r.
A°. 1835.
letdscde
Maandag
den 19 Oecober.
-Tv
if i-J i-t
GETS
COURANT.
PROGRAMMA DER HOLLANDSCIIE MAATSCHAPPIJ
van
FRAAIJE KUNSTEN en WETENSCHAPPEN,
voor het jaar 1835.
Holland sche Maatschappij van Fr aatje Kunsten en Wetenschappen hield den «lósten
van Herfstmaand dezes jaars 1835hare'Jaarlijk.sche Algemeene Vergadering ce Rotterdam
onder voorzitting van den Wei-Édel Gestrengen lieer Mr. a. bogakrs, d'" horhver 'onende
met de voorlezing van een Dichtstuk, getiteld: de Genoegens der Ihr
naar het. EhgeJsch van Samuel Rogersen vervolgens aan den Secretarisals daartoe p;c-
agtigd door de nagelacene be,rekkingen van wijlen den VVel-Eer .vaaadigen Zeer Geleerden
in ipufln oomnr Arr Doopsgezinden te Zaandamden
.De
van Her I
Heer sj.oerd ebelËs wieling, in leven Leeraar der
gotiden eerepenning uitreikte, den 'verdienstelijker! overledene in de vorige Algemeene
Vergadering toegekend, wegens zijne bekroonde Verhandeling over d c Volksverlichting.
Nadat de Algemeene Secretaris Verslag had gedaan van de voornaamste handelingen der
Maatschappij, sedert dc laatste Algemeene Vergaderingden 22Stcn van Herfstmaand des
jaars 1834 te Amsterdam gehouden, en ^an haren tegenwoordigen staat, werd de Vergade
ring herinnerd, dat op de in den jiirc 1833 uitgesciirevenc Prijsvraag in het vak van de
Theorie der Schoone Kunsten, bnicen dc Dichtkunst:
Welken invloed kan de uitbreiding der Steendrukkunst hebben op de beoefening
twee.stuK
N'
ST et Min
van Schilder- en Graveerkunsten welke middelen zijn er uit te vinden, om,
,ybj volmaking der Steendrukkunstde Graveerkunst voor verval te bewaren?
uitleen zijn ingekomen, geccckend:
\etij verloopt moet men de baken verzetten.'"''
'est quel que chose, de prés ce n" est rein.'"
la Fontaine, Fable XLivre IV.
Al cie. vij. BcuuuituaiUi hebben de zoogenaamde Verhandeling N°. 2: „De loin c'est
quelquc chose" enz.uit zeven bladzijden bestaande, als gciieel onbeduidend verworpen;
terwijl N°. 1 rils liet getij verloopt" enz., ofschoon de meerderheid der beoordeelaren
verdiensten toekende, en zelfs één hunner haar den gouden ccrepenning
u-'^rdi keurdeeciicer uier als geheel voldoende is kunnen beschouwd worden.
door net Algemeen Bestuur besloten is: i°. aan geen dezer stukken den ccrc-
vele
Waarop
prijs toe te Rennen;
r_v de Prijsvraag uit het vak der Theorie der Schoone Kunsten, bui
ten de D'.cnckimst:
Kelken invloed 'kan' de uitbreiding der Sterndrukkunst hebben op de beoefening
„van Schilder- cn Graveerkunst, én welke middelen zijn er uit te vinden, om
bij volmaking der Sleendruhkunstde Graveerkunst voor verval te bewaren
nieuw uit te schrijven
om beantwoord te worden vóór of op den rsien van Louwmaand
lea.Schrijver-der ingekomen Verhandeling Nr. 1, „Als het getij
enz.', 0111, mits zicji daartoe bij.een' ongcceekcnden-brief, met opgave van een
vprtuopl' .9 9 ,"Vre'. wV.
adVe's," bij'deli 'Al„cmecnen Secretaris der Maatschappij aanmeldende, kennis te nemen van
dc-gemaakte a'ahmerkin'-eu'op'zijii stuk', teneinde," wanneer hij verkiezen'mogt ais nog
«aar den prijs te dinp.cn, daarvan', des goed vindende, gebruik te kunnen maken.
Dat [oo verder in 1833 uiigesclirevcne Prijsstoffen:
a. in ket vak der Nederlandsche Taalkunde
ar
r-
er I
in
11.
