9
Aü. 1836.
LEYDSCHE
C 0 tJ R A K Tl
woensdag
portugal.
s
S»?«0* l
y*
DEN aosten JANUARI].
.- M
Nederlanden.
Leydên den ipden Jannarij.
De verjaardag van H. K. K. H. Mevrouw de Prinses van Oranje is he
den alhier op de gebruikelijke wijze gevierd geworden.
M'en melde uit 's Gravenhige van den icjden dezer het volgende:
Heden morgen is er ter gelegenheid der 40ste verjaardag van H. K. K. H.
Mevrouw de Prinses van Oranje,'dejeuner bij Z. K. H. de Prins- van Oranje
gehouden. Heden middag zal er ten Hove groot diner plaats hebben.
Dezer dagen zijn door Z. M. de contingenten van de ligting dér
Nationale Militie over 1836, voor elk der gewesten bepaald als volgt
Nuord-Biaband 1162 Gelderland 1062 Noord-Holland 1372, Zuid-Hol-
iand 1 f1365 Zeeland 464, Utrecht 451Vriesland 719, Overijssel 605, Gro
ningen 555, Drenthe 21.3 it.ansctappen te zamen 8239 miliciens.
Dezer dagen is de. Graaf Polion, Minister-Resident van Sardinië éan ons
Hof, naar Londen vertrokken. Gedurënde zijne afwezigheid zal hij door
een Attaché aan het Sardinisehe gezantschap vervangen worden.
Zijne Maj. heeft tot Commissaris van wege het Rijk, bij het Amster-
damsche entrepót-dok, in plaats van wijlen den heer ,7. Fock, voor den nog
loopenden diens.ttijd, benoemd den heer IV. F. Mogge Muilman.
Men verneemt, nat Zijne Maj., ter voorziening iri de vacature, ont
staan door het overlijden van den heer Flainentin leven Bibliothecaris van
de Koningli.ike boekerij in deze Residentie, bepaald hééft, dat aart den te-
genwooidigen onder Bibliothecaris .7. IV. Holtrof, een Amanuensis en Schrij
ver zal winden toegevoegd, die tijdelijk door Zijne Exc. den Minister van
Binnenlandsche zaken zuilen worden benoemd. (Het in de Rotterdamschc
com au t geplaatste berigt, dat de onder-Bibliothecaris tot Bibliothecaris zou
de zijn benoemd, blijkt derhalve onjuist te zijn.) Algemeen Handelsblad.")
Naar men verzekert, heeft Zijne Maj. het Stedelijk Bestuur der stad
Amsterdam eenen niet onaanzieniijken onderstand verleend, tot aanvulling
van de uitgaven, wegens den Amsterdamschen stads schouwburg over het
Speeljaar 1834 gevorderd.
Naar men nog verneemt, is Zijner Maj. corvet Castor, liggende te
Willemsoord, Waarover de Kapitein-Luitenant ter zee Ampt het bevel voert,
dezer dagen bestemd geworden tot liet vóór of op den isten Febrnarij aan
staande doen eentr reis naar Marseilleen zulks ten einde van daar met die
corvet den heer A. ,7. A. Fraisinet, die tot Nederlandsch Consul in het Rijk
van Marocco benoemd is, benevens zijn gezin, naar Tanger over te bren
gen. Na het volvoeren dezer zending, ?al het vaartuig weder dadelijk de
reis naar het Vaderland moeten aannemen.
Nog verneemt men, dat Zijner Majs. corvet Proserpinamet den laat.
sten dezer maand buiten dienst zal worden gesteld; de Commandant van dat
vaamrg, de Kapitein ter zee H. JV. van Maren, benevens de verdere Offi
cieren, zullen op dat tijdstip op non-activiteit worden gebragt. Voor zoo
verre zulks noodig zal worden geoordeeld, zal de bemanning van deze cor
vet tot aanvulling van die van andere in dienst zijnde schepen en vaartuigen
van oorlog strekken.
