leydschs
courant
iis pftji
S?. *83*"
1
ie
li
«I
irt
vaa|
b
«n
krï
liebi
dn
tbij
«enï
ddet
hier
maandag
PROGRAMMA
der
hollandsche maatschap
van
N<
m-
i AS
T? -S? JU M -S
is 2 e> i? - P
"*•*5... §sS2s£6
Jjn- CD n
-f2 >5 - O,
li
5 io
■•4»
55
'IJ
FRAAIJE KUNSTEN EN WETENSCHAPPEN.
voor het jaar 1831.
bj de hollandsche maatschappij van fraaije kun-
''sten en wetenschappen hield, den 15ten van Wijn
maand dezes jaars 1831, hare jaarlijksohe Algemeene
Vergadering te Amsterdam, oneer Voorzitting van den
Hoog-Geleerden Heer Ridder a des amorie van der
evolf HOEVen Hoogleeraar aan het Seminarium der Remtn-
-denl „raotcn aldaardie dezelve oper.de met eene piegtige
'otl aanspraak over de jongste gebeurtenissen in ons leader land
loot va„ hare donkere en heldere zijde beschouwtcn vervol.
"i1" aens aan den Hoog-Geleerden Heer n. g. van kampen,
deze um!eeraar aan de Doorluchtige School aldaarden gou-
oit Jeu'eerepenning uitreikte, aan denzelven in de vorige
en Algemeene Vergadering toegekend wegens zijne be.
naleir^ondeen sedert in de werken der Maatschappij uit-
;rd, g^gvede verhandeling over de hoofdvereischten van den
wl Wstorischen stijl.
iroke: pj3(|;,t de algemeene Secretaris Verslag had gedaan van
e 'slide voornaamste handelingen der Maatschappijsedert de
laatste Algemeene Vergadering, oen ipden van Herfst.
Macmrar.d des jaars 1829 te '5 Gretvenhage gehouden en van
jj,",en tegenwoordige!) staacwerd aan de Vergadering
h- Ikennis gegeven, dat op de navolgendein den jare 1828
vlllltgescbrevene prijsvragen als
1 a. I" het vak der Nederland-olie Taalkimde:
V/elke regelen behoort men in acht te nemen in
hef verrijken onzer moedertaaldoor het weder
invoeren van verouderde en het smeden van nieuwe
wooi denof het aannemen van dezelve uit vreem
de talen
".„likén antwoord was ingekomen, geteekend:
h 7 Uw tael draegt van uwaerd de cnloehenbaarste blijken
'uÜ, ri 1 Zij is uw eijgendomeen ongeleenden schat."
E Willems, aan de Belgen,
'üjk w6"1 ^oor twee ^er v'-' benoemde beoordeelaren
Tl'" giuden, door éénen den zilveren eerepenning, doch
Tor éénen geene bekrooning ia waardig gekeurd ter
J ,1 ..«O» Uoz-x-irrlo/aloov 'J
Wl'V.» &VVUV O O f fcL.»-
tijl eindelijk de vijfde beoordeelaar heefc voorgesceid,
in hetzelve den gouden eerepenning toe te keDuen
- de schriiver. zou kunnen besluitenten genoegen
Al"D narmif Aav 1l_
"leien oe scnruver. zuu nuuucu ucsiuneuten genoegen
'??ret?lii het Algemeen Bestuur der Maatschappij, gebruik
maken van de aanmerkingen, door de beoordeelaren
1 hetzelve iDgebragt.
- k Dit voorstel is door het Algemeen Bestuur, In des.
rlfs vergadering van den I4den van Wijnmaand van
enoott it jaar 1831, aangenomen; wordende mitsdien den
nrspoei Ehrijver van bovengemeld antwoord met de spreuk van
ite Zn hllems uitgenoodigdom, bijaldien hij aan boven.
iatdc voorwaarde zal verkiezen te voldoen zich in
N BE [ren orgctcckcr.dc brief op eene voldoende wijze als
en steller der verhandeling bekend te maken aan den
d mii« Ügenieenen Secretaris der Maatschappijwelke aan hem
j,OTTi Pan een afschrift der gem; akte aanmerkingen zal doen
-y [worden terwijl voorts, wanneer de schrijver aan die
rdómt !nmerk'nêenten genoegen van het Algemeen Bestuur,
'n de' :a' voldaan, de uitgeloofde gouden eereprijs op
beT' 'e vol8encie Algemeene Vergadering aan hem zal wor
den toegewezen.
W
R G
üi
b, In het vak der Theorie van Stijl en Welsprekendheid:
IVelke zijn de kenmerkende eigenschappendoor
welke de Socratische gesprekken zich onderschei-
den? Waarin bestaatderzelver voortreffelijkheid?
ér n en hoe verre is die schrijfwijze der ouden ook
en bl "°S bij de behandeling van wijsgeerige on-
rjoEol derwerpen aan te prijzen
Drie stukken zijn ingekomengeteekend
iederX Socrates was de eersteaie de wijsbegeerte
van den hemel deed nederdalenom haar niet
alleen in de steden, maar in de woningen te
doen huisvestenen haar daar ten regel voor
het levende zedenhet gebruik van het goede
en het verdragen van het kwade deed strekken."
