A°. 1S3S.
LEYDSCUE
IS*
C 0 U R A N f k
9 FEBRUARIJ.
VRIJDAG,
v~*. i v
v. ~$j
V*r- W -L. i sEd
V/X-
NEDERLANDEN.
Leyden den 8sten Februarij,
Heden worde de dag van de stichting der Akadêmtê binnen deze 'stad
pl eg tig gevierd. De plegtigheid heeft dezen morg*en een aan var g genomen
met het houden eener redevoering-door den aftredenden Rector-Magnificus
den Hoogleeraar P. J. Uylenbiioek, De tratribus Christians et Constantino
HugenioArtis Dioptricae cult or i busy dat is: Over de verdiensten van de
broeders Christiaan en Constanten Huijgensin het volmaken der Verrekijkers
Heden avond zullen H. II. Studenten aan onderscheiden Hoogleeraren
Serenades geven.
Men meldt uit 's Gravenhage van den 7 Februarij:
Zijne Maj. heeft op de adressen van onderscheiden bierbrouwers en azijn-
'fabrijxanten van Amsterdam en Rotterdam* ten aanzien van eéne verlenging
van net branden van oud vaatwerk, het volgende besluit genomen:
Art-, i. De bij ons besluit van den 5 Februarij 1837 {Staatsblad N°. 2),
nader vastgestelde termijn voor het branden van het oude aanwezige vaat
werk wordt, bij deze, ten laatste male op nieuw verlengd, en wel tot den
isten Jul ij 1838.
2. Op zoodanige plaatsen, alwaar, tot op het tijdstip der invoering van
het Nederlandsch.e vaatwerk, een afzonderlijke ijk van het oude vaatwerk
mogt in werking gebleven zijn, zullen geene andere vacen met het merk
OV mogen gebrand worden, dan dezulke welke reeds van den voormelden
ijk voorzien zijn.
3. De bierbrouwers, azijnmakers enz. zullen uitgeuoodigd worden om,
door openbare oproeping, te zorgen dat het bij de gebruikers nog berustend
vaatwerk hun vóór het einde van den voorschreven termijn terug gezonden
worde, om de branding te kunnen ondergaan.
4. Na 1 Julij 1838 zullen de ongebrande oude vaten tiiet meer tot vervoèr
mogen gebruikt worden, ten ware dezelve op eenen bepaalden inhoud geijkt
zijn, overeenkomstig art. 1 van ons besluit van i December 1836 {Staats*
blad N°. 57).
5. De overtredingen, op de bepaling in art. 4 voorkottiendezullen wor
den gestraft vo'gens de bestaande wetten en verordeningen.
Dezer dagen-.heeft het Zijne Maj. behaagd tot lid der Natuurkundige
Commissie in Nederlandsch Indië te benoemen den heer A. E. Forsten.
Naar men verzeltert, zal het detachement krijgsvolk, hetwelk uit dit
Rijk naar de Westkust van Delmina zal worden gezonden, door een Kapi
tein gecommandeerd worden.
Van Regeringswege zijn thans de het ren D. Men'tzInspecteur, ën
M. G. BeyerinkHoofd-Ingenieur van den Waterstaatmitsgaders G. M. Roei
genAdviseur in zaken van werktuigkunde, en G. Simons, Adviseur in wis
kundige zaken* geóommitceerd tot het onderzoek der keus van de middelen,
in geval van droogmaking en drooghouding van den Haarlemmermeer.
In de buitengewone vergadering der Staten van Holland, den 6 dezer
te Haarlem gehouden, is Jhr. .7. C. RHoorn van BurghHoofd-Iiispec
teur van het Kadaster te 's Gravenhage* bij meerderheid, met 36 stemmen,
tot lid van de Tweede Kamer der -Staten-Génerail verkozen, in plaats van
het overleden lid Hoynck van Papendrecht
Te Schoonhoven zal onder de zorgen van den heer S. Evan Nootén
een zinnebeeldig plaatwerk het licht zien, voorstellende eene gedenkzuil
ter nagedachtenis van wijle Hare Maj. de Koningin der Nederlanden. Van
dit prachtig werk, hetwelk door de schilders Fontein en van Loon zal uit
gegeven worden, ziin de inteekeningslijsten alom voorhanden. Wij meenen
de aandacht onzer landgenooten op de uitgave van dit veelbelovende plaac-
werk te mogen vestigen, hetwelk zoowel uit hooide var het onderwerp,
als om'dë keurigheid der bewerking alle aanbeveling verdient.
Te Zwammerdam heeft het aldaar bestaande Zanggezelschap den 4 Fe
bruarij eene Cantate, ten voordeele der armen, uitgevoerd. De Predikant'
Lobry deed bij die gelegenheid eene gepaste redevoering. Ruim 550 toe
gang-billenen waren afgeleverd geworden.
Te Groningen heeft de Tooneel-Societeit Utile et Dulcein eene voor
stelling 440 voor de armen aldaar ontvangen; hetgeen met de voorgaande
bijgedragen sommen een totaal van meer dan f 10,000 uitmaakti
O O S T - I N D I E.
