MENGELINGEN.
;elii ,.n Amsterdam, verhuurders van woningen van vijftig guldens en dsar ho.
n bedenkingen voordragende tegen de personele belastingen en voorstellen-
j dat alleen' de huurwaarde als eenigsce grondslag dier bela-ting moge
beataan. Besloten alle deze rapporten te doen drukken en ronddee-
•~e ce deponeren.
•idinülde Nedérlandsche Israëlitische Hoofd-sinagogete Amsterdam, die, even
zuin,,. vroeger door een ander is geschied, zich beklaagd over den hoogen
!n o-, _siag in zijne gemeente. De commissie overwegende, dat daarbij geen
and Cjer verzoek wordt gedaan, dan alleen, om den reqttescranc regt te doen
ve"Servaren hetgeen buiten de bevoegdheid der kamer is, stelt voor over
ot-HtC jaia tot de orde van den dag, waartoe de kamer besloot, terwijl op
enge,!ke[ eerste rapport van den heer van Hemert het gewoon besluitdrukken
oegsl ronddeelen is genomen.
i hek ui. Door den heer van Swir.dercnop eene petitie van eigenaren van
enelasbl'azerijen hij Rotterdam en Zwijndrecht. alsmede van eene bij Delft,
'"""'Hie verklaren, dat hunne fabrijken onmogelijk kunnen blijven bestaan, wan-
"leer de voorgedragene wet toe liet daarstellen van een accijns op de steen
kolenen het op dat artikel bij het tarief der regten op den in-, uit- en
en oju00[voer voorgedragene regten worden ingevoerd, daar zij tegen te grooce
ttou»i0j[en|andsche mededinging hebben te bestrijden op eene memorie van 36
hetwelljdbouwers jn de provincie Groningen, veranderingen verzoekende in het
naken iLorgCdragen tarief der regten op den in-, uit- en doorvoer, voor zoo
isgeziie| betreft de granen en olle.zaden, en in het breede de redenen ontwik-
vaahettjijjde, waarom zij op de bescherming van den landbouw aandringen;
li 1831,.. ecn vertoog van 36 fnbrijkanten in saijet en wollen garen, te Scberpen-
nter, j0 Gelderland, welke den toestand hunner fabrpen blootleggen, die
hroiC.„otreker een gewissen ondergang zouden te gemoet snellen, wanneer Dij
bevind; et tarief der regten op den in-, nit. en doorvoer geene beschermende
deriaj
ijke
waar zij was ontstaan. Volgens de ïaatste bjt het gouvernement ontvangen
berigteuis de ziekte aldaar heden bijna geheel uitgedoofd,
Ettelijke gevallen eener ziekte, welke men meent de. cholera te zijn
openbaren zich te Wetferen (in Oost-Vlaanderen Bij liet vernemen
dezer tijdingheeft het gouvernement eencn kcninsissaris derwaarts gezon
denbelast', om gezamenlijk moede plaatselijke overheden, dezelfde maat
regelen in het werk te steiien, ais die, 'welke te Kcrtrp zijn aangewend,
en van weike men ook wederom den 'gelulikigsten uitslag verwacht.
Zoo lang de ziekte zifch alleenlijk op eenige afgezonderde punten des
lands zal bevinden, beperkt en bestreden door maatregelen, van welke tal.
looze voorbeelden de krachtige werking hebben gestaafd schone devporzig*
ttgheid te bevelen, de Verbiedende maatregelen in stand te honden, die
voorgeschreven zijn met opzlgt toe de voortbrengselen der landen waar
de cholera heeraclu, en het land niet te 'openen voor de ziekte, die sint3
eenen geruimen tijd, op eenen afstand van veertig mijlen van onze grenzeu
is bttjven staan. Zoodanig, is hec eenparig gevoelen der Provinciale Sta
ten en van den opper-Gezondheidsraaddie deswegens zjju geraadpleegd,
en mitsdien hec besluie, hetwelk het gouvernement in deze geoordeeld
heeft te moeten nemen."
In 's Gravenhage werd, den 24 Mei, eene kennisgeving te gemoet gé-
zien van het departement der Marinestrekkende ter opheffing van'de
quarantaine verordeningen ten opzigte der van Londen komende vaartui
gen aizoo de regering hec officiële berigc was ontvangendat de cho
lera aldaar bad opgehouden.
twoordi
11 J ten
hen zullen worden toegekend, en eindeiijk op eene petitie van
hecvetiTjsudbouwers uit Groningen, welke de belangen van den landbouw aan
r het v e kamer onderwerpen, voornamelijk bij de behandeling van het tarief,
nke ziel '!jrjD zij hooger regten op granen en olie-zaden verlangen. Besloten
pe petitiën ter griffie te deponeren, en sommige rapporten te doen druk-
Ie teratf eD ronddeelen.
af vanM jy, Door deu heer van der Gronden: op eene petitie van een fabrijkant
gen [juor.p uit beetwortelen en andere gewassen, te Oosterbeek, nabij Arn-
rltuizen (IDj die gebeelen vrijdom van den accijns op de steenkolen, ten behoeve
inwonii iabrijkdie eenig in haar aoort is, verzoekt. Ook dit rapport
J worden gedrukt en rondgedeeld en de petit-e ler griffie gedeponeerd.
