S\ 110.
A°. 1837.
LEYDSCIIE
WOENSDAG,
«tt-j
M ïgfeiSêS^ A/ir'
0 U R A N
13 SEPTEMBER,
NEDERLANDEN.
Leyden den iaden September.
■Men meldt nit's Gravenhage van deir nden dezer:
Dezen morgen is Z. K. H. de Prins van Oranje, vergezeld van Iloogst-
ldeszelfs tweeden Zoon, Z. K, H. Prins Alexander, van Soestdijit in deze
Residentie aangekomen.
Gisteren is de Secretaris-Generaal van het Ministerie van Financien
voor eenigen tijd van hier naar Zeeland vertrokken.
Den gsten dezer is er groot diner geweest bij Zijne Exc. den Secre.
taris van Staat.
Dezer dagen is de Russische Gezant aan ons Hof, Baron von Maltitz,
van zijne reize naar buiten 's lands, om er de baden te gebruiken, in deze
Residentie teruggekeerd.
Zijne Maj. de Koning heeft den heer Buddenbroek, Adjudant van Z. K.H.
Prins Albert van Pillissen, benoemd tot Ridder der orde van den Nederland-
schen Leeuw.
Bij Koninglijlt besluit van den 29 Augustus 1837 is art, 6 van dat van
den 15 November 1825 'Staatsblad N°. 75,) nopens de kustvisscherij in de
provincie Holland, aldus gewijzigd en aangevuld:
Van den 15 November tot en met den isten Februarij, zal het ten streng,
ste verboden zijnom met eenig schrob of soortgelijke want te visschen
(het vangen van garnalen met de saijen alleen uitgezonderd,) en zal mits
dien het gemelde want niet mogen worden gebezigd of zich in de schuiten
bevinden. Het zal gedurende dien tijd slechts geoorloofd zijn, met de beug
„of het hoekwant te visschen, en zal de premie voor die visscherij, over
eenkomstig artikel I van dit besluit, de reeders worden toegekend, voor
„elke schuit, met welke van den 15 November tot den isten Februarij onaf.
„gebroken de beug- of hoekwant-vis'scherij wordt uitgeoefend.
De visscherij met de zoogenaamd seil- of singelnettenlangs de stran-
„den, zal voortaan van den 15 November tot den isten Februarij verboden
„zijn, en overigens niet mogen worden gedreven, vroeger dan twee uren
vóór en later dan twee uren na het tijdstip van hoog water,
„De mazen der seil- of singelnetten mogen niet naauwer zijn gebreid dan
„op een spaan van ten minste vier Nederlandsche duimen breed, en zullen
deze aan de keuring onderworpen zijn.
„De strafbepalingen, vervat in artikel 8 van dit besluit, zijn mede toe.
passelijk op de overtreding der verordeningen omtrent de visscherij met de
seil- of singelnetten."
Zijne Maj. de Koning heeft bewilligd, dat in de colonie Veénhuizénl,
'cene katoenspinnerij en weverij, door middel van stoomwerktuigen, zal wor
den opgerigt. Deze belangstelling vah Regeringswege zal alzoo céne nieti-
we bron openen voor de welvaart dier colonie,
In het .7oümal de la Haye leest men het volgende:
Wij vernemen, dat de Ridder Sanvanoud-opperolficier inPransche dienst,
'de eer gehad heeft, het eerste deel der, door hem en den Ridder Liskcune
geschrevene, Biblio'thèque historique et militaire aan Zijne Maj. aan te bieden,
en dat Zijne Maj., na zich van dit werk te hebben laten verslag geven, en
na daarvan liet nut voor het onderwijs der officieren van alle graden, mits
gaders voor de, op de scholen eh collegien geplaatste, jonge lieden erkend
te hebben, aan den Ridder Sauvan eene zeer vleijende betuiging zijner te
vredenheid hééft gegeven, met bijvoeging, dat hij niet twijfelde, of dit be.
langrijk werk zoude in dit Rijk evenzeer worden op prijs gesteld, als het
zelve reeds in vele landen van Europa is gewaardeerd geworden.
(Het gezegde dagblad belooft eerdaags aan zijne lezers een uitvoerig ver-
slag der Bibliothlque historique et militaire te zullen mededeelen.)