Volgens berigten uit Batavia waren de standplaatsen der aanwézige Predi
kanten op Java de volgende:
Te Batavia: N. Pluim Mentz, Predikant bij de Nederlandsche Hervormdé
Gemeente; tevens waarnemende die in de Maleische taal; S. A.Buddingh,
S. S. Til. Doctor en Predikant bij de Nederduitsche Gemeente; IV. R. vu»
Hoëvell, S. S. Th. Doctor. Predikant voor de dienst in de Maleische taal,
tevens die bij de Nederduitsche Gemeente waarnemende; allen belast met de
dienst in de residentien der eerste groote afdeeling, zijnde Buitenzorg, Pre-
anger-Regentschappen Cheribon Bantam en de adsisteni-residentien Kra-
wang en Indramaijoe.
Te Samarang: C. P. Lammen van. ToorenburgPredikant aldaar.
Te Soerakarta: P. van LarenPredikant aldaar. Beide zijn belast met dé
zorg voor de gemeenten in de residentien der tweede groote afdeeling.
Te SoerabaiiaH. .7. RuempollPredikant aldaar, tevens belast met de
zorg voor de gemeenten in de residentien der derde groote afdeeling.
En buiten Java; Amboina, het overlijden van den Predikant T van de Beek,
op 10 Januarij 1837, had de benoeming ten gevolge van den Predikant .7. A.
Veekmans, en wegens de uitgebreidheid dezer gemeente en andere redenen
is aan hem toegevoegd de Predikant II. H. Schijf.
Padang: de Predikant .7. G. Hard'y, is ben-emd voor de gemeente te Ma
kasser, op het eiland Celebes, en wordt vervangen door den Predikant.7.77.
van Rossemdie, uit Nederland aangekomen, na een verblijf van eene maand
te Batavia, met zijne echtgenoot de reis derwaarts heeft aanvaard.
Te Makassar is de gemeente vakant door het vertrek van den Predikant
Lammen van Toorenburg, naar Samarang. Intusschen ziet'de gemeente met
verlangen uit naar de komst van den benoemden Predikano ,7. G. Hardy.
Voorts berigt men uit Batavia, dat sedert de komst van den Predikant
N. Pluim Mentz, daar onafgebroken iederen eersten dag der week is gepre
dikt, waartoe, tijdens de Predikant D. Lenting deze gemeente alleen be
diende, de gelegenheid niet aanwezig was, en dat het bijwonen van de
openbare Eeredienst onder de militairen toenam en de zucht naar onderwijs
in de Christelijke godsdienst aanwakkerde. Wijders meldt men van daar, dat
ich op de stoomboot IVillcm I, welke schipbreuk geleden en op een der
Litcipara's gestoten bad, ook bevonden heeft de Predikant .7. A. Veekmans.,
dte even als al de overige passagiers, den iaden Julij behouden te Anjboini.
Was aangekomen, en op den 25scen daaraanvolgende zijne intrede als Piedi
kant der Nederduitsche Hervormde Gemeente heeft gehouden.
Een later berigt uit Batavia, van 3 Augustus 1837, behelst nog devoid
gencte bijzonderheden: „Den t^den Julij 1. 1. is de Predikant .7. G. Hardy
benoemd voor Macasser, van Padang hier aangekomen, met het voorneme
om ten spoedigste naar de plaats zijner besremming te vertrekken.
Den 23sten Mei I. I. is dé Predikant J. H. van Rossemte Padang aange
komen, en heeft Zondag den pden Julij zijne irttrede gedaan.
'Op Woensdag den 2den Julij 1. I., hield de Predikant van Hoëvell alhier,
zijne intrede als Leeraar der Maleische Gemeente.
R S L A N D.
Warschau den 28 Januarij. De armoede wegens de Strenge koude is al.
hier ook zeer groot; er worden ondercusschen door het Gouvernement aa
zienlijke sotntnen tot voorziening in den nood beschikbaar gesteld en erz:
hier 3 verwarmde zalen ingerigt, óm hen te ontvangen, die zich in hut.
woningen niet verwannen kunnen.
De ijzergieterijen in Polen kodden thans 5000 trtenschen werkzaam, e,.
worden zoodanig ujtgeb eid, dat in weinige jaren ïo.ooo man er werk t
len vinden. De bergwerken zijn vooral in Sandomir, Krakau en Kalisc
In 1833 leverden de noordelijke districten 66,433 cent. gegoten ijzer op,
1836 reetts 109,300 cent., en binnen eenige jaren zal men 288,000 cent. t
komen. In 1833 verkreeg men 36,000 cent. aan geslagen ijzer, in 1836 re.
54,000 cent en in net vervolg zal men jaarlijks 150,000 centenaars bekom -
In de westelijke bergwerken verkreeg men in 1833 11,000, in 1835 ree
51,000 en in 1840 hoopt men 150,000 cent. ijzer te bekomen.