16 Mti
glijke
Namens de centrale aldeeliug is verslag gedaan op het ontwerp van wet,
«ier.de iiaarstelling van een accijns op den turf, en daarna op dat, ver
lenende een accijns op de steenkolen. Uit die rapporten, welke vrij wijd-
cpig zijn, blijkt, dat de leden in hunne bedenkingen meerendeeis hebDen
r Wurtt ft,id; zij vinden de accijnsen nog veel te boeg en te drukkend voor
Saksen; labriiken; zien geene noodzakelijkheid in, om voor de regeriBg dit jaar
en alleeilkijwe middelen te scheppen, en vinden overigens de voordtagten onuit-
Ieriiik. De regering andermaal die bezwaren in overweging genomen
bbende, heeft in beide de ontwerpen nog eenige veranderingen gemaakt,
e, welke tot den accjjns op den turf betrekking hebben, lijn voorna-
laatsen«kW, dat aan de olie-molens en de wol.kammerijen een vrijdom van
1 o Mei'. Ivan accijns, wegens oen korten tnrf zal worden verleend, terwijl Zijne
■elcn veil ij. rich voorbehoudt, om eene korting van 40 ten honderd roe re traan
e steden 1 den baggelaar-turf, welke uit booge veengronden gebaggerd of uiige-
j werkliei ven is.
»n zij we: "e voorgestelde veranderingen in het ontwerp van wetbetretter.de oen
"tingen o« ir.ts op de steenkolen zijn van meer belang. In de eerste plaats is de
iizelijke ta veelheid der belasting van zes guldens en dertig centen vaD elke zee-
■n dubbeli of tien mudden gruis- of maatkoleu en sintels, bij artikel 1 van het 0111-
kelijke kap tp voorgedragen rhans verminderd tot vier guldens dertig centen en
zondet 1 als nu de vrijdommen aan des behoevende fabrijkentafrijken enz.
:c land, \of gens artikel 6 van het ontwerp te verleenen bepaald als volgt:
bare veilig t sarcewerks - fabrijken voor p/ioaan anker- en aanbeeld-smederijen
engheid 0110014/5; aan boraX-Stokerijen voor 2/3 aan bier-azijnmakerijvoor 2/3;
e verachtil u,.biet - brouwerijvoor 4/5; aan branderijenvoor 9/10; aan disielcer-
ilen het go éenjeovoor 9/10; aan vei milioen - stokerijen voor 2/3 aan gaz - fabrie.
idea. Ma vcor 2/3aan geweer - fabriekenvoor 2/3 aan gieterijen van ijzer
tid weg te iy.oper, tm lood of zink voor 4/5 aan glasblazerijen voor9/io;»an
't men reedyceden - IsbrijkeBvcor 2/3; aan kamfer raffinaderijen voor 2/3; aan
ïen, die l"4btoen-drukkerijen voor 2/3; aan klok - gieterijen voor 4/5; aan kun se
inen aamvj iotsreh-fabrieken voor 4/5 aan laken - verwerijeD voor 2/3; aanletter-
rjjk verzen gieterijen voor 2/3 aan linnen - drukkerijen voor 2/3; aan loodasch-
lelde gevali rader 11 en voor 2/3; aan loodwit-fabrijken voor 4/5; aan lijm-ziede-
jer woröfl tijen, voor 2/3 aan manufactuur - verwerijen voor 2/3; aan meestoven
ich voor loot 4/5 aan mesieo- en scharen - jabrfikenvoor 2/3 aan mouterijen
rooi p/io; aan oliemolens, voor 4/5; aan pletterijenvan ijzer, koper,
van den R' ilnlood ot zinkvoor 4/5 aan pijpen - fabrieken voor 2/3 aan sacha.
;stte, bij N hn-iaiurr.r-fabrijken voor 4/5; asn salmonisc- stokerijen voor 2/3»
olg mogen-Am salpeter-raffinaderijenvoor 2/3; aan smeersmelcerijenvoor 2/3»
De Fransckihji, (roeilerijen van ijzer, koper, tin, lood of zink, voor 4/5 aan spijker-
rankrijk cess fctifken, voor 4/5 aan sterkwater - fabrijken voor 2/3 aan stgfsel-
iibrjken voor 2/3 aan stokerijen van chemische voorwerpen, niet tevens
N, pet cere a oiheek wordende uitgeoefend voor 2/3 aan stoommolena
ER AAL. w 4/5 aan stoomvaartuigenvoor 9/10; aan stoomwerktuigen, die.
ende om landen van water te ontlasten of droog te maken, voor 9D0;
BELGISCHE AANGELEGENHEDEN.
