A0. 1837.
SjEYDSCHË
COÜRAN
VRIJDAG,
- /r=rf*
i SEPTEMBER.
-■'•-» \r
iv c>mw)\ v
#i TL' k
NEDERLANDEN.
Leyden den 3tsten Augustus.
Men meldt uit 's Gravenhage van den 3osten dezer het volgende:
Naar men verneemt, heeft het Zijne Maj. dezer dagen behaagd den Lui-
'idnant-Colonel J. van Regtertn eervol te ontslaan uit de door hem beltleede
'betrekking van Adjitncc bij het Departement van den Grootmeester der ar
tillerie, en denzelvën cocUokinel der artillerie te benoemen. Ook den ma
joor IV. D. Hubncr is een eervol ontslag verleend uit zijne betrekking van
Chef-de-bureau bij genoemd Departement; zijnde dezelve in het genot van
het twee-derde van het activiteiis-trjctemenc gesteld. Voorts heeft Zijne
Maj. goedgevonden te benoemen: tot isten Adjunct bij gemeld Departement
den Kapitein A. IV. de Bruyn, van het 2de bataljon veld—artillerietot 2den
Adjunct bij hetzelve, den Kapitein A. J. J. Gtlinckterwijl almede aan ge
meld Departement is toegevoegd de Kapitein C. J. Stieltjes.
Blijkens eene aankondiging van den Directeur-Generaal van Oorlog,
2al op Woensdag, den 6 September, in hec openbaar, de leverantie aanbe
steed worden van de fourrages, ten behoeve van de onderscheiden corpsen
te paard, in de provinciën Noord-Holland, Zuid-Holland, Utrecht, Gelder,
land, Vriesland, Overijssel, Groningen, Drenthe en Zeeland, voor iedere
provincie afzonderlijk, terwijl die aanbesteding voor de provincie Noord-
Braband, op Woensdag, den I3den daaraanvolgende, in twee afdeelingen
zal gehouden worden, en zulks aTles voor den tijd van twaalf maanden, in.
gaande met den isten November aanstaande, en eindigende met den 3isten
October 1838.
Uit Amsterdam wordt van den 29 Augtistus gemeld:
Gisteren werd alhier de dertigste jaarlijksche algemeene vergadering van
het Koumglijk Nederlandsche Instituut van wetenschappen, letterkunde en
schoone kunsten, onder voorzitting van den heer Mr. Maurits Cornelis van
Hall, voorzitter der derde klasse, gehouden, terwijl het secretariaat door
den secretaris dier klasse, den heer Mr. Cofnelius Anne den Tcx, werd waar
genomen. Na het ten einde brengen der gëwo'nè werkzaamheden, is tot
'algemeenen voorzitter voor het volgend Insticuut-jaar geproclameerd de heer
Hendrik Harmen Klijn, voorzitter der vierde klasse, Waardoor de werkzaam.
Jiedeti van den algemeenen secretaris zijn overgegaan op den heer Jacob de
Vos, bVilkmszoDn, secretaris der laatstgenoemde klasse. Met eene gepaste
toespraak werd de vergadering door den voorzitter geopend en gesloten.
Uit Somtnelsdijlt wordt als eene opmerkelijke bijzonderheid gemeld,
dat de huisvrouw van Leer.dert van Bochovc, ontvanger der Rijks belastin
gen aldaar, juist op *s Konings geboortedag van eenen zoon is verlost,
met welken een zevental van zonen achtereenvolgend voltallig is geworden.
Uit Utrecht meldt men van den 28 Augustus:
Na dat Hl 1. KK. HU. de Prins en Prinses van Oraiije den verjaardag des
Konihgs op het Loo hadden gevierd, zijn Hoogktdezelv'e denvolgeuden dag
naar Soescdijk vertrokken, om aldaar eenigeh tijd door te brengen.
Uit Harderwijk schrijft in en van den 2/sfen dezer:
Gisteren nacht, ten half twee ure, hadden wij het genoegen een oogen-
blik vereerd te zijn met de tegenwoordigheid van H. K. H. Mevrouwe de
Prinses Marianne, Dochter van ónzen geliefden Koning, welke, van het
Loo komende, van hier met een jagc naar Pampus vertrok, alwaar de stoom
boot op H. K. H. wachte, ten -einde Haar Ed. naar Hamburg over te voe-
fëu. De Burgemeester en oudste lid van den Raad dezer stad, benevens
ide Colonel commanderende het algemeen depot der landmagc, begeleid door
zijn onderhebbend corps officieren, begeleide H. K. H., onder eene jni-
'Ch'ëndè "menigte volks, met fakkellicht en een aangenaam hoortuniizijk van
het garnizoen, tot op de reede, alwaar het jagt gereed was. Bijzonder in
"het oog loopend was de vriendelijkheid en spraakzaamhe d van deze bij
onze geheele natie zoo geliefde Prinses, zoodat het korte verblijf' hetwelk
Jloogsidezeive onder Harderwiilts ingezetenen Zich opgehouden heeft. we.
