J
te ra ra
ra ra
ra
3s
=-~"°
fc ra ro qo ,a
ra
J^pT
cp
r. O 'J U fj
o 3 aq 9 3 .r. 2 3 3 n:
O £3
"3--
B- s;
o 0,0
b
rj 3 -i
i a n
pa
P3"* 2 a
trc,' ^Crq
{2 ra ra.
■K°f
"•2." 3
J
en fca _j
ra re
>2 .HS-"
3 I
S a CO
a.
"S-tr
Poj ffi
c"
a
tn
S-aP
S o
r
5
3 1 o
p p
n> C
*-* -«
O- fl> to
o a
v* p*
5 - 3 £X
S* «X. (_4
23 BSO
2° I
pa O r*
a 3 O -
5 t>
3=1* S
gt£i-,a
2? i- S n
to c rn cr
n -i •-»
3 I 5'
*3: cd 5"
5T CL.a s
Q t
ra - t=( M ra
U 3 S -J
w O ra
g 3 o 2
g."5aaa.
to - _o
*T a-ffi"
s B .-, n o
„^S*—.53'
o?' res
ra aq oo *5 pr*
3 1=33 5 I S
3 PT H-» ra
l.iHrrntl,n*
J. FV' <-g
H rwg
>•^1 f OofS
o-<3
"o c -
0 ra pa ra j? c
3 a a 2 41 2 .- »T«
rS - a- - - a
fIs-wl;p^
t-3 enjs MWW
n. 5 o o
3 xSï S5
P3
H
q
p=i§
M a*
Pa
r—CO
p a.
15 H
a??wso!?-«r
o
O0' M CTQ <Aq
r5 S- n
»Tr1 „OQ,
?^oMP-a:|.n' g
2MO
O
o>s
5T g
ra M
g'-
^5* '-U
-> Q
-1
O
N *0
c*o o
rr- 3 n>
O
3
na
r?sil3ft?.3
g--?-!? 1:5?
r n P ^2.
OtO' TO TC
-■ 3
na
"L" 5 icS a.
—,-» rr-1*
i a
.2:0
-
p^-
L'rr
ra Ir
I 91 I» <-> pa v
a ro r1 1 c
ta r—i 2-^ S n
;>|P|S S p;
"=_sC'-"
ti. èrt^
to' - f»
3^3
.r^z
?gf
<3 ?r to 3
-1
a
0 r=
ca 3 2
tri K
S 5^S
en
>0 p-o^
3 r1
Ccn
00
?-
3 3 c
sr
n> 3 3 a
llnS 3 1
B 2, 3 to (5 »3
g" 2 ra rt> 2 E g
er
3 5 S-
5 0q O
ro m 3*
a o 3
5' g-B
?"S
a 2 er
S- 5,"" o
s:
TO ^S-g-b
o ra
■s|"s=04
Bl-aOvS
3 2.' s*
P?.1? SS-&W pa
S-S a:S g<« ig.=
<S;5° 2!" 5'2 0 2.
a> O 2. ^-75 n> crq
c«-- w^cgfDg.^c^
3*n 3 n Ht" rr;
a e-w ?5=.a"; 3
=1
w n-S1^ S 3
f f'cS 1
3 - 3=:§^pd
J— JO »o
S 5 2 S
a «»'«i
2.
-Ta
"o9gs>"
p o
C2.^J On)
O oq O i
J® CD
0 2-
n a Q- «3
ji. na a. to
on 3 3
O 3
g 7)
ra 3 crq a
•a S Is
J2 ra o co
*5 *3 -
ra ra 3
a a s3
ivi -1 10 -1
ra S cq ra *0
3 W {Lg 3 2 S 3
UU 3- Ï2
rara^OMNra,^ ^-
3 r O tq ra <pa
-» rr j-j a»? U 2
CO O*-
3
a
g-arr o5
S.8„_|SÜ.