Op den I4den dezer is te Utrecht, in den ouderdom van 45 jaren
overleden Jlir. I.Villem Anne Roëlllaatstelijk Secretaris van Legatie van
M. den Koning der Nederlanden aan het Hof van St. Petersburg en Rid
der der orde van den Nederlandschen Leeuw.
De Staats-courant van gisteren bevat onder dagteeker.ing van ióden
dezer, omtrent den stand der rivieren, het volgende:
De Rhijn stond den i4den te Keulen 12 voet 6 duim en was dus 9 duim.
gevallen.
Op de Waal te Huihuizen ging den isden nog drijfijs, des middags van
den 14 is het ijs voor Tiel in beweging gekomen en geheel doorgedreven me:
eene waterhoogte van 6 el 31 streep. Ook te Varik Heesselt en andere plaatsen
is de rivier losgeraakt en sterk doordrijvende. Den I5den passeerde te Tiel
nog veel drijfijs.
In het Pannerdensche kanaal geraakte het lis des avonds van den I4den
mede in beweging en dreef gedurende j uur sterk door, doch zette zich we
der vast en was des morgens van den ijden nog in dien staat. De ijsbezet
ting liet echter water door. Des avonds van den I4den is het ijs te Arnhem
geheel opgeruimd. Voor en beneden Vreeswijk was het verscheiden malen
in beweging geweestdoch uit hoofde van den weinigen stroom dreef het niet af.
En onder dagteekening van den I7den dezer leest men nog hierover:
Volgens de heden ontvangen berigten itond de Rhijn te Keulen den ijden
14 voet 6 duim en was dus weder 2 voet gerezen.
De Boven-Waal was den idden vrij van ijs, doch den I5den beneden
waarts nog geheel overdekt met het afkomend ijs, hetwelk met snelheid
werd afgevoerd, hetgeen doet veronderstellen dat ook de Killen alstoen
open waren.
Des morgens van den iöden was het ijs in het Pannerdensche kanaal nog
vast; te Arnhem begon eebter ijs af te drijven, hetwelk des middags nog
voortduurde met wassend water. Te Vreeswijk was al het ijs opgeruimd.
Óp den Gelderschen [Jssel is het ijs mede opgebroken.
In die van heden leest men onder dagteekening van den 18 Jannarij
Des morgens van den iöden is ook de ijsdam in het Pannerdensche kanaal
opgebroken, hetgeen een zware ijsgang op den Neder-Rhijn en Lek heeft
veroorzaakt. De behoorlijke waterve-deeling op de rivier-takken is dus hier
door hersteld, en de Waal, Rhijn en Lek, alsmede Geldersche IJssel zijn
thans genoegzaam geheel var. ijs bevrijd.
Uit Dordrecht meldt men van den 18 Januarij het volgende:
De ijsdam te Varik, in den namiddag van Donderdag 11. gelukkig opge
broken, is van daar tot voor Sliedrecht doorgedreven, doch aldaar Vrijdag
avond wederom vastgeraakt, en tot gisteren namiddag bezet gebleven. Daar-
door schijnt het boven-ijs, hetwèlk den I4den en den I5den voorbij Nijme
gen met groote drift afgekomen is, meestal den weg door de Werkendamsche
killen gekozen te hebben; Zaturdag was dien ten gevolge het Bergsche Veld
achter dit eiland, vol drijfijs. Gisteren avond en in den afgeloopen nacht is
het bij Sliedrecht zich vastgezet hebbende ijs hier nu ook voorbij gekomen,
en sedert bespeurt men hier op de rivier bijna geen ijs meer. De stoom
boot tusschen deze stad en Rotterdam heeft heden morgen de dienst hervat,
mair kon, wegens het toen nog afkomend ijs, eers: ten 7, in plaats van
ten 6 ure, van hier vertrekken.