"derom een oogenblik van zeergroot genoegen voor-deze stad geweest is.
Te Breda is dezer dagen, in den ouderdom van vier en veertig jaren,
overleden de verdienstelijke Luitenant-Colonel J. de Leeuw, die, na reeds
in zijn elfde jaar als kadet in dienst van het Vaderland te zijn getreden,
het in onJerschiedene rangen geoiend heeft, aan de expeöitien van Palem-
bang en Macasser deel nam en in 1831—uit Oost-Indië terüg gekomen, op
eene loffelijke wijs, tot op de huiswaartskeering der Schutterijen, het com.
mando over de ure afdeeling der mobiele Noord-Hollandsche Schutterij voerde.
T U R K Y E.
Wij hebben onlangs het besluit van den Sultan ten aanzien van de vrouwen
bekend gemaakt, beperkende wetten voor dezelve bevattende, thans heeft
Z. H. dit besluit afgevaardigd:
ÖaarVolgens het zeggén van den Hakim Baschi de gewoonteom den
geheelen dag op oltamanes te liggen, in plaats van het lichaam door heilzame
beweging te versterken, voor de gezondheid nadeeling is en ten gevolge
heeft, dat de Turken veel zwakker van ligchaamsgescel worden, dan de
Franken, zoo zullen in het vervolg alle Turksche kamers evenzeer van scoe-
Jen als van sopha's vóórzien moeten zijn, en de laatste slechts gebruik: word
tien, om 's nachts daarop te slapen.
PORTUGAL.
Lissabqn den 20 Augustus. Dé laatste berigten melden, dat de vrienden
Van het Charter van Dón Pedro al meer én meer toenamen. Merkwaardig
was het, dat de Hertog van Terceira en andere Grooten zich bij den Gene.
raai Saldanha gevoegd hebben. Dezè heeft, voor dat hij Lissabon verliet,
een bezoek bij de Koningin afgelegd, waardoor aanleiding gegeven is om
te denken, dat de Koningin met hem overeenstemde. Eene Commissie is
daarop naar H. M. toegegaan, 'doch daar haar zwangere toestand het niet
toeliet haar zelve tfe spreken, heeft zij aan haar Gemaal hieromtrent een
voorstel gedaan, die geantwoord heëfc, dat de zwakheid van het Bestuur
daarvan zelve de oorzaak was.
De oorlogsbrik de Tiiyo heeft zich de rivier boven de Alcantarahrugvlak
onder de vensters van het paleis der Necessidades, de tegenwoordige ver
blijfplaats der Koningin, laten afzakken, biet alleen, zoo hec schijnt, om
H. M. te beletten zich in te schepen, maar ook om den aantogc der troepen
van de charter-vrienden van deze ziide te keeren.
De gemeenschap met Oporto over land is afgebroken. Die stad is in vrU
goeden staat van verdediging gebragc, en, men meent te Lissabon, dat de
bevolking aldaar tamelijk aan het bestaande bewind is toegedaan. Eene daacf.
zaak, welke deze beweging genoegzaam logenstraft, is, dat de vermogende
ingezetenen bijeengezameld en aan den Maarschalk Saldanha hebben doen
toekomen dc som van 8/ contos de reis (omstreeks 240,000).
Er grijpt des nachts en ook over dag veel desertie uit de hoofdstad plaats.
'Gisteren is de bezetting van 150 man geregelde troepen 111 liet klooster van
Grafa naar den Hertog van Terceira getrokkenen, volgens geruchten, zou.
den verscheiden bataljons der nationale gardezoo spoedig zich daartoe
slechts eene geschikte gelegenheid opdoet, dit voorbeeld volgen.
Donderdag zijn 500 maneenige nationale garden daaronder begrepen
starls ruiterij, artillerie, met 120 muilezels en paarden, en 12 stukken ge.
schut, uit het arsenaal, op bevel van de Regering ingescheept, en over den
Taag naar Villa Franca, Vallados, Villa Nova da Rainha, Santarem, enz.,
gevoerd, welke laatste plaats zij zeer pogen te versterken, en behalve deze
uic de natuur 'sterke positie, hebben zij verhakkinger. en barricades gemaakt.
Hec Bewind schijnt veel goeds van deze soort van oorlog voeren te hopen.
Er zijn bevelen aan al de detachementen in den omtrek van Lissabon, zoowel
als aan de velschillende burgerlijke Overheden gezonden, ten einde binnen
de linien terug te trekken, wanneer de vijand mogt naderen, en aldaar tot
hec uiterste vol te 'houden.
spanje,
Berigten over Parijs van den 28 Augustus.
Te Bayonne liep den 23sten hec gerucht dat Mora aan den Ebro en Man-
reza door de Carliscen waren bemagtigd. De Carlistische Generaal Castor
belegerde de zeehaven Castro de Urdialesmen zag elk oogenblik de be-
magtlging te gemoet.
