L E Y D S C H E
NT. 'ioè;
COÜRAN
A°. 1837.
MAANDAG,
ii AUGUSTUS.
'KtNKlSO E V I N
RdrgemE'ESTkA en Wethouders der Stad -Ley den, gelet hebbende, op het ede en
ade Hoofdstuk van hst Reglement voor hel Bestuur dezer Stad,gearresteerd bij Zijner
Majesteit* besluit, van den 4 Jamiarij 1824, N°. io£, alsmede op de dispositie van H. H.
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland, van den 8 januarij 1830, waarbij is mcdeseiTeeld
's Konings besluit, van den 24 December 1829, N°. 123,, houdende bepalingen omtreirt
de jaarlijkse he vervulling der buiteiigewone Vrfcatüres I11 de Kfes-Kollegienbrengen bij
deze ter kennis van derzelvcr Ingezetenen^ dat, ten einde het Kïes-Kollegie;, op den
30 September aanstaandevroor, drie daarin veroorzaakte buitengewone vacatar.es, weder
aan te vullenop den 31 Augustus aanstaande aan de St^mgcrcgttgden, Biljetten ter
invulling zullen worden rondgezonden, benevens ccnc Naamlijst der personen, die de
vereischten bezitten, om tót Kïezers' Yr kunifen wórden benoemd; welke Stembiljetten,
na behoorlek te zijö ingevuld, eigenhandig getéekend'éh gesloten, op deii vierden dag
na de rondzending van wege dit Kollegic, dóór de Stads Bótten aan de huizen zullen
worden opgehaald in éerre geslotene kist; terwijl dengeen, welke zijn biljet niet gereed
ter afgifte zal hebben, gehouden wordt ditmaal te hebben afgezien van de uitoefening
Van zjjn Sfemregt.
Dat gemelde Naamlijst, zóówel als die cfcr Stemgeregtigdenvan den ^dén tot den
17 Augustus aanstaandede Zondagen uitgezonderd,' 'morgé'iis van 10 tot 1 uur, ter
visie van het publiek zal liggen ter. Secretarie 'dezér Stad, ten einde aan een ieder,
welke vermcèrtèn mogt feu onregte daarvan te zijn afgelaten, gelegenheid tot doleantie
te geven, dti alzóo zijnen naam nog op dezelve of op eene van beide 7011de kunnen
worden geplaatst; doch Wélkte lijsten, Op "dén g'emclden 17 Augustus, finaal zullen wor
den gesloten-.
En opdat niemand onwetend zoude zijn, zoo van hetgeen vercischt wordt om Stemge-
rcgtiad te zij», als om tot Kiezer benoemd te kunnen worden, wordt bij deze herinnerd
aan de navolgende artikelen van het meergenoemd. Reglement:
Art. "Voor Stemgeregtigden worden gehouden zij, die ten minste gedurende het
laatst verloopcWe jaar Ingezetenen dér stad of van derzelvcr grondgebied geweesten. nog
werkelijk óp het qogenblik zelve Ingezetenen daarvan zijnde, den ouderdom "van 23 ja
ren hebben Vervuld', jaarlijks in de verponding 'en verdere beschrevene Rijksmiddelen
buiten net patentregt, betalen niet beneden de geven en ,twintig .guldens:; aan -de wette
lijke vcrpligtfiig'en aangaande de Nationale Militie, nagr aanleiding, der grondwet, op bun
gelegd, tot óp liet óogenblik tóe-, hébben voldaan, en niet vallen in de termen van uit
sluiting, bij liét Vólgende artikel bcpriald.
„Are. 3. Vai'i de uitoefening van het stemregt zijn uitgesloten zij, die in dienst zijn
or pensioen genïeten van ëpnigc vreemde" Mogendlreid-, buiten autorisatie des Konings;
die zich in staat van gcregtelijke interdictie bevindejialsmede die^. aan welke geregce-
fijk een raadsman is toé.g'evoêgddie 111 staat van faillissement zijn,; die cessie van hunne
goederen gedaan hebben die '-een crhViiiTcel vöYmishcbbeii óndergaandoor geene nadere
ui"spraak of beslissing krachteloos gemaakt; die ten tijde van de stemopneming nog in
staat van crimrnclc beschuldiging zijn.
