Tv"ij hebben gesteld dat de bevolking beter gevoed tvas thans dan in de
vorige eeuwen. Zie' liicr het bewijs: Charles Smith zegt dat in 1760, op
lie 6,000,000 inwonerswelke Engeland bevatte, er 888,000 waren, die slechts
roggebrood aten, thans zijn er geen 50,000. De roggc-eters zijn tarive-eters
geworden, en uitgezonderd het Graafschap Dutlfam "alwaar men een meng.
sel van rogge en tarwe bouwt, dat mashin genoemd wordt, is de ro'ggetéelc
bijna onbekend. In de noordelijke provinciën van Engeland verbruikte men
zeer weinig tarwe voor eene halve eeuw. In Cumberland aten de welge.
zetendste. huisgezinnen er slechts een weinig van ihet Kerstijd. Deltorsc
der ganzen-pasteiwelke op alle tafels verscheen was 'van roggemeel.
Thans zoude men een zoodanig onthaal versmanen.
Dit zelfde valt omtrent het Graafschap Corriwdllis en ook oihtrent'Schot
land aan te merken. In 1727 werd een akker van acht bunders in de om
streken van Edériburg, welke tarwe voortbragt, als eene zoo gróoce zeld
zaamheid beschouwd, dat zulks de opmerkzaamheid der geheele nabuurschap
gaande maakteen eene menigte mertschen zelfs van zeer ver kwamen
om denzëlven te zien. Wij vreezen niet te verzekeren, dat Schotland thans
tienmaal meer tarwe opbrengt, dan in 1780.
Maar de verandering, welke sedert eene halve eeuw in de consnmtie van
het slagtersvleeseh heefc plaats gegrepen, is nog veel verwonderlijker. Van
1740 tot 1750 beliep bet getal inwoners van Londen, omstreeks 675,000
zielen, en op dat tijdstip werden er jaarlijks 74,000 ossen en 570,000 scha
pen verkocht. In 1831 telde de hoofdstad 1,472,000 inwoners, die 156,000
ossen en 1,238,000 schapen verbruikten, hetgeen eene juisr evenredige ver
meerdering, in verhouding tot het getal beesten, daarstelt. Maar de zwaarte
van her vee is veel meer dan dubbel geworden in dienzelfden tiid. In bet
begin der laatste eeuw ging de middelbare zwaarte der ossen te Smithlield,
geen 370 pond, en die der schapen geen 28 pond te boven, terwijl thans
door elkander genomen de zwaarte der ossen omstreeks '800, en die der
schapen omstreeks 80 pond bedraagt. Uit dit bovenstaand» kan men oprna
ken, dat, volgens de matigste berekening, de consumtie van slagc'leesch
in de hoofdstad, bij de bevolking vergeleken, het dubbel is van wat dezelve
'in 1750 was.
In de provinciën, en vooral in de fabrijk- en handelsteden, is het verschil
nog merkbaarder, gelijk mede in Schotland. I11 1763 verkocht men geen
ossen-vleesch op de markt te Glasgow, hoewel deze stad bijna dertig dui
zend inwoners had. Vóór 1775 en mogelijk nog op eene jongere dagceeke-
ning, was het in Edenburg Glasgow en in de voornaamste steden van Schot
land gebruikelijk, dat de huisgezinnen in de maand November eene koe of
magere os kochten, waarvan het gedroogd en gezouten vleesch het eenige
was, dat zij gedurende het geheele jaar aten. Thans verbruikt Glasgow in
evenredigheid evenveel vleesch als Londen.
Een gedeelte van het slagtveedat m Groot-Britannie verbruikt wordt,
-komt, wel is waar uit Ierland, maar de hoeveelheid, welke alzoo worde
ingevoerd, beloopt hoogstens een tiende der vermeerdering, sedert 1760.
Uit hetgeen wij gezegd hebben, blijkt dus: i°.dat de bevolking van Groot-
Britanie meer dan verdubbeld is, daar er sedert 1755 negen millioen zielen
zijn bijgekomen; 20.dat de hoeveelheid granen, welke van Ierland wordt
ingevoerd, zells niet voldoende is, om, het getal paarden, dat het land
meer bevat, dan in 1760, te voeden; 30.dat de bevolking thans veel beter
gevoed is, dan vroeger, zoo wel wegens de hoedanigheid van het brood, als
wegens de hoeveelheid slagtvee; 4°. eindelijk, dat de havens sedert vijf jaren
gesloten geweest zijnde, deze verbazende vermeerdering van bevolking,
welke wij hebben aangeduidnoodwendig gevoed is geworden door de ver
meerdering in de opbrengst van den Engelschen landbouw.