Bij hec ministerie van buitenlandsche zaken te Parys zon den 21 Mei
a morgens te 7 uren, eene depeche uit Brnssel ontvangen zijn, betrek'
king zullende hebben toe de bewegingen van bet Hollandsche leger, en
het gouvernement verzoekende, óm ren spoedigste een legerkorps op de
Belgische grenzen te vereemgen, ten 'einde op alle gevallen te zijn voo—
bereid. Wij verwijzen den ongeruster) Beig rot de nitnoodiging, bij de
vermelding van bet legerkamp, op de Heicie, nabii tlyen, tusschen Til.
burg en Breca, buna voltooid, aan aife belanghebbenden, bij restauratie-
inrigtingen, gedaan; alzoo iet waarschijnlijk was, dac de onderscheidene
troepen, ten ware buitengewone omstandigheden eene vervroegde opbrekir.g
bevolenaioaar eenen geruimen tijd, immers het beste gedeelte van deu
zomer, vertoeven zouden. Of verwekken de omstandigheden de onrust,
dat hec kamp zich ter zeiver plaatse bevindt, a's het vorige, dezelfde
onverschrokken manschappen her zullen betrekken, en ooder deuzelfden
Kroonprins Veldmaarschalk staan? Of wel, indien dergelijke afwending
hun beter gelijkemoge hunne aandacht gevestigd worden op hec aangekondigde
vertrek der Fransche koninglijke familietegen den 28 Meinaar Compiegne
voor de verloving van Zijner Majs. oudste oochter meiden Koning der Belgen.
oonü?
in stoomwerktuig - fabrfjken voor 4/5 aan stroop^kokeriien voor 4/5
tegenw ia suiker-raffinaderijen voor 4/5; aan taanderijen voor 4/5; aan terpen,
tide ge a ru - stckeiijenvoor 2/3;.aan traan - kokerijen voor 2/3; aan touwsla-
Staats- ou pijenvoer 2/3; aan vriesch-groen-fabrijken voor 2/3; aan zeepziede-
Breugel, m 0{ njakeuien, voor z/taanzoutketen, voor a/< aan zwavel-
jangen der nf
•e hagt,
itn of makeitjCn, voor 4/5; aan zoutketen, voor 4/5; aan zwavel-
J011 Enaderilen voor 2/3-
cons is nog bij de veranderingen bepaalddac belde wetten eerst met
set ln werking zullen komen.
de 2CC1''jn 11' tamer besloot de dtscussien over het eerste ontwerp van wet (turf)
1 _hal,oen jkepalen op aanstaanden Maandag, ten 11 ure, en die over het tweede
bij monde 3terp (de steenkolen) te doen volgen op voornoemde discussie.
■en en van Waatua de zitting is gescheiden cn geadjourneeril tot aanstaanden Maan.
door den neet
elburg.en k»«
fabtijken, h»
eu tarief op
.eticie van
kóöj
agers; op eeat
m. die vrijste'1
L E YD EN, den 27 Mei.
Cholera-berigten.
,|o die besebe
'eken tegen bï Cezcndhelds-bulletin van Parijs geeft deo 18 Mei, bet totaalcholera
- —gevallen aioaar op 21 maar meldt de vermindering of vet meeaertng
°i' het cijfer van den vorigen dag, den 19 Mei was het totaal tterf-
"oekschrtfc vacf™ '3; en volgens hetzelve de verminderde betrekking ten aanzien van
welks°"Ctn dag, 4, Den 22sten totaal 9 vermindering 3. De Mor.iteur
'erlangen; op' its'dt den 24 Mei: De cholera was tot heden in Beigie nog .lichts
vriidom van <c: fla(i Kotmjk waargenomen, en ten gevolgen der maarregelen, die
0ije.fabfpen" genomen zijn ter afsluiting der zieken en der met hen in aan-
1 -non- of W 1 W«n zijnde personen, is men gelukkig geslaagd 111 de voortgangen
:^res van 7 'n8! le stuitenen haar te beperken tot de eenige wijk der stad
IETS OVER DE
MILITAIRE GENEES- EN HEELKUNST.
Geschiedkundig beschouwd.
Vervolg en slot der Mengelingen van
Maan dag den 21 Mei.)
