A\ 1838.
LEYDSCHE
O R A N T
:bl,
8,'r
7'i
VRIJDAG,
öTI.
23 FEBRUARI],
«r*
fc/*/,
fj#
une»
1 het
aan-
nge-
ugeii
Het
ten,J
van
lma-
unne
t de
cha-
id.
in,
NE DERLAND EN. r
Leyden den 22sten Februarij.
Meti meldt uit 's Gravenhage van den 21 Februarij:
Z. M.Jieeft goedgevonden te bepalen dat de eerstvolgende inspectie over
de met onbepaald verlof zijnde Mobiele Schutters in de maand April aan
staande zal worden gehouden.
Aan Z. M. de vraag onderworpen zijndeof de wet van 8 November 1815
(Staatsblad N°. 51) al dan niet toepasselijk is op pretentien ten laste van het
Rijk, wegens verpiegmgs-kostenaangewend voor behoeftige vreemdelingen,
hier te lande geene onderstands-domicilie heobende, en als op een buiten-
la ndsch domicilie die kosten niet vernaald kunnen worden, zoo heelt Hoogst»
dezelve,, na alvorens deswege den Raad van State en het Departement van
Financien te hebben gehoord verklaard, dat de. bepalingen der bedoelde
wet te algemeen zijn:, om andere uitzonderingen toe te laten dan die, welke
bij art. 4 uitdrukkelijk 'zijn opgenoemd, en waaronder de onderwerpelijke vor
deringen niet vallen'5 tewijl er geene overwegende redenen bestam, waarom,
de vorderingen van dezen aard minder dan allé anderegeacht zouden mo,eten
worden in het doel der wet te vaiien van het oogenblik af, dat liet blijkt
dat zij ten laste van het Rijk mcjeten worden gebragt, en dus liquide zijn
geworden.
Het heeft Z. M. behaagd te beslissen, dat de bij vroegere wetten aan
het Publiek Ministerie toegekende aandeelen in boeten, moeten worden be
schouwd, door de invoering der Fransche wetten te zijn vervallen, en ver
vangen door de aan hetzelve toegelegde vaste tractetnenten. Dienvolgens
zim de ambteharen der registratie aangeschreven, om voor het vervolg geene
aandeelen in boeten aan de bedoelde regieriijke ambtenaren meer uitte kee-
renen wijders alle vroegere daarmede in strijd zijnde decisien als vervallen
te beschouwen. net- loibjh
- Z M. heeft bepaald dat, ten behoeve van de Oost-Indië, op het munt
etablissement te -Soerabaya van de soort der enkele duiten, met den stempel
oer voormalige'Oost-Indische Compagnie, bij Hpógstdes'zelfs besluit van den
16 April 1827, N°', 105, verordendj ook halve en dubbele duiten, ten ge
wigte naar advenant, zullen worden gemunt.
Hoogstdezelve heeft dézer dagen de Komnglijke goedkeuring verleend aan
7~ eene publicatie der Indische Regering, vaD den 13 Augustus 1833,
M-A A .narlb nnncAllP' rtnllorc fftTPn tTt»lllUt» Waarde als
bij welke
de Noord- en Zuid-Ainefikaansche'dollarstegen gelijke waardeals deSpaan-
«che mat, en dus tegen 51 stuivers., gangbaar zijn gesteld.
De algemeene collecte, die gisteren alhier heeft plaats gehad, heeft
wederom 15708 opgeleverd bovendien is de wekelrjksche gift van Z. M;',
ten bedrage van f 600, ontvangen; benevens 200 in bankbillettenwaarvan
de gever onbekend is.
In de Staats-Courant van den 21 Februarij leest men:
Op onze Nederlandsche bovenrivieren heeft, sedert den i8den dezer, een
vrij aanmerkelijke val plaats gehad, welk verschijnsel deskundigen almede
'ih&imet het bestaan der ijsstoppingen in verband brengen. In de gesteldheid van
het ijs op onze Nederlandsche riviertakkeri- heeft nog altijd geeneriei veran
dering plaats gehad. Van sommige aan die rivieren gelegene plaatsen wordt
het valien van vrij véél sneehw geméld. Zoö was bij voorbeeld te 'Grebbe
den i8den des morgens de straatweg op sommige plaatsen ij palm hoog
met in den vorigen nacht gevallene sneeuw bedekt.
