re 3 (t u cx..
3 re
re
re
re re
re
o <-> 3 n> fn>'-
cnrÖQnÖO)'-»
B n>
HM* 2
3 J,
?r
re
.O 3
ft N
re 2
rr, °5 -«
9- 3 n
*-fg5"
c i
3 at) a p -1
o n 2 53 2
S 3 tf
S m - O- 2 Oi
N 2.fi> ai
g. n> 2 5- S -■ 3
2. -
-1 re re
E? a
3- 3 CD rrn O
2 3
a re 2.
a S. n> ?ra>
N
«-L
5oS
a -rj X>
C N 5
fD
2 B (I 5
5' - 6,
C rrq -a: Ri
3 5
p fB
3 o°-r*
isi-lsf-Q
3 o »q o |- |-
ra 2 2 re o-S n>3
2 re. re
re CTq'-^ 3
Oq O 2.0 g ST?
3 M O
g-g 3 ^3 N g
rï'2rH-2"rt—ro
«f'S 2 S-? 7
w» B" cl M*
2 N crq' 3 a.
°r 2! *r 55
3 a. 3 =3 10 re o
$J S3 3 -1 -t
n m o- 5 '3 cu
=;r3 li I™
s§. 0V
n a. 3 - oq u a(i
3 W 3 re
ftaS-ESs-l
O a.fj C crq
-1 12 N •-» 3" C2.
C-^^.MBtfq
3 <T> <T w (5
- re
Oq o
re n
s -t;
re cr05
B 3-1—1 rr> 3 oq 1
b* o re re xt: 3
o 9- O 2 3
2" 3*3 5
105 o-
5Ls£\z.2
5 D-0q
-S 3
n 3
3" v*
3 0 n n S*^ JL S O. g
tjOS.rtrtWfj-q S.
v.S 5.^0 S-S 3 S
2 - rj -■ rt
ao-«3,8--oS
^-■OfcSoaO
jiOnjSnawP"
Cfq 0q
CO "EX w CD
e n, I g- n g
5 5' 3 g s-
<rs g'so
S'| l< a S-l
C (5 o (t 5
5- 5" 0: f S
OÜO- 3-5 5
•6 o. 2 J.
fï n 1-1 *3. -~--
3- rl N
ra u x re
S*5"
•1 re m
va O -J»
CX
N rt 3
o S «3:
3*
c
o. 2. 0
O *rt> 3;
rt S"a o
-t £- 3
J E i T
o n tn 3 1
as
O 3 N O
S 9
o- 3
f-r O *- rt>
O N Cq Q O
5 12. "5,2a j: K
B *2 *i~* "C 3 ia f» rt
=-3a.">n>»L<:ro =r° S"'
2-Ca°^—S nj to
S-Ï2StpdS' S= <5 - 3 ro -5:
ii! UlNifii
S-s:?8ü ïfig835
2.
o>
K«,rrq
2
3 re 1 re 2, re
52 a
3 Cfq'
re a
&<K 5'
re PC m
Beg
- g<ë P>
£;s sfl
e~5 a."
Oq
re *3
re
c
D.S
O O- -Q
n o re s 2 re
^q re re 3.3 2
s;H.r&?X
3 >S S
3- to
re 2
to 3 3
O ~?5. cr
c cx re oq oq
o «2. a; - w
- £0
O
«i ,5 h
a u
re 2 -
3 - N 3
re
-1 cx
"5:=*^ 0
U a 3M
05 tx x
cr p.
S* CÏ
2 1S S-
to 3
g 3-3 cx
3 ~L re oq
5 <m a
re cx
cx 3 cx re
fp re 3
S
X»
a cx
o re a
£s a a.
g 2 9-
^S."
0 o W s
«a: O T
^B.^S
c. 'èr 5 t
§r a - r
ci_ re p
■n a S.z
■i" a-"-'
g" a ra
3 cx
-N 3
K
2 a-3 TO
n re
re'
n XT
O M
5. N 3
5 2
MENGELINGEN.
