A'- 1833»
LEYDSCHE
A AN D AG
N*. 15(5.
COURANT,
DEN 33 DECEMBER.'
NEDERLANDEN.
Leyden den 29 December.
In de Javasche Courant van den 13 Juni), vindt men het volgende
medegedeeld
Batavia den 12 Junij 1833.
Uit eenen vergelijkenden itaat der Geboorten, Huwelijken en Sterfge
vallen van Civiele en Militaire personen, in de residentie Batavia, getrok
ken zoo oit de sedert October 1828 ingevoerde registers van den Bur
gerlijken stand, als oit de bouwstoffen, van vóór dien tijd voorhanden,
blijkt, dat dezelve, gedurende 1816 tot 1832, de volgeode resultaten heb
ben opgeleverd, te weten 1
Jaren. Geboorten, Huwelijken. Sterfgevallen»
31
30
22*.
219
58
500.
178
«4
612.
'94
68
601.
i<S5
77
726.
233
82
>13 7'
126
76
«59-
95
93
595-
55
22
725-
179
5«
547»
169
44
454-
158
5<S
39«-
212
44
343.
238
34
545»
173
38
635.
154
47
495-
188
5«
419.
2768
943
9616.
163
55
566.
Totaal 17
Of gemiddeld, in dén
jaar nagenoeg
Intusschen levert deze omslag geene volkomen juiste aantooning op,
Doch van de werkelijk plaats gehad hebbende, noch van de gewone mutacien.
De geboorten van vóór October 1828 hebben gedeeltelijk uit de naam-
boekjei en overigens uit de doopboeken der onderscheiden gezindheden
moeten worden getrokken; vele kinderen, die ongedoopt overleden zijn,
komen alzoo bjj deze laatsten niet voor; anderen weder, zijn daarbjj als
gedoopt ingenomen, ofschoon welligt voor den jare 1816 geboren. Ook
bij de sedert October 1 gs8 bestaande registers van den Borgerlijken stand,
Zijn inschrijvingen gedaan van vroeger geboren kinderen, wier namen niet
in de doopboeken ziin gevonden.
De sterfgevallen zouden, zonder het noodlottig woeden der Cholera
Morbu 1, vooral in 1821, en dos in gewone tijden, een zoo aanzienlijk
totaal, als bet bovenstaande, niet hebben opgeleverd.
Doch voor zoo ver reeda nu, oadac de registers van den Burgerleken
stand slechts ruim vier jaren in werking zjjn, de jaarlijksche geboorten,
huwelijken en sterfgevallen in da residentie Batavia, bij omslag kunnen
worden bepaald, kan men dezelve, blijkens die registers, met uicsluici.bg
echter der sterfgevallen onder bet garnizoen, begrooten, als volgt:
GeboorteD 190. Huwelijken 45. Sterfgevallen 300.
Afgescheiden van de bovenstaande mededeelingenlaten w(j thans eene
meer gedetailleerde en vergelpende opgave volgen, van de gednrende de
jaren 1829, 1830, 1831 en 1832, bij den Burgerlijken stand te Batavia
gedane aangiften van geboorten en overlijden, en van aldaar voltrokken
huwelijken; waardoor dan tevens, even als In vorige jaren, de gewone
opgave over het laatat vetloopen jaar verkregen wordt.
Oaa Ohrt
Geboorten.
Wettige kinderen
Erkende
Onechte
Geadopc
Huwelijken.
o. Civiele personen
b. Militaire
b.
e.
Stirfoevallen.
Civiele periODeo
Militaire n
Zeevarenden
d. Vrouwen
e. Jongens, beneden
Meiaies, a
g. Doodgeborenen
h. Onbekenden
1829
1830
>831
>832.
120
106
123.
46
39
29.
3
7
>7*
4
2
>9.
Totalen 238
>73
>54
188.
1829
1830
1831
1832.
T. 2S
28
~36
~7s.
10
11
12.
Totalen 34
47
"5^
1829
>830
1831
1832.
