A°. 1836.
O-t-r^K y
LEYDSCIIE
C 0 V II A J\ T.
WOENSDAG
DEN 2 istcn DECEMBER.
NEDERLANDEN.
Leyden den eosten December.
Men meldt uit's Gravenhage van den 19 December het volgende:
Z. K. H. de Prins van Oranje is in den afgeloopen nacht naar Tilburg
vertrokken.
Xn de zitting van de Eerste Kamer der Staten-Generaal van heden,
heeft de centrale afdeeiing haar verslag, omtrent de bij de Kamer in over
weging zijnde ontwerpen van wet, gedaan. De beraadslagingen over die
betrekkelijk de militie en de woelingen zullen morgen plaats hebben.
Zijne Maj. de Koning heeft bepaald, dat, wanneer door de eene of
andere omstandigheid het bevel over het eskader in de Oost Indië komt
open te vallen, zonder dat de opvolger in dat bevel reeds door Hoosstden-
zelve mogt zijn benoemd, of het onmiddellijk op zich kan nemen, zulks
ad interim, onder daarbij vernielde bepalingen, zal worden waargenomen
door den hoogsten en oudsten in rang der zich in de Oost-Indië bevindende
officieren der Koningiijke zeemagt.
Op grond eener resolutie van Zijne Exc. den Minister van Financien,
zijn dezer dagen de plaatselijke Autoriteiten, namens het gewestelijk bestuur,
uicgenoodigd, om zoo veel mogelijk toe te zien op de getrouwe naleving
der bestaande verordeningen omtrent de patenten der schippers, en om, teil
aanzien van alle op eigene aangifte varende schippers, een gestadig en werk
zaam toezigt uit te oefenen, .zijnde gemelde besturen daarbij tevens herin
nerd geworden, dat bij de aangiften, volgens 's Rijks metingen, de meet
brieven tevens gevorderd moeren worden, en deze, zoo veel mogelijk, te
gen de vaartuigen zelve, vergeleken, terwijl, bij twijfel nopens de eenzel
vigheid, verandering of vergrooting van het vaartuig, of andere verkorting,
zulke aangiften niet zullen behooren aangenomen te worden; maar den schip
pers de keuze gelaten tusschen nieuwe meting of eigene aangifte, behoudens
om, wanneer het laatste verkozen wordt, dadelijk onderzoek en des noodig
bekeuring te doen; zullende wijders, als een middel tot latere herkenning
der vaartuigen, en tot verzekering van 's Rijks regten, in het vervolg, te
beginnen met 1". Mei 1837, de schepen, welke gemeten worden, ook moe
ten worden gebiand met een, voor het Rijks wapen (tab. 16, §35, N°. 1),
te stellen nommer, hetwelk voorlieder jaar, en voor iederen scbeepsmeting,
'doorloopend zal zijn, en ook op den meetbrief en op het patent zal moe.
ten worden vermeld, en voor welke handeling de scheepsmeters de gewone
nommerijzêrs zullen kunnen bezigen.
Blijkens eene aankondiging van de Administratie voor de Nationale Nij
verheid, zal de stoomsleepdienst tusschen Rotterdam en Lobith, gedurende
het jaar 1837, en, voor zoo verre de vorst niet invalt, ook gedurende den
winter, onafgebroken worden voortgezet, op den tegenwoordigen voet en
onder de voorwaarden, omschreven in het reglement voor het loopende jaar
1836, hetwelk mitsdien, even als de daarbij behoorende tarieven en sleep-
loonenvan kracht en toepassing zullen blijven op de thans aangekondigde
dienst voor 1837.
De jaarlijksche prijsnitdeeling aan de Koningiijke Akadetnie van Beel
dende Kunsten te Amsterdam heeft den ipden dezer aldaar plaats gehad.
Uit Arnhem wordt van den 16 December gemeld:
Laatstleden Zaturdag is in de nabijheid van het dorp Rheden een Das ge
dood, zijnde een wijfje. Dit dier was zoo groot als de grootste jagthord
en zoo zwaar dat één man liet niet kon dragen. De honden durfden hem
niet aan, en het gelukte de jagers eerst met het derde schot hem doodeliik
te treifen. Eenigen tijd geleden, is een dusdanige grjote Das in de provin
cie Overijssel geschoten.
Op Nederlandsch grondgebied boven Maastricht zijn eenige officieren
door Belgische gendarmen opgeligt, doch nadat een detachement huzaren
naar Bekhem, alwaar zij -opgehouden werden, was afgezonden, z;jn zij
wéder uitgeleverd.
GRIEKENLAND.