K A A P S C HE A L M A N A K.
In een tijdstip nu bij ons reeds het jonge broedzel
der Almanakken voor 1829 van alle kan een begint te
voorschijn te tredenkomt men voorzeker wel al half
te la&t met de bekendmaking eens Almnnaks van het
loopende en welhaast ten einde Ioopende jaar. Incus-
schen hij komt van het andere einde der aardeen al
was het ook dat hij niet menig ding behelsde, dat ook
nog in 1829 zal blijven bestaan dan zou toch de zeld
zaamheid der exemplaren (misschien dat er geen drie
in Europa zijn de vermelding daarvan regevaardigen.
Intusschen trekken wij slechts dat gene uit, wat ook
voor onze lezers belangrijk, wezen kan want de menig
vuldigheid der Artikelen ii zoo groot, dat reeds het
getal derzelven eene volledige opgave niet veroorlooft.
Eerst gemengde berigten: onder deze vindt men eenTarif
voor de Geneesbeerenvoor elke vicite in de Scad is
het minimum 1 rijksd,buiten de Stad digr bij 1 rijksd.
en bij nacht 6 rijksd., wel te weten papterengeld. Deze
aanmerking is van Professor Heerendie het niet bene
den zijne waardigheid geacht heeft om van dezen Alma
nak een verslag te geven in de Göttingsche gelehrte /In
zet gen van 18 Sept. 1828, 150S/C stuk bl. 1480, en die
bij deze opgave van het Tanf voor de Doctoren in de
medicijnen nog dit voegtWij herinneren dat het pa-
pierengeld is, damit nicht etwa unsere jungen .Aerzte
sehaarenweise nach Africa desertieren opdat niet misschien
onze jonge Geneesheeren bij geheele scharen naar Africa
desertéren, j Een tarief voor daglooners, kruijers en
pakkendragers. Eene lijst van de gezamenlijke Gou
verneurs, sedert de vestiging der Kolonie enz. Hierop
een Addres boek Directory j der Kaapscad. Hierop volgt
de eigenlijke kalender. Een tabel over de comparative
waarde van het papierengeld 'Currency') tegen het Britsche
zilvergeld, rijks, gelijk 1 schell. 6 pence. Tabellen
over wijn en biermaat, haven - reglemencassurancie-
compagnien. Naamlijst der militairen van alle rangen
naar hunne ancienneteit. Eene gelijksoortige lijst van
civile ambtenaren. Aan het hoofd van beiden de Lui
tenant-Gouverneur Richard Bottrke. Kerkelijke staat
van de vier gezindheden Bijbelgenootschap Advoka-
ten en Notarissen. Eindelijk Vrijmetselaars-loges, van
welke er vijf zijn. Het meest belangrijke is het
lands - bestuur. De discrikts - verdeeling is onder de
Britsche heerschappij merkelijk veranderd. Waartoe
de voortgangen der colonisatie bijzonder in de Ooste
lijke deei'en de noodzakelijkheid deed ontstaan. Het
geheele gebied is thans in cle Westelijke en Oostelijke
helft verdeeld waarvan elk op zich zeiven weder
onderscheiden distrikten bevat. Tot het Westelijke
gedeelte behooren vijf distrikten, Kaap - distriktSi-
monstown-distriktStellenbouc-distriktSwellendain's-
distrikt en Worcoster-distrikc. Tot het Oostelijk ge
deelte behooren drie distrikten UiccenhageGraaf
Regnet en het distrikt ^van Albanij en Sommerset. Bij
elk distrikt vind mende namen der personen die in het
zelve Civiele, Kerkelijke en Justitiële ambten bekleeden.