I,
van die bijzonderheden gebruik maken?'"'
b. In itet...vak der, Theorie van Stijl en Welsprekendheid
„Eéne Geschiedenis van den Nederland scheProza-Stijlopgehelderd door eeue
„daarin'gevlochten bloemlezing uit de beste Schrijvers
c. Voof eene Lofrede:
Antony 11 einsius. (^Raadpensionaris').
gceng antwoorden zijn ingekomen.
e Vervolgens zijn. de navolgende.vragen voorgesteld en-aangenomen, om beantwoord te
vjorden'vóór of op den 1 sten van Louwmaand 1837:
a. In "het vak der Nederland sche Taalkunde:
„Wat is in het algemeen -welluidendheid eencr Taal in hare bestanddcclen? Zijn
er in den gebonden en ongebonden stijl zekere regelen in de op elkander vol ging
„der-klanken aan te wijzen, waardoor het oor gestreeld wordtzoodat zoetvloei-
„jendhei'd niet in weekheid, en kracht niet in hardheid ontaarde?'"''
k In de beantwoording dézer vraag verlangt men proeven uit de meest bekende talen.
b. In het vak der Theorie van dc Schoone KunstenbuitCn de Dichtkunst:
Waarin bestaat de 'uiterlijke welsprekendheid Welke zijn hare voordcéleit
En op welke wijze zoude derzclver beoefening in ons Vaderland het best bevonlcid
kunnen worden
c. Voor eéne Lofrede:
Christiaan IIuy'gens."
Eindelijk herinnert de Maatschappij-, dat zij vóór of uiterlijk op den isten van Louw
maand 1836 de beantwoording verwacht der volgende in den jare 1834 uitgeschrcvene
Prijsstoffen
a. In het vak der Algemeenc Taalkunde:
„Gééft het verschil der Taalstammen reden tot gegrond cn twijfel, of het men-
schelijk geslacht uit'één mcnschenpaar is voortgesproten
en b. Als onbepaalde Prijsvraag
Een' HistOrisChen Roman."
Op welke laatste vraag bereids-één antwoord is ingekomen.
Dc Maatschappij looft haren gouden ecrepenningter innerlijke waarde van dertig gou
den Dukaten, uit aan den schrijver van net der bekrooning waardig en best ickcurd stuk
op ieder der bovengemelde onderwerpenen epnen zilveren" van gelijke.grootte ep gelijken
stempet, aan'den schrijver van het insgelijks goedgekeurde en dc bekroonde Verhandeling
het naast bijkomende stuk.
Allestpkken., welke naar den prijs dingen, zullen leesbaar en naauwkeurigdoch met
eene andere hand dan die des..ops tellers moeten geschreven zijn, zoowel wat den tekst cn
de noten, als wat de verbeteringen en veranderingen aangaat. Dc stukken zullen met eene
zinspfeïik en niet met den naam'des schrijvers ondcrtcekénd «móeten zijn; maar in een bij
gevoegd verzegeld briefje, hétwelk dezelfde zinspreuk tot opschrift heeft, zullen de voor-
en toenamen en woonplaats' des schrijvers vermeid moeten worden.
Dc naambriefjes, behoorende tot die stukken, aan welke geen prijs wordt toegewezen
zullen", in 'tegenwoordigheid der leden, op de Algemeene Vergadering ongeopend ver
brand worden.
De schrijvers, welke naar den prijs dingen, en, vóór de uitwijzing van denzelvenzich
op ccnigcrhande wijze als zoodanig bii beoordeelaren hebben doen bekend worden, zullen
van denzelvenschoon zij dien waarlijk verdiend hadden, verstoken zijn.
De'bekroonde stukken zijn de eigendom der Maatschappij en worden onder hare werken
uitgegevenzoodat niemand dezelve zal mogen laten drukkendan met toestemming van
Bestuurd eren.
cvciiwci i1icl il.uuhu.ovi,.
den boven, bepaalden tijd ingezonden worden aan den Algemcenen Secretaris der Maatschappij.
Wohlcndc, overeenkomstig hetgeen in de Algemeene Vergadering van den jare 1828 be
sloten is ten aanzien der lofredenende navolgende bepaling herinnerd:
si De Maatschappij - vordert in eene lofrede geenbepaalden vorm van kunstmatig
Pp stelmaar behoorlijke inhetlicht stelling van dc. verdiensten des persoonsvan
hetgeen hem belangrijk doet ziin en bii zonder kennen hetzij ditdoor het verhaal
ncigcai «C/« i-cv,v v--
van deszelfs levensgeschiedenis en lotgevallenhetzij op eéne andere wijze ge-
schicdedoch altijd in een" duidelijkenzuiveren ,r krachtigen cn sierlijken stijl,
met inachtneming van dc regelen'der echte en edelè eenvoudigheid."
