ïn de ocdsre tflden dr?ven degenen, welke de boeken afschreven, ook
donrmede den handel, en waren alzoo te gelijk afschrijvers en boekhande
laren. De Flebreeuwers warende eersten, die met boeken gehandeld heb-»
ben; hunne schrijvers Sopheritn genaamd, reisden reeds mee afschriften.
Te Kiriarh-Sepher (Boeken.stad) eene stad in Palestina, was de nationaal-
bihliotheek der Hebreeuwen, en te gelijk de verzamelplaats hunner Sophe
rirn in een woord hnn Leipzig.
In Griekenland nam de boekhandel even als de geleerdheid een hooge
vlugt. Boekschrijvers en afschrijvers vormden een gild, De laatsten dre
ven handel, meer misschien om goede werken te verspreiden dan om winst
te bejagen. Zij werden toen reeds boekhandelaren genoemd. Athene had
reeds ordentelijke boekwinkels en vereenigiogen van letterkundigen.
Het voorbeeld der Grieken ontvonkte den geest der Romeinenen
toen de liefde veor de wetenschappen bij hen ontwaakte, ontlaikte ook
de boekhandel. Afschrijvers en verkoopersdie ODder den algemeenen
raam van librarii bekend waren, deden zich overal op, Augustus, dicht
kunst en wetenschappen vereerende en beloovendebevorderde dos ook
den boekhandel. De beide Sosiae zorgden voor de schoonheid eo getrouw
heid der kopienzoo ais ook voor de smaakvolle bewerking der banden.
Zij hadden hunnen boekwinkel bij den teaiDel van Fertumnus De boek
winkels vermeerderden in de straat Sigillaria was er een en een ander bij
bet Forum CaesarisDe mededinging, die prikkel des handels, bevorderde
ook die der boeken en breidde het getal der boekhandelaren meer en meer
uit* Onder de bekendste dezer was Iryphoeen man van smaak en kunde.
Hij liet zijne afschriften, alvorens dezelve ter verkoop aan te biedenop
raad van Quintiltanusdoor de auctoren en kritiken nalezen en verbeteren.
Uit Rome verbreidde zich de boekhandel in de provinciën. /Itree Jus
DeciusDionysiusFelixJucundusSecundusenz., zijn namen van Rck
meiusche boekhandelaren.
Zoo lang de boeken door het afschrijven moesten worden vermenigvol-
digd waren zij van eenen buitengewoon faoogen prijs, zelfs verminderd
de wsarde der boeken niet dsdelijk na de uitvinding der boekdrukkunst
slechts langzamerhand en eerst nadat vooral in Duitschland de Frankforrer
en Leipziger boekenmarkten waren ingesteldkreeg in de zeventiende eeuw
de boekhandel eene hoogere vlugt, en begon zich de algemeeue kennis
weer te verspreiden.
NEDERLANDSCH MAGAZIJN
ter verspreiding van nuttige en aangename kundigheden»
iste JStmmer. Gebroeders Diederiks, Amsterdam 1833,
Eene gelukkige gedachte, voorwaar! was die, om het Penny-Magazine
(een Weekblad te Londen uitgegeven wordende door de Society for the
diffusion of useful knowledge}op onzen Vaderiaodschen grond over te bren
gen. Het doel dier Maatschappij met deze uitgave toch, verdient den
hoogsten lof, als bestaande in het geregeld verschaffen eener nuttige lek-
tuur aan het zoogenaamde grootere Publiek of Algemeen; de uitvoering
beantwoordt allezins aan dat doelhet gezegde Weekblad heeft ln den
volsten zin des woords, de strekking om het verstand te beschaven, het
hart te veredelen, de kennis van landen en volken, van de Vaderlandsche
geschiedenis, van 'g lands wetten, enz., te verbreiden.
Wij hebben thans voor ons liggen het eerste nommer van het Nederland-
sche Penny-MagazineMen stelle zich hetzelve echter niet als eene bloote
vertaling voor. Verre van daar! Trouwens de Uitgevers kondigden in hun
Prospectus reeds aan, dat zoodanig geenzins het plan ware mee het Ne-
derlandsch Magazijn, ter verspreiding van nuttige en aangename kundig
hedenEene oordeelkundige schifting zoude alleen datgene van de En
gelsche uitgave behouden, wat algemeen nuttig en aangenaam zijn kon;
terwijl overigens itl ieder nommer het uitualler.de sonde vervangen worden
door oorspronkelijke Hollandsere stukken van gelijken aard, en voorts de
Vaderlandsche geschiedenis. Letteren, Ondheden eö Wetten betreffende.
Met terzijdelacing van allen partij- of sekte-geest, zoo in het Staatkun
dige als Godsdienstige, zoude dit Magazijn alle klassen van lezers door
nuttig onderwijs tot weeigraagte sansporen, en hnn sanprikkelen tot liefde
voor, nastreving en betrachting van het Schoone, Nuttige en Goede.
Reeds dit eerste nommer toont aan, dat de Uitgevers niet meer beloof
den, dan zij wilden en konden vervollen. Hetzelve voldoet in alles aan
de voorgestelde vereischten, en deszelfs inhoud (i) strekt geheel eo al
tot bereiking der opgegeven doeleinden.