Het Oostelijk gedeelte of de Oostelijke provincie
benaming van"Öbstèlyïte Tn WijcPe1/eneeu
ook een' Komniissaris Generaal, en een'' Opziener der
slaven. Ten slotte eene lijsc der in 1827 ingeloopen
schepen, Britsche 13 oorlogschepen, 164 koopvaardij
schepen en 60 kustvaarders. Nederlandsche 2 oorlog
schepen en 5 koopvaardijschepen. DenenSpanjaarden
Amerikanen van elke natie, een koopvaardijschip.
Het is bekend dac bij den regenwoordigen toestand
der scheepvaart niet alle Oost-Indie-vaarders de Kaap
aandoen, en wel allerminst de Amerikanen. Hoe zou
anders bij den sterken handel, dien de Amerikanen op
China drijven, de vermelding van slechts één schip
dezer handeldrijvehde Natie te verklaren zijn? De
titel van dezen Almanak luidt aldus: The South African
Almanac and Directory for the year 1828,* comprising
a list of the new civil Estabishementthe Army etc.;
compiled from the most Authentic Sources. 1828. 8vo.
JS.S'S re
re re N 2.
3 s ti N N nrcrq M or.
ssi-3 °'S-§'S:!L3 B2-|§r
O T -re X"
S - 2. t?_.s. S 3 2
s a'
I- Z. s to a s
retoBre^-^-
to
5 2 2
a crq
Cfq N
- u. q 2
X" 5s- 3' -re re m40 3 3
n C* 3 X re
re ?:t3
*r,- -
s
O
o Oq
- - - D s !'-3 S- a-
-aQ.s„2 2S.No5.-Ng_g
- to or: re 2 o a
ra c
3 g-to O
5 S
j aau "i
re re M
(fe- a-3
*n o re
re 2 re
H5 re 3*^
c: n
-Ét
c -•
re
3 re 3 a
TO 2. S, S
2 S TO TO g. J:
3 re
&q 3 -^ n
C D t" 2
g 3 a
tX O
to a-
cLr- n cx
&1 n x o nn
&-Ǥ S
02|5g§
3 ffq CD 3 »-»
I
rt ^3-™
'saflS-ai»».
O pr- r_.
re n cx ?r O
O rs O 5' 3
§|°^2S
B-^reolaT^N
"as3<=-s§s
2-frü re re 3
jrcrq re rt> 2 M -I
w a -i o- a
a co - re s
to o *-> s
o n. 'ffq cx
O re S re re ^<3;
-13^3» re 5
re or
MAGNETISMUS.
Dagelijks hoort men in de meeste landen van Europa
de klagte vernieuwen, bat de Fransche Modes, in de
door de begeerte om te behagen en te bevallen opge
wonden hoofden van onze jongere of meer bejaarde
beau monde eene veel te gewigcige rol spelenen dat
menige hoed of ander hoofd-sieraadmenig fatsoen en
staat van kleeding-stukkenwelke te Parys reeds tot
de Antiquiteiten behooren, in vele steden van Duitsch-
land en andere landen eerst regc beginnen opzien en
beweging te veroorzaken. Aan anderen het onderzoek
overlatende of en in hoeverre deze klagt gegrond is,
en of er middelen denkbaar zijn om dezelve te doen
ophoudenkan men daarentegen van den anderen kant
tot gene zekere soort v?.n vertroosting met alle gewis
heid betuigen, dat het aan de Seine al niet veel beter
gesteld is, en het aldaar ook al niet veel anders gaat
dan eldersdat bij voorbeeld de meeningen en begrip
pen die in andere landenvaan de orde van den dag zijn
dat Engelsche of Duitsche, 'waarheid of onwaarheid,
wijsheid of onwijsheid, in weerwil van alle slagboo-
mentolhuizen en tolbediendenden weg zeer wel
naar Frankryks hoofdstad weten te vinden, en dat veel,
waarover men zich in de zoo evengenoemde landen
verheugt, wanneer en omdat het doorgestaan in en als
reeds voorbijgegaan is, eerst regt begint te leven in
Tarys, en de gemoederen aldaar in volle beweging te
brengen.