Cicero.
Scribcndi rectesapere est et principium et fons.
n Rem tibi Socraticae poterunt ostendere chartae"
Horat. de art. poëtic. vs. 309 54.
v 3- Levitas hominum atque inconstantia hinc optime
x perspici potestquidonee res aliqua perfecta
x tit, earn mirantur fieri posse; postquam facta
x seme I est, tterum mirantur, earn ptidem fae
x tam non fuisse."
Franc. Baco de Verulamio, in opere
de augmentis scientiarump. 47.
Hebbende echter N°. 3in de Latijnsche taal opge-
dd, naar den uitgeloofden prijs niet mede kunnen
'6enomdat
ten eerste, de schrijver het stuk tnet zijnen naam
telt onderteekend en daarenboven dien naam bi) eeneu
des mf ei!tlen brief heeft kennelijk gemaakt
oen: E^jf" bet geheel, blijkens de vermeldt
TwaalfUiet be hand van tien opsteller zen
:n op de
n
TIE «I
rvalleoi
1 aan del
'tter- af
emand d
ipgavei*
Leytel
entaaacj
weldoe!'
rnitney
en de Sta
Wp IV 5]
n 5 No1 J
inen wo
yden v
aan
ÜIS en
ïmakken
ddeli ie
;!ce naara-
zeiveo ge-
DEN NO FE Af 3 ER.
schreven is, en de schrijver alzoo niet heeft voldaan
aan iwre vereischtenwaarop hy tot de mededinging
kon worden toegelaten.
Alle vijf de beoordeelaren hebben het stuk N°. 2
geteekend met de spraak van horatius de bekrooning
onwaardig gekeurd; maar twee hunner hebben aan het
antwoord N°. igeteekend inet de vertaalde spreuk van
cicero, eencn zilveren eere-penning toegekend, terwijl
een hunner voor eene bekrooning met goud heeft ge
stemd en de beide overigen ook dit stuk onvoldoende
hebben geoordeeld.
Het Algemeen Bestuur beeft alzoo besloten, om aan
den schrijver van het antwoord N°. j, eenen bnitenge-
wonen zilveren eerepenning aan te bieden, mits hij
zich bij hetBistuur behoorlijk kennelijk make, en zijne
toestemming geve tot heropenen van het naambriefje,
bij zijne verhandeling gevoegd; zullende dit stuk in de
werken der Maatschappij worden opgenomen.
c. Voor een Dichtstnk:
De togt van Heemskerk naar Gibraltar."
Vijf stukken zijn ingekomen, geteekend:
N°. 1. Merces virtutis la us est."
2. Elk scheep ling, als hij 'r oog op zijnen buit laat
x gaan,
x Is zelfs verbaasdbedwelmd om 'r geen hij dorst
bestaan."
Helmers.
3. Genoeg."
4. Der vad'ren glorie strekt het nageslacht tot eer."
Van Merken.
5. De wraek is gaande en wankt haer taeie roede."
Antonides.
Alie vijf de beoordeelaren hebben deze stukken de
bekrooning met den uitgeloofden eere-prijs onwaardig
geoordeeld; slechts één hunner heeft voorgesteld aan
het stuk, geteekend Genoeg, eenen zilveren eerepenning
toe te kennen.
Dat op de in den jare 1829 nitgeschrevene prijsvras.
gen slechts één «tuk is ingekomen zijnde eene lofrede
op frans hem sterhuis geteekend
Les génees supérieursqui, par leurs travauie
x et par leurs écrits, ont éelairé les hommes, trou-
x vent un éloge assuri dans la lumière qu'ils ont
su répandre." F. Hemsterhuisi
Welk stuk echter door vier der vijf beoordeelaren
de bekrooning onwaardig is geoordeeld.
De naambriefjesBehoorende tot de onbekroonde stuk
ken zijn ongeopend in de vergadering verbrand.
Vervolgens zijn de navolgende vragen voorgesteld en
aangenomen om beantwoord te worden vóór of op den
eersten van Louwmaand 1833.
a. In bet vak der Algemeene Taalkunde:
Geeft het verschil der taalstammen reden tot ge
gronden twijfelof het menschelijh geslacht uit
x één mcnschenpaar is voortgesproten
b. In het vak der Theorie van de schoone kunsten
buiten de Dichtkunst:
x IFelke invloed kan de uitbreiding der Steendruk'
x kunst hebben op de beoefening van Schilder en
Graveerkunst en welke middelen zijn er uit te
vinden om bij de volmaking der Steendruk-
x kunstde Gr av eer kunst voor verval te bewaren
C. Voor een Dichtstuk:
Een oorspronkelijk Blijspel, in Dichtmaat; ont'
x leend uit de zeden en gewoonten onzer Natie."
Nog is op deze Vergadering ingevolge het voorstel
der Bestuurders besloten om voortaan behalve de
bepaalde prijsvragen telken jare immers wanneer de
uitslag aan de verwachting zal beantwoorden in één
of meerdere der bij de wet vastgestelde vakken eene
onbepaalde prijsvraag nit te schrijven waarbij het on
derwerp aan de keuze van den Schrijver of Dichter
wordt gelaten welk besluit op de eerstvolgende Alge
meene Vergadering zal worden in werking gebragt.