Art. 4. In dc b'èoordeeling der al of niet bevoegdheid tot uitoefening van het stem-
ïegitiaar gelaiig der betaald wordepde jaarlijksclie sóm in dc bovengemelde belastingen,
ia! alléén in aanmerking worden genomen liet moiitant, waarop men in die belastingen is
aangeslagen, onverschillig, of de goederen in de stad zelve, of elders binnen liet Rijk
gelegen zijnen or tie daarvoor tc bctnlene belasting al óf' niet in cene andere 'geffteeme
vMrdc voldaan; zullende eelner diegenenwelke derzelvcr belasting-betaling 111 eene
andere geuicenrct ten deze zullen willen doen gelden, veroligt zijn, om daarvan Vooraf
aan het Stedelijk'Bestuur kennis ie geven, cn des gevorderd, aan dat Bestuur de bewij
zen van die betaling te_ vertoonéiv.
Art. 5. Dc belasting wegéns panden, in compagnieschap bezeten, opgebragt wor
dende 1 zal aan ieder eigenaar Voor zijn aandeel wórden toegerekend, mits de personen,
welke daaruit hunne-stcnvgcreg'tigdh'oid of bevoegdheid tot het kiezerscliap fcoudén willen
oiitieenen werkelijk als mede-cig'eiiaars van zoodauige .panden op de registers, der Ont
vangers van de Diïecte Belastingen bekend stgau. -
„Art. 6. Wat aangaat liet bedrag ttiii "Belastingen wegens verhuurd wordende huizen',
of andere eigendommen, waarvoor de eigenaars zijn aangeslagen, doch door dc huurders
aan hun restitutie geschiedt:, zal dit bedrag onder den opbrengst der eigenaren blijven,
als alleen daarvoot bij de Ontvangers bekend staande.
„Art. 7. Zij, die gehuwd zijn, hetzij in geiAeertscliap Van goederen of daar buiten
Piet vrouwen, die de bepaalde sommè in dc boVeiigcmelde belastingen opbrengen, zullen,
ofschoon ter zake vanhunrten eigen aftnslag ni'et beVoegd, ni'et te niiïi ter uitoefening
van het stemregt worden toegelaten, wanneer zij de overige vereischten in zich vereeni
gen; zoo als ook de vader van een minderjarig fcirfd, hetwelk de bepaalde soumie in de
belastingen opbrengt, wanneer hij uit eigen belang niet reeds tot liet steméegc mogt.be
voegd zijn, tot de uitoefening van hetzelve zal toegelaten worden-, indien hij de overige
vereischten bézit, hetgeen evenzeer het geval zal zijn ten opzigtc van een mèevdevjHi'i.gen
of eenen der meerderjarige zoons van eene moeder-weduwe, welke iich in góïïjk
geval bevinden tfiogt.
Arr. 8. Zoodanige moeders-weduwen, wejke ver angeu zouden, dat die uitoefening
geschiede, zullen verpligt zijn, dengenen van dcrzelver zoons, dmir wien zij, bij voor
komende gelegenheden, de uitoefening tot weder opzeggings toe zouden begeeren verrigt
te hebben, aan het Stedelijk Bestuur kenbaai* te maken, om daarvan de noodige aameer
I l-.cning te kunnen houden tot narigt; terwijl het voorschreven Bestuur dc moeders-wedü-
l ven, voor zoo verre die aan hetzelv^ mogten liekcnd zijn, of door hetzelve ondersteld
worden in de termen tc dezen te verkeerenïhet de vorenstaande bepaling zal bekend
i Diaken.