CVervolg en slot hierna.')
Z E E - T IJ D 1 N G.
In Tesscl binnengekomen G. If. Boerhaven, van Londen.
In het Vlie binnengekomen M. Marqueen, van Havana, M. J. de Jong en W. Taylor,
van Sunderland.
Te Tersch. binnengekomen W. Taylor en W. T. Schenk, van Sunderland, M. Mar
queen, van Havana, M. J. de Jong, van Sunderland.
De schepen GeorgiuaKapt. J. F. Hubner, van Alexandria, Diane, Kapt. D. Mön-
nichvan Bayonne, Anna CorneniaKapt. W. F. Schenk, van Sunderland, Christina
Kapt. a. H. Dykltuis, en the Merchant PacketKapt. W. Taylor, beide van New
castle, alle vijf naar Amsterdam, zijn, volgens een brief van Tersch. van den 31 Oct.
dien dag aldaar in de haven binnengekomen het eerste met verlies van een anker en
touw en gebroken braadspilde drie volgenden met verlies van ankerskettingen en
touwen, en het laatsten met assistentie, moetende, alvorens te kunnen opzeileneen
gedeelte der lading in een ligter lossen.
Het schip Regina, Kapt. h. Ridbebngzou. volgens een brief van Hamburg van den
31 Oct, den volgende dag naar Amsterdam vertrekken; destijds was nog aldaar liggende
het schip de Vrouw CatarinaKapt. O. K. Beertabezig met een lading voor Amster
dam in te nemen.
Het schip Johannes, Kapt. J. M. Holst, van Hamburg naar Amsterdamwas den 31 Oct.
op de Elvebij Blankenezein goeden staat liggende.
Volgens een brief van Dronthem van den 18 Oct. had het den 12 dito aldaar hevig
gestormdwaarbij een te Christiansund liggend Rostokker schipbezig met eene lading
baring in te nemen, driftig geworden en gezonken was; ook vermoedde men, dat het
schip Norges ConstitutionKapt. F. C. Pliffeikorn, van Amsterdam naar Dronthem, en
gevoerd door Kapt. Egholnivan Dronthem naar Antwerpen in die nabijheid veronge
lukt zouden zijn. (Zes mijlen benoorden Bergen is aangedreven eene schoonerzon
der volk of inventaris, beladen met haring en traan, gemerkt A. S. en daaronder
T. S. door elkander.
PRIJS-COURANT der EFFECTEN.
Amsterdam den 4. November 1837.
Nederlanden.
WerkeL Schuld 2jpCc.52jja 52J-S
Dito 5 ioojaiooj-f
Uitg. a
Kans-Biljetten.22§a
Amort.Syndic. 4I 93r«a 93v
3i 75 ta 75a
Hand.-Maats. 4J i6l|ai6H
Nieuwe dito.. a
Aandl.Spoorw.4 159 a 160
Frankrijk.
Inschr. Grb. 3 pCt. a
Rusland.
Gb.//.&C°.i798 5pct.lo4gaio4j-
18" 5a
Ins. en Certif. 666\a
18^5 596ia 961
Pruissen.
Geld!, te Lond. 4pCt. a
Aandeelen van dito111 fa
Gebl
t0°n
93
75f
1611
160
Spanje.
Nieuwe 1835 £855pCt. I9fai$)j
Dito onbep. st...I9sa_
Dito passive4fa
Dito uitgesta
Coupons 1 Nov...a
Oostenrijk.
Obi. G0//&C8.5 pCt. a
Certificaten.2!a
Neg. Metaliek 2fa
Idem5 100 Ja
Dito in Lond. 5 a
Bank-Aktien.3 a
Napels.
Certificaten.5 pCt.
Dito in Napels. 5 a
Griekenland.
Obl.l 1. gr. l.st. 5 pCt. a
Gebl.
'9s
- Gedurende de maand October 1837, zijn kinnen de stad Leyden overleden:
66 Personenals 17 Mans14 Vrouwen 16 Zoons en 19 Dochters.
In die zelfde maand zijn aldaar geboren 108 Kinderen, als: 61 Zoons en 47 Dochters.
7 Doodgeboren Kinderen, en 3 paar Tweelingen.
De Prijs van de BOTER aan de Waag binnen Leyden.
