vootged"gen om <*e overeenstemming te herstellen welke
tusschen de Staatkundige wet en de Burgerlijke wet be--
staan moet, en oin liet vaderlijk erfgoed der familien te
bewaren zonder evenwel de vrijheid te beperken van
over zijne goéderen te beschikken.
„.Het behoud "der familien brengt mét zich enwaar-
borgdde staatkundige vastheid welkede eerste behoefte
der Staten is, en het vooral is voor Frankrijk, na zoo
vele wisselvalligheden.
Gij zult, Mijne Hecren, mij behulpzaam zijn om
<je bedoelingen te vervullen welke ik overlegd heb
cn om meer en meer het geluk der volken te verze
keren, welke de Voorzienigheid aan mijne zorgen heeft
betrouwd. Gij zult even weinig als ik aangedaan zijn
door die onbezonnen bekommeringen waarmede nog
eenige gemoederen vervuld zijn in weerwil van de
veiligheid welke wij genieten.
Deze veiligheid zal niet gestoord worden, Mijne
Heeren weest verzekerd dat ik met eene gelijke zorg
vuldigheid waken 2al voor alle de belangen van den
Staaten dat ik zal weten in overeenstemming te brengen
wat de uitoefening der wettige vrijheden, de handha
ving der orde en de fnuiking der losbandigheid vorderen."
Deze aanspraak werd door een levendig gejuich be
antwoord. Den volgenden dag hebben de Afgevaardig
den hunne werkzaamheden aangevangenonder voor
zitting van den Heer C'nilhaud de la Rigaudie, den
oudsten in jaren, met het maken van eene nominatie
van vijf Kandidaten tot het voorzitterschap.
De Fransche dagbladen van den 2 Februarij hebben
weinig nieuws van belang aangebragt; de kamer der
Pairs en die der Afgevaardigden hadden zich dén vori-
gen dag alleen bezig gehouden met de organisatie der
onderscheidene bureaux. De 5 pCts. stonden den
2den dezer op 99 ft. 55 c. en de 3 pCts. op 67 fr.;
de Bank-Actien waren 2045 francs.
In de zitting van de Tweede Kamer der Staten-Ge-
neraal. van Donderdag zijn ingekomen eene Koninklijke
boodschap, ten geleide van een ontwerp van wet ter
nadere regeling der grensscheiding tusschen de provin
ciën Limburg en Luik; alsmede onderscheidene ver
zoekschriften onder anderen een van de Heeren Pauïus
en Vreede c. s. fabrijkanten te Tilburg, screkkende ter
wederlegging der grondendoor kooplieden van Am
sterdam. en Rotterdam aangevoerd, tegen de concept-
wet, waarbij eenige veranderingen in het tarief van
regten op den in-, uit- en doorvoer worden voorge
dragen. Na de gewoone maandelijksche vernieuwing
der afdeelingen werd de zitting tot aanstaanden Dings-
dag den 7dea dezer, des namiddags ten een ure gead-
journeerd.
MENGELINGEN.
B IJ HET
JAARFEEST
DER
STICHTING
VAN
L E T D E N S HOOGESCHOOL.
De dag, waarop de stichting van Leydens Hoogeschool
verjaardzal weldra weder aanlichtenen met dien
dag zullen zich alle de herinneringen voor den geest
vernieuwen, welke aan de geboorte, opkomst en bloei
en ook aan de jongste viering van liet twee honderd
vijftigjarig bestaan dezer Universiteit, die in het verleden
jaar zoo luisterrijk volbragt is gewordendoen herden
ken. Met geestdrift werd die dag te gemoet gezien;
met dankbaarheid tevredenheid en met eene niet onge
paste zelfsvoldoening, mogen wij op denzelven terug
zienen met een hoopvol uitzigt den nieuwen jaardag
ook thans wederom inwachten.