Uit Alkmaar meldt men van den 16 Januarij het volgende:
Men verneemt van goeder hand, dat de Sociëteit van Moederlijke fVelda.
digheii, alhier gevestigd, in het verslag, door dezelve onlangs san hue HoO-
ge Beschermster, Hare Majesteit de Koningin, gédaari, I-Ióogstdeüelvé heeft
kennis gegeven: dat zij, in den loop van het jaar 1835, wederom vijf en
veertig nehoeftige kraamvrouwen en jonggeboren kinderen van de noudige
hulp en onderstand heeft voorzien, en dat zij zich in staat heeft gezien,
in de nu verloopen 8 jaren van het bestaan van harp- inrigting, 373 behoef
tige kraamvrouwen en jonggeboren kinderen den meest'noodigen onderstand',
zou in Kleederen ais mond- en andere behoeften, te verzorgen, waartoe door
haai eene somma van 3753. 24, zoo uit de hoogst weldadige bijdragen van
Hare Koninklijke Majesteit-als uit die van hare medeburgeren, heeft kun
nen women bijeengebtagt en besteed worden.
Uit de provincie Zeeland wordt van den !4den dezer gemeld:
- Wij vei némen met genoegen dat bij de hooge overlieden de approbatie i'S
öttVanaen tot het daarsteilen van een droog dok vóór linieschepen te Vlissin-
'gen; deze" aliezing nuttige inrigting, waaraan die stad sedert lang de be-
liuelce gevoelde, zal de aldaar bestaande maritime etablissementen met eene
aanwinst vermeelderen die niet dan bedrijvigheid en voordeel aan deszelfs be-
wuners Verschaft. De aanbesteding tot het verrigten der werkzaamheden
aan het nieuwe drooge dok, hetweik op dezelfde plaats waar ebne zooda
nige inrigting van vroegere jaren, doch genoegzaam geheel vervallen, be
stond, (op de Peperdijk, bij liet maritime dok,) wordt in dit voorjaar tege-
muec gezien.
cederende het afgeloopen jaar 1835 zijn in de geweerfabrijkeri te Luik
vervaardigd, 277,587 vuurwapenen, te weten: 74,608 munitie-gewereri,
100,488 pracht-geweren roet eenen loop, 24,337 idem met dubbelen loop,
7,129 geweien bords genaamd, 15,537 Pafen pracht- en munitie-pistolerf
49,48s paren zak-pistolenenz. De waarde van deze gefabriceerde wape
nen werd op vijf millioen francs begroot.
Lissabon den 5 Januarij. Nadat den isten dezer bet huwfelijk van de
Koningin plegtig en kerkelijk was ingezegend, heeft H. M. den dag daarop
de zitting der Cortes in persoon geopend. Beide avonden was de stad ver
licht H. M. was den aden in den schouwburgbij het volk moet weinig
geestdrift hebben plaats gehad.
De aanspraak is d& volgende:
Doorluchtige Pairs van het Koningrijk Mijne Heeren Afgevaar
digden van het PÖRTUGESCHE VöLR J
„Het is met een wezenlijk genoegen en met de vaste,hoop om door onzé
vcieenigrie pogingen de nationale slagen te zien genezen, terwijl eene nieu
we aansporing aan de toeneming van den algemeenen voorspoed zal gegeven
worden, dat ik rondom een troon, dien ik bezit, de Vertegenwoordigers van
eene natie /.ie, die mij zoo dierbaar is en aan wier geluk ik mij heb toegewijd.
„Uwe eerste zitting is gekenmerkt geworden door een van die vreesselijké
dagen voor welke de gelatenheid zich buigt even als voor de onvermijdelijke
besluiten van de Voorzienigheid, maar die noodzakelijk den moed der wet
gevers ter nederslaat, en de vereeniging van de meest verlichte mannen ont
zenuwt. Deze gebeurtenis moest zonder twijfel de aandacht van het wet
gevend llgchaam aftrekken dat geroepen was om te beslissen over eene
menigte van ctisschenkomende vraagstukken j voor dat het alle de ophelderin
gen door het charte verlangd kon geven, door middel van organieke en regle
mentaire weiten, welke de natie inriep en van uwe wijsheid verwachtte.
