
1814. Elders is die val aan den regter oever van den IJssel echter niet op.
gemerkt. Door het overloopen van den Kanondijk zijn de buurtschappen
Tonder, Voortstonden, Voorst en Ërummen geïnundeerd. De overval van
den ScliTppelingsdijk werkte den 5den met 51 duim, en de gemeenschap
langs de Randerstraat onder Diepenveen was dien ten gevolge gestremd.
Dóór den hooggn rivierstand stond den sden de straatweg tusschen Olsc eii
Deventer öo k 70 duim onder water, en waren ook de wegen tusschen De.
venter en het Koerhuis naar Zutphen, alsmede die 'op den iinker-oever van
den IJssel naar Apeldoorn, diep overstroomd.
Volgens berigten uit Wageningen, Grebbe, Wijk bij Duurstede, Schalk,
iivijk en Vreeswijk, is in den loop van den sden en öden het ijs aldaar op
den neder-Rhijn en Lek in beweging geraakc, en de rivier meerendeels
opengekomen. Een ijsdam, die zich beneden de Grebsche haven had gezet,
is dien ten gevolgé doorgeschoten. Bij Krimpen, even boven het veer,
wak het sterk opeengeschoven, zoodat men aldaar in den morgen van den
öden hec bestaan eener ijsstopping vermoedde. Het water vëas toen aldaar
49 duim gevallen.
Van Gorinchem meldt men, dat het ijs in de Merwede aldaar in den!loop
van den sden i4 opgeruimd. In de killen en verder benedenwaarts is zulks
mede het geval gëweest. Daarentegen zat hec ijs in de Waal bij Gorinchem
tót aan de haven dier stad, gisteren des namiddags ten 6 ure, nog vast.
De waterstand was aldaar 3,öo el, met vallend water.
Uit Dordrechc meldt men, dat het ijs aldaar en naar beneden, ook in
de Noord opgeruimd was, en dat de scóomboocen van Willemsdorp op den
Moerdijk dé dienst hervat hebben.
.UCIUljH UC WIVMO» ..«.A»--
-r; Omtrent de uitgestrektheid der overstrooming in sommige Streken van
Gelderland, aan de regterzijde van den IJssel, ten gèvolge der doorbraken
in den regter-Rhijndljk bij Rees, worden de volgende berigten uit Arnhem,
van den 5 Maart, medegedeeld:
In het district Zevenaar zijn de gemeenten Westervoort, Duiven, Zeve
naar, Angerlo, Didatn, Bergh, Wehl en Gendringen geheel of voor een
groot gedeelte overstroomd. Ongelukken schijnen er niet bij te zijn voor
gevallen. Eene Commissie van onderstand te Zevenaar is werkzaam, oiri
in de behoeften der noodlijdenden te voorzien. In verschillende Heemraads-
posten van den Lijmerschen polder, is het bijna onmogelijk geworden, om
de hoodige personen voor de dijkwachten te verkrijgen, daar hec meerendeél
der.ingezetenen zich rondom in het water bevindt.
Te Doesburg is schade aan bruggén veroorzaakt door het ijs, dat met
hét vloedwater werd medegèvoerd. De langebrug over Broekhnizers water
aan de Ooijpoort, welke afgebroken werd, is weggestoken, doch de geheele
bovenbekleeding is nog geborgen en een gedeelte van de jukken, die tegen
den ijsbok aan de koepoort aandreven, is opgevischt. Ook schijnt een der
hóófden van de schipbrug te Doesburg te zijn weggerukt. Ten gevolge van
het overloopen van den Ejlekomschen dijk, heeft de communicatie tusschen
Doesburg en Ellekom door middel van schuiten plaats.
Een groot gedeelte van Steenderen, Hengelo, Keppel, Drempc en het Hum-
melosche broek is mede overstroomd. De dijk van den Kistdam bij Doesburg,
mitsgaders de Oldenhaafsche, Hooglurensche en Oldburgsche dijken loopen
over, waardoor ook het grootste geueeite van het Zijderveld overstroomd wordt.
Alle woningen en landerijen in de omstreken van Doetinchem en zelfs
sommige plaaisen in die scad zijn door het vloedwater bezocht. Eene Com
missie van onderstand is ook daar werkzaam, om te voorzien in de behoef
ten van mensclien en vee, die uit het ambt en schependom naar de stad zijn
gevlngt, of met reddings-aken dadrMMb ifcebbagt worden; terwijl aaneen
groot aantal personen, die neg in btirhfe tpt zekere hoogte onder water ge.
zette huizen hebben kunnen blijventf^blijks de noodwendigste levensmid
delen worden toegevoerd. De brug over den ouden IJssel bij Doetinchem
is zeer door het ijs gëtijsterd en gedeeltelijk weggedreven. Bij die stad
Óeeft in den namiddag vin den 2den het völgërtde Öngeval plaats gehad.
Van de zoogenaamde Hoop kwam toen een bootje aanvaren, waarin zich de
Pastoor der Roomsch-Katholijke gemeente, de lieer Tijssen, en de personen
van Tiemes en van der Mersch bevonden. Dit bootje sloeg door den sterken
stroom om. Dpor spoedig aangebragte hulp uit de stad was het mogelijk,
Üer. Pastoor enTiemès te redden, doch van der Mersch was reeds gezonken, en
kon niet tijdig genoeg ppgevisclu worden, om hem het leven te doen behouden.
De landen onder Terborg en het lage gedeelte van Silvolde zijn mede
onder water gezet. Sommige ingezetenen hebben daar hunne huizen moeten
verlaten. Er zijn echter geene ongelukken voorgevallen: de menschen heb.
ben zich tijdig genoeg kunnen redden en ook nog hunne goederen kunnen
bergen. De zoodanigen, die niet bij kennissen of vrienden onderdak hebbed
kunnen komen, zijn door de zorg van het gemeente-Bestuur gehuisvest.