Uit de verslagen der Gedeputeerde Staten van de onderscheidene pro
vinciën blijkt, dat het getal Studenten aan de Hoogescholen in 1836 heeft
bedragen 1438, als: 710 te Leyden, (te weten: 207 in de Godgeleerdheid,
t> in de Wis- en Natuurkunde, 39 in de Letteren, 184 in de Geneeskunde
en 271 in de Rêgten); 456 te Utrecht en 272 te Groningen, (namelijk:
70 in de Godgeleerdheid, 35 in de Wis- en Natuurkunde, 65 in de Lette
ren, 52 in de Geneeskunde en 50 in de Regten). Wanneer men dit getal
biet dat van 1835 vergelijkt, toen hetzelve 1527 beliep, dan heeft het eene
vermindering van 89 ondergaan, en daar het getal, in 1835, reeds naar den
jaie 1834 gerekend, met 70 verminderd was, zoo is het getal Studenten,
'sedert 1834, met 159 verminderd.
Aan den Helder is den 8sten September eene joodsche Synagoge niet
veel plegtigheid ingewijd.
Uit Utrecht meldt men van den 10 September:
Met genoegen verneemt mén, dat onze hoog geachte Prof. van Heusde
'den 22 Julij 1. I. met eenparige stemmen is benoemd, tot Correspondent van
de Akademie van zedekundige en staatkundige wetenschappen van het Fran,
sche Instituut te Darijs.
Wij vernemen, dat in den nacht van Donderdag op Vrijdag een geweldige
brand heeft gewoed te Stolwijk, bij Gouda, ten gevolge waarvan elf bui
zen in de asch zijn gelegd. De brand is uitgebarsten ten huize van een
kleedérmaker en heeft zieh ai spoedig verder verspreid.
AMERIKA.
New-York den 17 Augustus. De berigten omtrent den staat des han.
Seis luiden over het algemeen veel gunstiger. De Generaal Jackson had uic
zijne rustplaats een paar brieven in de dagbladen tot verdediging van zijn
stelsel omtrent het handelpapier geschrevenen alle banken in de onder
scheiden Staten als vertrouwen onwaardig en als voor bankbreuk rijpende
instellingen afgeschilderd. Vart de zijde des beWindS is een of ander ont
werp, ten aanzien van hét bankwezen, voor de aanstaande zitting van het
Congres, in beraad. Men wil, dat het eene algemeene wet nopens de
bankbreuk bettefr. De hoofdbepaling van dat ontwerp zou daarin bestaan
dat liet Bestuur van alle banken, die niet iri gereed geld konden betalen, ifi
de handen van toezigters zouden oVergaan, Iets hetgeen wel met 700 dier
instellingen het geval zou wezen.
Op eenen der ijzeren spoorwegen in Virgïnie, is een feeks van ver
scheiden wagens tegen eene andere met koopgoederen geladen aangekomen,
met dat ongelukkig gevolg, dat van de 150 personen, slechts zeer weinigen,
door het omslaan en wegslingeren der wagens, zonder wonden er zijn afge
komen en onderscheidenen gedood zijn:
PORTUGAL,
Het telegraphisch berigt over Parijs, dat wij in onze voorgaande mede
gedeeld hebben, omtrent de bevalling der Koningin en het binnenrukken van
Saldanha te Lissabon, schijnt niet overeenkomstig de waarheid te zijn ge
weest. Latere berigten over Engeland maken van het een en andere geen
gewag; alleen schijnt dit zeker te zijn, hetgeen ook in die teiegraphische
depêche gemeld werd, dat de portugesc'ne troepen in Spanje zich voor het
Charter van Don Peilro verklaard en Spanje verlaten hebben, om zich bij
Saldanha te voegen. Het Fransch Ministerieel aVondblad meldt dan ook,
dat de Moniteur verkeerd onderrigt wastoen hij die depêche mededeelde.
SPANJE.
Berigten over Parijs van den 9 September,
Een brief uit Saragossa verhaalt, dat toen er door den Pretendent een
Raad gehouden werd, om te beraadslagen, wat men doen zoude met de op
Buerehs behaalde gevangenen, en Cabrera den raad gaf om hen allen te laten
'doodschieten, doch de overige Generaals, vooral Villareal zich hiertegen
verzetteden, er tusschen dezen en Cabrera eene ernstige twist ontstond, ten
gevolge van welke Cabrera aan Villareal een degensteek toe zou gebragt
hebben, die doodelijk moet zijn. Ook zou Cabrera naar den Pretendent -re-
stoken doch gemist hebbenen daarop weggeloopen doch ook weder ach
terhaald en doodgeschoten zijn. Villareal zou ook aan zijne wond zijn over.
leden. Óp dit berigt zal wel niet veel te vertrouwen zijn.
Er zijn eenige besluiten van de Carlistische Junta in Castilie bekend
geworden, in welke wordt bekend gemaakt, dat de door het Madridsche
Bestuur afgeschafte tienden der geestelijken hersteld zijn, dat Don Carlos
niets meer ter harte neemt, dan de godsdienst der vaderen in alle hare zui
verheid en luister te herstellen en eindelijk dat alle ongehuwde mannen van
17 tot 40 jaren onder de wapenen moeten komen.