Zaturdag den 4 November 1837.
Van 37 tot 40 gulden.
WesTzaandam den ïste'n November. Ter vtvvuUing der vacature, veroorzaakt dom
het vertrek van een onzer Leeraren, de Wcl-Eertv. Heer J. J. van Staveren, naar
Amsterdam, heefc de llreede Kcrkcrand der Hervormde Gemeente de volgende Nomina
tie gemaakt, (Alpliabctisch gesteld):
Twaalftal: DD. Pösken, te Werkendam; Bouman, te SassenheimKoning, te Liin.
min; van 'Manrikte Ruurlo; Posthumus Meijes, te Rhcnen; Pari, Theo!. Doet te
'Ellmrg'; Pieitt, te IJillegoniRuis, te Wornier; Slotemckerte Maassluis; Tenekinck,
te Bergen; Verlorente Daifsen; IVitscnbergte Blijswijlt.
ZestalDD. liösken BoumanKoning Posthumus MeijesPleite en SlotemcHr.
Drietal: DD. Bouman, Koning en Pleite, de laatste met het lot tegen Posthumus
'Meijes en Slötèmdkèr
i-lieruit is dadelijk beroepen de Wel-Eerw. Zeer Geleerde Heer Do. W. P. R. Bou
man Predikant te Sassenheim.
LEYDSCHE SCHOUWBURG.
Op Heden Maandag den 6 November: De GUNSTELING, of KABAAL
■en BURGERTROUW, Tooneelspel, in 3 Bedrijven, naar het Hoogdtiitsch,
van Karl Stein, door den Heer J. C, Roobol.
Eigenaren van den Schouwburg, zoo veel als mogelijk is willende toebren.
gen om her geëerde Publiek genoegen te versctiaffen, hebben dien ten ge.
volgen, twee geheele Nieuwe Decoratiën doen vervaardigen; geschilderd
door en onder het opzigt van den Heer B. J. van Hoven, Tooneelschilder
aan den Koninklijken Schouwburg te 's GravenhageLid der Academie van
Beeldende Kunsten te Amsterdamwelke Decoratiën, 111 deze Voorstelling,
voor de Eerste maal zullen vertoond worden.
■Gevolgd van: Het KASTEEL van MIJN' OOM, of de ECHTGE
NOOT BIJ TOEVAL, Blijspel, met Zang, in één Bedrijf, naar lie. Fransch
van Gentil en Üessaugiers, door den lieer C. Alex, van Rtjy. Beide Stuk.
ken nooit alhier vertoond.
HALVE LOTEN worden eerst na half negen ure afgegeven.
QDe Aanvang ten zes wie).
MENAGERIE van den Heer MARTIN en COMP.
Bovengenoemde maakt het geëerde Publiek dezer Stad bekend, dat van
Heden af te rekenen, zijne Menagerie nog slechts ééne week zal te bezig-
tigen zun, daar dezelve Heden Maandag over acht dagen zal worden ge
sloten. De Exeiciiien zullen iederen avond te 7 ure vóór de Voeding plaats
hebben. Alles is in de Tent tot gemak ingerigt en de lleeren MARTIN
en COMP. vleijen zich ook nog deze week door een eeti groot aantal Aau-
scnouwers hunner Menagerie vereerd te worden.
Heden beviel zeer voorspoedig van eene welgeschapene DOCH
TER, TI1ERESIA MARIA SANDERS, geliefde Echcgenooce van
Leyden, i November 1837. J- HE FF TRI CH.
Eenige Kennisgeving.
Het KINDJE, ons op den jóden dezer geschonken, is ons heden
weder ontnomen.
Leyden, P. C. STAM,
31 October 1837. G. SPAANS.
Voor de menigvuldige blijken van deelneming, bij het overlijden
van den Wei-Edel Geb. Heer Mr. Th. JOHs. BYLEVELD, betuigt de
Familie hierdoor hunnen opregten dank.
Leyden, 4 November 18.37.
Madame A. HOLLANDER vient de recevoir de Paris: Uil bel
Assortiment de MODES et de NOUVEAUTÉS.
VRIJWILLIGE VERKOOPING.