„Art. 9. Het-zal ovcrschillig zijrt, of de opgegevcne zoon gfehuwd of ongehuwd is,
tii al of niet by de moeder-vvc'du wé inwoont, vermits hij den ouderdom van 23 jaren
I vervuld hebbe, én alle verdere vereischten (dat otrttéent de belasting-betaling alleen, uit
gezouderd), in de Stemgercgrigden gevorderd wordende, b'ezittevoor zoo vtsfre hij
namelijk niet reeds uit eigen hoofde het stemregt uitoefent, daar 'er door eenen peréoon
niet meer dan eene stem kan worden uitgébragt.
Art. 10. De zes voorgaande ïtrtik'elen zijn ook tot de bevoegdheid om tót het
k.iczerschap te worden benoemdtoepasselijk, behoudens de verdere vcveisclueii dei-
kiezers, volgeys de bepaling van art. 23 van dit Reglement.
„Art. 20. Indien er, ter gelegenheid der stemming voor kiezers, ter vervanging van
liét*gewone aftredende, een derde, ook teveijs voor de vervulling van buitengewone
vacatures in het Kiezers-Kollegie wordt gestemd, en er dus wordt gestemd voor een ge
tal kiezel-plaatsendat der gewone aftreding te boven gaande, zullen de personenten
jxtalle als de gewone vacatures bedragen, welke de meeste,stemmen zullen hebben beko
men, beschouwd worden als ter vervulling der gewone vacatures te zijn benoemd, en
die::cncu, welke op dezelve personen in betrekkelijke meerderheid Van stemmen zullen
Volffentèn getalle als de buitengewone vacatures bedragen, worden beschouwd ter ver-
vnlliii'f'diet "buitengewone vacatures te zijn béiioemdmet dien verstande, dat wanneer
ib nog overg'éblevène termijn van zittihg van dé ;géwëzene kiezersdoor wier geniis de
Imitengewone vacatures zijn ontstaan; verschillend niogt zijnalsdan diegeen dér benoem
den voor deze buitengewone vacatures, welke het eerst invoege vorcilgemelddc betrek
kelijke meerde'rhfeid zal hebben bekomen_s geacht zal,worden verkozen te zijn, ter vcr-
rnliing van de buiten gewone vacaturevvaaraan liog dc langste termijn is verknocht, en
lbo vervolgens by afdaling.
Art. 22. Een de^de deel der kiezers zal om de drie jaten naar toerbeurten aftreden;
'de aftredende ziin echt.er weder verkiesbaar, enz.
,tArt. 23. Niemand kan binnen de stad kiezer zijn, tenzij hij den ouderdom van
125 wen heeft vervuld, binnen bet Rijk of deszeifs koloniën geboren is, of hrieven ,van
immrnlisatle bekomen heeft,of wel bij wetduiding yoor Nederlander gehouden wordt,
kinnen dc stad stemgcr'cgtigd is, en voor een inboorling der stad, of met eerie burger
dnc'uer gehuwd zijnde, gedurende de laatste drie jaren, en voor een inboorling yan iiet
kijkof .denaturaliseerdengedurfende de laatste zes jafen, Stads Ingezeten is geweest
(zonder dat echter afwezendheidten gevolge van bedieningen, door of van weee den
foiling ongedragen, in deze hinderlijk.zaj, kunnen zijn), en voorts jafarlijks in de ver-
mding 'en verdere beschrevene Rijksmiddelen^ buiten het patentregt, op den voet der
l;cmoercgti"denbetaalt eene som van ten niihste honderd en vt/f guldens.
„Tot kiezers zullen daarenboven niet kunnen Worden benoemd zijdie van eenig
«kt, post of bediening, door den Koning inogtfen zijn ontzet, ofwel ontslagen, anders
'n met vermelding, dat zoodanig ontslag op hun verzoek of honorabel is gegeven, zoo
zi.1 door den Koning van de onbevoegdheid, om benoemd tc worden, niet zullen
|lin ontheven.
Ook zal tot kiezer niet kunnen benoemd worden hijdie aan eenen reeds benoemden
Ikzèr ih den eersten of tweeden graad vaü bloedverwantschap of zwagerschap bésiaar.