S 5T* r,
rara c-O
^3 s 5 3 S mQ'
0-1
-if'curara^^ rajrj
irn 3 ^.m.i
ra 3 3 ^W.
3- o RÖ.'
§?3SrB|-«
??sa5S*s-i-
S «Br
45 o 3
M orag
c H n- K
ra «a •-" es ja ra
3o2
O ra
"C
a 3
tra a
S 5' J3
o aW O
tt 5 ry
"o ra
a ra
3=>PSi
n =s> 'Sb
i; E w O-W »-i ra
rï na 3 »-i ra r*s r-<
e." 5'„ 2.3 w-
üi,S«52.S
gï-r
'jj o g" 5.
3 O
r9
P^ra
<—i - c
2 ra ^2
3 aa 3 Oq
TO B O
ra «2.
- ra 51
crq
1
3 3 o
ra —3
f;Vp
Fn
|p5§
|g-3
?r rs
I 5'
3 er-
2.-j
ra Cl. ca
a ra a
p x. «q a
ra sa *T3
j SI 3 O
eLja"
2 O O
3
ra O
?3t
so
s
srS
ra a
*3 5
o§
O4 "S
O- g
en 3
ra t—
3 r-t
rg'g1
na ft w
9-2 R
O-O
iu ra 1-, a r-t 5— ra
>a«<^Bgrag:3.
Iss^gl I"5"
5 3.^)» 3 S -
era
O ,-3 8
en 2 f? 5
- n a g«j
ss'^s» 3§
r 5 -,g - a-
- t> sa
-• 3 ra to
>S g 2/S
s 50™ g O <n
S?2go>-3o. «P
n 2 J H 3 S 3 Öj
3 H. 5'- w H.m
^Kjg|n.> o.|
SS.™S-g £3
£^2.3: "°i
gJ^-^gSp fi-
O _r. O
s^g'Sgr -I
•-t ra cj Li «i
S-gN^^a S»
sssSgs- e-2:
u 1 ra»»
den stellentocli minder onbaatzuchtig -, uit hoofde dat
w(j door de wetten en de geheele letterkunde der
Grieken en Romeinen in zoo veelvuldige betrekkingen
met hen staan. Ten aanzien van Knrthago heeft dit alles
geene plaats, het is een indezen zin volkomen onbaat
zuchtig belang, en toch is hetzelve algemeen, en blijft
steeds dezelve levendigheid behouden. Reeds de jonge
knaap, hoe veel men hem ook Seipio -aan prijsthoudt
het echter met Hannibal), en ook de rijpheid van den
mannelijken leeftijd brengt daarin weinig verandering te
weeg. Ongetwijfeld zijn het in eenen hoogen graad de
bijzondere groote karakterswelke deze deelneming op
wekken. Maar het blijft niet te min waar dat het toch
het geheele van dien Staatzijne grootheid en zijne
lotgevallen is, welke dit voornamelijk te weeg brengen.