Op Zaturdag den 25 November 1837, des avond? te vijf ure, zal men
in het Heeren-Logeinent aan den Burg binnen Leyden, publiek Veilen en
Verkoopen: Een groot, ruim, hecht, sterk en zeer weldoortimmerd HUIS
en ERVE, voorzien van acht Behangen en vijf onbehangen Kamers, Keu
ken, Kelder, twee Binnenplaatsen, Droog- en Turfzolder en verdere Com.
moditeiten; scaande en gelegen binnen Leydenop de lloogewoerd, van ach
teren uiczigc hebbende over den Rijn, geceekend met Wijk 3 N°. 377 en 378.
Zullende hetzelve Huis kunnen worden bezigcigd des Dingsdags en Don
derdags, des namiddags van één tot vier ure, mits vooraf belet vragend?.
Alles breeder bij Billetten gespecificeerd, en is nadere Informatie te ht.
komen ten Kantore van den Notaris H. ROSKES, te Leyden.
Zijnde het voorschreve Perceel inmiddels UIT de HAND te KOOP.
VERKOOPING op REGTERL1JK GEZAG.
Op Zaturdag den 25 November 1837, des avonds ten zes ure, zal men
fn het Heeren-Logement a-an den Burg binnen Leyden, publiek doen Veilen
en Verkoopen: N°. 1. Een hecht, sterk en weldoortimmerd HUIS en ERVE,
staande en gelegen binnen de Stad Leyden, aan de Zuidzijde van de Bree-
destraac, omtrent de Korte Pieterskerk Choorsteeg, Wijk 4 N°. 305.
N°. 2. Een DITO, staande en gelegen als voren, aan de Oostzijde van de
Koepoortsgracht, russchen de Kijfhoekstraat en de Lange Raamsteeg, met
de daarnevens gelegen en daaraan verheelde Paardenstalling, Wijk 2 N°. mé
zwart en rood. E11 N°. 3. Een BUITENPLAATSJE, genaamd VRJJE
KEUR, met deszelfs Heeren-Huizinge, geteekend tnet N°. 124, alsmede
een ruime Koepel, aan de Lede, -benevens een Tuin, gedeeltelijk met Vrucht,
boomen en Hakhout beplant en gedeeltelijk tot Moesland aangelegd, staande
en gelegen te Warmond aan de Lede, te zamen groot 35 Roeden en 40 El
len. Breeder bij Biljetten omschreven.
Welke Percelen zullen kunnen worden bezigtigd, als: N°. 1 en 2, op
Donderdag en Vrijdag, vóór de Verkooping, des voormiddags van 10
tot 12, en des namiddags van 2 tot 4 uren, en het Perceel N". 3, des
Dingsdags en Donderdags van iedere week, des vooriuiddags van 10
tot 2 uren.
Zijnde inmiddels nadere Informatien te bekomen ten Kantore van de No
tarissen A ZUURDEEG, ce Leyden, en K. KONING, te Warmond.
Bij J- M. E. MEIJER, Boekhandelaar te Amsterdamis van de
Pers gekomen en heeft alom verzonden:
Kapitein MARRYAT. JAKOB EERLIJKuit hec Engelschmet
gegraveerde Titels en Vignetten, 2de of laatste Deel, gr. 8vo. 3:30.
IDEM de Twee Deelen kompleetƒ6:60.
Dit is een der meestgezochtste Werken van Marryat, zoowel
in Engeland, Frankrijk als Duitschlandzoodat de Uitgever
niet twijfelt of hetzelve zal thans in Hollandsche cooi gekleed,
denzeltden bijval erlangen.
II. SCHILDERIJEN zonder LIJSTEN. Schetsen en Beelden van J. J.
ENGEL, J. MöSER, KöRNER, MILTITZ, enz., met gelithogra-
pheerden Titel, gr. 8vo. f 2:50.
III. A. J. SEYHE, de SECRETARIS, of Licht en Schaduw van het Men-
schelijk Karakter, een Romancisch Verhaal, met gelichographeerde
Plaat, gr, 8voƒ1:80.
Genoemde Boekhandelaar debiteerc met succes:
I. A. von TROMLITZ, HET OFFER, een Historisch-Romantisch Ta.
fereel uit de 16de Eeuw, met fraai gegraveerden Titel en Vignet,
2 Deelen kompleetƒ5:80.
M. RAYMOND, THADEUS de HERREZENE, met gegraveerden
Titel en Vignet, 2 Deelen kompleet, gr. 8vo6:60.
Men leze over deze beide laatste Werken, de gunstige beoordee-
lingen in onze meestgeachcsce Maandwerken.
I.
II.
By de Wed. ANTHONY de KLOPPERen ZOON, te Leyden,