Uit Athene wórdt, onder dagteekening van den 5 November, geschreven,
dat de Grieksche Marine, aan welke de Staat zijne onafhankelijkheid groo-
tendeels te danken heeft, maar die sedert eenigen tijd jammerlijk verwaar
loosd was, onder het bestuur van den nieuwen Minister van Financiën, den
beer Kriësis, haren vorigen bloei weder begint te hernemen.
De schepen, welke de Beijersche soldaten, wier diensttijd verstreken is,
naar Triest moeten overvoeren, waren in den Pyraieus aangekomen. Met
leedwezen zag men, dat een niet gering getal vreemde handwerkslieden,
kunstenaars en landbouwers, van welke Griekenland een wezenlijk nut kon
trekken, zich gereed maakte, den Staat met diezelfde gelegenheid te verla
ten, en hoopte dat de voorstellen, die hun, zoomen hoorde, van Regerings
wege gedaan werden, om zich in Griekenland te blijven vestigen, van goed
gevolg zouden wezen.
PORTUGAL.
Lissabon den 7 December. Uit deze plaats meldt men, dat, daar het
geldgebrek groot was en het crediet van het Gouvernement gering, hetzelve
besloten had den uitvoer der wijnen te Óporto te bezwaren. Te Oporto
heeft men zich daartegen echter openlijk verzet en de stad is bijna in, op
stand gekomen; door de gewapende nationale garde is eene Commissie be
noemd, om te Lissabon tegen de belasting te gaan protesteren. Nadat de
Ministers die gebeurtenissen vernomen hadden, hebben zij gezamenlijk hun
ontslag aan de Koningin aangeboden, die hetzelve echter niet aangenomen
heeft. Men meent, dat zij nu met Oporto in schikkingen zullen treden.
Te Elvas hebben onlusten plaats gehad, daar een bataljon infanterie, zoo
men meent door de Miguellisten omgekocht, aan het muiten is geslagen,
yet regiment jagers, hetwelk aan de Koningin getrouw bleef, heeft het
bataljon tot gehoorzaamheid terug gebragt.
SPANJE.
Berigten over Parijs van den 16 December.
Het Fransch Gouvernement heeft de volgende tijdingen per telegraaph
ontvangen;
BAYONNE, 13 December.
Men schrijft, onder dagteekening van dezen morgen, dat Esparterodie
sedert den 8sten te Portugalette was, hetzelve den iaden, des' morgen ten
5 ure verlatenen den weg van Ëalmaseda genomen heeft. Een sterk kanon-
en geweervuur is den geheelen dag gehoord.
Men heelt geene tijding van Bilbao.
Bayonne, 13 December.
De Generaal Gomez, met 8000 man, is teBelmonte, in de Manche binnen,
gekomenhij wordt op eenen afstand van 6 uren door Alaix gevolgd. San-
Miguel was den ïsten te Cu en ca en den aden ce Priego met 4000 man, de
Carlisten op den Taag afwachtende.
Berigien over Parijs van den 17 December.
Het Fransche Gouvernement heefc per telegraaph te twee volgende depêche
ontvangen
Bayonne, 14 December, 11 ure.
Een schip van Portugalette in den avond van den iaden vertrokkenmeldt
dat Epartero11a des morgens de stelling van Burcena te hebben in bezit
genomen, voorbereidselen maakte om eene brug over de Cadagua te werpen,
en vervolgens langs den linker oever van den Nervion met 19 bataljons en
aa vuurmonden naar Bilbao te marcheren. Men heeft den 1 iden de aankomsc
van Gomez bij den Ebro aangekondigd. De divisien van Closnard enIrribarren
zijn terstond naar die rivier opgetrokken.
Bayonne 15 December, des middags ia ure.
Brieven van Madrid van den loden kondigen aan, dat Gomez Guadalaxara
is voorbijgetrokken. Die van Pampeluna van den nden zeggen dat hij te
Siguenfa is aangekomen, terwijl hij trachtte de bergen van Soria te bereiken.
De Generaal Closnard was den iaden ce Tafalla en Irribarren bij den Ebro
hem te gemoet gaande.
Bijzondere berigten uit Bayonne van den iaden houden dat Bilbao den
9den op nieuw was opgeëischt en 34 uren uitstel gevraagd had. Casa Eguya
wilde den ioden het vuur weder openen, hetgeen dan voornamelijk tegen liec
klooscer van de Ontvangenis zou gerigt zijn, als na welks bemagtiging men
van de oude stad zoude meester zijn.
Uit Madrid wordt van den ioden geschreven, dat indien de afdeeiing
van Alaix niet geweigerd had tegen de Carlisten op te trekken welke onder
Gomez zich te Cabra bevonden, en er zich niet tegen verzet had, om Nar-
vaez tot Bevelhebber te erkennen, Gomez zeer waarschijnlijk in die stad zon
verslagen geworden zijn terwijl hij nu tijd had gehad om aan zijne troepen
eenen dag rust te verleenen en wederom 24 ure Alaix en Narvaez vooruit
was. Men heeft reeds het gerucht verspreid, dat Narvaez zijn ontslag
aan het Ministerie van Oorlog had ingezonden, om dat hij door Alaix en
Rivera tegengewerkt wordt.