Twé,c personen,, zich zoodanig bestaande, tc gelijkertijd wordende benoemd, zal hef
lot tuskchcn hun beslissen terwijl voorts dc bepalingen van art. 48, 49 cn 50, ook 1:1
deze zullen toepasselijk zijn.
Ave. 48. Voor aan elkander verzwagerden zullen te dezen opzigtc tnet gehouden
worden zy wier huisvrouwen ejkander in eer der gemelde graden bestaan, enz.
„Art. 49. Opkomende vprzwa&eriyg gedurende het.zitting hebben, zal van. het ge-
volg zijn, dat liy, die'de verzwagering Veröorzaa'kt, zal inoefen ophouden verdere zit
ting te hebben.
Art. 50. Indien de vrouw, door welke dc verzwagermg is ontstaan, overleden is
zalfde zwagcrscgap gerekend worden op tc houden."
EXTRACT uit het Koningltjk besluityan den 24 December
1829, N°» 123.
De buitengewone, vacatureswtl'k'ê, hetzij door overlijden, vertrek, of andere-omstan
digheden, in de Stedtlijkc Kies-KpTlegiéhïnogten ontstaan, 'tilhen jaiv, in den loop der
maaild September, genoegzaam tijdig Vóór het tijdstip bij art. 26 der Stedelijke Regie-'
men tentot de bijcenroeping der kiezers-bepaald, en alzóo vóór de-eerste week van de
maand October, zullen moeten worden Vervuld, op de wijze, voorgeschreven bij art. 12
en volgende van die Reglementen.
Aldus ^gedaan en gepubliceerd, bij H. Ha Burgemeester en AVethouders der Stad
Ley denop den 31 Julij 1837.
J. G. de Mey.
Ter ordonnantie van dezelve,
P. A. Du P.UIo
NEDERLANDEN.
Leyden den aosten Augustus.
Volgens tirieven van de heeren Si Muller en P. IV. Korthals, in dato den
17 October 1836, bij het Museum van 'Natuuflijke Historie alhier óptvanP.
gen, bevonden zich die reizigers destijds te Banjermassing, op het eiland
Borneo. Hnnne Uasporingen van Natuurlijke Historie zijn met de beste uit
komst bekroond, en de door hen bijeengebragte verzameliiig is boven ver.
wachting schoon en talrijk. Op meer dan 250 mijlen afstand in liet binnen
land van Borneo hadden zij brieven van het bestuur van ons Museum ont.
vangen, en waren zij. een schip wachtende, om naar Java en vervolgens
naar het vaste lar.d terug te keeren.
Men meldt uit 's Gravenhage van den 18 Augustus:
Bij Koningrijk besluit van den 13 Augustus 1837, 40, is bepaald,
dat aan de veehouders, welke ten gevolge der sedert eenigen tijd heerschen-
de longziekteonder het rundvee, dusdanig vee hebben verloren, of, tot
den laatsten December dezes jaars ingesloten, zullen verliezen, te dier zake,
uit het fonds van den landbouw, eene tegemoetkoming zal worden verleend,
tot een derde der waarde, waarop dat rundvee, (kalveren van meer dan zes
weken oud daaronder begrepen), volgens eene billijke schatting zal,zijn of
Worden berekend; met dien verstande, dat deze tegemoetkoming in geen
geval meer dan 30 per beest zal mogen bedragen en onder bepaling, dat,
voor zoo ver; wegens het bedoelde vee of deszelfs uiterlijke bekleedselen
uit gehield fonds, aan de eigenaars bereids, éenige vergoeding mogt zijn ge
schied, het beloop daarvan in mindering der nu te verlcenen tegemoetkoming
zal strekken,
Als Vice-Consul van Denemarken voor de provincie Vriesland en de
eilanden Vlieland en Terschelling, is erkend de heer Freerk Fontein D. P.
zoon, te Marringen.
