A". 1835.'
LEYDSCHB
V :'W;i
N 57X
COURANT.
Woensdag
a- Cy
ji>yr
7:'^
k' té
K'AISP
den 13 Mei.
NEDERLANDEN.
Leyden den iaden Mei.
Wij zijn verzocht, de Leden van de Maatschappij der Nederlandsche Let
terkunde bij voorraad te vetwittigen, dat de Jaarlijksche Algemeene Verga-
tiering dier Maatschappij dit jaar zal plaats hebben op Vrijdag den 19 Junij
aanstaande; en de gewone Convocatie-brieven eerstdaags zullen afgezonden
worden, zoodra de daartoe betrekkelijke stukken afgedrukt zijn.
Heden den mden dezer, is Z. K. H. de Prins van Oranje, vergezeld
van Hopgxtdeszelfs tweeden Zoon, uit 's Hage naar het hoofdkwartier des
legers vertrokken.
Den .1 iden dezer is te 's Gravenhage in het lokaal Diligentia gehou-
den geworden eene buitengewone vergadering van leden, behoorende tot
de orde van Vrijmetselaren, onder het voorzitterschap van Z. K. H. Prins
Prederik der Nederlanden, en welke de strekking heeft gehad om de ver
schillende deelen, waaruit die orde in ons land bestaat, onder dénen Groot
meester te brengen.
Dezer dagen zijn bij besluit van Zijne Maj. den Koning geregeld de
practische oefeningen der artillerie, gedurende het loopend jaar, welke niet
bij het leger te velde zijn ingedeeld en gestationneerd te Amersfoort, Ber
gen op Zoom, 's Hertogenbosch, Breda, Delft, den Helder, Maastricht,
Naarden, Nijmegen, Vlissingen, de Willemstad en de manschappen, in het
5de district van Zeeland dienst doende. Ook is dit besluit toepasselijk ver
klaard op de te Dordrecht gestationneerde divisie pontonniers.
Dien ten' gevolge zullen de artillerie-troepen, te Delft garnizoen houden
de, weder even als in vorige jaren een kamp in de vlakte van Waalsdorp,
nabij de residentie-plaats, formeren, ten einde aldaar hunne oefeningen ten
uitvoer te brengen..
Men verneemt, dat Zijné Exc. de Minister van Financien tegen den
aosten dezer de voorgenomene reis naar Italië zal aanvangen.
In de Amsterdamsche courant van den 1 iden dezer, leest men het volgende:
Men heeft, met de jongste berigten van Batavia, hier te lande een par
ticulieren brief ontvangen van Djocjocarta, van den 19 November 1834,
die,-onder'anderen, het navolgende inhoudt:
De trouwdag des Sultanswas bepaald op Vrijdag den 14 November.
De plégtigheden, daartoe betrekkelijk, moesten verscheiden dagen duren.
Onder [anderen.moest er, gedurende 40 dagen, 20 vóór en 20 na den ei
genlijken huwelijksdag, eene kermis plaats hebben in de Passeerbaan, en
al dien tijd moeten de Prinsen en Regenten hun verblijf aldaar houden.
De Passeerbaan is een zeer .groot plein, dat aan drie zijden vol bebouwd
is,..en hetwelk de voorplaats des Kratons uitmaakt, in welks midden de Da-
lam is gelegen. Zoo lang de feesten duren, zijn eiken avond ai die plei
nen, zoowel als het Chjnesche kamp, verlicht. De Passeerbaan vooral le
vert alsdan .een prachtig g'ezigt op. Elk gebouw prijkt met een voor het
zelve geplaatste prachtige eerepoort. Langs den weg en bij de meeste
voornaamste Prinsen en Regenten, had men gembelangs (Javaansche muzijk.)
De.kermis woidt zeer druk bezocht, zoodat men des avonds schier over de
hoofden der menigte loopen kan.
Daags voor de voltrekking des huwelijks, zond de Sultan geschenken tot
onderpand, aan de ratoe, zijne bruid, ciie bij den Rijksbestuurder logeerde.
Langs den geheelen weg, dien de trein met de geschenken moest nemen,
stonden kleine standaarden geplaatst, hetwelk een fraai gezigt opleverde.
Des avonds werd in de Passeerbaan een prachtig vuurwerk afgestoken, waar
bij de Sultan en de Resident ook tegenwoordig waren.
Tegen den trouwdag zeiven waren verscheiden heeren door den Resident
genóodigd, om met hem den Sultan naar den tempel te begeleiden. Des
morgens ten 8 ure begaven deze zich naar den Resident, alwaar verschei
den Prinsen zich alreeds verzameld hadden. Van hier werden wijdus luidt
het berigt, met wagens van den Sultan, met 4 paarden bespannen, afgehaald.