Telegraphische Depeche.
Bordeaux, 6 September, 8 ure des avonds.'
Espartero is, met 11 bataljons en500ruiters denisten te Daroca aangekomen;
Op denzelfden dag is Oraa van daar vertrokken om zich naar Requena en
Burboguena te begeven.
De beide Generaals marcheerden met alle hunne vereenigde troepen tegen
den Pretendent op die zich te Calamocha bevindt.
Eigo heeft Zariateguy dén 28 Augustus te Nebreda bereikt, alwaar hij op
liêrn 200 man gedood, 46 man krijgsgevangen gemaakt en hem tot Penilla
vervolgd heeft.
De Cortes hebben den Generaal Seoane Voor de maand September tot
hunnen Voorzitter benoemd.
Berigten over Parijs van den 10 September.
telegraphische depfiche.
Bayqnne, 9 September9.! ure.
Alles is te Pampeluna geschikt; dê troepen hebben van beide kanten den
Generaal Cabrera als Vice-Koning en den Colonel Pitta als Gouverneur erkend.
Eene algemeene revue heeft den pden moeten plaats hebben en het oude
garnizoen is in de stad moeten têrügkeeréh. Het andere heeft vergiffenis
ontvangen.
Espartero en Oraa waren den 4dén te PosendonDon Carlos vervolgende,
die te Orihuela stond zij hadden daags te voren zijne achterhoede bereikt.
Espartero heeft een stuk in de dagbladen laten bekend maken, waarin
hij zijn gedrag tegen de aantijgingen van den Generaal Seoane in de Cortes
verdedigt.
De Generaal Rodil zou volgens het dagblad el Mundo vermoord zijn.
Volgens berigten vin San-Sebastian van den 31 Augustus Was men in
die stad bevreesd voor eenen militairen opstand.
Brieven van Madrid van den 2 September melden, dat de stad rustig
was. De Cortes verzetteden zich nog gedurig tegen het tegenwoordig Mi
nisterie.
ITALIË.
De Koning van Napels heeft eene bepaling gemaakt, welke te Marseille
is bekend geworden en met de grootste blijdschap ontvangen, omdat dezelve
voor den handel van het meeste belang is. Dezelve bevat: dat, daar de
Cholera geene besmettende ziekte is, en dus alle cordons en inrigtingen van
quarantaine slechts gestrekt hebben, oin die ziekte irteer te verspreiden en
meer hevig te dben zijn, voortaan de gemeenschap met plaatsen. Waar de
cholera hcerscht, niet meer zal gestremd wezen, en dus reizigers en goc-
géren, van zulk eene plaais komende, vrij aan land kunnen gaan.
DUITSCHLAND.
Keulen den 7 September. Gisteren kwam Z. K. H. de Prins IVillem van
Oranje, onder den naam van Graaf van Buren reizende, met Hoogsrdeszelfs
gevolg alhier aan. Z. K. H. is aan het logement das Rheinische Hef afge.
stapt, en zal, na de merkwaardigheden dezer stad te hebben bezigtigdhe.
den zijne reis naar Zwitserland voortzetten.
De Danziger Dampfboot meldt het volgende
Terwijl de temperatuur hier zoo plotseling daalde, dat 11a eène hitte van
29graden Reaumur, welke wij op Zondag den 20Sten dezer hadden, des
Dingsdags avonds, nog slechts p\ graden Reaumur bleven, heeft op de zee
deze weersverandering zich nog"merkwaardiger vertoond. Woensdag heeft
het 20 mijlen van Hela derwijze gesneeuwd eh gevroren, dat de schépen
handenhoog met sneeuw overdekt waren, en het touwwerk derwijze be
ijzeld was, dat bet zich niet meer door de katrollen liet halen. Daarbij
heeft een orkaan zoo fel gewoed dat vele schepen onze reede tot nood
haven hebben moeten kiezen.
GROOT-BRIT ANNIE.
Londen den 9 September. Leopold van Belgie, die zich riog bij de Ko
ningin Victoria ophoudt, heeft eene wapenschouwing gehoudén over de
troepen, die op het kasteel van Windsor in bezetting liggen.
De Hertog van Cambridge is uit Duitschland in. Engeland aangekomen.
De tegenwoordige Turksche Gezant, Reschid-Beyzal spoedig naar
Könstantinopel terug keeren en alhier vervangen worden.
Men spreekt er van dat de krooning der Koningin in Maart of Mei van
het aanstaande jaar zou plaats hebben, bij welke gelegenheid er verscheiden
Prinsen der regerende stamhuizen naar Engeland zouden genoodigd worden;
