nans daardoor geschonden wicr^fi*, 3s "dwaling, die liij onderschreven had, met voile
•bewustzijn cn uit eigen beweging herriep.
Nadat wij vervol sen's een afschrift van dat stuk aan Zijne Majesteit den Duitscnen
Koning gezonden hadden, hebben wij terstond gezorgd, dat het meer en meer bekend •*--
zou worden, dat wij den door gemelden Bisschoppen aangenomen regel van uitlegging van
den Apostoiischen brief onzes voorgangers, als strijdig met de beginselen en wetten der
'Kerk, ten eenenmale afkeurden.
Hieruit zal u blijken, Eerwaarde Broeders, dat wij in deze zaak géén gedeelte van
•onzen pligt verzuimd hebben. Desniettegenstaande is, 'wij zeggen het treurende en door
smart geheel overstelpt, buiten ons weten, en terwijl wij nog een antwoord op onze
vertoogen en verklaringen afwachtten, aan den Aartsbisschop van Keulen aangezegd, dat
hij Öf Se bedoelde door ons afgekeurde uitlegging op het stuk der gemengde huwelijken
volgen, óf den post van Aartsbisschop neSerleggen moest, met kennisgeving van het
'besiuit der Regering, dat, zoo hij hierin weigerachtig bleef, de herderlijke jurisdictie
hem ten eenenmale "zou ontzegd worden. Er. had geen verder vervyijl plaatstoen hij
gelijk hem betaamde, tegenstand bood, geschiedde, hetgeen wij m den aanvang onzer
rede met afschuw verkondigd hebben. En let hier op de jegens ons gevolgde handelwijs:
de tegenwoordige Zaakgelastigde van Pruissen kondigde ons op den eersten dezer maand,
als eene kort aanstaande, of juist op dat tijdstip moetende voorvallen gebeurtenis aan,
wat reeds den eisten der vorige maand gedaan en volbragt was.
In dezen staat van zaken, Eerwaarde Jiroedcrs, gevoelen wij, dat wij aan God, de
Kerk "5?"
te
der ^Kerkelijke jurisdictie deze "miskenning der rcgteu van de Heilige Katholijke Kerk
en van dezen Heiligen Stoel.
„Maar terwijl wij dit doen, willen wij tevens aan den Aartsbisschop van Keulen, de
zen door de schoonste deugden uitblinkenden man den verdienden lot toezwaaijen daar*
voor, dat hij mét zoo veel eigeii gevaar, de zaak der godsdienst zoo onvermoeid heeft
verdedigd.
„Overigens nemen wij deze gelegenheid te baat, om openlijk en plegtiglijk te ver
klaren, hetgeen wij tot dusverre, bij herhaling in het bijzonder gedaan hebben, dat wij
elke in hetVKontugrfjk -Pruissen onrc !te cn tegen dten geest der verklaring van onz'.'-ïjl
voorganger ingevoerde handelwijs omtrent de gemengde huwelijken, ten euienmalc af
keuren.
En daar de Bruid van het onbevlekte Lam van dag tot dag door grorverc* rampen
bezocht wordt, moeten wij u, die onze zorgen deelt, en die door zoo veel odsdien
stigheid en vroomheid zijt bezield, opwekken, om met ons aan den Vader der barm
hartigheid ootmoedige en vurige gebeden op te zenden, opdat Hij van uit den hnogen
hemel Zijn aangezigt naar den wijngaard wende, dien Zijne hand geplant heeft, en Hij in
Zijne goedertierenheid een langdurig onweder van dezen afwende."
DU1TSCHLAND.
Z. K. fl. Prins Adelbert van Pruissen is den 21 sten te Berlijn van zijne
buitenlandsche reis teruggekeerd.
Van den i8den wordt van den Neder-Rhijn geschreven, dat, daar de
thans gesuspendeerde en te Minden, gevangen gehouden Aartsbisschop van
Keulen tot den oudsten Duitschen adel behoort, zich eene Commissie uic
den adelstand naar hem begeven heeft om nem omtrent de beschuldiging,
waaronder hij ligt, van geheime kuiperijen en landsverraderlijke ontwerpen,
te ondervragen. Daar hij bij die Commissie zich van die beschuldiging ge
zuiverd nad, zou dezelve zich naar Berlijn begeven, om aan Z. M. den
Koning van Pruissen opening omtrent haar onderhoud met den Aartsbisschop
te geven. Zij zou eerst nog eene conferentie met de Commissarissen van den
Westfaalschen adel hebben.