Het Journal des Dèbats be vac wederom over het gebeurde te Madrid
een beredeneerd stuk, waarvan hec sloe is:
De afgetreden Ministers verbergen hunne verbolgenheid en hun gekrenkt
gevoel niet; zij beschuldigen luide den Generaal Espartero van verraad, en
sparen zelfs de Regentes niet. Het staat te duchten, dat hunne staatslisc
aan Spanje nieuwe rampen bereidt. Hec nieuwe Ministerie is niet gevestigd;
de toe deszelfs zamenstelling aangeduide leden aarzelen;men heefcEsparterds
aanneming nog niet ontvangen. Intusschen wordt hec leger, zijnerzijds, ver-
bicterdhet algemeen welzijn worde in Spanje geslingerd cusschen zoo vele
gistende hartstogten, door zoo vele elkander kruisende staa.skuiperijenen
indien er in Spanje duizende parcijen zijn om omverre te werpen, te ver
scheuren, te dwarsboomen, schijnt er geene enkele cc zijn, die ten haren
gevaar en risico het Staatsbewind durft aanvaarden.
Omtrent de zitting der Cortes van 18 en 19 Augustus weet men, da;
de Cortes een adres aan II. M. hebben aangeboden, om de insubordinatie
van die 65 officieren van Espartero streng te straffen daar door hen die be
wegingen veroorzaakt zijn. Onderscheiden leden hebben met hevigheid het
woord gevoerd en onder anderen heefc het lid Madoz verklaard dat indien in
Spanje het Bestuur afhing van eenige officieren, hij dan nog veel liever Don
Carlosdan de Koningin op den troon zag. De oude Generaal Seaone heefc
zich in denzelfden zin uicgelacen en de zwakheid van Espartero zeer berispt.
Den ipden, toen het besluit toe benoeming der nieuwe Ministers reeds in
h.et licht was verschenen, heefc een hunner, de Generaal San Miguelin
de Cortes trachten 'te betoogendat hec nieuwe Kabinetwel verre van door
een geest van terugwerking bezield te zij», den vooruicgang wenschte, dé
Cortes in stand zou houden, en de staatregeling van 1837 zou handhaven.
Telegraphische Depeches.
De GeneraalBevelhebber van de lide afdeeling, aan den
Minister van Oorlog.
Bordeaux, 25 Augustus6 uur des avonds.
Geheel Castilie, tot aan den Duero, is verlost van de Carlistische expe
ditie, welke deze rivier bij Af'anda weder is overgetrokken, Wgo is nen
i8;len aldaar aangekomen, zonder den vijand te hebben kunnen bereiken,
daar hij inec geforceerde marschen voorwaarts ging, waarschijnlijk om zicli
in de bergen van Soria te werpen.
Den 2oscen was Madrid stil. Espartero en zijne troepen namen steliingeii
in nabij Sierra.
Narbonn'e, 26 Augustus5 ure des avords.
Perpignan, 25 Augustus.
De GeneraalBevelhebber van de 21ste militaire afdeeling
aan den Minister van Oorlog.
Men wist den 2osten te Valencia dat de Pretendent, na te Cella geweesc
te zijn, zich op Cantavieja had teruggetrokken. De faccien vermenigvuldig
den in het Koningrijk Valencia, waarvan de Generaal Lorenzo tot Kapitein-
Generaal ad interim benoemd was.
Öraa had zijn hoofdkwartier te Teruel. De provinciale Junta heefc den
I5den een hevig adres aan H. M. opgesteld.
Volgens tijdingen van Barcelona van den 23sten hadden CadixMalaga,
en Barcelona meer dan krachtige voorstellingen aan de Koningin gezonden,
wegens de partiidi'gheid van Mendizabal voor den Engelschèh koophandel.
De dimissie van den Baron de Meerals Kapitein-Generaal van Cacalonie,
is aangenomen. De Generaals Pastor en Puig hadden hun ontslag aangeboden.
Den 2osten zijn te Barcelona de herkiezingen van de nationale garde be
gonnen, de parcii Bullangero volksgezinde partij) heefc de bovenhand beT
houden. Men vreesde eene beweging{Afgebroken door de duisternis
Bayonne, 26 Augustus5! ure des avonds.
De Generaal. Bevelhebber van de 20ste militaire afdeeling
aan den Minister van Oorlog.
De Carlistische expedicie is, in hare rugwaartsche beweging, den 23scen
te Belorado aangekomen.
Berigten over Parijs van den 29 Augustus.
De Gazette de France bevat liet volgende:
Naar luid der heden bij ons ontvangen tijdingen, maakte de expeditie*van
Segovia zich gereed, de Duero over te trekken, en op de provincie Soria
aan te rukkèn.
Van het eerste oogenblik af aan dat deze expedicie zich in aantogc naar
Madrid heeft gesteld; hebben wij zorg gedragen te doen opmerken, dac zij
niet het oogmerk koride hebben om.tegen de hoofdstad des Rijks eenige po
ging te beproeven maar dat die expedicie alleen zich voorstelde baar te ver
ontrusten en aan het revolutionnaire Gouvernement nieuwe verlegenheden te
berokkenen.
Men ziét, dat de expeditie deze uitkomst volkomen verkregen heeft, in