De tweede zitting van het wetgevónd Hgchaaiïi, eerste gewone zitting der
Cortes, hevig afgebroken door eene andere onvoorziene gebeurtenis, even
zoo treffend voor mijn hart als de eerste, kon dit noo.dzakeii.ik werk niet
eindigen. Het eindigde op het oogenblik waarop hec raauvvliiks begon en
voor de laatste hard aan het gebouw der wetten gelegd te hebben. Er is
ons dus in de tegenwoordige zitting eene menigte we.gevende werkzaamhe
den over, om aan het constitntionneie charte van het Koningrijk eene regel
matige, gelijkmatige en snelle beweging tc geven. Miir.e Ministers zuilen 11
de ontwerpen van wet aanbiedendie ten aanzien van deze gewigsige stof
gereed gemaakt zijn, en volgens het initiatief, dat u toebehoort, zullen er
zonder twijfel voorstellen gedaan worden, waardoor dat doel kan bereikt
worden. Deze verschillende voorstellingen, overwogen met beradenheid door
verlichte en onpartijdige wetgeverszullen de vaste grondslagen van het toe
komstig jgeluk der Portugezen leggen.
De rapporten, die aan u docr mijne Ministers var. Binnerlardsche Zaken 4
Kerkelijke Zaken en Justitie zullen voorgelegd worden, zullen u aantoonen,
wat in de tussc'henruimte van de laatste en tegenwoordige zitting gedaan is
zij zullen u inlichting geven nopens den tegenvvoordigen staat van inwendig
beheer, omtrent dien van de Portugesche Kerk en den gang der Justitie. Het
is betamelijk, dat ik uwe bijzondere aandacht inrcepe op die gewigtige onder
werpen, om de binnenlandsche administratie op eené wijze te regelen, die
voorde natie het voordeeligste en voor de openbare schatkist het minst be
zwaarlijk isom aan de Godsdienst van den Staat die bescherming te ver
lenen» welke door de dienst der Godheid en door de algeme.ene zedelijkheid
gebiedend gevorderd wordt, en om eindelijk den gang der Justitie te ontlas
ten van de verwarring, waarin omstandigheden dezelve heeft ingewikkeld.
Mijne Ministers van Oorlog en Marine zullen u bekend maken, met den
staat van het leger eri de marine, over welke het charte u het regt geeft,
om uwe gevoelens te zeggenen zij zullen de ontwerpen van het erediet aan u
onderwerpenhetwelk die belangriiite takken van de publieke dienst van uwe
vaderlandsliefde en verlichting zal eischenen uwe aandacht inroepende
op onze koloniale bezittingenzullen zij u de gelegenheid verschaffen om op
eene regtmatige wijze in derzelver bewaring en toekomstig geluk te voorzien.
De vrecte isdank zij de Goddelijke Voorzienigheid, in het land niet ver
stoord gewordenen ik durf mij op goede gronden v le ij enniet slechtsdat onze
vriendschappelijke betrekkingen met bevriende Mogendheden en de Bond-
genoocen mijner kroon, van da;g tot dag vaster en van een duurzamer aard
zullen worden, maar ook,dat weldra de regtvaardigheid en gematigdheid mij*
ner Regering erkend zal wórden door die andere Mogendhedenmet we.ike
onze betrekkingen voor eenen korten tijd afgebroken zijn geweest; en vooral
ook door het zigtbaar Hoofd der Katholijke Kerk', van welke ik er groote
eer in stel mij de dochter te mogen noemen.
„De Portugescheï wapenendie kortelings erin geslaagd zijn, om dit laud
van het woeden des burgeroorlogs en van de pogingen eener overweldigende
en vrijheidsmoordende partij te bevrijden, dragen er thans toe bij, om ineen
naburig Koningrijk de kroon onzer doorluchtige Bomgenoote Donna hahallalt
te ondersteunen tegen pogingen 4 die niet minder Vijandig en strijdig zijn mee