Tot Algemeenen Voorzitter der Maatschappij voor het volgend jaar is gekozen de Hoog
geleerde Heer Mr. j. bake, Lid van het Instituut cn llooglecraar te Leiden, en tot Alge
mcenen Secretaris de Heer Mr. w. p. kluit, mede wonende te Leidenaan welken laat-
sten'derhalve, gedurende liet ingetreden Maatschappelijk jaar, alle brieven, stukken cn
antwoorden moeten worden toegezonden.
Rotterdam den 29Sten van Herfstmaand 1835.
Op last der Maatschappij
G, H. M. DELPRAT,
Algemeene Secretaris
KEDERLANDE N.
Ley den den lBden October.
In den nacht van Woensdag op Donderdag II. is alhier overleden de Wel-
Edele Heer \V. Bi Gaütsch, sederc twee jaren Lector Hottorurius tn de
Hoogduicsche en Italiaatische Talen aan onze Hoogeschool. Het lijk ïs
door eene commissie van H. II. Studenten Zattirdag morgen plegtig ter aar
de besteld.
Heden namiddag zijn onze stad gepasseerd HI I. KK. HH. Prins Albreeht
van Prtüssen, laatst van Rudésheim, en Prins Willem, Zoon van den P. ins
ivaa U'ranje, taatst van Soestdijk, beiden zien«aar sMlage begevende.
Doo. de Staafs-Courant van Zattirdag wordt hit prbgraiirma voor de
opening van de gewone vergadering der Staten-Generaai op morgén Maan
dag deu Ipden dezer, binnen 's Gravenhage, bekend gemaakt. Zijne Maj.
de Koning za! vergezeld wezen van HH. KK. HH. den Prins van Oranje
en Prins Freaerik Oer Nederlanden.
Naar men verneemt, is door Zijne Maj. tot lid van de Eerste Kamer
der Staten-Generaal benoemd de heer T. M. Lycklama a Ncyholtgewezen
lid der Tweede Kamer.
In tien avond van den 16 October had te 's Gravenhage plaats het sinds
eenigen Lijd aangekondigde huishoudelijk muzijkfeest der af'deeling 's Graven
hage, van de Maatschappij tot bevordering der Toonkunst, in het kerkgebouw
der Evangelisch Luthersche gemeente aldaar, hetwelk daartoe goedgunstig
was afgestaan, en dat te dien einde door de directie naar behooren, en tot
ieders voldoening, was ingerigt. Eene talrijke en aanzienlijke schare, zijnde j
alle leden der Maatschappij, met hunne dames, benevens de Overheden der
Residentie, nam deel aan dit feest. De directie over hetzelve werd weder,
even als op het algemeene muzijkfeest in het vorige jaar, gevoerd door
den verdienstelijken Hofkapelmeester, den heer J. H. Lvbeck, tevens Direc
teur van de Koninglijke Muzijkschool. Te bewonderen was zijr.e goede di
rectie zoo wel over het orkest, hetwelk bestond uit leden der Koninglijke
Hofkapel en andere toonkunstenaren, als over het koor, zamengesceld uit
ruim 100 zangers en zangeressen, voor het grootste gedeelte leden der.
Maatschappijdie door een aantal kweekelingen der Koninglijke Muzijk
school werden ondersteund. De verschillende toonkunstenalen cn beoefena
ren der muzijk waren op een daartoe bijzonder ingerigt amphitheater geplaatst.