De Engelsche Spook - Romannen en de Duitsche
Ridder- en Roover- Romannen beginnen in Frankrijk
eerst regt in de manier te komen en opgang te maken.
Naauwelijks, zeide een Duicsch geleerde zeer onlangs,
zijn u'ij van de IVildeJagt en Vrijschutters ontslagen,
of men hoort nu in Frankrijk en in de aan dat Rijk
grenzende landen, in alle steden en dorpen, niets anders
langs straten en wegen klinken dan Maagdetikrans
(JungfernKranzj en Jagerkoor Jaeger.Chor.j
De Ontsteking*'. Tbtorie van MarcusT die zuiver
wetenschappelijk en zi o geheel zonder ophef in haar
Vaderland ontstond, heeft in Fr.inkryk in Broitssafs
stelsel de meest mogelijk geruchtmakende uitbreiding
bekomen, en het schijnt dat ook de leer van Hahne-
manwelke in Diiitschland bekend staat onder den
naam van HomÖopathiealdaar mede ruimen ingang,
na-praters en na-apers zal gaan verkrijgen. Maar even
wel van alle voorwerpen, die tot het meer wetenschap
pelijk behoorende, als nieuwighedèn van den dig schit
teren, en die in Duitschland hunnéd loopkring reeds
gerekend worden volbragt te hebben, schijnt er geen
te zijn dat een even diepen en blijvenden indruk bij de
Franschen gemaakt heeft, dan de leer van het dierlijk
Magnetismus
Bekend is het, hoe tegen het einde der vorige eeuw
deze leer, door Mesmer zeiven tot hen overgebragc,
reeds toen al dadelijk zich vele aanhangers verworven
had, maar hoe ook, nadat eene Commissie van grondig
onderzoekende mannen zich tegen dezelve verklaard
had, deze geheele zaak even spoedig schier verdween
a!s zij opgekomen was. Nu, daar hec. Magnétimusi,
ruim een dozijn jaren geleden, in Duitschland het hoofd
weder moedig omhoog was begonnen te heffendoch
hetzelve aldaar ook al spoedig weder tamelijk heeft
laten hangen, heeft het, wonderlijk genoeg, van nieuws
grooten wasdom in Parys bekomen. Magnetische ge
nezingen worden thans aldaar bij menigte ondernomen,
alle de soorten en trappen dezer kuur in de bijzonder
heden en in het algemeen door partikuliere personen
en in eenige daartoe bepaaldelijk opgengie gezelschap
pen of vereenigingennaauwkeurig beproefd j met geest,
drift daarvan de resultaten verkondigd, en met den
levendigsien ijver, ja zelfs met hartstogc de twijfelaars
en tegensprekers bescreden.
Deze aangelegenheid heeft aldaar zulk een gewigcig
voorkomen gekregen, dat zelfs de Koninklijke Veree.
niging der Geneesheeren, (U Academie de Mé de cine
zich genoopt vond om een bijzonder Cómmitté te be
noemen, hetwelk zich bepaaldelijk mee hec onderzoek
dezer zaak moest bezig houden.
De bevindingen van die Cómmitté zijn nög niet pu
bliek gemaakt, maar er is reeds een werk iti hec lichi
gekomenj waarvan de strekking is om invloed te be
komen op de beraadslagingen van dac Cómmitté, en
deszelfs uitspraak als het ware voor te bereiden. Het
werk is aldus betiteld:
Exposé par ordre alphabetique des cures operées en
Francepar le Magnetisme animal, depuis Mesmer
jusqidd nos jours (17741826),* ouvrage oü Ton U réUni
les attestations de plus de 200 Médseinstant Magneti-
seurs que thnoinsou guêris par le Magnetisme; suivi
d'tin Catalogue complet des ouvrages Fr an g aisqui ont
ètè publié poursurou contre le Magnetismep<v
M. S.Vim des membres fondateurs de la Société dl
Magnetisme de faris Met dit Mottoi Un seul fail
ppsitify qui demontrerait évidemmènt Vexistence d*m
agent exterieurdétruirait tous les faits négatifs,
constatent settlement sa non-actionet bulancerait ceut
qui assignent tout a f imagination." JussieuRapport
de. Fun des. Commissairesin 4to. p. 21. in 8vo. p. 31.)