In die van heden den 2Ssten dezer wordt nader berïgt:
De berigten van onze Nederlandsche riviertakken maken van geenerlei
verandering in de' gesteldheid van het "ijs gewag. I11 den IJssel, asm bet
Kaïerveer, had hetzelve den 20Sten des morgens nog de dikte van 34S duim.
Te Deventer had men den 19de!) dezer de schipbrug weggenomen, zoodat
de overtogt aldaar met de pont plaats had.
Uit' Amsterdam meldt men van den 21 Februarij:
In den' afgeloopen nacht, ongeveer ten half twee ure, is er brand onthtaan
ten huize van deifhoekverkooper .7. L. Joachemsthalop de Joden Breestraat,
N°. 84. Twaalf brandspuiten hebben tot de blussching medegewerkt. Ten
ruim half drie ure was men den brand genoegzaam en een uur later geheel
meester. Het geheele huis is: uitgébrand.
Ten half zeven ure is er mede brand ontstaan ten huize van Marets Isaak
Schuitenvoerderin de Joden Houttuinenen wel in eene bedstede De be
woner heeft den brand zelf gebluscht, en de aangevoerde spuiten zijn bui
ten werking gebleven.
Uit Nijmegen meldt men van den 20 Februarij, dat een uur van die
stad, even over de Pruissiscbe grenien, drie huizen in de asch zijn gelegd.
De bewoner van het huis, waarin de brand was aangekomen, was met zijne
vrouw teNiimegen; 3 koebj^ss^^pc^BSvarken zijn in de vlammen omge
komen. Nog schrijft men uit laatstgenoemde stad:
Het ijsover de Waal, heeft eene -buitengewone kracht, waarvan als
voorbeeid strekke, dat laatstleden Zatürdag een kanon van zwaar kaliber,
de Waal gepasseerd is, om een dergelijk stuk. dar te Arnhem onbruikbaar
was geworden en voor seinschoten moest dienen, te vervangen. Den vol
genden dag is dit laatste, uit Arnhem, op dezelfde Vvijze, van daar her
waarts overgebragt. Uit voorzorg, had men de acht paarden afgespaflnen,
en werd het strik door kanonniers getrokken.
Uit Zwolle wordt van den 19 Februarij gemeld:
Naar men verneemt, zouden er twee personen gearresteerd zijn, bii welke
de volgende valsche muntspeciën aanwezig werden bevonden: Rijksdaalders
van Koning Lodewijk 1808, Daalders van het jaar 1689, Guldens van het jaar
1749. De muntstukken zouden vrij goed nagemaakt zijn, zoodat men op
nnem jezelvê wel oplettend zoude mogen wezen, om ze van de goede munt te
ance, ugderscheiden.
Uit Groningen meldt men van den 19 Februarij, dat in het aan die
stad naburig dorp Haren twee huizen waren afgebrand, waarbij de meube
len, een paard, een koe en een varken zijn omgekomen. Geen der beide
jpanden 'was voor brandschade verzekerd.
Uit Belgie wordt de vrees te kennen gegeven, dat, indien de dooi
"niet langzaanrplaats heeft, Wegens de menigvuldige ijsopstoppingen in de
'rivieren, verscheiden en hevige overstroomingen zullen voorvallen.
Op de tentoonstelling van bloemen, die thans te Gent plaats heeft,
■merkt men 3000 zeldzamen bloemen en planten op.
Ge
*7.
jond
oult
dam I
t del
van
der
der
l'SKi
aan
rofd-
rikit,
igave
eren
cliei.