In de medegedeelde aanspraak van den Paus (zie bovenonder Italië)
komt eene verklaring voor, welke de voormalige Bisschop van Trier, von
Hommerop zijn sterfbed zou gedaan hebben, welke deze is: dat hij door
goddelijk licht beschenen en de nadee'len inziendewelke -der Kerk dien ten ge
volge bedreigdenmet vrij gemoed en uit eigen beweging de dwaling herriep
tot welke hij toegetreden was. Thans wordt echter uit Trier van den iöden
gemeld, dat de bedoelde verklaring zeer twijfelachtig was, ten minste geen
gezag kon hebben, daar dezelve de dagteekening droeg van 11 November,
als wanneer de Bisschop was gestorven, niet door hem zeiven geschreven,
maar alleen onderteekend was; en te meer nog, daar hij zes weken voor
zijnen dood, den isren October, den dag, waarop hij de Sacramenten der
stervenden ontvangen had, en dus in volle bewustheid verkeerde, een eigen
handig heiige naar den Paus gezonden heeftwaarin hij verklaarde, dat zijne
handelwijs, omtrent de gemengde huwelijken gevolgd, geheel overeenstem
mend m'ec de kerkelijke leer was. Welke verklaring dus geheel in tweestrijd
zou zijn met den inhoud van dar stuk, hetgeen hij zieltogend en misschien
reeds buiten bewustheid, den dag of het uur van zijn overlijden zou gecee-
kend hebben.
Dezer dagen is eene wet in Pruissen afgevaardigd, bij welke de eige
naar of schrijver van een werk in zijn eigendom gedurende zijn geheel leven
en zijne erfgenamen 30 jaren na zijnen dood gehandhaafd worden.
Het getal der studenten aan de Hoogeschool te Göttingen in dit half_
jaar, beloopt 909. In het vorige half jaar beliep hetzelve slechts 888; zoo
dat het getal met 21 is vermeerderd. Van de nieuw aangekomenen zijn er
36 in de godgeleerdheid, 115 in de regten, 62 in de geneeskunde en 56 in
in de wijsbegeerte.
De afgezette Göttingsche Professor Dahlmanden 2isten te Leipzig
aangekomen, is aldaar door eene callooze menigte menschen met herhaalde
vivats verwelkomd geworden,
Meer dan joo studenten hadden de Göttingsche Hoogeschool verlaten
omdat er de collegien, welke zij houden moesten, wegens het afzetten der 7
Professoren, gesloten waren.
Te Osnabruckin Hanover, zijn oproerigheden uitgebroken, die door
de militaire magt zijn moeten gestild worden. De oorzaak was, dat de
Burgemeester Stuve, gewezen Financie-raad, een man, die bij de burgerij in
hooge achting staat, op hoog bevel in hechtenis genomen is. Vele burgers
wilden hem uit de gevangenis bevrijdendoch werden door soldaten uit
eengejaagd.
Te Munchen liep het gerucht, dat de eerste Minister te Athene zijnen
post had nedergelegd.
GROOT-BRIT ANNIE.
Londen den 24 December. Hare Maj. is gisteren in het Hooger-Huis
verschenen, om de goedgekeurde civile lijst te bekrachtigen. Er was ook
eene Commissie uit het Lager-Huis tegenwoordig. Zij had zich zeer mee
diamanten opgeschikt.
De vader van den tegenwoordig in het Lager-Huis zeer bekenden
vriend en voorstander der Torys, Robert Reelstierf in 1830, in 8ijarigen
ouderdom, nalatende eene talrijke nakomelingschap, en onnoemelijke schat
ten, de vruchten zijner industrie. De diensten, door hem aan den Staat be
wezen, verhieven hem tot Baronet. In 1797 gaf bij, met zijnen associé
Tates, aan de schatkist eene som van 10,000 st. ten geschenke, om in de
kosten van den oorlog te gemoet te komen. (Als eene bijzonderheid ver
dient vermeld te worden, dat deze Tates in de zaak was gekomen, met een
armhartig kapitaaltje van slechts 100 st.). Het volgende jaar organiseerde
Sir Robert zelf niet minder dan zes compagnien vrijwilligers, voor het grootste
gedeelte uit zijne eigene werklieden. Bury, in Lancashire, alwaar zijne fa-
brijken gevestigd waren, was aan hem alleen zijnen bloei verschuldigd. Hij
gaf aan 1,500 menschen werk, en de schatkist trok jaarlijks 100,000 st.