Die werk is uicgetcomea xij J, c_r. uemuluiprtineu
Libraire it Paris. Twee dikke deelen in 8vo.
De schrijvereen hartscogtelijk en onvoorwaardeliji
lofredenaar van hec dierlijk Magnetismus, vernaaic
zijne inleidingdat hij van de geneeskunst Zijne stud i
nooit gemaaktmaar eene reeks van jaren geleden do r
verdriet, ontberingen et surtout par ce funeste tribui
que tant de jeunes gens paient aux erreurs de leur agrt
in eene aanmerkelijke lichaamsverzwakking die met be.
naauwdheid op de borst gepaard ging, vervallen was,
en hoe hem destijds een toeval tot den beroemden Map
netiseur Puységur gebragten deze hem door zijne be.
handeling genezen had. Après avoir rècouvré la sant!
d'une maniire si prompte et si inespéréebegon hij zi
zelf bezig te houden om Magnetische genezingen au
anderen te beproeven en beleefde daarbij insgelijks dt
wonderbaarlijkste uitkomstenvoornamelijk bij Damei
die zwak op de zenuwen waren. Hierop bevlijti^
hjj zich om alle schriften welke over deze uitvinding
van Frankrijk verschenen waren meester te worden,
De resultaten zijner beoefening van die schriften,
worden in deze twee dikke boekdeelen medegedeeld, et
op bl. XL van hec eerste deelkondigt hij aan dat
zijn geest nog al weder van een gelijksoortig werk
in 4C0. zwanger gaat.
In deze twee boekdeelen vindt men niet anders dn
ziekten-gesehiedenissen in eene alphabetische orde ge.
rangschikt, zoo als Abcès dans la tèteMaux de yeus,
waaroij aangeceekend staat dat de genezing door Mop
netisme immédiatarbre magnctisi of Baquet geschiedt is
Het is zoo wac een uitgeschreven leerboek van Franschl
Pathologie of ziekrenkunde en achter iedere ziekte,
wordt dan een breedsprakig verhaal van miraculeus
Magnetische genezing gevoegd van alle in- en uitwenditt
kwalen scabiesplica polonica haemorrhoïdes polyp,
nanus*. Kortom, beenbreuken, vergiftigingen, ut'
vruchtbaarheden, en wat daar tegen over staat, nietsi
vergeten. De schrijver schijnt een hoogst ligtgeloovij
mensch te zijn: geen verhaal, hoe vreemd, of zici
zeiven tegensprekend het ook luiden mogeverwet
bij hem de allergeringste twijfeling: alles is voor hen
een overwinnend wapen, waarmede hij de heilloozeo»,
geloovigen aan de leer van het Magnetismus zegetijk
meent te kunnen bescrjjdeu; en bjj herhaling verklaart
hjj verre boven hec spottend lagchen' der twijfelaati
verheven te zijn.
Het Dierlijk Magnetismus is uit een Phijsiologisti
gezigtspunc zeker een veelbeduidend verschijnsel,
het zoude vermetel zijn aan de zoo eigenaartige en vit
zoo vele en achtingwaardige kanten bevescigde verze
keringen, betreffende een in deszelfs diepste diept*
aangetast organismus, aile wezenlijkheid of gewigt tt
ontzeggen. (Men zoude hec gewigt kunnen erkennen
zonder daarom de wezenlijkheid toe te stemmen.) Gea
denkend Geneesheer, (zegt een der grootste Geneei*
Het vervolg op den kant van deze biadz.