Aau heleinde der Passeerbaan gekomen, stapten wij af, en begaven ons te
voet naar den Dalam. Langs den geheelen weg stond inlandsch krijgsvolk
geschaard, hetwelk ons met eenige schoten uit het klein geweer begroette. Eene
compagnie was al zeer zonderling uitgedoschtdeze soldaten waren gekleed'
in een lang baaitje zonder mouwen, de. armen en de beenen waren geheel
geel geverwd. Drie plaatsen doorgewandeld zijndewelke met hooge
muren en poorten van elkander gescheiden zijnkwamen wij eindelijk aan
de plaats in welke de Dalam is. Van de poort tot in den Dalam, ging ons
pad over rood laken met bloemen bestrooid. Hier vonden wij den Sultan op
een kostbaar bankje gezeten, omgeven van eenige grooten des lands. De Re
sident plaatste zich, insgelijks op een bankje, ter linkerzijde van den Sultan.
Nadat'wij bijna een.kwartier uurs gezeten hadden, begon de optogt naar den
tempel. In dèn stoet ging de Sultan met den Resident en de Kroonprins
met den Assistent-Resident gearmdgevolgd wordende door de Prinsen en
Regenten. Gedurende den optogt werden er 19 eereschoten uit het fort ge
daan. In den tempel gekomenbragt de Resident den Sultan tot in de deur
van het binnenste des tempels; verder mogten wij Christenen niet komen.
De Sultan ging op den grond zitten met zijn jongeren broeder den Kroon
prins en den Rijksbestuurder bij hem, terwijl de andere Prinsen en Regen
tep en Priesters zich rondom hen schaarden, mede allen op den grond ge
zeten. Zoodra het huwelijk voltrokken washieven die van binnen den
tempel een driewerf amen! aan, hetwelk door degenen, die zich buiten be
vonden telkens werd herhaald. Hierna rees de Sultan opvervoegde zich bij
ons en de terugtogt naar den Dalam had op gelijke wijze als de optogt plaats,
•wederom onder liet losbranden van 19 salvo's uit liet geschut van het fort.
Vele duizenden menschen bevonden zich langs den weg, allen lagen in
Ieene knielende houding, tot zoo lange vrij met den Sultan voorbij waren.
De Sultan ontving vervolgens de gelukwenschen, eerst van de Prinsen,
welken het geoorloofd is, hem staande de hand te kussen en daarna van
de Regenten, die hem, half voortkruipende, zijne linker knie kusten. Daar
na begaf de Sultan zich naar zijne moeder, bij welke mede de gelukwen
schen wegens het huwelijk plaats hadden.
De plegtigheden afgeloopen zijnde, keerden wij, in de Vorstelijke wa
gens naar de residentie terug.
Des avonds gaf de Sultan eene gtoote partij, waartoe wij mede genoodigd
waren, werwaarts zich ook de dames begaven.
Om half zeven ure kwam de jonge ratoe (vorstin) in Vorstelijken optogt
naar de kraton; hare aankomst werd door 13 kanonschoten van het fort
aangekondigd.
De beschrijvingwelke van de jonge Vorstin gegeven wordtmoge som-
m'gen n e: onaardig voorkomen: „Van het aangezigt, dus heet het in den
brief, zal ik niets zeggen, want dat was met gele verw of blanketsel bestre
ken, en onder de oogen waren twee bruine strepen, even als snorren, ge
schilderd."
Na dit eerste onthaal ging men aan den disch. De Sultan, de Resident
Adsistent-Resident, de Kroonprins en andere Prinses en Regenten zaten aan
eene bijzondere tafel. Al de overigen zaten zondereenigen regel door elkander.
Het was eene volmaakt Europesche tafel, en er werd menige toast ingesteld.
Na rlen afloop van het maal ging men aan het dansen, hetwelk tot laat in
den nacht duurde; waarna ieder, vrij afgemat, naar huis keerde.
Uit Utrecht wordt gemeld, dat de heer Pieter Ludwig, aldaar woon
achtig, aangesteld is tot Kunstvuurwerkmaker van Z. K. H. den Prins van
Oranje, voor het lustslot Soestdijk.
Men meldt uit Middelburg van den 8sten dezer, dat de Luitenant-
Generaal Baron de Koek den vorigen dag aldaar van de door Zijne Exc. in
die provincie gehoudene militaire inspectie, is teruggekeerd.
In Belgie wordt eene Maatschappij gevormd ter daarstelling eenes
spoorwegs tusschen Brussel en Parijs.
PORTUGAL.
Lissabon den 29 April. Hare Maj. Koningin Maria, heeft den 24sten
de zittingen der Kamers in persoon geslotenen hoewel hare droefheid
over het verlies van haren echtgenoot te kennen gevende, deed zij ech
ter opmerkenhoe ver hare liefde voor het land gingdaar zij in zulk
eenen rouw niet geaarseld hadopenlijk te voorschijn te treden. Zij be
loofde tevens dat alles te zullen doen, wat met het welzijn van het
land overeenkwam.