Het feest ving aan met de uitvoering der verrukkelijke en schoone muzijk
van den Hymnevan IV/I. Mozart, N°. 6; zij werd gevoigd door het
eerste deel 'der treffende en aandoenlijke'toonen en klanken van het Óraleriua:,
die Leiztin Hinge, van den onnavolgbaren componist Spo'ir, welke muzijk
door vele der aanwezigendie zich het algemeen muzijkfeest van het vorige
jaar, in deze Residentie gehouden, herinnerden, met blijdschap aiuleruiaai'
werd aangehoord, te meer omdat zij'daarbij onwillekeurig de uicmur.ter.de
uitvoering van de solos door Mev. Duringer Brauer, en de he eren V, nyt en
But.ch herdachten. Na de uitvoering dier tweede 'stiiklcén eh'na'ee'rte k'orte
pauze, nam de tweede afdeeling van het feest een aanvang, en werd het
tweede deel van gemeld Oratorium, met eveh véél'gevoel en kracht als liet
eerste uitgevoerd; wordende het feest besloten niet den. lofzang van Humid
(de looste l'saim), waarvan de uitvoering eveneens niets te weuschen over
liet. De solos werden" op dit feest volvoerd door den heer Ta'tsetsbi, Llof-
Uamerzanger van het Huis van Z. K. II. den Prins van O runicvoor zoover
de tenor aangaat; de heeien Soury en Sobe/svoor zoo veel de bas bcö'èft';
Mevrouw Arntzemus en Mej. M. L. More(welke laatste ten vorigen ia.e
zich op het muzijkfeest reeds als eene verdienstelijke ktveckelinge der Ko
ninglijke Muzijkschool heeft doen kennen) de soprano; en Mej. van Lier,
benevens Mei. .7. Aarsscrr (op weike' taartie' gelijke aanmerking als op Mej.
Morel te maken is) de aito. Gaarne erkent men, ciqt aüe desoio-zangcis'
en zangeressen zich uiriminte'nd van derzelver tank hebben gekweten. Zoo
eindigde dan, tot-tevredenheid van alle aanwezigen, wedèiom een feest,
waarbij' op nieuw is gebleken met welk goed gevolg de pogingen der Maat
schappij tot bevordering der Toonkunst, bijzonder in deze stad, "worden be-'
kroond met hoe veel ijver en welwillendheid zich zoo velen tot de goede
uitvoering van eenige voortreffelijke muzijkstukkenhebben geleend, en waar
door, eindelijk, de belangstelling weder is gebleken, welke men in ons.rille
voor de edele toonkunst betoont. Dit een en ander doet hopen, dat, op
dezen weg voortgaande, de toonkunst in ons land tot zulk een trap zich za) ver
heffen, dat wij in dat vak, voorden buitenlander niet zullen behoeven ofteftrte doen.
Zij die uit muzijkfeest hebben bijgewoond, of daaraan hebben deelgenomen,
ztillenwij twijfelen er niet,aan, gaarne hunne goedkeuring hechten aan een
opgevat ontwerpom aan de 's Gravenhaagsche afdeeling der maatschappij
tot bevordering der toonkunst voortaan eene algemeene zangvereeniging ie
verbinden, welke laatsten moeten zijn leden der maatschappij, kunnende zij
als leden worden toegelaten, die het Bestuur in het belang der zaak noodig.
mogt keuren. Wanneer dit ontwerp met de goedkeuring van een genoeg
zaam getal leden mogt worden bekrachtigddan verlevendigt zich bij velen
de hoop, dat een huishoudelijk muzijkfeest, gelijk dat, hetwelk heden avond
is gehouden in een volgend jaar zich zal kunnen herhalen. Der waarheid
huide doende, zoo moet men de directie der's Gravenhaagsche afdeeling1
van de maatschappij dank zeggen wegens de zorg, welke zij gedragen heeft
dat zoo wel binnen als buiten het kerkgebouw de grootste orde is in acht
genomen zoodat het feest [zonder de minste ongeregeldheid of verwarring
afgeloopen is.
Uit Amsterdam meldt men van den 15 October het volgende:
Op gisteren en heden is alhier, onder voorzitting van Zijne Exe: detineer
van Test van Gtttdriaan, Minister van Financiën,.gehouden degewone zie-
ting van het Amortisatie-Syndicaatin welkede yerrigcingengedurende het
twaalfde Boekjaar, geëindigd den 30 Junij 1835, en de rekgning en. ..verant
woording deswege, inet algemeene stemmen door de vergane-ing.gó'edge-f
keurd, en de door de Permanente Commissie gedane voorstellen aahgëno-
men ziin geworden.
Uit Utrecht schrijft men van den rg. October:
Gisteren heeft II. K. H. Prinses Mariannegemalin van Prins Albert van
Prflissen, gedurende haar verblijf alhier, behalve de in onze vorige reeds,
genoemde inrigtingen,ook de Domkerk en latefhet Stadhuis bezocht.H, K. H.
is' aldaar door de Edel Achtbare lleeren r,urgemeester cn Wethouders oht
vangen, en heeft eenige merkwaardigheden aldaar bezigtigd. Jammer, dat
het ongunstige weder belet beeft, dat H. K. H. Hoogstder/.elver plan, <1111
de schoone wandelingen dezer stad ce bezoekenniet heeft kunnen ten uit
voer brengen.