Met regt heeft de steller van de korte geschiedenis der
Leydsche Hoogeschool van Decemb. 1824 tot Decemb. 1825,
in den smaakvollen Studenten Almanak die dit jaar bij
de Heeren L. Herdingh en Zoon is uitgekomengefcegd
dat, zoo er ooit eene echt vaderlandsche instelling was,
die algemeen belang moest inboezemen voorzeker dit
de oprigting was eener Hoogeschoolwier oorsprong
reeds geadeld was door de voortreffelijkheid van hare
stichters en de deugd dergenen die zich haar hadden
waardig gemaaktdiegedurende derdehalve eeuw
tot eenen zetel gestrekt had van kunsten en wetenschap
pen van waar de Goddelijke stralen van verlichting
en beschaving over geheel de geleerde wereld bij voo. t-
during waren verspreid. Ja voorzekerde historische
herinneringen aan de gebeurenissen, welke deze Hooge
school hebben doen geboren wordendragen buitenge
meen veel bij, om hare wieg als niet eenen onverwelk-
bren straalkransdien Godsdienst, Vrijheid en Vaderland
haar gegeven hebbendoor alle tijden henen en tot
bij de laatste nakomelingschap te doen blinken. Maar
die straalkrans zoude verbleekenzijn luister zoude
tanen, zijn licht bezwijken, wanneer de beginselen,
waardoor dezelve is voortgebragtimmer konden op
houden die levendigmakende kracht te verspreiden,
■welke geheel haar wezen bezielen moet. Edoch, en
hierin is het hoopvol uitzigt ook op den aanstaanden
feestdag gelegen, die Godsdienstige "vrijheid- en vader
landlievende gee6t, welke de stichters der Hoogeschool
bezieldeis in de harten der nakomelingen niet verstor
ven. De Leydsche Hoogeschool is te edel, dan dat
Zij zich met den historischen adel haresmorsprongs zoude
vergenoegen. Neen, elk geslacht moet nieuwen roem
bij den wel verworven roem dér vaderen toevoegen, en
zorgen dat hij steeds bjj vernieuwing in frissche jeugdige
luister blijve prjjken. Geen bijgeloof zal hier dan de
plaats van Godsdienst vervangenen de liefde voor
vrijheid en vaderlanddie zich in liet verheven denk
beeld van liefde en eerbied voor den besten Koning
vereenigd uitspreekt, zr.l nimmer ontaarden
Het zwarte vaan, door domheid, bijgeloof en despo-
tismus elders opgestoken, zal nooit met goed gevolg op
Leydens Burg ontrold worden. Hier is de Tempel van
waarheid, van deugd en schoonheid], hier de zetel van
ware verlichting, hier is het noou geschonden heiligdom
van Minerva, naast de gewijde woonplaats der Zang
godinnen gebouwdcn Waar die vereenigd zijn daar
bevindt zich het ontnar voor altijd gevestigd, op het
welk, -even sis in den tempel der Wijsheids-Godinté
Af dat onuitijlnschbaar vuur ontstoken is, hetwelk
geen ander voedsel aanneemtdan hetwelk door handen
aan harén dienst gewijd, geheiligd, aangebragt wordt.
Die handen zullen te l.es den echter nooit te vergeefs
gezocht wordenop handen toch door weldoen geheiligd
kan Leydens Jongelingschap boogen, zonder te moeten vre
zen dat ongelukkigen haar wegens een onverhoord ge
bleven hulpgeroep, of ten halve verleend ten halve terug
gehouden onderstand, zullen afwijzen of beschuldigeni
Voorwaar het is zóó, alle verstandsoefenipgalle
inspanning van den geestmóet tot dat eene groote
hoofddoel gebragt worden, wel te doenDit is de beste-,
de eenige onvergankelijke vrucht van al ons streven,
de eenige die den mensch blijvend vereerd. Het woord
door Cicero gesproken toen hij Ligarius bij C.esar met
eenen moed verdedigde die in onze tijden schaars ge
vonden is, het schoone woord dat de stervelingen door
niets nader aan de Godheid komen dan door aan hunne
natuurgenooten wel te doen, dit woord heeft weerklank
gevonden in de harten van de studerende Jeugd in
Minerva's Tempelkoor te Leyden. Het bewijs daarvoor
is niet ver te zoeken., bij de blij ten dier immer werk
zame menschenliefde en zucht voor het vaderland
welke elders gegeven zijn hebben immers de leden der
Leydsche Commissie voor den watersnood van 1825,
er een te voegen gehad, allezinS der vermelding waardig,
eene vermelding welke gevonden wordt 111 de Leydsche
Courant van Maandag 30 .lanuarijalwaar men zien kan
tot weike nieuwe opoffering voor de noodlijdenden de
Leydsche Jongelingschap wederom besloten heeft. Het
is misschien niet onbelangrijk om bij deze edele-daad
eenigermate in de bijzonderheden stil te staan. Reeds
lang was door de Heeren Studenten een ontwerp ge
vormd om het saldo hunner kas, ten bedrage van 773. 60
tot een' of ander geoorloofd vermaak te bezigen niemand
zoude hierop iets hebben kunnen aanmerken want ook
door den strengsteu Zedenregter zonde hieraan niets
berispelijks kunnen gevonden worden. Doch ook de
overweging dat er nog noodlijdenden zijn die hulp
en vertroosting uit deze penningen kunnen genieten
heeft alle andere bedenkingen overwonnen enzoo heeft
men bij H. H. Studenten besloten, om bij de door hen
reeds gefourneerde ƒ2730 nog weder eene som van
773. 60 te voegen tot onderstand van lijdende natuur
genooten. Deze daad is hoogst lofwaardig, of-geené da-d
ter wereld is roemwaardig; maarzij is het, en tehneer
naar mate het oogsten van roem minder daarbij bedoeld
werd. Zulke handelingen zetten het zegel op het voor
beeldig goed gedrag der studerende Jongelingschap aab
ons Lugduno Batavumzij is om die reden dubbel
waardigdat men daarvan bjj deze gelegenheid met een
enkel woord gewag make.