In de zitting der Cortes van den 7 December, zijn de beraadslagingen
over het ontwerp van wet, waarbij aan de Spaansche Ministers buicengewone
magc tot het vatten van onruststokers en het verijdelen van zamenspanningen
wordt toegestaan, voortgezet. Die beraadslaging is zeeronscuimig geweest,
vooral toen verzoekschriften uit Barcelona te berde werden gebragt, waarbij het
behandelde ontwerp van wet, als lijnregt strijdig met de pas herstelde staats-
regeu. g van 1812, hoogelijk werd afgekeurd. In weerwil van den tegenstand
van sommige leden, en vooral ook van den heer Arguelleszijn die verzoek
schriften aan de vergadering voorgelezen. Het genoemd lid beweerde, dat
die vertoógen het gevolg waren van den geest van foederalismusdien men
geenszins moest aanmoedigen. Hij voegde er bij, dat de Fransche Rege
ring in her geheim de partij der foederalisten begunstigde, ten einde daar
door verdeeldheid onder de vrienden der vrijheid aan te stoken. Bij het
tin.de der zitting begon de heer \Madoz eene redevoering met deze woor-
detii „Alvorens wij verder gaan, is het noodig om te onderzoeken, of wij
in liet Fransche bestuur eenen vriend of een vijand bezitten." Hij werd
echter door den Voorzitter belet, van met zijne rede voort te gaan.
D n 9den zijn de beraadslagingen gesloten éu is de wet me. ecec groote
w.erueihetd aangenomen.
ZWITSERLAND.
Uit dit land schrijft men van den 10 December:
i\iec hec einde van dit jaar gaat hec Eedgenoocschapp'eliik bewind op het
kanton ..Luzern over. Daarin Luzern een gansch anJëré geest hecrschc dan
in. liern, gelooven. velen, dat nu ook de aangelè^enhedpn des Eëdgenooc-
schaps meer naar den zin der redikalen zullen bestuurd worden. Maar het
is niet .onmogelijk, dat de drang der omstandigheilendie aan de twee andere
voorzittende kantons zoo vele moeijelijkhed'en beroküend en hen aan zoo
menig verwijt blootgesteld heeft, zijnen invloed in de twee volgende jaren
ooit op Luzern zul uitoefenen.
Hec Eedgenootschappelijk bewind heeft aan de kantons eene door hetzelve
aan de Fransche Regering' gerigte memorie medegedeeld, waarin het betoogt,
dat de drukkende col-bepalingen welke in Frankrijk ten aanzien van Zwitser
land gehandhaafd worden, wel eene aansluiting van laatstgenoemd land aan
het Duitsche tolstelsel ten gevolge zouden kunnen hebben. Sommigestreken
van Zwitserland, b. v. Schaffhausenlijden in de daad groot nadeel door de
Duitsche en Fransche grenstollen; en vooral sedert Baden zich bij de groote
tolvereeniging gevoegd heeft, verneemt men hier en daar vele stemmen, die
een gelijken stap voor Zwitserland als wenschelijk aanprijzen.
Hec weder is sedert het begin van November in zulk eene gesteldheid,
dat de oudste lieden zich iets soortgelijks in dit jaargetijde niet weten te her
inneren. Hevige sneeuwbuijenlaag nederhangende wolken, veel regen
wisselen af met de warme zuidewinden en liefelijke lente dagen, waardoor
de opgehoopte sneeuw in een oogenblik weder smelt. De meeren en rivie
ren zijn dien ten gevolge groocendeels even zoo hoog, als anders na de eer.
ste warmte in Junij.
De jaacmarkc te Bern wordt thans door onderscheidene Nederlanders
bezocht, die verschillende takken van nijverheid uitoefenen. De onophou
delijke aanvoeren langs den Rijn, te Bazel, van koloniale waren, uit Hol
land getrokken, geven blijken van de veelvuldigheid der handelsbetrekkingen
tusschen de twee landen.
DUITSCHLAND.
Wef.nen den 9 December. Met algemeene droefheid verneemt men. dat
Zfine Maj. de Keizer zich onpasselijk bevindt; gelijktijdig evenwel ontvangt
men het troostrijke berigt, dat er zich niet de minste teekenen van gevaar
doen onderkennen.
Frankfort den 16 December. Z. K. H. de Grootvorst Michael, is alhier
nut Hoogstdeszelfs gevolg uit Weimar, alwaar hii zich eenigen tijd ophield,
aangekomen en heeft zijn' intrek in het hotel de Russie genomen. Binnen