Met het verdwijnen uit de rol der natiën van Oud-Griekenland en
Rome, verloren zich ook de sporen der militaire Chirurgie. In de
oorlogen die naderhand plaats gegrepen hebben, in de Middeleeuw,
hadden de Vorsten onder hun gevolg ook geneesheerende Rijksgrooten
hadden hunDe geestelijke zielzorgersdoch die ook tevens de zorg des
ligchaamsj behartigdenook gebeurde het niet zelden, dac de krpgstieden
hunne wonden onderling eerbonden, of ook wel de Schildknaap, die ziju's
meesters. Overigeus volgde een aantal geiuKzoekers de legers der krijgvoe
rende Mogendheden, uit zucht om hun woudbalsem of wonderb-Lcm ea
verdere miraculeuse te kunnen asn den man brengen, zoo mede ook vren-
wendie er werk van maakten, om de wonden, door pijlen veroorzaakt,
uit te zuigen eu te verbinden.
De Koning van Frankrijkdien men gewoonlijk den heiligen Lodewyk IX.
noemren die znlk een aaomerkeiijk deel der eere toekomt van de Gaulen
te hebben beschaafd was de eerste wederom die na de lange duisternis
der middeleeuwen een' zweem van militaire heeikunde daarsceide die genees-
en heelmeesters, onder hetopzigtvao Pitarimede ten krjjg naar Palestina
namzonder hen eenigen rang toe te kennen.
Hec eerste militaire hospitaal ii eigenlijk opgerigt onder het bestuur van
den kardinaal Ximcnet de Cisneros. Bij het beleg van Grenada in 1491 en
het tweede te Valenciennes onder de regering van Karei V. iu 1543.
In ons vaderland heeft de militaire geneesknnsc haren eersten oorsprong
ontleendalthans zoo te water als te land haren eersten trap van ontwik
keling bekomen, in den 8ojarigen oorlog 15S81648. Zeker it het, dat
bij de legera van den Staat, militaire Artsen aanwezig waren, dewjjl
men bii Bor vermeld vindt, dac In dén stryd by Koevertien in 1592, graaf
Willem van Nassau, in den eersten aeoval in'c don van synen buyk ge.
schoten ia, óaer men den riem bind, er wat de kogel door en weder
doorgegaenso dat hy twee gateradry vingeren van malkanderenin
den bnyk hadde, dan et waren de binnenate pkrtijeu van de dennen niet
B geraekt, maer door het vet gegaen. Zyn Genade, uiettegenstaende de
H qnetsurebleef gestadig in den stryd tot den laetaten toedaerna dede
hy sich in syDe tente verbinden, en verklaerden de Chirurgynadac het
aonder daugier was, het loot lach, noch in ayn hemde." Zie P. Bor,
Oorsprongkbegin en vervolgh der Nederl. oorlogen, lilde Deel p.640,
Amsc. 1681.
Men vindt dit nog nader bevestigd In bet groot Plakaatboek, II Deel,
'biadz. 258, alwaar de zamensteliing eener kompagnie voetvolk van 130 man
schappen, iu 1599, worde aangegeven, en aldaar melding gemaakt vaneenen
Chirurgijn, op de bezoldiging van 13 ponden, die bij den vrede weder be
dankt werd. En dac zij ook op het ilagvéld zelve moesten aanwezig zijn,
vindt men ln hetzelfde jaar aangegeven, ten aanzien van den Chirurgijn der
Artillerie, in wiens instructie vermeld wordt, sal hem dikwyls in de
batteryen laten vinden, ende besonder als bstteryen geschooten worr,
m om die geschotene ende gequetsce terstonc te mogen verbindenvoorts
m wel lettende op zjjn smpt, liandelinge ende curen, op dat niemand door
hem in leven ofte leden verkoriet woroe." Dat overigens op het slag
veld werd verbonden, en de gekwetsten vervoerd werden, vinden wij door
genoemden schrijver vermeldt; dat op last van Prins Mauritsna den ge
wonnen slag by Nienwpoort, de dooden begraven en de gekwetsten ver
bonden en verzonden ziinkunnende men ook opmaken uit de instructie
op de monstering, in 1587 gearresteerd, dat er reéds hospitalen ter ver
pleging van zieke en gekwetste militairen bestonden, terwijl daatin bepaald
wordt: dat hun aanwezen io de gasthuizen suffisantelyck biycke by be-
n hooriyeke attestatie vau de gastbcystneesier."
Later echter heeft men alles trachten ten nutte te maken en toe te
passen, wat elders bertono, zoo als blgkt uit zeker, reeds twee eenven
geleden uit het Hcogduitsch vettsaitf werk van Hildanvt, door Doc or
Éranckdie als mtiitair Arts bij het leger van de Graven Ernst Casintir a»
Nassau, Veldmaarschalk vau de legers der Hoogmogende lieerea Since-