Het was een waarlijk tragisch karakter, hetwelk in
de geschiedenis dezer Republiekeven als in die der
bijzondere personender groote merkwaardige ïnen-
schen boven alles uitkomt en het heerscheud kenmerk
uitmaakt, en zich geenszins maar alleen in de wijze
waarop deze Staat ten ondergegaan iszich ver
toont. ,Ook de geografische ligging van Karthagoaan
den rand van het ondoorzochce werelddeelja zelfs het
half duistere dat op hare geschiedenis rust, vermeerde,
ren het belangwekkende vnn alles wat daar mede in
verband staat. Eene geschiedenis van Karthago kan niet
meer bevatten dan, wac de geschiedschrijvers ons van
dezelve hebben gelieven te vertellenen dit is meestal
zeer eenzijdig. Zeer gaarn zouden wij hun een goed
gedeelte hunner krijgsverhalen willen schenken, wanneer
wij ons tot dien prijs eene meer naauwkeurige beschrij
ving der inwendige betrekkingen, regering en admini
stratie van Karthago konden vérschaiFenMaar zoo lang
•als er niet eens hier of daar uit een Palimpsest af Codex
rescriptus dat gedeelte v'an Aristotelcs uit zijn werk over
de Staatsregelingen, hetwelk over Karthago handelde,
wederom gevouden wordtmoet men zich tevrede
houden met datgene, wat de voorhanden zijnde bron
nen ons opleveren. En ook zelfs met' deze bouwstof
fen is nog wel een eerekroon te verwerven, voor zoo
veel dezelve met kritiek gebezigd worden; en die is
dan ook de maatstaf waarna vooral een onlang in Duitsch-
land uitgekomen werk dient beoordeeld te worden, een
werk hetwelk Karthago ten onderwerp heeft, en over
hetwelk de Hoogleeraar Hecrcn openlijk een aller
gunstigst oordeel uitgesproken heeft. De titel is: \Gc-
schichte der Carthager, nach den Qucllen bearbeitei, von
Doctor Wilhelm BötticherBerlin 1827, 486^^., 8V0,
mit cincr Korte.
Doctor Bötticher, die eerste onderwijzer (obcrlchrer)
aan het-Gymnasium te Berlijn is, heeft zijne geschie
denis in drie tijdvakken afgedeeld; de eerste van den
oorsprong der stad, tot op den aanvang van den oor
log met Syracuse, 480 jaren voor Christus; de tweede
tot op het begin der oorlogen met Rome, 264, en de
derde tot op den ondergang van Karthago, 146 jaren
vóór Christus. Uit de eerste periode hebben wij, ge
lijk bekend is, de korte berigten bij Justinus afgere
kend, dus geene doorloopende geschiedenis. Doctor
Bötticher heeft derhalve zeer doelmatig, eene beschrij
ving van dien staat op het voetspoor van Heeren zanm-
gesteld. Men heeft hier enkele punten, over welke
men niets anders dan gissingen geven kanzoo als bij
voorbeeld, de betrekking in welke de Gerusia tot den
geheelen Senaat stond, dePentarchien en andere meer,
weshalve wij ons hierbij niet ophouden. Met betrek
king tot den handel op de binnenlandenzoekt ook
Doctor Bötticher het verste bij Herodotus bekende volk
der Atlanten, in het tegenwoordige Bilma, waardoor
alles in zijn natuurlijk licht gesteld wordt. Nog heden
is Bilma het gewoonlijk uiterste doel der reizen van
de inwoners van Fez, omdat daar de plaats voor de
ruilingen is met de Caravanen, die uit Sudan komen;
die naar deze plaats henen trekken moetenom zont te
halen, (jaarlijks ongeveer 30,000 kameel-lasten) het
welk zij naderbij niet vinden kunnen. Het is dan geen
wonder dat Herodotus van zijne Garamanten geene be
rigten over verder afgelegen plaatzen inzamelen kon.
Ook de ontdekkings-reis der Nasomonen tot aan Jaliba
verliest nu al het wonderbarewaarom men aan dezelve
geloof heeft willen ontzeggen. In de vier hoofd-god-"
heden der Karthagers, de Baal, de Astarte, den Aescu-
laap en Poseidonzoo ais de Grieken den laatsten
uoemdenen die dus door de Romeinen Vulcanus ge
doemd wordt, meent de schrijver, de vier Elementen
te erkennen; waarover het oorJcel aan de Mytholo
moge verbleven zijn. In dé behandeling van den si
der beschaving en Iieerschende volksbegrippen bij
Karthagers, is een gewigng punt overgeslagennamt
hunne vaderlandsliefde of Pacriocismus, waarvan zooi
luisterrijke blijken bekend zijn en die hen niet zei
tót vrijwillige opoffering voor hun Vaderland aansnooi
De geschiedenis van Karthago uit het tweede en dc
tijdvak is helaas 1 gelijk men weetschier uitsluiti
krijgsgeschiedenis. De Schrijver heeft dit deel van
werk met groote naauwkeurigheid en vlijtig gebr
der bronnen welke steeds aangewezen worden heb
deld. Tot d e bronnen behoort wel voorname!