1 hei
de ii
zul.
smel.
vrijt
Het.
kun.:
ften,
dei
i van
C var
IET-
eerer,
order
Ie ge
ver
Verk
11 qui
Pari
Satii
>ut al
voos.
nhaai,
1 Vei
zijiul
re All.
.oedet
inmiil
NINt
RUSLAND.
Odessa den 2.Februarij. Nadat de vorst hier onafgebroken 29 dagen had
■aangehoudenwerd de'tenipemBur den 26, 27 en 28 plotseling zachter eo
begon de sneeuw te smelten. Sedert eenige dagen is evenwel de thermo
meter weder up mil gevallen; maar thans dooit het weder. Men zier met
verlangen het oogenblik te gemoet, waarop het ijs uit deze haven verdwe
nen, de handel met liet buitenland; en vooral de stoombootvaart op Kon.
stantiiiopel weder hersteld zal zijn; intusschen troost men zich daarmede,
dat liet op andere plaatsen niet heter is. Te Tifl.is daalde de thermometer tot
op 13°te Konstaminopel op 11°, in Palermo op 40 Reaumur. Uit Theo-
dosia meldt men, dat aldaar de haven is toegevroren, heiwe'k sedert het
jaar 1812 niet geschied is. Aan de zuidelijke klist van de Krim rijdt men
met paard en slede op het ijs, hetwelk waarschijnlijk nog nimmer beeft
plaats gehad.
NOORWEGEN.
Zie hier twee onderscheiden berigtenomtrent de weersgesteldheid op
twee onderscheiden plaatsen in Noorwegen; het een is gedagteekend Bergen
15 Januarij, en bevat het volgende:
De zachtheid van het tegenwoordig klimaat is geheel en al buitengewoon,
-eh moet hen allen verwonderendie ae strengheid van den winter op de west
kust van Noorwegen kennen. (De provincie Bergen, van welke de stad van
■dien naam de hoofdstad is, is gelegen tusschen 590 34' en 62° 39' Noorder.
breedte.) Sedert het begin van December is de thermometer geen vier uagen
beneden nul gedaald. Geduiende den 6den var, deze maand is het weder zoo
zacht geweest, als het op den, schoonsten lentedag re Christiania is.
De veldeu, die door heigen tegen den noorder-wind beschermd zijn, ver.
toonen een schilderachtig gezigten de boomen beginnen er te botten. Er
is slechts éénen dag sneeuw gevallen en dat alleen des morgens.
Ondertusschen is deze weersgesteldheid voor den landbouw niet voordee-
lig; want de winden en regens, welke wïj> drkwijfebgenoeg ondervinden,
ontnemen, daar zij den grond dan eens uitdroogen, dan weder overstelpen,
aan aenzeiven de vetheid en maken de'harde dusmihder vruchtbaar.
Het ander berigt is uit Grimstad eh ghdagteekendoa Februarij;
Wij hebben thans een winter zoo ais iti oude dsgeh'.1 De geheele zee is
met ijs bedekt, geen water is zells van de hoogste bergen-te ontdekken.
Zee en zeeboezems worden bereden, en in de stad teekent de-thermoraeter
Réaumur 180, op het land 22k Het reizen is thans zeer aangenaam en ge-
makkelijk, doch heeft het ook drie volle weken nacht en dag aanhoudend
gesneeuwd,
SPAN JE...
Berigten over Parijs van den 19 Februarij.
Van de Spaansche grenzen wordt gemeld, dat de Carlisten, die bij Belas
Couam door de Christines geslagen zijn geworden, een Brigadier en acht Ka.
piteinen van venaad beschuldigd en daarop vermoord hadden.
Een brief uit Logrono van den 11 den meldt, dat de Christinos-Gene-
raals weder tot hunne vorige achteloosheid vervallen.
De Christinos-Géneraal üiego de Leon was regen Escella, dat door de
Carlisten bezet is en zoo als men weet tot hoofdkwartier vail Don Carlos
zou ingerigt wórden, gemarscheerddit had in genoemde stad groote onrust
verwekt en terstond waren 7 Carlistische bataljons op weg gegaanom haar
voor eenen aanval te behoeden.