87
10 6
104
74-
343
180
158.
38
29
50
53.
59
59
54
50.
de 16 jaren ond 54
49
5°
44.
s» 43
36
46
04.
5
9
1)
>5-
I
0
Totalen 545
<S35
495
419.
Maanden.
Geboorten,
,3-Huweldken,
Sterfgevallen,
September
>5
3
34-
<5
40.
5
35-
3
5°*
Totalen 188
"58*
419.
hebbende bet getal der Geboorten, Huwelijken en Sterfgevallen, in iedere
maand van het jaar 1832, bedragen, als volgt;
Maanden. Geboorten. Huwelijken. Sterfgevallen.
Januari]
Febrnarij
Maart
Anril
Mei
Junij
Juljj
Augustus
20
6
>9
20
12
•5
12
18
4
3
7
8
6
6
5
2
34*
3".
24.
27.
41.
34-
3».
37-
De Bredasche Courant bevat in deszelfs Letterkundige en Wetenschap
pelijke Nieuwstijdingenonder rubriek Engelandhet volgende:
Een opmerkelijk voorbeeld eener geïmproviseerde Kanselrede, is op
Zortdsg den 15 dezer bfi eene avond Godsdienstoefeningin eene der kerken
van Westminster gegevendoor den Wel-Eerw. Heer Beat. De kerk was
namelijk met gaz verlicht en onder het voorgezang gingen eensklaps alle de
lichten nit. De orde werd echter niet gestoord, en dasr de meeste toe
hoorders het gezang van buiten keaden, werd dit ten einde gezongen.
Weldra werden er eenlge kaarsen in de kerk gebragten nu deed de Pre
dikant eene waarschuwing, dat men zorgen zou, dat zich uit de pijpen
geen gaz in de ketk ontlastte. Bij de herinnering aan het gevaar aan het
welk men hierdoor zon blootgesteld zijnraakte alles in beweging om een
goed heeokomen te zoeken. De tegenwoordigheid van geest van den Pre
dikant herstelde echter weldra de rust en orde, de bedienden van de nabij-
zijnde gaz-onderneming kwamen de verlichting herstellen en nn koos da
Predikant tot tek8t de woorden van Paulus aan de Ephesiërs, H.V. vs, 8,
want gij waart eertijds duisternissemaar nu xijt gij licht in den Heere
wandelt als kinderen des lichtsen hield daar overmet toepassing op hec
gebeurde, eene zeer welsprekende Leerrede, welke eenen diepen indruk
bij de aanwezigen heeft achtergelaten."
Uic Amsterdam meldt men, dat aldaar op Donderdag, den tweeden
Kersdag, onder voorgang van den Wei-Eerwaarden heer Roll, het tweeboD.
derdjarig bestaan van de oude Lnthersche kerk gevierd is.
Uit Rotterdam wordt van den 2ósten dezer geschreven: Heden
nacht ten een ure is aan de Rotte, bij de Hoeksche kade, behoorende
toe den polder, den Bergschen hoek genaamd, eene doorbraak gevallen,
die men niet heeft kunnen stoppen, en welke al het land onder water heefc
gezet. Twee boerenwoningen zijn geheel vernield, doch er zijn geene
menschen of vee bij omgekomen. Men berekent de doorbraak in de Rotte
kade op 200, de diepte op 40 voeteD. Ten gevolge van deze doorbraak
was de Binne.Rotte, tot de riviervischmarkt, in deze stad, dezen och-
terd bijna geheel ledig geloopen. Men hoopte de kaden, die de polders
scheiden, tot Bleiswijk te behouden, ten einde dat dorp te bewaren, en
vetdere nadeelige gevolgen te verhoeden."
De berigten van den stand des watera ziin de volgende r>en a5»ten
stond oes morgen» ten 8 are, het water ia de Lek, bij Vreeswijk, 1 el,
palm3 duim. In de laatste 24 ureo was hetzelve 7 duim gewassen.