Eene Hoogeschool, alwaar eene goede geest heescht,
alwaar een onbekrompen onderwijs gegeven wordtmaar
alwaar ook de Jeugd een levendig begrip heeft dat bet
pligt is om van dit onderwijs vlijtig gebruik te maken,
is eene voor het algemeen welzijnvoor de ouders die
hunne kinderen derwaarts gezonden hebben om te stude
ren, en niet om zich met andere zaken onledig te hóu
den, en eenmaal voor de nakomelingschap die dan de
vruchten zal inoogsten van het goede zaad dat nu uit
gestrooid wordt zulk eene Hoogeschoolzeggen wij,
is in het oog van alie wijzen en weidenkenden eene
hoogstbelangrijke instelling. Zij leve, zij bloeije
dit is oiize wensch I
O
'5
/ca
N
B
I— o
N
G O- l_
«■e 0 g
G S5
M
tj) 9 S
s f, «y r-
0 ho
SjSo
o <L> o
C C
G fcto <U
•E g S g
O 2' O
"O C»
.m g
g
s -g
re .5 x:
It CJ
ka SD CJ
bD -O
o .£"72 r<
•e 5
t ST:
-c r"
9 O
cv U. <L>
li t.
0 aj Jzf Cj
AA. CJ f -G
G 0
C
2
(2 MQ.C
«-SÜ J
Pe i
1 005
r, ■- »-
a
&0o
"a O
"O G -G co
-6 - Jr. iH
.G c oj
B .5 c
o 1)
's li0-0
8-1 G 1
o "e <y c *S
•r fj u. g
co "N
^3 n O
1
1
ÏS
S Sö'gK
tai<o
o 4»
.§.^#0
5 'zj *5
"I g 2 g-g
Q- tl a. r;
CJ O -Ö
G J CJC
Oo O
G o Q
GvG
v "O a>
S3 a*.
u*
<3>
ja SE
G "G
CJ D -1
iSS
i c «u
|g.«
i a a g"S
3 a 5 S
E 0
- o <i> «-i
u O W EP-Si
Zd-o Z rt Pa
o bo
o c .5
N (Ui OTi
cj o o S5
£*2 a S S05
05 p
5 o -S
-o N -G S
•C; 2 X w -
G O "O CJ N
0 tij
o fc V.
im 4)
2
G E
O "O
cj "S CJ 7? r* -*"
e c o
N 'a - »-
c h g g s
>g!nSUJë§^S:B2
G co •-»-• 1-> Qj cs n, b/5 <U 3 rT G
n«<5>Êo S 3 S1-- -Si ï3
P bCr U Cji'C G U"0 -P
G W G N - CJ
o-gC-o c-s a gO-ïï a
- o t, 5J O (5 3 ai -P*
c .S S o o "S 5 g «j
CJ - r O "O O CO G
g 2 u ^--a-2
•-= r^coUw ïi-G-G S
o N a - r m c a
c Sfo <L§ g S S
"s cicl"A
s c §-°! A-g J 0-s >0 s,
tÉ 0
<U (j
Jj-^O 0 S
J-J j] CJ O n t
1 !-■- ss s-ü-g
N)
S5 -vj s; *r] »"rj o ii
•5-S Sa g-S o Ü-2^-3
I" n§ c l S BS
u 3 S o SF E th"23 K
•«laëagb: "O SJ S -o
J §-S~ S-S-C
tv vji 3E..t« g 5 S3
J hgE«,? v£ji;o
tjai j- aj-i S t,
cj r. e*Ti
J E S U I T E N.