Van de fr'aaije bontsnee-figurendie, voor zoo verre dienstig, het werk
versleren zullen, worden in dit Dommer reeds vier aangetroffen; en tot
sieraad strekken z|j waarlijk, want w(j bekennen gaarne, nimmer dergelijke
platen, zoo voortreffelijk uitgevoerd, te hebben gezien. Uitmuntend voor
al is in dit nommer die van den Kalen Arend. Doch genoeg; Goede wijn
behoeft geener. krans! Dit werk behoeft geene lofspraken; hec prijst zich
zelve, en wie het onder het oog neemt, zal hec niet ligteljjk ongelezen
uit de hand leggen, of zonder zich, ter verkrijging van hetzelve, vol
gaarne de daartoe bepaaldevoorzeker geringe, schatting van 5. of
f6. SS franc» per post, voor 52 nommers, eenen jaargang van ruim 400
bladzijden in klein folio uitmakende), op te leggen.
Eere zij daarvan den Uitgeveren! Gelukkig" noemden wij de ge-
dachte dezer onderneming, en wie, die die werk ziet en leest, zal znlka
niet volkomen billijken. Maar al te zeer was bij hec gros des Publieks,
bij alle klassen der Maatschappij, ten gevolge der sedert drie jaren ge
slingerde Staitsaangelegenhedende zucht tot wetenschappelijke en alge
meen nuttige lektuur, door de verzotheid op bet zoogenaamde Politizeren,
schier ganschelijk verdrongenen rigtte zich de Hoilandscbe algemeens
leeslust aldta enkel op het politieke nienws, of op Couranten, of op vlng-
fChtifieo polemiek. Allen, van den eersten Staats-Minisier tot den ge-
ringsten handwerksman, toe keuken, of werkmeid iDCluis, alles las gere.
geld de Courant en niets dan de Courant. Moest dit nog eenigen tjjd
dus voortduren, zoo ware er, althans voor het algemeen, weihgc voor
zeer langen tjjd, geen denken meer aan smaak in nuttige, vers and en hart
veredelende l«c;nur. Om zulk eenen bij onzen knnst- en wetenschaplie-
venden landaardvoeral hoogst bedroevenden morelen teruggang te stutten
en 's volks leeslnst tot de vroegere strekking weder op te leiden, kon
wel geene doelmatiger onderneming zich voordoen, dan de nttgave van
dit magazun. Mcge dan hetzelve al dat heil stichten, waarvoor het
zelve is berekend en een naar evenredigheid niet minder ruim debiet,
dan hetwelk aan het Pennj.Magazine in Engeland te beurt viei, det Uic.
geveten tijdvlijt en kosten vergoeden en bekroonen!
PR IJS-COURANT der EFFECTEN.
Amsterdam den 28 December 1833.
Stad Amsterdam,
(t) Deze is de volgerde: De Vesuvius, met eene plaat den hoofdkrater
voorstellende; P/igten eens huisvadersvotrnamelijk in rustelooze
tijden; Kunst cm tijk te worden; De kale Arendmet eene plaat,
w-.arop deze vogel den visch- of zeevalk aanvalc; De Koffij, met
eene plaat; Over het ontstaan van den Regen; De Invloed der huis
mreders op de detkwijze har er Zonen; Merkwaardige Berg; Herinne
ringen der Heek; en Iels over het rangen van wilde Olifanten t met
eene plaat.
Schuldbekentenissen 5 pCr.
Nederlanden.
Werkel. Schuld s|pCt.4p|S g0r
Dito dito 5 94J a 94J
Rest. Uitg. ditoft _1
Kans-Biljetten 39J
Amorc.Sijndic.4jpCt. 88|a 89J
Idem 3j7i|a 72!
Geldl. 1830.. 5 100 fttoo|
1831.6ft
Schatkist-Bill. 6 ft
Losrenten 25ft
Hand.-Maats. 4J 98 ft 98J
GW. PRUISSEN.
50J, Gdl. te Lond. 5 pCt. ft
94,5 Aand. van dito 1832 ft
Spanje.
Ct. bt. te Amst. 5 pCt. 6af ft Ó3J
Idem .34o| a 415
Gdl.t1W.1822.517Jft 18
Cert. Uitgest. Schuldi3J4 14
Oostenrijk.
Obl.C«//.efC°.5 pCt.— ft
Certificaten 2§a
Neg. Metaliek 2jft
89
72 a
100J
971 i 98
Gbl.
631
4'?
Da Prjjs van de BOTER aan de Waag binnen Leyden,
Zaturdag den 28 December 1833.
Van 24 tot 26 gulden.
NOTIFICATIE.