Zonaras, die gelijk men weet zijne berigten meerende
uit de verlorene boeken van Dio geput heeft; uit ws
ke wij nu de Excerpten bekomen hebben. Meest 0;
merkenswnardig is datgenewac ons van de ontwikt'
üng der inwendige betrekkingen van Karthago gezej
wordt. Het ontstaan der volksparcij tegen den Sent;
door den twist tusschen Hanno en Hamilcar, wnhrtii:
zooveel wij oordeelen kunnen, de inwendige lotgevalij
der Republiek zich grootendeels ontwikkeld hebben. Bj
alles heeft Doctor Bötticher zeer goed gevat, en
veel duidelijkheid beschreven. De hervormingenwelq
Hannibal na den afloop des tweeden punischen krik
als l'raetor in het staatsbestuur doordreef, worden hij
rit Livius verhaald. Doctor Bötticher neemt Pree,
hier voor Sufetus. Het ware te wenschen, dat men j
betrekking van den Overheids - persoondie naari
Ronieinscbe wijze Quaestor genaamd wordt bij de scM
vers, tot de orde der reglers duidelijker kon maka
Heeren verstaat door die orde het centumviraata
houdt dit voor gelijksoortig met de Gerusia; ma
niet met het kollegie der honderden en vier manna,
Ten minste laat zich dit verklarenvooral wanaej
men de Pentarchien ais eene soort van Comiaittés
dezelve» voor bepaalde punten van bestuur aanneemt
Dat Hannibal'rêteds vóór zijne vlugt uit Karthag»,
met Antiochien in verbindter.is gestaan hebbe, kan iiit
wel in twijfel getrokken worden; en in zoo verre zot
bet gedrag van Rome's Senaat jegens hem verschoot,
baar zijn. De laatste lotgevallen en de ondergang va
den Staat zijn tnet de meest mogelijke naauwkeurighciJ,
en die belangwekking geschrevendie wc( niet ligt
iemand daaraan ontzeggen zal. Op de bijgevoegde kun
is deels dié van Show herdruktm jnr toch ook is nan
de nieuwste aanwijzingen van Estriip beproefd, om eeni
meer juistó teelten mg van het lokaal te geven, diegcwil
veel voor'zich schijnt te hebben, maar die uit hoofdi
van de onvolledige bronnenuit welke onze kemiii
hieromtrent moet gepuc worden, nooit tot volkomen
zekerheid kan gebragt worden.
A"
L
7. E F. r T IJ D I N G.
Sedert onze laatste zijn in Tessel binnengekomen
K. H. Ruyl, de 3 Gebroeders, van Suriname, Grey,
van Londen, 11. C. de Jónge, van Nerva, ij. E. de
Jonge, van Memel, H. A. Jonker en I'. C. l'iebes,
van Koningsbergen, P. Ryiatid, van Bergen.
In hec Vlie binnengekomen, J. Mauldon en W. Cou
sins van Londen, D. L. Kuiper, van Nerva, J. G.
Het vervolg op den kant van deze blad-z.
1'RlJi-COURANT der EFFECTEN,
Amsterdam den lyjen Junij 1828.
Holland Werkelijke Schuld a§ pCt. f 53a
Rest. Uitgestelde dito
Kans - Biljetten- 18J
Stellen van uicgeloten dito -
Amortisatie - Sijndie. 4) pCt. - 98
Domein Losrenten
Handel -Maatschappij
Frankrijk, Inschrijving Grootb.
Djito op dito
Rusland bij Hope en Cotr.p.
Ins. op 't Grootb.
Pruissen Obl. Neg. Londen
dito in Londen van
Spanje, Obl. bij HopecnComp.