Vervolg van Maandag 30 Januari} I. I., N7. 13.
Het onderwerp, in ons vorige Mengelwerk Begonnen
wederom opvactende hetwelk wij in de HdeParagraaf
over het Bestuur der Orde, afgebroken hadden, vinden
wij ons nu tot den derden rang der Jesuiten genaderd
die verre weg boven de reeds genoemden verbeven is
te weten: dien der Professiedie nog door eene vierde
gelofte, geheel en al uitsluitend aan den Paus gewijd,
gebonden zijn. Het formulier daarvan is bekend als
Formula quarti roti ab Ignatio Papac obiata. Ten ge
volge daar van zijn zijen noemen zich het ziel-oog
van den Pausen de handen die voor den Heiligen
Vader alles ten uitvoer brengen weshalve er meer
dan twee honderd van dien rang te Rome in één
Collegie op kosten van den Pausde Kardinalen cn
Bisschoppenop eene prachtige wijze onderhouden
worden. Zie Hospinianus Hittor, Jesuit, p 96. Maar
voor dat zij tot het votum van Professie tqegelaten
worden moeten zij huis aan huis drie dagen achter een
de kost gaan zoeken, en de allerlaagste diensten ver-
rigten; eindelijk moeten zij zich andermaal geheel en
al aan den Generaal der Orde overgeven, en belo'ovcn
dat zij buiten de Orde geenerlei ambten of waardig
heden hoe ook genaamd zullen aannemen.
Deze vermelding van ambten en waardigheden brengt
ons tot de vierderlei ambtenwelke het beheer der
Orde, de Kerk, de Letteren en de Huishouding derzelve
betreffen.
Zoodra hadden niet de allereerste Jesuitische Vaders
hunne Orde daargesteld of zij begrepen dat het van
hun belang was 0111 eenen algcmecr.cn Overste Praepo-
situs generalis" te hebben van wiens wenken alle en
alles afhingwiens bevelen geacht werden als Godspra-
ken, en wiens aanzien zoo hoog en zoodanig geëer
biedigd zijn moest, dat hij meer dan eens het levendig
beeld van Christus en Gods plaatsvervanger genoemd
wordt. Zie Maf ei Lib. II. C. 13. Ook kar. hij van
zijn ambt ni t anders dan met zijn leven berooid worden.
Paus Paulas IV. vatte zelfs vrees op, dat de Generaal
{Het vervolg op de kant van deze bladzij
2
M) CJ
CJ
3 O <5
<-U
•3"H
'5 cc S g.-,® 5
Ie e U 1. SU.E o-j=
S;G CJflj «JCE^O
C.' CJ CJ b/>- »C T3 .2 O
•«»CJ*-'C'X3 -
- O 2.-0 S O
-
v. v-
Q 2$ -
W)CJ CJ£ CJ 5^ O-"
b£»G M W O a
0 2j
5 S S k.-£-,cJ g
u SJ js "2 -3
atkC o S c
"2 c "o O CJ
ir .G CJ hfl-c c Si "G
O CJ O ci G
S^ëE|c;5>c?N
'S 0 -5
s^i^J
CJ CJ
*3 -r;
CJ GJ
B -
o
•2 CJ
es
CJ V-V
B. "2
lm 5
2J 5 S5
O
ïll S
CJ v» 3»
T3 G
C CJ
r' V
5 -O
§0
- 0
fcO -
S o
JbC
r- O C
Jg oOrg
-5oj=-3(^-aee_
r- cj *r cc
CJ"-o O «-■ cc
CJ M T> u C--C u
"C "r--"CJVf.CJCJ
e S 5 N g o c
CJ O
feVë J-- ¥- c
S1 a -o.2
CJ Ï5 M
j ho
CJ ^5
t>
2 3 5,
- o y» c p 3
o N -i:
2 - "5
5 M
.S 3 5 S - x.t
I k— -J at CJ rj
3 L C .2,0 "U ~a "O tA-i
v SS
Lii _G
CJ >1
C
M <u
M 3 M
E K
o
g
u CJ 0>
§>2'°
o c
L O CJ-H
CJ s- T3
tiD fcfl «- -jj
c» o o
g: G: Sa»
rt