Sedert de laatst gedane bekendmaking, zijn door de belanghebbenden
geligt de navolgende door Z. M. verleende octrooijen:
Eeb octrooi in dato 16 April 1837, vö.or den tijd van tien jaren verleend
aan .7. Chanter te Londen, domicilium gekozen hebbende bij A. Ferrier te
Rotterdam, op de invoering van eene verbetering van fornuizen, geschikt
voor branderijen en stoomketels, voor fabrtjken, als ook ter voortstuwing
van schepen en andere vaartuigen.
lien octrooi in dato i Méi 1837voor den tijd van vijf jaren verleend
aan A. van der Ploeg te Leeuwarden, op de uitvinding van een werktuig
tot bet breken van beenderen, ten einde die geschikt te maken om als mest
stof te kunnen worden gebezigd.
Een octrooi in dato 5 Mei 1837, voor den tijd van 10 jaren verleend aan
Thornton te Londen, domocilium verkozen hebbende bij cjen Advocaat.G. Oei.
prat te 's Giavenhageop de invoering van de zoogenaamde collier's
stoomketels.
Een octrooi in dato 5 Mei 1837, voor den tijd van vijfjaren verleend
aan S. E. Cohen Noot te Amsterdam, op de uitvinding, van een werktuig
tot het tegengaan van het stamelen, cn tot het verbeteren van de istspraak
der tong- en vbrhetnèltèrletters.
Een octrooi in dato. 29 Mei 1837, voor den tijd van vijf jdren verleend
aan .7. F. llosd'ijk te Schoonhoven, op de uitvinding van eene .verbeterde
wijze van vervaardiging van het zoogenaamde zegen- of zalmgaren;
Een octrooi In datp 5 Julij 1837, voor den tiid van -vijftien, jarenvan
den 2 September 1S36, verleend aan A. A. Castillon d,u Portail te Parijs,
domicilium verkozen hebbende bij den Advocaat G. ,7.Grcgoire te 's Gra-
venhage, op de invoering van een verbeterd zamenstei van werktuigen tot
het vervaardiging va n houten, yaatwerk,
Het Algemeen Handelsblad van den ïpden dezer bevat het volgende
Ter gelegenheid van de harddraverijen of wedrennen, die, in het begin
dezer ïhaand te Aken gehouden zijn, heeft een der paarden van den Baron
van Heeckeren van Entfcuizenden prijs behaald ,op een ander, paard, dat
tot dusver steeds de overwinnaar.was, en zijnen eigenaar. Lord Seymour,
reeds meer dan 120,000 francs heeft doen ontvangen, Een correspondent
uit Aken, dit vermeldende, vbej;t er het volgende bij: „Deze daadzaak be
wijst véél in liet voordeel van de stoeterij van den Baron van Heeckeren van
Enkhuizen, die, gelijk men weet, te Arnhem g.elegc.n is. Deze overwinning
heett hief eëiie algemeen'e vreugde doen ontstaan, want het is blijkbaar dat
sedefc dé Baron van Heeckeren onze harddraverijen of wedrennen bijwoont'
zij weder veel meef bezocht zijn, hetgeen ook,eenen gelukkigen invloed
uitoeftnt op het toenemend aintal personen, die zich van.de baden in onze
stad bedienen. Doch wij durven ons niet vleijen, het volgend, jaar denzelf
den toevloed van bezoekers te zullen zien, want, indien het hier algemeen
in omloop zijnde gerucht zich mogt bevestigen, dan zullen alle deze voor-
deelén, voor het grootste gedeelte, naar 11overgaan, immers zegt men
dar er fn het volgend jaar harddraverijen of wedrennen in Holland zullen
gehouden worden, en het is natuurlijk, dat alle de aanzienlijken., die dit.,
maal door onze wedrennen herwaarts gelokt zijn geworden, zich naar u
zullen begeven en van de baden te Sclievcningen gebruik maken.
Uit Amsterdam meldt men van den 18 Augustus:
Eergisteren is, bij liet ontsteken van het gaslicht, ten huize van de win-
kelièster M. Potharstop de Leydschcstraat, N°. 14, een brand oiustaan