De Hertog van Palmella heeft als eerste Minister in Portugal, die
waardigheid nedergelegd; hij is vervangen geworden door zijnen schoon
broeder Graaf Liiihares.
S P A N J -E.
De Generaal Valdez bevond zich den 29 April te Viana, alwaar hij zamen-
komsten met Lord Elliot hield. Hij schijnt de bekende overeenkomst over
het uitwisselen der gevangenen enz. te hebben onderteekenden dit stuk
moet, volgens berigten uit Parijs van den/Mei, aldaarreeds aangekomen zijn.
DUITSCHLAND.
Weenen 2 Mei. Men zegtdat er in onze handelsbetrekkingen eene ver
andering komenen een vrijer tol-systeem zal ingevoerd worden. Tegelijk
houdt men zich in deze oogenblikken bezig met de voorloopige werkzaam
heden tot het aanleggen van eenen ijzeren spoorweg tusschen Tarnow in Gal-
licie en Weenende aan het polytechnisch instituut aangestelde Professor
Rippel is reeds naar Gallicie gereisdom het noodige voor deze groote on
derneming voor te bereiden.
De eerste handelhuizen van onze plaats hebben bij deze onderneming be
lang, daar zij, wanneer dezelve tot stand komt waaraan weinig te twijfelen
is, niet slechts voor Weenen en Gallicie, maar ook voor Zuid-Duitschland
van wezenlijk voordeel zijn zal. Het ontbrak tot nog toe aan eene regel
matige zekere en spoedige verbinding met de oostelijke provinciën van de
Monarchie, welke zeker de eigenlijke voorraad-kamer van alle voortbreng
selen der natuur zijn. Wanneer nu de weg gelegd is, zullen die verwijderde
provinciën hare voortbrengselen gemakkelijk kunnen afzettenen haren wel
stand zien vermeerderenen dit zal dan weder eene verhoogde cultuur van
het land en de daarmede verbondene vermeerdering van levensbenoodighe-
denwelke het buitenland oplevert, ten gevolge hebben.
Op de Weener beurs liep in het begin van Meisedert eenige dagen het
gerucht van eene op handen zijnde reductie der 5 pCt. staatsschuld in 4pCt.
De 4pCt. waren hierdoor stijgende en in de overige staatspapieren werd
weinig omgezet.
Over den koophandel van Dantzig en vooral van Elbing wordt in een
Duitsch blad een treurig tooneel opgehangen het vaarwater was voor laatst
genoemde stad bijna geheel verzand en ook de binnenlandschf^handel nage
noeg verloopen. De stedelijke schuld was zeer vergrootde armen talrijk
door gebrek aan geldwas de verlichting der straten des avonds reeds nage
laten, doch vele ongelukken gebeurd. Uit Dantzig waren nog wel in het
vorige jaar over de 600 schepen aangekomen en even zoo veel uitgezeild,
maar de meesten met ballast. De voornaamste zeehandel van die plaats had
zich naar Stettin verplaatst. Doch daar de kapitalisten eenen nieuwen zout-
handel uit Engeland naar Rusland begonnen hadden, zoo was de levendig
heid daar wederom meer toegenomen.
GROOT- BRITANNIE.
Londen den 9 Mei. De pogingen van Lord John Russell om als Parle-
ments-lid te South-Devon verkozen te worden, zijn, zoo als het zich ook
liet aanzienverijdeld gewordende Candidaat der Torys Parker is mee
eene aanzienlijke meerderheid van 627 stemmen gekozen.
Voornoemde Lord moet nu zien, op de eene of andere plaats te kunnen
gekozen wordendaar anders zijne verwijdering uit het Ministerie volgen
zou. Men meende, dat het door den Koning benoemen van (twee leden
van het Lager-Huis Sir John Byng en de heer E. J. Littleton, tot Pairs
des Rijks, de eerste met den titel van Lord Strangford, de laatste onder
dien van Baron Hathertonhiermede in verband stond, daar door deze be
noeming twee plaatsen open vielen, voor welke op nieuw eene verkiezing
moet plaats hebben en dat dus Russell zijne moeite zou aanwenden om in
een van beide verkozen te worden.
Ook is de verkiezing van Lord Palmerston te Hampshire mislukt; deze
moet nu ook weder ergens anders benoemd worden.
De vrienden van het afgetreden Bestuur verheugen zich zeer over dezen
uitslag, dien zij beschouwen als een blijk, dat de hervormingen, welke
het thans regerend Ministerie invoeren wil, ver zijn van algemeenen bijval
te vinden, en voorspellen dan ook, dat dit Kabinet zich niet lang zal kun
nen staande houden.
Bij den Kanselier van den Exchequer, den heer Spring Rice, heeft
eene talrijke deputatie van vrienden van de vrijheid der drukpers dezelver
opwachting gemaaktten einde voornoemde te overtuigen van het groot be
lang om het zegelregt op de dagbladen en aankondigingen op te heffen.
I