van hem. Bij zijnen dood liet hij zes zonen en drie dochters na. Het park
van Drayton, en zijne talrijke bezittingen in Stafford- en Warwickshire gin
gen, volgens het regt van eerstgeboorte, op den oudsten zoon over; elk der
vijf overigen kreeg 135,900 st., en elke der dochters 58,000 st. Np
bleef er nog over een restantje van circa 500,000 st., hetwelk onder de
zes zonen verdeeld werd, in de evenredigheid van voor den oudsten en J-
voor elk der overigen. Aan successie-regtenonkosten enz,, waren circa
2.5,000 st. te loor gegaan. Wanneer wij nu dit alles te zamen trekked,
vinden wij voor het totaal der nalatenschap van dezen particulier eene som
van circa zestien en een half mi 11 ioe n Hollandsch geld, over welke velt
Vorsten van het vaste land waarschijnlijk niet zouden kunnen beschikken, ew
dat alles buiten de vaste goederen, welke op den oudsten zoon alleea waien
overgegaan.
F R A N K R IJ K.
Parijs den 26 December. Hoewel de openbare speelhuizen den 1. Januarij
moecen gesloten worden, zoo zullen echcer, door toelating van den Munici.
palen Raad te Parijs, twee derzelve blijven bestaan, om daardoor te verhm
deren, dat vele geheime speelbanken worden opgerigt. Zij, die in dietv.^e
speelbanken spelen willenzullen hunne namen aan de Directeuren van oe-
zelve moeten -opgeven.
Het Hof van Cassatie beeft een vonnis van bet Koninglijk Geregtshof
te Bourges vernietigd, waarbij bepaald was, dat de itl eéii cweegevecht ge-
geven dood geene voor de wet strat bare misdaad was. Het Hof van Os.-a-
tie heeft bepaald, dat die misdaad gelijk stond met moedwilligeU manslag.
De Kamer der Afgevaardigden houdt zich tot nogtoe alleen bezig met
het uitspraak doen over de al of niet regtmatigheid van sommige verkiezin
gen. Eene verkiezing is met 192 tegen 152 stemmen vernietigd, een paar
anderen zijn goedgekeurd geworden. De leden hebben nog geenen Voorziï-
ter gekozen, hoewel men denkt, -dat de keus, even als in vroegere jaren,
op den heer Dupin zal vallen.
De Minister van Openbaar Onderwijs had aan den Koning een plaji
voorgedragen tot het oprigten van zoogenoemde bewaarscholen voor jongé
kinderen, hetgeen Z. M. bij ordonnantie goedgekeurd heeft.
Menigvuldige verhooren en gevangennemingen hebben nog in de zaak
van Hubert piaatswelke, zoo als men weet, gezegd wordt, eenen geheimen
aanslag tegen het leven des Konings in den zin gehad te hebben.
Uit Afrika heeft men berigt, dat de zaken alda'ar eenen geregcldkn gang
houden. Te Constantine was het bij voortduring rustig. De bevelvoerende
Generaal had eenige inwoners de stad laten uitbannen, omdat zij verspreid
hadden, dat het Fransch Gouvernement in onderhandeling met den vorigeit
Bey Achmedgetreden was. De Opperbevelhebber der Afrikaansche bezit
tingen, de Maarschalk Valléezou steeds 38,000 man ter zijner beschikking
houden.
ZEI. TIJDING.
In Tessel binnengekomen H. H. Hendriks en P. C. Zorgdrager, van Surinamen
Kapt. Heiliger en J. B. Douwes, van Bordeaux, W. A. Smith, van Londen.
Het schip de 2 GebroedersKapt. L. den Breems, van Rotterdam naar Smyrna, is
den 19 December te Dartmouth binnengeloopen.
Het schip Vrede en HoopKapt. F. G. Melleraa, van Amsterdam naar Gibraltar, Mal
tha, Konstantinopel en Odessa, is den 18 December te Plymouth binnengeloopen.
Het schip de KleinkinderenKapt. D. M. Noordhoek, van Vlaardingen naar Lissabon,
is den 19 Dec., wegens slecht wêer, doch in goeden staat, te Falmouth binnengeloopen'.
Het schip TritonKapt. F. Benoit, van Rotterdam naar Rouen, is den 20 December
te Duinkerken binnengeloopen.