Eindelijk herinnert de Maatschappijdat zij vóór
of uiterlijk op den isten van Louwmaand 1832 de be.
antwoording verwacht der volgende in den jare 1829
opgegevene, doch onbeantwoord geblevene en Hij haar
buitengewoon Programma van den etsten van Lente
maand 1831 op nieuw nitgeschrevene vragen
a. In het vak der Algemeene Taalkunde
x Welke zijn de voordeelendie uit de bewaring
x eener eigene taal voor de welvaartbeschaving en
x zedelijkheid van een volk voortvloeijen en welke
x nadeelen heeft men van de geheele of gedeeltelijke
x verwaarloozing der moedertaal te wachten
b. In het vak der Wijsbegeerte:
x Wat denkbeeld heeft men zich te vormen van
x de hedendaagsche Volksverlichting en hnren its.
vloed op de zedelijkheidbijzonder in ons vader.
landen welke middelen moet wen aanwenden,
x om dezelve uit te breiden of te wijzigen
e. In het vak van de Theorie der Dichtkunst
x Welke vereischten moet een Dichter bezitten en
in de voortbrengselen zijner kunst aan den dag
leggen, om den naam van ioiksdichter bij uitue-
x mendheid te verdienen en welke ot.zer r,set meer
in leven zijnde Dichters hebben de mee.te aan-
x spsaak op dezen eet naasts vet kregen
\Jttvolg cp uC katit sun d.ze btauz,]
O
Write
V» O)
*•5? -
5 .Ai
25 "5
■ittS'SSv-st
o ci -5?
<k> 'ïJsva
V. g-I"*
2 -s S
fc
dl O n
W-D 5
i-5 2*0
1 O»
5 r
s g
j=_3
I
s
•3 .N,
3"*: a:<D-.^;£ajg
s ^-SIe.IB^S
J» -o
ft
5b --—0:5
s'M
£3 9 f -
l|2o j| öSjjf
c Jr E "T2 <ÏJ s?
K H
Q. <U
co C C v
STS E 2 S.--S 5!
eèïvS2'- Sot»"
a g. R -gs
|o jï«ïÈ« s
ai tyj m u 3.5»*
c 5
3
•ëJg.5-f-S5s-s^.£É^-« I
S3 s.s 55-=^ I s 5
s fgi Q S I g -
o »|2--SsS.=.S
a c ".v
si Uf Z3 Vsrs ft bn <jj Q —7
O "T3 o a 1 li W
bo a 2 <3 S"" -S
|-5 c SJ a
1"H Six
iïï-Ss'sS.Sc-S-gl^?1^
0-86,2^ S.-3-ÏI S
O Sloq S -
ïfl^tS 2?
H
•3 J
<0
"o h-tj
bc
-2f
J=1
3 - <U
S>
u
S||S 3
?||-5 |g-"
*0 n 'o a
F turn ta y a»
w - as a
S O
d t» o - 3 3
J3 3
tx>
9-= s
O 3
w fl t» m JJ C
Q c S?
a
.2 o-*
5 <u
N] bfi
a» a "2,
-O 5
u 01
bfi"T3
-
b Ji a
a "Z 3
.3
M -
2
<u
S
"2 «u S?
S g 2-S S
Ou» -= o
c r r öC-a S.2,i_ 3
S"2 o O aS S
««20-J="°'2CU:»5'> -„en
E,^ r o E tsj _c c n O
-I 2 "H g gü g ,=5Ü s
s s 1 -s -a s.Sf== 1 S
N "O 11 «j HJ
-é* ■g'T.-t.S .-a x 2"°
u B 0) 4) 5 O i O i
o X Q.-0 «r.
Cj
c 2 .5J2»a
•a -"a
£r° e. o T-- -"2
o .2 uQ^ g SbQ Q ""k
2^3 lis «?2s
C aj ai-O u M O J> i_ g
3 re u sz e J=
z: o. Z
'•c s
2 3
S o»
5
b - *c a u
c C "O O V
JaSX»"
"•o M S
S o s -S
73 O o 5 a
3 o s' ad co
o p o 5*
br. c> JO 4, 4»
üjO
E b* t: w
AZ "5
co u Q
c m s Jj
cs 5 at o
P J= O C 0>
N Q Z. 2
- 2 s T
l. - QJ E
S4! c-P -
T3
2i c 5> "o
U.-B.S B W N ZZ Cd
T> n r, 3
3
JZ «u
«B T3
G u C
a -
•ÏS13
•5? ai U u
o. JJ S
0 I -
;-sa - g
O» tm
TQ O
o a
w 2 S SI -
«w 2 w -o S a
u V (.En
o»)
o
-X3 -O ai a>
e -
5 9
- 2
5 S M
-B^
<u i -a
AA ej w,
3 2?« S
S S a -S
ui-o M
1 S 3
I U IX
o a
•I a
S S 2 S
O u
2 u
"O w <u
S.ïS»o2 »S;B.a