De Staatsraad. Gouvernuer van Zuid-Hollandgezien de misslts
van den Heer tungerenden Opperhoutvester voor de Noordelijke proviü
cien in dato 11 December 1833, N°. 38, betreffende de slnitiog dtr
jagtvoor dit jaar;
Gelet op art. 11 der wet van den 11 Jnlij 1814, N'. 9; op Zijner Mt-
jestetts besluiten van den Ssten Juljj 1823 Staatsblad N°. 25 en 26V ei
op de deltberatien van H. Ed. Groot Achtb. de Gedeputeerde Staten- va
Znid-liolland, ter dezer zake;
Brengt, bij deze, ter keDnisse van de daarbij belanghebbenden, dat,
aehiervolgens de bepaling van den fnngerenden Opperhoutvester voornoemt,
vastges.eid met overleg van gemelde Gedeputeerde Staten, de grootejsg,
zoo wel de publieke als die op gereserveerde en afgepaalde grondenmi
den 3isten December aanstaande, en de jagt op Ganzen, EeDden en W.
tersnippen, met den laacsten Februari) 1834, zal gesloten zijn.
En ten einde niemand hiervan eenige onwetenheid voorwende, zal des
worden afgekoridigden en aangeplaktalomwaar zdtks te doen gebrnikeljjk is
Gedaan te 's Gravenhageden 22sten December 1833.
De StaatsraadGouverneur voornoemd
Van der Duyn.
Mren. Regenten van de Huisnitten en Diaconie Armen alhier, de:
winter wedetom Warme Spijze aan behoeftigen zullende nttdeelen, waa
mede een aanvang zal genomen worden op Maandag den 6 Januarij 1831
geven bjj deze kennis, dat men zich ter bekoming vao Bewijzen voor Aa
deelen tegen de prijs als voorgaande winters, dagelijks vervoegen kan t
den Binnenvader van hec Huiszictenhuis.
Ley den In naam van Mren. Regenten voornoemt
30 December 1833. H. POTTUM.
LEYDSCHE SCHOUWBURG.
Op Maandag den 30 December 1833 s GYS8RECHT van AEMSTEL
Treurspel, in vijf Bedrijven, door J. van Kondelversierd met deszelfs
hiertoe bijzonder vervaardigde DecoratiesKleedingen en Wapentuigen alles
naar den aard van den tijd waarin het wordt voorgesteld. Na hetzelve s
de bruiloft van kloris en roosje, diof.pvi, tv, d-viljf,
versierd met Zang en Dans.
De aanvang ten zes ure.
Getrouwd
K. BLOK,
Weduwenaar van G. de KoniNo.o
Amsterdam en
27 December 1833. M. F O E N S.
Dienende tot kennisgeving aan Familie en Vrienden.
De sedert eenige maanden gevreesde slag, heeft mij heden getroffent
mijn beminde Echtgenoot, de Heer MICHIEL ISAaK SWARTS BE
VEL A. L. M, Phil. DoctorMathematicus en Arrondissementsijkerenz.
enz., in het Arrondissement Leidenrustend Schoolonderwijzer van den Eer
sten'Rang, Lid van onderscheidene geleerde Genootschappenoverleed in dei
afgeloopen nacht, na eene langdurige .uknelmg, tn den ouderdom van 55 ja.
ren, na eere genoegelijke Echtverbindients van bijna 31 jaren.
Ik verlies met mijne vier Kinderen, een zorgvuldig Man en Vader, et
zijne eenigsce Zuster, een teder beminnend Broeder, en weosch'- hen,
door Rede en Godsdienst gesterkt, in de gegronde hoop, op v.- zalige
standverwisseling des Overledeoen, onzen troost te vinden.
leiden ANN STRÜYK,
den 2<S December 1833* Wed. M. j. S. Bevel.
Op verzoek van den Overledenen, zal door de Famieiite geeae uiter
lijke teekenen van rouw worden aangenomen.
VERKOOPING in de Stads Bank var. Leening te Leydenop Dingsdag
den 14 januarij 1834, des voormiddags ten 10 ure, van VERSTANE
PANDEN als van Juweeien Goud Zilver en Horologien beleend ia
de maand Junij 1832. En van Wollen-Linnen- en andere, zoo gemaakte
als ongemaakte GOEDEREN, beleend in de maand September 1832.
Zijnde daags vóór den Verkoopdagdes voormiddags van 10 tot des
namiddags ten a ure, voor een ieder te zien.
Voorts dient toe narigt derbelanghebbenden, dat van gemelde Panden,
ntet later zal kunnen worden gelost of afgedaan, dan uiterlijk op Zaturdag
den 4 Januarij 1834.
Ten Kantore van N. NATHANS, te Leyden, zijn te bekomen
Heele en Gedeeltens van LOTEN, in Huur en in Koop, alsmede
voor alle Klassen doorgefourneerdPrijs - Courant, voor de Eerste
Klasse der 161 s:e Kon. Ned. Loterij, waarvan de Trekking geschied
op den 275ten Jannarii aanstaande.
Men verlangt te KOOP: Een fatzoenlijk WOONHUIS, waarin ten
minsten zeven ft acht Kamersen staaDde op een goeden en vrolijken
stand der Stad Leyden, Iemand hiertoe inclineerendeidresaoere zich
bij gesloten briefje, waarin opgaaf van prijs en stand onder lett. A,
bij den Boekhandelaar J. W. van LEEUWEN op de Breeoestraat.
Bij de Wed. ANTHONY de KLOPPER en ZOON, te Lej-den.