De Regering heeft aan Espsrtero bevel gezonden, om naar Valencia
een afdeeling zijns legers te zenden, wegens den ongunstige» staat waarin
die provincie zich bevindt. Tien bataljons zijn daarop op marsch gegaan,
aan wier hoofd zich Iriarte bevindt.
ITALIË.
In een Dtiitsch blad wordt de volgende breve van den Paus aan liet Dom*
Kapittel te Keulen,onderdagteekening van den 26 December 1837, medegedeeld:
Geliefde zonen! Groete en Apostolische zegen! De bittere smart, d,e wij
onlangs gevoeld hebben over het groote onregt, hetwelk aan onzen eerwaar-
digen broeder, Clemens August, van Keulen, en in hem tevens aan de Katho-
I like kerk en den Heiligen Stoel aangedaan 13, werd als liet ware nog vergroot
door uw schrijven aan ons van oen 22Sten der vorige maand. Inderdaad rn'oest
het ons hoogelijk bevreemdendat gilaan uwen Aarisbisscnop met de heiligste
banden verbonden, en volgens uwe voorschriften verpligt hem de hulprijke
hand en troost te verleeneneensklaps in zijne beschuldigers Veranderd, van
huisgenooten zijne vijanden geworden zijc, en u met vereenigde pogingen
tegen hem verzameld hebt, juist op het oogenblik, waarop hij, ter veruedi.
ging van de godsdienst en van zijn ambt,9 gjyipqiizaÜH^iwa's zich aan de on-
regtvaardigste vervolgingen re onderwerpen In welke ibate hij zich steeds
door deugd en beleid in de bekieeding van het geestelijke ambt onderscheiden
heeft, is genoegzaam bekend uit de atgemeene hoogachting, die hij met name
in de moeijelijkste omstandigheden als bestuurder van het Kapittel in liet
Bisdom Munster verworven heeft: van daar ook, dat hij met algemeéne
goedkeuringen bijval op den Aartsbisschoppelijken zetel geplaatst Werd. Hoe
veel braafheid en zorg hij overigens in de vervulling van dien post bewezen,
en waarom bij desniettegenstaande een gedeelte der geestelijkheid tegen zich
ingenomen heeft, is ons genoegzaam bekend, zoodat wij zeer wel inzien
door welke redenen gedrongen en om welke oorzaken gij zulke nadeelige be
rigten over hem aan ons geschreven hebt. Wij ontveinzen daarom ook geens.
zins, dat de door u gevolgde handelwijze ons re onaangenamer geweest is,
naar mate men dezelve bij de heiligheid uwer bediening minder verwach'en
mogt. Intusschen willen wij een iegelijk van ulieden te verstaan geven,
dat wij, bij eene voorloopige. openlijke uirnoodigingden terugkeer van on
zen eerwaardigen broede- Clemens August op zijnen Bisschoppeliiken zetel
van den doorluchtigsten Koning gevorderd hetiben op wiens regtvaardigheid
veri'ouwendewij ren spoedigste eene met het regt en met onzen wil over
eenkomstige beslissing verwachten. Uit de in uw berigt voorkomende ver.
zekeringen van eerbied en hoogachting jeget.s ons en den Heiligen Stoel,
overtuigen wij ons gaarne, dat gij voortaan ziilke middelen zult bezigen,
waardoor de aan ons hart ges'agen wonde kan gelenigd worden, en zoo
schenken wij 11geliefde zonen, dan ook den Ap istolischen zegen.
Z. D. H. de Hertog van Saksen-jVeimar wordt te Rome, wegens oh.
gesteldheid van zijnen zoon, opgehouden.
D U I T S C H L A N D.
Uit Göttingen schrijft men van 14 Februarij:
Gelijk gewoonlijk ailes overdreven worde, werden ooit dé meeste berigrea*
nopens onze Universiteit en de vermindering van het getal Studenten aasden
den.