Oostenr., Obl. bij 'Golleh Comp.
dito
Certificaten
Neg. Mecaliek
Dito Bank-Actien
f. t
22
23'
4§
- "7|
5
JJ
-
3
>9
- 7'i
5
9>
- P9.f
6
39
- 5*4
5
99
- 108J
1822
- ioSi
511 PCt.
5 -
2.1
5
99
- 7b
4
99
- 63
ul
39
- 42§
5
99
QOl
ÖUj
v 1
- 1260
3 5451
a
a 98I
945
SK
7 >3
100
53
109]
109J
22
Pi
a 7b»
a <S3i
3 43
3 88J
a 1270
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der STAD LEYDEN zijn van meening op Maandag den 23 Junij
1828, des voormiddags ten eif ure, AAN TE BESTEDEN
1°. Het besteigeren, opverwen en repareren van de Toren bij de Kérk aan de Ruiae.
2°. De vernieuwing van eenige gemetselde Wallen.
3°. De vernieuwing van de Brug over de Cingeigracht voor de riecrenpoort.
4°. Eenige vernieuwingen en reparatien aan sommige der Cazerne - gebouwen en Stallen.
50. Eenige afsluitingen en andere voorzieningen aan de Begraafplaatsen hier ter Stedebenevens hec daarbij
bouwen van een Gravenmakers - woning.
Wafrvan de Bestekken dagelijks (uitgezonderd de Zon- en Feestdagen) van des morgens 10 tot des namiddags
4 ure, ter lezing liggen bij den Stads Architect, die ook de noodige opheldering en aanwijzing zal geven.
OPROEPING van CREDITEUREN.
Alle degenen die iets te vorderen hebben van, of verschuldigd zijn aan den vacanten Boedel van JACOBUS
VAN RYN in leven Timmerman, gewoond hebbende te Leyden en aldaar op den 3 Jnlij 1827 overleden; gelieve
daarvan opgave of betaling te doen vóór of op den 1. Juljj 1S28aan den Oiidergeteekeudeti Curator in voorschreven
Boedelte Leyden op het RapenburgWijk 1 N°. 247.
A. B. B A R K E Y, N. Z.
Ten Kantore van NEHEMIA NATHANS opdenNienwen Rijn te Leyden zijn nog te bekomen voor de Tweede
Klasse der 140140 Kon. Ned. LOTERIJ, waarvan de Trekking geschied op aanstaande Zaturdag, Heele en
Gedeelten van LOTEN in Koop, alsmede voor alle Klasse doorgefourneerd, volgens Conditie.
Bij den Boekhandelaar C. C. van der IlOE K te Leyden, 'is dezer dagen uitgekomen:
I. BEAUSAR, de Ilias van Homerus tot model voor den Redenaar, één Deel 8vó1. 50.
II. HUMBERT de SUPERVILLE Essai sur les signes inconditionnels dans Part. \e. et te. livraison,
in folioavec Atlas- 7. 20.
NB. Dit belangrijk Werk zal in zeven afleveringen compleet zijn.
III. NAAMLIJST der GeborenenGetrouwdenen Overledenenbinnen Leyden, in de maand Mei I. I. - o. 25.
Ook wordt bij denzelve gedebiteerd:
LUDER Proeve eener oordeelkundige Geschiedenis van de bij gevaccineerden waargeuomene Kinderziek
tevertaald en met een Aanhangsel vermeerderd door J. de IjRAAUW, Med. Dr. te Woerden, 1 Deel, 8vo. - 2. 90.
AANHANGSEL op hec grondig Onderwiis in het Italiaansch Boekhouden van H. DESAGULIER 8vo. - 1. 25.
GUIDE ou description historique de la Kille de Lcidcavec un Plan, en Canon- 1. 90.
Te Leijden bij ce Wed. ANTHONY pb KLOPPER en ZOON, op de Breedestraat.