Den 2östen s*morgens ten 8 ure 1 el3 palm, 1 duim, In de laatste
24 uren wederom 7 duim gewassen.
De overlaat tusschen Ellecom en Doesburg, is den assten dezer een
weinig beginnen over te loopendezelve bevindt zich overigens nog in
eenen goeden staat; doch de verdere gedeelten van dezen dijk hebben 00
enkele plaatsen veel door afslag geleden. Ook de Pennerdensche Waard'.
sche dam begon over te loopen. De Zijmersche overlaat keerde den ossten
dezer op de laagste plaatsen 49 duim, tentijl aan de onderscheidene aijlten
en waterkeeriugen geene nieuwe bescbadigingea waren ontstaanhoezeer
dezelve vrij sterk doorkwelden.
De Ijssel was mede voortdurend rijzende. Te Deventer stond het water
18 duim beneden de Snippelings overlaat.
Op de Maas bleef de was niet minder aanhouden.
Den 24Sten stond dezelve des morgens teD 8 ure aan de peilschaal te
Grave, 5.65. en den volgenden morgen, op hetzelfde uur, 5,70 Ned. el.
Volgens de nadere berigten uit Groningen was men er. ondanks nl'e
aangewende moeite, nog niet ingeslaagd om de doorbraak in den dijk bij
Bellingewolde te digten.
Uit Montfoort wordt van den 55«ten geschrevenDe laatste berigten
nopens bet water in deze streken (uit een bij ons ontvangen brief mede
gedeeld), schijnen in alles niet naanwkeurlg geweest te zijn. Het water
in de gemeente van Willencop is wel niet over den diik gest-oomd doch
beeft in ae stal en in het buis de Pleijtaan den IJsselkant gelegenges aan.
Wat de sluis der vaart van Linschoten aanbelangt, deze bevindt zich in
eenen zeer goeden staat, en had nog bij het hoogste water 40 a 50 dui
men bot; en zoo er vrees had bestaan, dat de sluis had kunnen bezwij
ken zoode men zich van noodbalken hebben kunnen bedienendoen deze
voorzorg is niet noodig geweest.
Te Ooijen staan alle huizenmet uitzondering van die aan den dijk
onder water. Den sisten was deze geheele gemeente overstroomd, en"er
waren eenige huisgezinnen met hun vee naar den dijk gevlugt.
In den avond van den I7den dezer heeft de storm nit het westen, met
eene waterhoogte van 2J voeten boven volzee, eene aanzienlijke schade
aan de zeewering van de Hondsbosschen aangengt. De zanddijk is op
meer dan ééne plaatstot eeoe kruinabreedte van slechts even 6 ellen
afgenomen de hoofden hebben insgelijks groote schade oeitomenen zijn
nier en daar van de zeewering afgescheiden. Men is terstond begonnen
met bet aanvoeren eener groote hoeveelheid zand031 den dijk zoo veel
mogelijk te herstel/en. Gelukkig was de wiüd bij den storm niet noor
delijk en het water niet buirengewoon hoog.
De doorbraak aan de rivier de Aa, in Groningen, is nader bevonden
30 Ned. ellen breed en 3 diep te zijn; zijnde de Belimgwolder landen
daardoor, ter hoogte van gemiddeld zes palmen overstroomd. Men heefc
gepaste voorzorgen ter wering van verdere onheilen en maatregelen tot hec
digten der doorbraak genomen.
Uit Nijmegen meldt men nog bet volgende: Van allerwege berlgc
men voortdurende was op de rivieren; aldaar was de hoogte der rivier
den 25sten, 6 el 23 duim; den sösten, 6 el 30 duim, en heden den a/.Cea
6 el en 34 disira.
Uit Zeeland schrijft men. dat de korvetten de Dolfyn en Komeet, iet
reede van Vlissiasen zijn aangekomen, en Woensdag of Donderdag door
de andere ra-schepen zouden worden gevolgd tea einde gezamenlijk in
hec dok d>er stad te overwinteren.
S