PRIJS-COURANT der EFFECTEN.
Amsterdam den 2%. December 1837.
Nederlanden.
Werkel. Schuld 2 JpCt.
Dito 5
Uitg.
Kans-Biljetten
Amort.Syndic. 4,
3i
Hand.-Maats. 4}
Nieuwe dito4^
Aandl.H.Spoorw.
Rotterd. Dito
Frankrijk.
InsrcTir. Orb. 3 p€!t.
Rusland.
Gb.//.&C°.I798 SPCt,
•18IS 5
Ins. en Certif. 6
i8ü5
,io4faio4!
io4|aios
;5U 66
pöja p6|
Pruissen.
Geldl. te Lond. 4 pCt. a
Aandeelen van ditonojai ji
Spanje.
Nieuwe 1835 £855pCt. 19 a 19}
Ditoonbep.st...a
Dito passivea
Dito uitgest6 a dj
Coupons 1 Nov...a
Oostenrijk.
Obi. Coll C". 5 pCt. a
Certificaten.2,a
ij* v-i—-ar-v.S7y- sr\ -
Idem5 loojaiooj
Dito in Lond. 5 a
Bank-Aktien.3 a
Napels.
Certificaten... 5 pCt. a
Dito in Napels. 5 a
Gebl.
l«o|
'9iV
iooji
173ste KONINGRIJKE NEDERLANDSCHE LOTERIJ.
Trekking der Eetste Klasse.
iste Lijst. N". 5133 een premie van f 1000.
2de N°. 7185 een prijs van ƒ7500. N°. 4229 een prijs van ƒ1500. N°. 10003
een prijs van 1000.
3de N°. 18934 een prijs van ƒ1500. N°. 17996, 15592 en 68, ieder een
prijs van 1000.
4de N°. 13966 en 5744, ieder een prijs van 1000.
Heden beviel zeer voorspoedig van een welgeschapen ZOON,
ANNA CAROLINA ELISABETH d'AILLY, geliefde Echtgenoot van
Leyden, 21 December 1837. A. T. L. Rt. MULDER.
Mijne geliefde Huisvrouw, MARIA JOHANNA van KAMPEN,
verloste heden zeer voorspoedig van eene welgeschapen DOCHTER.
Leyden, 26 December 1837. C. TI E L 4
BERIGT.
Door de vele aanvragen mijner met roem bekende PUNSCH, wordt door
deze bekend gemaakt, dat dezelve van heden af verkrijgbaar is gesteld
bu den Heer J. F. ZUUR, Confiseur, op de Breedestraat te Leyden, toe
2.50 per Flesch en f 1.25 de halve Flescb.
J. PEETERSE,
Koffijhuishoudcr van het Fransche Koffijhuis te 's Hagc\
De FABRIEK in WOLLEN-DEKENS, DUFFELS en WOLLEN
GARENS tot op ultimo dezer uit te oefenen op de Firma van J. FELIX
COMP., zal met primo Januarij 1838 worden gecontinueerd op mijn
eigen Naam.
A F L I X
V Te HUUR tegen primo Mei: Twee BEHANGEN BOVENKAMERS
mee Stookplaatsen, en een Slaapkamertje aan snite; of een BENE DEN
HUIS met vier Behangen Kamers, vrije Keuken, Kelder, een Achterhoven,
kamer, Droogzolder, enz. Te bevragen bij H. W. HAZENBERG
COMP.op de Breedestraat te Leyden.
•.•Er wordt TE KOOP of TE HUUR gevraagd: Een Notabel HUIS
en ERVE, met annex ruim Koetshuis en Paardenstal, op een vrolijken
stand binnen Leiden. - Iemand daarop refiecteerendeadresseere zich ter
nadere Informatie, onder letter X, bij de Boekhandelaars Van BENTHEM
JUTTING, te Middelburg.
Door verandering van Woonplaats, is UIT de HAND te KOOPf
Een Kapitaal WINKELHUIS en ERVE, waarin de Tabak- en Kruideniers-
/iffaire met goed succes is uitgeoefend en alsnog wordt gecontinueerd
siaande op eene der volkrijkste Standen binnen de Stad Leyden; kunnende
des oegeerende een gedeelte der Kooppenningen op hetzelve Huis geves
tigd blijven. Nader te bevragen bij den Notaris J. B. van GENT, op'
de Garenmarkt te Leyden,
Bij de Wed. ANTHONY de KLOPPERen ZOON, te Leyden.