SPANJE.
Berigten over Parijs van den 6 Februarij.
TeLegraphische Depeches.
Bayonne 2 Februarij.
Op bet berigt van nieuwe aanslagen der Carlisten tegen Balmaceda, heel
Espartero zich den 27Sten II. te Vtllarcayo met den Generaal Latre vereenig
en op dat punt 16 bataljons verzameld. Van den anderen kant heeft Basi.
zich eten 25sten in Siera Alcaraz, met Talada in gemeenschap gesteld;
voeren te zanten bevel over 6 a 7000 man.
Esperez, die Cuenfa verlaten heeft, en de Generaal Sam, hebben zie
den 2Ósten bij Ullibarri gevoègd, terwijl de Géneraal O'Donnell den 31st:
weder binnen zijtle stellingen van Hernani getrokken is.
Bayonne, 3 Februarij.
Espartero heeft de Carlisten voor Balmaceda aangetast en naar Oran
terug gedreven, van waar hij ben den 31 Januarjj, niettegenstaande eens
versterking van 4 bataljons, beeft verjaagd. De Carlisten hebben honderc:
man aan dooden, en daaronder hun aanvoerder, den Marquis van Robeda
verloren.
Bayonne 3 Februarij.
De Örigadier Leon, den 28sten te Pampeluna aangekomen, heeft op wee
een bataljon Carlisten verrast, hetwelke veel volk en 40 gevangenen ver
ioren heeft. Hij heeft de Carlisten nogmaals den 3isten te Echarry aange
vallen en geslagen; ten welke gevolge zij zich in de streken van Ulzatna
hebben vereenigd en de valleiien op de grenzen ontruimd.
Er hebben openbare vreugdebedrijven te Bilbao plaats gehad, wegens de
opheffing van het beleg voor Balmaceda.
Bayonne den 4 Februarij
De iucerpellatien den 2Ösren in de Cortes begonnen zijn geëindigd gewo
den door eene gemotiveerde dagorder ten guhste der Ministers, geStetin
door 130 tegen 125 stemmen.
Van de grenzen van Navarré wordt van 28 Januarij het volgende ge
schreven:
Vroeger héb ik gemeld, dat er te Estelia eene woning voor Don Carlos in
gereedheid gebragt wierd. De oplettendheid en zorg, die men vöor het be
hoorltjk in orde brengen der vertrekken daarvan droeg. Schenen weinig met
de gewoonten van Don Carlo's té stroken, die zich zëlvénal wat naar Weelde
geliii.t weigert. Thans hébben wij dan ook de zekerheid verworven, dat de
te Estelia gereed gemaakt wordende woning voor aanzienlijke vreemde staats
lieden bestemd is, die; met volmagt van onderscheidene Mogendheden, in
genoemde stad zullen bijeenkomen, om over het geschil tussChen de Ko
ningin en den Pretendent te onderhandelen. De aankoopen van het meublement
voor het bedoélde gebouw zijn te Bayonne gedaan, en wel op zulk eenen voet,
dat de vreemde Zaakgelastigden daarin uitmuntend zullen gehuisvest zijn.
DUITSCHLAND.
Te Berlijn is in de vorige maand eene nieuwe wet uitgevaardigd tegen de
genootschappen van Studentén aan de Rruissische Hoogescholenin dezelve
komen de volgende bepalingen voor:
Alle genootschappen van Studenten, onder wat naam ook, zijn verboden..
De straf der overtreding van dit verbod bestaat voor de stichters en be
stuurders van een genootschap, in het concilium abeundi of relegatie; voor
de overige leden in opsluiting in den Akademischen kerker. De geendie
met het conilium abeundi of relegatie gestraft is, kan slechts met toestem
tning van het Ministerie voor het openbaar onderwijs, wederom aan een-*
ljoogeschool toegelaten worden, echter met dan nk verloop van resp. ze.-,
maanden of een jaar, en in geen geval aan dezelfde Hoogeschool, van was
hij weggezonden is. Gemelde straf gaat voorts gepaard me: het verlies var
beurzen of stipendieri en van den vrijdom van coliegie-gfeldenOok dan wan
neer hij tot voortzetting zijner studiën weder wordt toegelaten.
Deze straffen warden verhoogd i wanneer de genootschappen aan httrr-e
led^n verpligcingen opleggen, die nog na den afloop der studiën voortdur
wanneer de genootschappen met soortgelijke vereertigingen op andere birine
of bnitenlandsche -Hoogescholen in verband staanwanneer de leden ónf
eede de vervulling der aangegane verpligtingen of onvoorwaardelijke geho
zaamheid aan de bestuurders beloven; wanneer zij, om hunne oogmerken
verbergen, valsche statuten voorwenden, in alle welke gevallen gevan:
nisstraf wordt uitgesproken voor een tijd van negen maanden tot 10 jare-
Bestaat'het doel eener vereeniging in eene reeds op zich zelve, als o\ -
treding of misdaad strafbare handeling, dan is de algemeénd strafwet
toepassing.